Jak zostać Krajową Instytucją Płatniczą (KIP)?

Czym jest Krajowa Instytucja Płatnicza (KIP)?

Krajowa Instytucja Płatnicza to instytucja o statusie osoby prawnej. KIP, podobnie jak MIP, czyli Mała Instytucja Płatnicza, musi posiadać siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Może świadczyć wszystkie lub wybrane usługi płatnicze. Jeżeli posiada odpowiedni poziom funduszu, może też świadczyć usługi w zakresie emisji pieniądza elektronicznego.

Działalność krajowych instytucji płatniczych to działalność regulowana. Oznacza to, że wymaga ona:

uprzedniego uzyskania zezwolenia Komisji Nadzoru Finansowego oraz
wpisu do prowadzonego przez Komisję Nadzoru Finansowego rejestru dostawcy usług płatniczych.

KIP może prowadzić działalność zarówno na terytorium RP, jak i na terytorium innych państw należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Działalność poza obszarem RP KIP może prowadzić w formie oddziału, za pośrednictwem agenta lub w ramach działalności transgranicznej.

Co może Krajowa Instytucja Płatnicza (KIP)?

Krajowa instytucja płatnicza może świadczyć wszystkie lub wybrane usługi płatnicze wskazane w ustawie o usługach płatniczych. W ustawie pojęcie usługi płatniczej nie zostało zdefiniowane, zawiera ona jednak zamknięty katalog określonych rodzajów działalności, które traktować należy jak usługi płatnicze. Z art. 3 ustawy o usługach płatniczych wynika, iż są to działalności polegające na:

przyjmowaniu wpłat gotówki i dokonywaniu wypłat gotówki z rachunku płatniczego oraz wszelkie działania niezbędne do prowadzenia rachunku
wykonywaniu transakcji płatniczych, w tym transferu środków pieniężnych na rachunek płatniczy u dostawcy użytkownika lub u innego dostawcy:
przez wykonywanie usług polecenia zapłaty, w tym jednorazowych poleceń zapłaty
przy użyciu karty płatniczej lub podobnego instrumentu płatniczego
przez wykonywanie usług polecenia przelewu, w tym stałych zleceń
wykonywaniu transakcji płatniczych wymienionych w pkt 2, w ciężar środków pieniężnych udostępnionych użytkownikowi z tytułu kredytu, a w przypadku instytucji płatniczej lub instytucji pieniądza elektronicznego – kredytu, o którym mowa w art. 74 ust. 3 lub art. 132j ust. 3
wydawaniu instrumentów płatniczych
umożliwianiu akceptowania instrumentów płatniczych oraz wykonywania transakcji płatniczych, zainicjowanych instrumentem płatniczym płatnika przez akceptanta lub za jego pośrednictwem, polegających w szczególności na obsłudze autoryzacji, przesyłaniu do wydawcy instrumentu płatniczego lub systemów płatności zleceń płatniczych płatnika lub akceptanta, mających na celu przekazanie akceptantowi należnych mu środków, z wyłączeniem czynności polegających na rozliczaniu i rozrachunku tych transakcji w ramach systemu płatności w rozumieniu ustawy o ostateczności rozrachunku (acquiring)
świadczeniu usługi przekazu pieniężnego
świadczeniu usługi inicjowania transakcji płatniczej
świadczeniu usługi dostępu do informacji o rachunku

Ponadto, KIP może również świadczyć usługi inne niż usługi płatnicze. Należą do nich:

świadczenie ściśle powiązanych ze świadczeniem usług płatniczych usług dodatkowych, takich jak:
usługi wymiany walut
usługi bezpiecznego przechowywania środków pieniężnych przekazanych w celu wykonania transakcji płatniczej
usługi przechowywania i przetwarzania danych
prowadzenie systemów płatności
prowadzenie innej działalności gospodarczej

Krajową instytucję płatniczą, która prowadzi inną działalność gospodarczą, nazywa się hybrydową instytucją płatniczą.

Co więcej, KIP posiadająca kapitał założycielski w wysokości nie niższej niż równowartość w walucie polskiej kwoty 125 000 euro może wydawać (tylko na terytorium RP) pieniądz elektroniczny.

Wymogi, czyli jak zostać Krajową Instytucją Płatniczą (KIP?

Jak wspomnieliśmy powyżej, KIP, aby wykonywać działalność musi uzyskać zezwolenie KNF, a następnie wpis do rejestru. Pierwszym etapem jest uzyskanie zezwolenia. Etap ten jest o tyle istotny, że instytucja płatnicza w przyszłości będzie mogła świadczyć jedynie te usługi płatnicze, które są objęte tym zezwoleniem. Rozszerzenie usług będzie wymagało zmiany zezwolenia.

Wniosek o zezwolenie na świadczenie usług płatniczych składa się w formie pisemnej w biurze podawczym KNF. Można w tym celu wykorzystać formularz dostępny na internetowym portalu KNF. Wraz z wnioskiem, należy złożyć wymienione w art. 61 ustawy o usługach płatniczych dokumenty. Są to m.in.:

aktualna informacja o numerze wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego
statut, akt założycielski albo umowa spółki
wykaz usług płatniczych, które krajowa instytucja płatnicza zamierza świadczyć
program działalności i plan finansowy
dokumenty potwierdzające posiadanie środków finansowych przeznaczonych na fundusze własne
opis systemu zarządzania ryzykiem i kontroli wewnętrznej
dane pozwalające na ustalenie tożsamości osób zarządzających

Kolejny etap to rozpatrywanie wniosku, podczas którego następuje jego formalna i merytoryczna analiza. Postępowanie w przedmiocie zezwolenia na świadczenie usług płatniczych kończy się wydaniem decyzji administracyjnej zezwalającej na świadczenie usług płatniczych w charakterze krajowej instytucji płatniczej albo odmawiającej takiego zezwolenia. W trakcie trwania postępowania KNF może żądać uzupełnienia informacji lub dokumentów niezbędnych do rozstrzygnięcia sprawy.

Teoretycznie, czas rozpatrywania decyzji w przedmiocie zezwolenia to 3 miesiące od dnia otrzymania wniosku lub jego uzupełnienia. Jest to jednak termin ustawowy. W praktyce, ze względu na częstą konieczność poprawy i uzupełnienia dokumentów, proces ten trwa nawet do 1,5 roku.

Oczywiście, KIP musi spełniać szczegółowo określone w ustawie wymagania, aby mogło być w stosunku do niej wydane zezwolenie. Na wymagania te składają się:

odpowiednia wysokość kapitału założycielskiego jaki i odpowiednie środki finansowe na jego pokrycie
odpowiednia wysokość środków finansowych przeznaczonych na fundusze własne
posiadanie przez instytucje rozwiązań zapewniających ostrożne i stabilne zarządzanie działalnością, w tym posiadanie systemu zarządzania ryzykiem i kontroli wewnętrznej
posiadanie rozwiązań organizacyjnych mających służyć ochronie środków pieniężnych użytkowników zgodnie z art. 78 UUP

Istnieje szereg przesłanek, w wyniku których zaistnienia KNF wydaje decyzję odmowną wydania zezwolenia. Jedną z takich przesłanek wymienionych w ustawie jest np. brak kapitału założycielskiego lub środków finansowych przeznaczonych na fundusze własne w wysokości wymaganej przepisami ustawy o usługach płatniczych.

Krajowa instytucja płatnicza, która chce wydawać pieniądz elektroniczny, przed rozpoczęciem działalności zobowiązana jest przekazać Komisji Nadzoru Finansowego, pisemne zawiadomienie o zamiarze prowadzenia działalności w zakresie wydawania pieniądza elektronicznego i dołączyć do niego:

wniosek o wpis do rejestru informacji o wydawaniu pieniądza elektronicznego
uzupełnienie programu działalności i planu finansowego o informację o planowanej średniej wartości pieniądza elektronicznego pozostającego w obiegu w okresie pozostającym do końca okresu objętego programem złożonym wraz z wnioskiem o zezwolenie na świadczenie usług płatniczych w charakterze krajowej instytucji płatniczej.

Ile kosztuje uzyskanie zezwolenia na Krajową Instytucję Płatniczą (KIP?

W ciągu 14 dni od wydania zezwolenia KNF dokonuje z urzędu wpisu KIP. Samo dokonanie wpisu do rejestru nie podlega opłacie. Opłacie podlega natomiast wydanie zezwolenia na świadczenie usług w charakterze krajowej instytucji płatniczej. Opłata wynosi równowartość w walucie polskiej kwoty 1 250 euro. Opłacie podlega również zmiana zezwolenia na świadczenie usług w charakterze krajowej instytucji płatniczej. Opłata za zmianę wynosi równowartość w walucie polskiej kwoty 400 euro. Opłata nie będzie jednak pobierana, jeżeli zmiana zezwolenia dot. wyłącznie ograniczenia rodzaju usług płatniczych. Opłacie w wysokości 400 euro podlega również zmiana wpisu do rejestru, np. zmiana nazwy czy siedziby.

Co jeszcze warto wiedzieć uzyskując zezwolenie na Krajową Instytucję Płatniczą (KIP?

Co istotne dla niektórych podmiotów, zanim KNF wyda decyzję w przedmiocie zezwolenia obejmującego świadczenie usługi acquiringu, musi uzyskać opinię Prezesa NBP w zakresie zgodności z prawem oraz zapewnienia bezpieczeństwa i sprawności świadczenia tej usługi płatniczej. Może to wpłynąć na długość prowadzonego postępowania.

Zezwolenie i wpis do rejestru to nie wszystko. Po uzyskaniu zezwolenia KNF oraz wpisu do rejestru KIP musi przygotować złożoną dokumentację. Wśród dokumentów, które będzie zobowiązana opracować, znajdują się m.in.:

procedura AML/CFT
system zarządzania ryzykiem i kontroli wewnętrznej
plan finansowy
program działalności

Krajowa instytucja płatnicza – podsumowanie

Jak podkreśla KNF, coraz bardziej zacierają się różnice modeli biznesowych i rozwiązań technologicznych między działalnością w zakresie usług płatniczych i emisji pieniądza elektronicznego. Dlatego istotne jest, aby prawidłowo zakwalifikować zamierzoną działalność przed złożeniem wniosku do KNF

Pytania i odpowiedzi

Czy JDG może zostać Krajową Instytucją Płatniczą?

Ustawa o usługach płatniczych wprost przewiduje, w jakich formach prawnych przedsiębiorcy mogą prowadzić działalność jako KIP. Niestety, działalności jednoosobowe nie mogą wystąpić o zezwolenie KNF, gdyż ustawa o usługach płatniczych wprost wskazuje, że KIP może być osoba prawna (czyli np. sp. z o.o. czy spółka akcyjna).

Czy jako Krajowa Instytucja Płatnicza mogę udzielać kredytów hipotecznych?

Zakres usług, które mogą świadczyć KIP jest, co do zasady bardzo szeroki. Niemniej są to usługi o charakterze płatniczym, a nie bankowym. Należy nadmienić, że na podstawie prawa bankowego udzielanie kredytów hipotecznych zastrzeżone jest tylko dla banków, SKOK-ów i instytucji kredytowych.

Jak uzyskać zezwolenie KNF na wpis jako Krajowa Instytucja Płatnicza?

Procedura co do zasady jest bardzo złożona i należy w niej uwzględnić nie tylko przepisy ustaw, ale także najnowsze zalecenia KNF. Uchybienie bowiem może skutkować wydaniem decyzji odmownej, co na gruncie praktycznym może znacznie opóźnić start działalności KIP

Czy mogę samemu wystąpić o zezwolenie na prowadzenie Krajowej Instytucji Płatniczej?

Co do zasady przepisy nie wymagają, aby przedsiębiorcę reprezentował profesjonalny pełnomocnik (adwokat czy radca prawny), aczkolwiek na gruncie praktycznym najlepiej jest całość procesu powierzyć wyspecjalizowanej w prawie finansowym kancelarii prawnej, umożliwi to przyspieszenie procesu i zapewni spokój, dzięki czemu przedsiębiorca będzie mógł się skupić na innych kwestiach (np. strategii pozyskiwania klientów czy negocjacji umów).

MAM PYTANIA | JESTEM ZAINTERESOWANY / A OFERTĄ

Zaufali nam: