Spółka jawna przez wielu przedstawicieli doktryny uważana jest za modelowy podmiot prawa handlowego. Potwierdza to również sam ustawodawca, umieszczając w kodeksie spółek handlowych wiele odesłań do regulacji tej spółki osobowej.
W wielu przypadkach konstrukcja spółki jawnej może okazać się niewystarczająca dla realizacji celu biznesowego wspólników. Obowiązujące przepisy prawa dopuszczają jednak możliwość zmiany formy prawnej prowadzonej działalności na inną.
Poniżej wyjaśniamy, jak działa spółka jawna i czy można dokonać jej przekształcenia?
Czym jest spółka jawna?
Pod pojęciem spółki jawnej kryje się jedna z ułomnych osób prawnych, przewidzianych w kodeksie spółek handlowych. Zgodnie z definicją umieszczoną w art. 22§1 k.s.h., Spółką jawną jest spółka osobowa, która prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą, a nie jest inną spółką handlową.
W tej ogólnej definicji znajduje się również domniemanie, zgodnie z którym jeżeli nie wiadomo, za jaki twór uznać spółkę daną spółkę osobową, będzie ona funkcjonowała w obrocie właśnie jako spółka jawna.
Podobnie jak inne spółki osobowe, także jawna podlega wpisowi do rejestru KRS, jako podmiot odrębny od wspólników. Spółka dysponuje własnym majątkiem i samodzielnie występuje w obrocie prawnym. W praktyce oznacza to, że będzie ona zawierała umowy, zatrudniała pracowników i brała udział w sporach sądowych. Może również ubiegać się o ulgi, koncesje i licencje.
Oczywiście ostatecznie spółka jawna i tak na zewnątrz reprezentowana jest przez wspólników lub prokurentów, ale to ona będzie podmiotem praw i obowiązków.
Jak powstaje spółka jawna?
Umowa spółki jawnej powinna zostać zawarta w formie pisemnej pod rygorem nieważności. Ta sama forma zarezerwowana jest dla wszelkich zmian umowy. Możliwe jest również skorzystanie z wzorca S24 i zawarcie umowy spółki przez Internet. Jest to jednak sposób, który nie zapewnia pełnej elastyczności przy formułowaniu postanowień umownych (m.in. możliwość wnoszenia wyłącznie wkładu pieniężnego) i raczej nie sprawdzi się w przypadku bardziej skomplikowanych założeń i relacji wewnętrznych między wspólnikami.
Sama umowa spółki nie musi być przesadnie skomplikowana. Do obligatoryjnych elementów zaliczymy:
- firmę i siedzibą spółki,
- określenie wkładów każdego ze wspólników wraz ze wskazaniem ich wartości,
- przedmiot działalności spółki,
- czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony.
W praktyce zdarzają się umowy spółki jawnej liczące jedną stronę, ale i takie, które składają z kilkudziesięciu . Elastyczność tej konstrukcji pozwala dopasować ją do niemal każdego celu biznesowego – od kancelarii prawnej przez praktykę lekarską aż po sklep internetowy. Zaleca się jednak, aby sporządzenie umowy zlecić prawnikowi, który uwzględni niezbędne założenia biznesowe.
Procedura rejestracyjna obejmuje:
- podpisanie umowy spółki,
- zgłoszenie spółki do KRS na formularzu W1 (oraz ewentualnie formularzach pomocniczych),
- dokonanie niezbędnych opłat,
- wpisanie spółki do KRS przez sąd rejestrowy.
Warto pamiętać, że spółka powstaje dopiero z momentem wpisu. W przypadku spółek osobowych nie wyróżnia się formy organizacyjnej (czyli etapu po zawarciu umowy, ale przed wpisem). Jednak zgodnie z art. 251§ 2 k.s.h., osoby działające w imieniu spółki po jej zawiązaniu, ale przed wpisem odpowiadają solidarnie za zaciągnięte na tym etapie zobowiązania.
W teorii spółka jawna powinna zostać wpisana w terminie 7 dni od dnia prawidłowego złożenia wniosku do sądu rejestrowego. W praktyce jednak należy liczyć się z wydłużeniem terminu do 3-4 tygodni, przy założeniu, że wniosek nie jest dotknięty brakami formalnymi.
Ogólne zasady funkcjonowania spółki jawnej
Spółka jawna działa pod firmą, w której powinny znajdować się imiona i nazwiska lub firmy kilku lub wszystkich wspólników wraz ze wskazaniem formy prawnej. Do celów brandingowych dopuszczalne jest dodanie innych elementów, które będą charakteryzowały np. profil działalności podmiotu.
Siedziba spółki uwidaczniana jest w KRS i będzie dostępna dla wszystkich osób zainteresowanych jej zlokalizowaniem . W piśmiennictwie zwraca się uwagę na to, aby siedziba pokrywała się z adresem, pod jakim przebywają wspólnicy zarządzający spółką (alternatywnie z miejscowością, gdzie zlokalizowany jest zakład lub główne biuro).
Warto pamiętać, że siedziba nie jest tym samym co adres spółki. O ile siedziba musi znaleźć się w umowie, o tyle adres już niekoniecznie.
Przedmiot działalności spółki to jej profil biznesowy. W praktyce najczęściej już w umowie określa się go poprzez podanie kodów PKD, choć nie ma takiej konieczności. Oznaczenia te jednak podlegają ujawnieniu w KRS.
Co do zasady każdy wspólnik ma prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki i jej reprezentacji, choć kwestie te można dowolnie modyfikować w umowie. W zależności od wagi decyzji (czynność nagła, zarząd zwykły lub czynność przekraczająca zarząd zwykły), poszczególne działania mogą być podjęte przez każdego z uprawnionych wspólników lub wszystkich spośród nich.
Co może być wkładem w spółce jawnej?
Wkłady wspólników tworzą majątek początkowy spółki. Zasadniczo można je podzielić na pieniężne i niepieniężne. Do tej pierwszej grupy zaliczymy zarówno pieniądze w formie gotówkowej, jak i bezgotówkowej (np. przelew na rachunek bankowy spółki).
Jeżeli chodzi o wkład niepieniężny,tzw. aport, może być nim wszystko, co posiada wartość majątkową, w tym także praca i usługi, jeżeli są świadczone przez wspólników na rzecz spółki. Co najczęściej bywa aportem w spółkach osobowych?
- prawo własności, użytkowanie wieczyste oraz obciążenie umożliwiające korzystanie z rzeczy (np. najem lub dzierżawa),
- prawa wynikające z własności przemysłowej lub ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych,
- udziały w spółce z o.o.,
- prawa z papierów wartościowych (np. z weksla lub czeku).
Jeżeli wspólnicy nie określili w umowie wartości wkładów, przyjmuje się, że ich wartość jest równa.
Jak wygląda odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki?
Choć spółka jawna posiada odrębną od wspólników podmiotowość prawną, niekiedy bywa tak, że wspólnicy poniosą odpowiedzialność za jej długi. Pomimo parasola ochronnego w postaci kapitału ułomnej osoby prawnej, reżim odpowiedzialności wspólników jest surowy. Cechuje ją subsydiarność, solidarność oraz osobisty i nieograniczony charakter. Co to oznacza?
Pomocniczy charakter odpowiedzialności polega na tym, że wierzyciel w pierwszej kolejności powinien podjąć próbę egzekucji wierzytelności z majątku spółki. Wprawdzie dopuszcza się możliwość równoległego wytoczenia powództwa przeciwko wspólnikowi, ale egzekucja z jego majątku i tak będzie musiała zaczekać do czasu wykazania bezskuteczności działań względem spółki.
Oczywiście bezskuteczność najczęściej przejawia się w braku majątku, ale bywa i tak, że spółka wprawdzie dysponuje składnikami, ale są one obciążone ograniczonymi prawami rzeczowymi. W takiej sytuacji wspólnicy również będą ponosili odpowiedzialność.
Z kolei odpowiedzialność osobista i nieograniczona przejawia się w tym, że egzekucja może być prowadzona z całego majątku wspólnika (również jego przyszłych składników).
Solidarność polega zaś na możliwości wyboru przez wierzyciela majątku wspólnika, z którego będzie egzekwował należności. Może dochodzić spełnienia świadczenia od jednego, kilku albo wszystkich wspólników i nie ma żadnego znacznie, w jakim stopniu każdy z nich przyczynił się do powstania zobowiązania. Ewentualne rozliczenia mogą być dokonywane w ramach wewnętrznego regresu.
Likwidacja i rozwiązanie spółki jawnej?
Przyczyny likwidacji spółki jawnej zostały wymienione przez ustawodawcę w art. 58§1 k.s.h. Zaliczymy do nich m.in. ogłoszenie upadłości spółki lub podjęcie jednomyślnej uchwały przez wspólników. Dodatkowe warunki mogą zostać przewidziane w umowie spółki.
Artykuł 67§1 k.s.h. przewiduje procedurę likwidacyjną, której stosowanie nie jest jednak obligatoryjne, jeżeli wspólnicy obrali inną metodą zakończenia działalności.
Celem likwidacji jest zawsze zakończenie bieżących działań spółki (m.in. przez spłatę zobowiązań i ściągnięcie wierzytelności), upłynnienie majątku ułomnej osoby prawnej oraz podział pozostałego majątku między wspólników. Ostatecznie, spółka jawna zostaje wykreślona z KRS.
Czy spółkę jawną można przekształcić w inny podmiot?
Przekształcenie spółki jawnej może zmierzać do zwiększenia jej zasięgu, łatwiejszego dokapitalizowania lub dopasowania formy do nowych warunków ekonomicznych i założeń biznesowych.
Spółka jawna może zostać przekształcona zarówno w spółkę kapitałową (z o.o. lub akcyjną), jak i inną spółkę osobową (np. komandytową lub partnerską). Wybór każdorazowo powinien być przeanalizowany pod kątem potencjalnych konsekwencji prawnych i podatkowych.
Należy przy tym pamiętać, że każda ze spółek prawa handlowego ma swoje miejsce w obrocie prawnym. Do czego innego służy konstrukcja spółki partnerskiej, a inne zasady rządzą spółką akcyjną.
Przekształcenie spółki jawnej w spółkę z o.o.
Spółka jawna jest najbardziej podstawowym modelem prowadzenia działalności, jaki znajdziemy w kodeksie spółek handlowych. Choć wiele firm wybiera tę formę, z biegiem czasu może okazać się ona niewystarczająca do osiągnięcia zamierzenia gospodarczego lub zbyt ryzykowna dla wspólników.
Alternatywą może okazać się prowadzenie działalności gospodarczej w formie spółki kapitałowej, na przykład spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Czy przekształcenie spółki jawnej w sp. z o.o. jest dobrym wyborem? Jakie są wady i zalety tego rozwiązania?
Przekształcenie spółki jawnej w sp. z o.o. a specyfika tej spółki kapitałowej
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością , jako spółka kapitałowa, wyraźnie rozdziela substrat ludzki (wspólników) od kapitału. Kiedy dochodzi do właściwego przekształcenia i na czym opiera się konstrukcja sp. z o.o.?
Na czym polega przekształcenie spółki jawnej w z o.o.?
Podstawę prawną dla przekształcenia stanowi art. 551 § 1 k.s.h., zgodnie z którym spółka jawna (spółka przekształcana) może być przekształcona w inną spółkę handlową (spółkę przekształconą). Ustawodawca daje w tym zakresie przedsiębiorcy pełną swobodę wyboru docelowej formy prowadzenia działalności, w tym także sp. z o.o.
Przekształcenie dochodzi do skutku w dniu wpisu spółki przekształconej do rejestru KRS, wykreślając jednocześnie z urzędu dotychczasową spółkę przekształcaną.
Podstawową zasadą przekształcenia jest sukcesja praw i obowiązków spółki przekształcanej. Oznacza to, że na nowy podmiot przejmuje prawa i obowiązki spółki jawnej. Dotyczy to również koncesji, zezwoleń i ulg, chyba że co innego wynika z ustawy lub treści decyzji administracyjnej.
Oczywiście przekształcenie spółki jawnej nie prowadzi do ustania jej bytu i likwidacji majątku, ponieważ dochodzi jedynie do zmiany formy prawnej prowadzonej działalności gospodarczej, a wspólnicy spółki osobowej stają się wspólnikami spółki kapitałowej.
Jak przekształcić spółkę jawną w sp. z o.o. – opis poszczególnych etapów
Aby doprowadzić do przekształcenia, należy zrealizować poszczególne etapy:
- sporządzenie planu przekształcenia,
- podjęcie uchwały o przekształceniu,
- powołanie członków organów spółki,
- zawarcie umowy spółki z o.o.,
- złożenie wniosku o wpis do KRS.
Plan przekształcenia przygotowują wszyscy wspólnicy spółki przekształcanej, uprawnieni do prowadzenia jej spraw. Powinien on być przygotowany z zachowaniem formy pisemnej pod rygorem nieważności i określać przynajmniej wartość bilansową majątku spółki przekształcanej na określony dzień.
Do planu przekształcenia należy dołączyć szereg załączników. Są to m.in.:
- projekt uchwały w sprawie przekształcenia,
- projekt umowy spółki przekształconej,
- sprawozdanie finansowe sporządzone dla celów przekształcenia.
W przypadku wyboru jako formy docelowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, począwszy od 1.03.2020 r. nie przedkłada się planu przekształcenia biegłemu rewidentowi w celu wydania opinii. Taka konieczność zachodzi jedynie w przypadku wyboru jako formy prowadzenia działalności spółki akcyjnej.
Wspólnicy spółki powinni być zawiadomieni dwukrotnie o zamiarze podjęcia uchwały o przekształceniu. Zachowują oni prawo do informacji oraz wglądu w dokumenty spółki.
Uchwała o przekształceniu spółki jawnej w Sp. z o.o. powinna zawierać następujące elementy:
- typ spółki, w jaki spółka zostaje przekształcona,
- wysokość kapitału zakładowego,
- zakres praw przyznanych osobiście wspólnikom uczestniczącym w spółce przekształconej, jeżeli przyznanie takich praw jest przewidziane,
- nazwiska i imiona członków zarządu spółki przekształconej,
- zgodę na brzmienie umowy.
Jednocześnie, podjęcie umowy uchwały zawarcie umowy spółki przekształconej.
Wreszcie, wniosek o wpis spółki przekształconej do rejestru składają wszyscy członkowie zarządu dołączając oświadczenie, że wszystkie udziały wspólników żądających odkupu zostały odkupione. Członkowie zarządu nie powinni również zapomnieć o złożeniu wniosku o ogłoszeniu przekształcenia w MSiG.
Cały proces zmiany formy działalności jest wielowątkowy i dosyć skomplikowany, dlatego warto rozważyć zlecenie przekształcenia spółki doświadczonemu prawnikowi.
Odpowiedzialność w spółce z o.o.
Z uwagi na gospodarcze oderwanie od wspólników, spółka występuje w obrocie jako osobny podmiot, który samodzielnie ponosi odpowiedzialność za swoje zobowiązania.
Wprawdzie odpowiedzialność wspólników może się pojawić, ale są to rzadkie przypadki (np. odpowiedzialność za działania spółki z o.o. w organizacji) i najczęściej ryzykują oni jedynie wkładem wniesionym do spółki.
W szerszym zakresie odpowiadają jedynie członkowie zarządu, na podstawie art. 299 k.s.h., choć i tutaj istnieje szereg możliwości, które zwalniają wspólników od odpowiedzialności za zobowiązania spółki. Co do zasady jednak, wierzyciel będzie mógł skierować powództwo przeciwko członkom zarządu i dochodzić od nich zapłaty należności, jeżeli spółka okaże się niewypłacalna.
Koszty przekształcenia spółki jawnej w z o.o.
Na koszty przekształcenia składa się kilka składników. Są to:
- wydatki związane ze sporządzeniem sprawozdania finansowego,
- opłaty notarialne oraz PCC,
- opłaty rejestracyjne (sądowa i za ogłoszenie w MSiG) oraz opłata skarbowa w przypadku korzystania z pełnomocnika,
- opłaty związane z aktualizacją danych,
- koszt pomocy prawnej.
Zalety i wady przekształcenia spółki jawnej w sp. z o.o.
Jak każde rozwiązanie, także wybór formy prawnej spółki z o.o. ma swoje zalety i wady. Co przemawia za przekształceniem?
Do założenia sp. z o.o. wystarczy niski kapitał zakładowy 5000 zł. Wskazuje się również na dosyć niskie koszty założenia spółki. W przypadku korzystania z formularza internetowego, nie ma konieczności ponoszenia opłat notarialnych.
Ogromną zaletą jest również ograniczenie odpowiedzialności wspólnika do wysokości posiadanych udziałów oraz pełna samodzielność prawna spółki.
Niestety, wspólnicy muszą liczyć się z podwójnym opodatkowaniem (CIT i PIT) oraz koniecznością regularnego składania sprawozdań finansowych.
Dochodzi do tego również obowiązek prowadzenia pełnej księgowości (spółka z o.o. nie może prowadzić KPiR) oraz odpowiedzialność członków zarządu za zobowiązania spółki oraz jej zaległości podatkowe.
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością nadal pozostaje jedną z najchętniej wybieranych form prowadzenia działalności gospodarczej. Często spotkamy się również z przekształceniem spółki jawnej w spółkę z o.o. komandytową., choć wymaga to przekształcenia w pierwszej kolejności spółki jawnej w komandytową, a następnie założenie spółki z o.o. i „połączenia” ze sobą tych dwóch podmiotów.
Choć trudno udzielić jednoznacznej odpowiedzi, czy w danym przypadku wybór spółki z ograniczoną odpowiedzialnością będzie najlepszym rozwiązaniem, z pewnością spółka kapitałowa jest modelem biznesowym, który wart jest szczegółowego przeanalizowania.
Przekształcenie spółki jawnej w spółkę komandytową
Prowadzenie działalności gospodarczej w formie spółki jawnej to często wybierana opcja na początek przygody z własnym biznesem. Jest to jednak rozwiązanie dalekie od idealnego i niekiedy może się okazać, że ta konstrukcja prawna nie zapewnia wystarczającego bezpieczeństwa wspólnikom.
Jednym z możliwych rozwiązań jest przekształcenie spółki jawnej w spółkę komandytową. Wyjaśniamy specyfikę spółki komandytowej i tłumaczymy, na czym polega proces przekształcenia.
Przekształcenie spółki jawnej w komandytową a istota spółki komandytowej
Spółka komandytowa jest jedną ze spółek osobowych wymienionych przez ustawodawcę w kodeksie spółek handlowych. Jej celem jest prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą. Może być to biznes o dowolnym profilu. W praktyce spotkać można m. in. sklepy internetowe, lokale gastronomiczne lub praktyki lekarskie prowadzone w tej właśnie formie gospodarczej.
Jako ułomna osoba prawna, spółka komandytowa opiera się głównie na substracie osobowym, który jest niezwykle silnie powiązany z istnieniem samej spółki i jego modyfikowanie nie jest tak proste, jak w przypadku spółek kapitałowych.
Przysługująca jej zdolność prawna pozwala na nabywanie praw i zaciąganie zobowiązań we własnym imieniu. Oznacza to m. in., że spółka będzie podmiotem wszelkich ulg, koncesji i pozwoleń. Może także samodzielnie ubiegać się o udzielenie finansowania. Spółka osobowa jest pracodawcą w rozumieniu przepisów prawa pracy.
Ułomna osoba prawna posiada majątek wyodrębniony od majątków poszczególnych wspólników. Składają się na niego zarówno wkłady, jak i rzeczy oraz prawa nabyte w trakcie istnienia podmiotu.
Przekształcenie spółki jawnej w komandytową – podstawowe informacje
Przekształcenie spółki jawnej w komandytową polega na zmianie formy prawnej prowadzonej działalności gospodarczej. Oparcie procedury na przepisach kodeksu spółek handlowych gwarantuje spółce przekształcanej oraz spółce przekształconej tożsamość podmiotową.
Oznacza to, że nowy twór pozostaje podmiotem tych samych praw i obowiązków, co jego poprzednik. To istotne, ponieważ nie zachodzi konieczność rozwiązywania umów z kontrahentami i zawierania ich na nowo.
Ciągłość funkcjonowania przekłada się też na przejście uprawnień z ulg, koncesji i pozwoleń, chyba że z ich treści (lub brzmienia ustawy) wynika co innego.
Sam proces przekształcenia, który swoją podstawę znajduje w art. 551 § 1 k.s.h., dzieli się na trzy fazy:
- przygotowawczą,
- managerska,
- rejestrową.
Etap przygotowawczy wymaga sporządzenia planu przekształcenia wraz z załącznikami oraz zawiadomienia wspólników o zamiarze zmiany formy prawnej. Począwszy od 1 marca 2020 roku, nie ma już konieczności badania planu przekształcenia przez biegłego rewidenta pod kątem poprawności i rzetelności.
Zmiana nie tylko przyspiesza sam proces przekształcenia, ale także zmniejsza jego koszty, co dla wielu przedsiębiorców jest istotnym atutem. Uproszczenie nie ma wprawdzie charakteru bezwzględnego, ale znajdzie zastosowanie przy większości prostszych transformacji podmiotowych.
Faza managerska obejmuje podjęcie przez wspólników uchwały o przekształceniu spółki, złożenie oświadczeń o uczestnictwie w nowej spółce osobowej oraz zawarcie umowy spółki komandytowej.
Elementami obligatoryjnymi umowy spółki w tym przypadku będzie:
- firma i siedziba spółki,
- przedmiot działalności spółki,
- czas trwania spółki, jeżeli jest oznaczony,
- oznaczenie wkładów wnoszonych przez każdego wspólnika wraz ze wskazaniem ich wartości,
- oznaczenie sumy komandytowej.
Warto pamiętać, że są to jedynie niezbędne elementy umowy. Przed jej podpisaniem warto skonsultować brzmienie kontraktu z prawnikiem oraz doradcą podatkowym tak, aby maksymalnie zabezpieczyć interesy wspólników.
Wreszcie, etap rejestrowy obejmuje złożenie wniosków o wpis nowej spółki do Krajowego Rejestru Sądowego oraz wykreślenie przekształcanej spółki. Nie należy zapominać o opłaceniu ogłoszenia o przekształceniu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.
Do samego przekształcenia dochodzi w momencie wpisu spółki przekształconej do KRS. Nie wyróżnia się żadnego okresu przejściowego, a podmiot może w toku całego procesu bez przeszkód prowadzić działalność gospodarczą.
Uproszczona procedura przekształcenia spółki jawnej w komandytową
Ustawodawca dopuszcza również uproszczony model przekształcenia. Wspólnicy mogą z niego skorzystać, jeżeli każdy z nich miał prawo prowadzenia spraw spółki.
Przekształcenie spółki jawnej w akcyjną
Kiedy z biegiem czasu zyski spółki osobowej rosną, wielu wspólników zaczyna rozważać transformację podmiotową w celu dopasowania szaty spółki do zmieniających się uwarunkowań gospodarczych.
Jednym z możliwych wyborów jest przekształcenie spółki jawnej w spółkę akcyjną. Kiedy taka decyzja się opłaca i jak przeprowadzić proces przekształcenia? Odpowiadamy!
Przekształcenie spółki jawnej w akcyjną a specyfika spółki akcyjnej
Spółka akcyjna należy do katalogu spółek kapitałowych. Jest jedną z tych spółek prawa handlowego, którym przysługuje zarówno osobowość, jak i podmiotowość prawna.
W przeciwieństwie do spółek osobowych spółki kapitałowe wyróżniają się przewaga substratu kapitałowego nad osobowym. Oznacza to, że skład wspólników nie jest stały, łatwo go zmienić, a śmierć wspólnika nie powoduje konieczności przeprowadzenia likwidacji spółki.
Bierna pozycja wspólników oznacza także, że osoby prawne reprezentowane są przez organy, zaś pojedyncze osoby, co do zasady, nie mają bezpośredniego wpływu na losy podmiotu.
Spółka akcyjna zaczyna swój byt jeszcze przed wpisem do KRS – z momentem podpisania statutu przez wszystkich założycieli. Już na tym etapie podmiot może nabywać prawa i majątek (w tym nieruchomości) oraz zaciągać zobowiązania. Pełną osobowość prawną zyska jednak dopiero w momencie wpisu do KRS.
Charakterystyczną cechą spółek kapitałowych jest możliwość stworzenia konstrukcji jednoosobowej, w której jeden wspólnik będzie pełnił wszystkie, zasadnicze role kluczowe do funkcjonowania podmiotu.
Wreszcie, należy pamiętać o tym, że akcjonariusze ryzykują jedynie wniesionym do spółki wkładem, ale nigdy nie poniosą odpowiedzialności osobistej. Nawet w przypadku niewypłacalności samej spółki, wierzyciel będzie mógł egzekwować należności wyłącznie od członków zarządu.
Osobowość prawna spółki akcyjnej
Przyznanie spółce akcyjnej waloru spółki kapitałowej oznacza, że z momentem rejestracji staje się ona pełnoprawnym uczestnikiem obrotu. Wprawdzie będzie ona reprezentowana przez zarząd, ale to spółka, a nie członkowie zarządu lub akcjonariusze będzie zawierała umowy z kontrahentami i ubiegała się o finansowanie w postaci np. kredytu w obcej walucie.
Spółka akcyjna może być także pracodawcą na gruncie przepisów regulujących prawo pracy. Posiada zdolność sądową i procesową, co pozwala na jej czynny i bierny udział w procesie sądowym.
Jakie są skutki przekształcenia spółki jawnej w akcyjną?
Zasadniczą konsekwencją jest zmiana formy prawnej prowadzonej działalności. Należy podkreślić jednak, że nie można przekształcenia postrzegać w kategoriach próby „ucieczki” od długów spółki jawnej.
Wszyscy wspólnicy spółki przekształcanej odpowiadają solidarnie i subsydiarnie ze spółką przekształconą za zobowiązania spółki pierwotnej przez trzy lata licząc od dnia przekształcenia, czyli dnia wpisu nowej spółki w KRS. Oznacza to, że wierzyciel w pierwszej kolejności powinien dochodzić swoich należności od spółki akcyjnej.
Wszyscy wspólnicy, którzy podpisali oświadczenia o członkostwie w spółce docelowej, stają się akcjonariuszami spółki akcyjnej.
Na płaszczyźnie prawa podatkowego mówi się o ograniczonej sukcesji, ponieważ spółka kapitałowa siłą rzeczy nie może stać się podmiotem norm, odnoszących się w dyspozycji do osób wspólników (np. opodatkowanie podatkiem PIT). Cały proces przekształcenia uważa się za neutralny podatkowo. Objęcie akcji przez wspólników spółki akcyjnej nie jest przychodem.
Zgodnie z ustawą o rachunkowości, na dzień przekształcenia należy zamknąć księgi rachunkowe spółki osobowej i otworzyć księgi rachunkowe spółki kapitałowej. Nie ma możliwości ich kontynuowania.
Kiedy przekształcenie spółki jawnej w akcyjną się opłaca?
Spółka akcyjna ze względu na rozbudowaną strukturę i możliwość szybkiej akumulacji kapitału poprzez rozproszenie akcjonariatu przeznaczona jest przede wszystkim do prężnej realizacji dużych zamierzeń biznesowych. Często będą to firmy z branży IT lub E-Commerce, które działają głównie w sieci.
Wśród zalet warto wymienić brak odpowiedzialności akcjonariuszy, pełną osobowość prawną spółki oraz wysoką wiarygodność podmiotu (spółka akcyjna musi publikować audyty i raporty finansowe).
Jako wady można wskazać obowiązkowy kapitał zakładowy, który dla wielu spółek osobowych będzie zbyt wysoki. Skomplikowaną procedurę rejestracji spółki akcyjnej dopełnia obowiązek prowadzenia pełnej księgowości i konieczność składania sprawozdań.
Zniechęcać może również podwójne opodatkowanie (CIT dla spółki i PIT dla akcjonariuszy).
Choć prowadzenie spółki akcyjnej wydaje się skomplikowane (i niekiedy takie jest), od mniej więcej 10 lat w Polsce według danych GUS ilość tych podmiotów utrzymuje się na mniej więcej stałym poziomie.
Mądrze prowadzona, spółka akcyjna może przynieść ogromne zyski w krótkim czasie. Przed podjęciem decyzji o wyborze tej formy prawnej, rekomendujemy skorzystanie z konsultacji prawnych. W ich toku wspólnicy spółki jawnej zapoznają się z blaskami i cieniami przekształcenia spółki jawnej w akcyjną.
Może Ciebie również zainteresować:
Zaufali nam:
