Prawo prasowe określa zasady działania dzienników, czasopism, ale także regularnie ukazujących się wydawnictw internetowych i w szerszym kontekście stanowi instrument regulacyjny prawa mediów. Oszczędna regulacja prawa prasowego sprawia, że wiele zagadnień związanych z bieżącym funkcjonowaniem wydawnictwa i pracą dziennikarzy budzi wątpliwości natury formalnoprawnej. Nasza kancelaria świadczy kompleksowe usługi w zakresie obsługi podmiotów, które na co dzień są zobowiązane do stosowania przepisów prawa prasowego, w tym:

  • wydawnictw prasowych;
  • indywidualnych dziennikarzy oraz rzeczników prasowych;
  • właścicieli serwisów internetowych umieszczających w formie elektronicznej materiały regulowane przez prawo prasowe.

    Dane podane w formularzu będą przetwarzane przez Kancelarię Prawną RPMS z siedzibą w Poznaniu wyłącznie w celu realizacji zgłoszenia oraz według zasad zawartych w Polityce prywatności

    Zaufali nam

    marki - zarejestrowanie znaku

    Zapewniamy pełne wsparcie w postaci bieżącej obsługi prawnej, rozwiązywanie doraźnych problemów natury formalnej oraz zastępstwo podmiotów przed sądami powszechnymi oraz organami i sądami administracyjnymi.

    Obowiązek rejestracji prasy

    Podstawowym obowiązkiem każdego wydawnictwa jest zgłoszenie prasy do rejestru prowadzonego przez sąd okręgowy właściwy dla siedziby wydawcy. Postępowanie jest realizowane w oparciu o przepisy kodeksu postępowania cywilnego w trybie nieprocesowym. Prawidłowo sporządzony wniosek o rejestrację powinien zawierać:

    • tytuł dziennika lub czasopisma oraz dokładny adres redakcji;
    • dane osobowe redaktora naczelnego;
    • określenie wydawcy i jego dokładny adres;
    • częstotliwość ukazywania się dziennika lub czasopisma.

    Niedochowanie obowiązku rejestracyjnego skutkuje karą grzywny. Obowiązujące przepisy nie regulują wprost obowiązku rejestracyjnego względem prasy internetowej, dlatego wielu blogerów ignoruje nakazy ustawowe. Warto jednak zaznaczyć, że w orzecznictwie wielokrotnie podkreślano, że materiały ukazujące się w sieci mogą nosić znamiona tytułu prasowego (vide: postanowienie Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 18 stycznia 2013 r., sygn. I ACa 1031/12 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 czerwca 2014 r., sygn. I CSK 532/13).

    Ustalenie, czy w danej sytuacji prasa cyfrowa powinna być rejestrowana często, wymaga skorzystania z konsultacji prawnych.

    Pozycja dziennikarzy i redaktora naczelnego

    Prawo prasowe wyodrębnia w życiu wydawnictwa dziennikarzy oraz redaktora naczelnego. Każdy z nich jest obarczony nieco innym zakresem uprawnień i obowiązków, które należy znać, aby móc wykonywać swoje funkcje w sposób odpowiedzialny i sumienny. Statut redakcji może również przewidywać utworzenie rady redakcyjnej oraz kolegium redakcyjnego

    Wykonywanie zawodu dziennikarza wymaga od jego przedstawicieli przestrzegania surowych norm etycznych, obiektywizmu, rzetelności i staranności zawodowej. Ustawa prawo prasowe w sposób szczegółowy określa prawa i obowiązki dziennikarzy, możliwości pozyskiwania informacji do materiałów prasowych, a także obowiązek zachowania tajemnicy dziennikarskiej, przede wszystkim względem swoich informatorów.

    Jednym z podstawowych obowiązków dziennikarza jest też udzielenie osobie, z którą został przeprowadzony wywiad prawa do autoryzacji, czyli zatwierdzenia treści wypowiedzi i przekazanych informacji.

    Kluczową rolę w każdej redakcji odgrywa redaktor naczelny. Do jego kompetencji należy przede wszystkim:

    • dobór treści materiałów prasowych;
    • podejmowanie decyzji w kwestiach redakcyjnych i finansowych związanych z działalnością wydawnictwa;
    • dbałość o poprawność językową materiałów prasowych oraz przeciwdziałanie wulgaryzacji dziennika.

    Do zadań redaktora naczelnego należy również publikacja sprostowań informacji zawartych w materiale prasowym oraz komunikatów pochodzących od naczelnych i centralnych organów administracji rządowej, wyroków i ogłoszeń sądowych.

    Formalnoprawna opieka sprawowana nad wydawnictwem gwarantuje, że wszystkie osoby działające w jego imieniu będą wykonywały swoje obowiązki w zgodzie z przepisami oraz etyką rządzącą zawodem dziennikarskim.

    Wykorzystanie prawa autorskiego w prasie

    Publikowanie tytułów prasowych często idzie w parze z wykorzystaniem praw autorskich przysługujących osobom trzecim do utworów stworzonych na potrzeby publikacji jak felietony i reportaże, oprawa graficzna. W przypadku prasy internetowej elementów objętych prawem autorskim jest znacznie więcej, ponieważ nowe technologie mogą wykorzystywać dodatkowo animacje, dźwięki, a także fragmenty kodu źródłowego.

    Warto podkreślić, że ochrona prawnoautorska powstaje z mocy samego prawa, a w przeciwieństwie do aktywów IP, jak znak towarowy, czy wzór przemysłowy utwory nie wymagają rejestracji.

    Prawo autorskie przysługuje przede wszystkim twórcy i obejmuje dwie sfery aktywności:

    • autorskie prawa majątkowe, czyli prawo do rozporządzania utworem na wszystkich polach eksploatacji;
    • autorskie prawa osobiste, które obejmują m.in. uprawnienie do oznaczania autorstwa utworu, nienaruszalności treści i formy utworu oraz nadzoru nad nienaruszalnością utworu.

    Ochrona prawnoautorska jest egzekwowana w drodze szeregu roszczeń na drodze sądowej. Podmiot, który chce dochodzić swoich praw, powinien rozważyć skorzystanie z pomocy kancelarii prawnej z wieloletnim doświadczeniem procesowym.

    Skontaktuj się z nami

      Kontakt
      Dane podane w formularzu będą przetwarzane przez Kancelarię Prawną RPMS z siedzibą w Poznaniu wyłącznie w celu realizacji zgłoszenia oraz według zasad zawartych w Polityce prywatności.

      Problematyka reklamy w prasie

      Jednym ze źródeł dochodu większości tytułów prasowych jest umieszczenie reklam i ogłoszeń partnerów handlowych. Choć zgodnie z art. 36 ustawy prawo prasowe jest to dozwolone, przepisy nie dają pełnej dowolności w tym zakresie. Przede wszystkim reklamy i ogłoszenia muszą być zgodne z prawem i nie mogą godzić w zasady współżycia społecznego.

      Wiele czasopism realizuje również określoną politykę wizerunkową, którą realizuje m.in. poprzez odpowiedni dobór materiału reklamowego. Zarówno wydawca, jak i redaktor mają prawo odmówić zamieszczenia reklamy, która jest sprzeczna z linią programową lub charakterem danej publikacji.

      Ograniczenia dotyczą przede wszystkim tzw. branż sensytywnych, względem których ustawodawca przewidział dodatkowe ograniczenia. Są to np. usługi bankowe, finansowe, medyczne, turystyczne i wiele innych.

      Przed umieszczeniem w tytule prasowym reklamy warto rozważyć konsultację jej treści z prawnikami specjalizującymi się w branży mediów i reklamy, którzy nie tylko dokonają oceny przekazu reklamowego poprzez pryzmat obowiązujących przepisów, ale także wskażą kierunek do zmian przekazu.

      Należy pamiętać, że każdy materiał niepochodzący bezpośrednio od redakcji i pełniący funkcję marketingową powinien być należycie oznaczony tak, aby nie budził wątpliwości, że stanowi informację reklamową.

      RODO w branży wydawniczej

      Redagowanie, przygotowywanie, tworzenie i publikowanie materiałów prasowych wiąże się z ryzykiem naruszenia danych osobowych osób trzecich. Dlatego Prezes UODO konsekwentnie podkreśla, że działalność prasowa i wydawnicza pociąga z sobą obowiązek wzmożonej ostrożności z uwagi na ryzyko naruszenia przepisów RODO.

      Choć nie wszystkie przepisy rozporządzenia znajdują zastosowanie w przypadku pracy dziennikarzy, nadal dziennikarze są zobligowani do zachowania szczególne staranności i rzetelności przy zbieraniu materiału oraz ochrony dóbr osobistych. Klauzula dziennikarska wyłącza następujące ograniczenia RODO:

      • zasady przetwarzania danych osobowych;
      • podstawy przetwarzania danych osobowych;
      • obowiązek informacyjny o celu przetwarzania danych;
      • prawa osoby, której dane są przetwarzane.

      Wyłączenie wybranych przepisów RODO nie oznacza, że w kontekście działalności dziennikarskiej nie obowiązują jego pozostałe przepisy. Naruszenie regulacji może wiązać się z surowymi karami pieniężnymi, a nawet odpowiedzialnością karną.

      Prowadzenie wydawnictwa jako działalność gospodarcza

      Prowadzenie działalności wydawniczej to skomplikowany proces, który obejmuje wiele zagadnień biznesowych i finansowych, związanych ze sprawami pracowniczymi oraz współpracami z podmiotami zewnętrznymi. Skorzystanie z pomocy prawników pozwoli na zabezpieczenie interesów firmy poprzez odpowiednio skonstruowane umowy o współpracę, klauzule NDA i zakazu konkurencji oraz stworzy sprzyjające warunki do rozwoju gospodarczego. Dzięki konsultacjom wydawnictwo może liczyć na:

      • zabezpieczenie swojej pozycji w zawieranych kontraktach;
      • optymalizację podatkową;
      • wybór modelu działalności gospodarczej, który pozwala na minimalizację obciążeń publiczno-prawnych;
      • zgodność wewnętrznych procedur z obowiązującymi przepisami.

      Nasza kancelaria wspiera działania wszystkich podmiotów, które na co dzień stosują przepisy prawa prasowego. Dzięki naszemu wsparciu wydawnictwo zawsze działa w zgodzie z obowiązującymi przepisami oraz w optymalnym modelu biznesowym. Zapewniamy obsługę merytoryczną wykwalifikowanych specjalistów, której zakres zawsze jest dopasowany do oczekiwań klienta.

      Pytania i odpowiedzi

      Tak, zgodnie z art. 12 ust. 2 prawa prasowego dziennikarzowi nie wolno prowadzić ukrytej działalności reklamowej wiążącej się z uzyskaniem korzyści majątkowej bądź osobistej od osoby lub jednostki organizacyjnej zainteresowanej reklamą. Takie działanie może stanowić czyn nieuczciwej konkurencji, o którym mowa w art. 16 ust. 1 pkt 4, czyli wypowiedź, która zachęcając do wyboru towarów lub usług sprawia wrażenie neutralnej informacji.

      Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy o ochronie danych osobowych do działalności polegającej na redagowaniu, przygotowywaniu, tworzeniu lub publikowaniu materiałów prasowych nie stosuje się wybranych przepisów RODO. Pod pojęciem materiału prasowego należy rozumieć każdy opublikowany lub przekazany do opublikowania tekst albo obraz o charakterze informacyjnym, publicystycznym, dokumentalnym lub innym, niezależnie od środków przekazu, rodzaju, formy, przeznaczenia czy autorstwa.

      Odpowiedzialność solidarną za naruszenie prawa spowodowane opublikowaniem materiału prasowego ponoszą autor, redaktor, oraz inne osoba, która doprowadziła do opublikowania danego tekstu, w tym wydawca. Osobie poszkodowanej takim działaniem przysługują roszczenia, o których mowa w art. 24 k.c., a w przypadku bezprawnej publikacji wizerunku również roszczenia z ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

      Nasze Aktualności prawne

      Zaufali nam