Roszczenie komandytariusza o wypłatę zysku – o czym należy pamiętać?

Cechą wspólną dla komplementariusza i komandytariusza jest, że uczestniczą w zyskach spółki. ​​Komandytariusz uczestniczy w zyskach spółki proporcjonalnie do wkładu rzeczywiście wniesionego do spółki, chyba że umowa spółki określa inny sposób podziału zysku między wspólników. Komplementariusze natomiast mają prawo do równego udziału w zyskach i uczestniczą w stratach w tym samym stosunku. W kontekście uczestnictwa wspólników spółki komandytowej w zysku istotne jest, że każdy wspólnik może żądać wypłaty zysku z końcem roku obrotowego, ponieważ dopiero z końcem roku obrotowego możliwe jest ustalenie zysku spółki komandytowej.

Ważne jest, że wspólnicy mogą ustalić kwestie udziału w zysku w umowie spółki. Jeżeli jednak umowa spółki nie zawiera postanowień w tym zakresie, to zastosowanie mają powyżej omawiane reguły określone w kodeksie spółek handlowych.

W tym kontekście bardzo istotne jest, żeby wspólnicy w świadomy sposób podeszli do sporządzania i aktualizacji postanowień umowy spółki. Przy tworzeniu kompleksowej i bezpiecznej umowy spółki warto skorzystać z doradztwa kancelarii zajmującej się obsługą spółek.

Wypłata zysku co do zasady odbywa się polubownie, w terminach wspólnie uzgodnionych przez wspólników. Gorzej jednak jeżeli wspólnicy będą w sporze- w takiej sytuacji konieczne może okazać się wystąpienie z roszczeniem o zapłatę zysku do sądu i pozwanie spółki komandytowej.

Analizując powyższy fragment, można dojść do wniosku, że w zasadzie kwestia przedawnienia roszczenia wspólnika o wypłatę zysku w spółce komandytowej nie budzi żadnych wątpliwości. Nic bardziej mylnego- przede wszystkim wątpliwości istniały co do tego, czy termin przedawnienia takiego roszczenia wynosi 3 czy 6 lat.

Kwestia ta była przedmiotem sporu w doktrynie i brak było jednolitej linii orzeczniczej w tym zakresie. Część orzecznictwa stała na stanowisku, że roszczenie komandytariusza o wypłatę zysku jest roszczeniem stricte związanym z prowadzeniem działalności gospodarczej. Orzecznictwo doszukiwało się w tym zakresie analogii do spółki cywilnej, która to jednak z kilku przyczyn nie jest zasadna, bo wszyscy członkowie spółki cywilnej muszą być przedsiębiorcami. O spółce cywilnej i spółce komandytowej piszemy także w tym tekście. Pytanie o przedawnienie dot. roszczenia byłego wspólnika przeciwko spółce komandytowej zostało nawet ostatnio zadane przed Sądem Najwyższym. Treść pytania brzmiała:

“Czy roszczenie komandytariusza niebędącego przedsiębiorcą o wypłatę przypadającego na niego zysku w spółce komandytowej jest roszczeniem związanym z prowadzeniem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 118 KC?”

Sąd Najwyższy stwierdził, że w takim przypadku termin przedawnienia wynosi 6, a nie 3 lata. Zdaniem SN bowiem, nie jest to roszczenie związane z prowadzeniem działalności gospodarczej w rozumieniu przyjętym w art. 118 KC. Warto jednak nadmienić, że wiele zależy od konkretnego stanu faktycznego- zapatrywania prawne SN bowiem nie będą miały zastosowania, jeżeli komandytariusz jest przedsiębiorcą (np. jest osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą czy spółką prawa handlowego). Jeżeli zatem komandytariuszem jest osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, a spółka jest ściśle związana z jego przedsiębiorstwem, wydaje się, że zasadne będzie przyjęcie, że roszczenie o wypłatę zysku przedawnia się w 3-letnim terminie.

Jak obliczyć termin przedawnienia? Niewątpliwie początkiem biegu terminu przedawnienia jest termin wymagalności roszczenia. Wymagalność roszczenia oznacza, że roszczenie może być skutecznie dochodzone przed sądem lub innym organem. Ta kwestia jednak również nie jest jednoznaczna, zatem jeżeli mają Państw problem z obliczeniem wymagalności roszczenia byłego wspólnika o wypłatę zysku, zachęcamy do kontaktu.