Czym jest biuro informacji gospodarczej?
Informacje dotyczące sytuacji finansowej podmiotów gospodarczych są niezwykle ważne dla ich potencjalnych kontrahentów i klientów. Pozwalają ustalić, czy ma się do czynienia z firmą rzetelną i godną zaufania, czy też z podmiotem, który posiada już spore zadłużenie. Dlatego od 2010 roku w polskim porządku prawnym funkcjonuje Ustawa o udostępnianiu informacji gospodarczej w związku z wykonywaniem działalności gospodarczej i określonym stosunkiem prawnym (udostępnianiu informacji gospodarczych) i wymianie danych gospodarczych (Dz. U. z 2023 r., poz. 528).
Ustawa ta określa przede wszystkim zasady udostępniania informacji gospodarczych dotyczących wiarygodności płatniczej, a także ujawniania, przechowywania, aktualizacji i usuwania informacji gospodarczych. Przetwarzaniem takich informacji, na podstawie Ustawy, zajmują się biura informacji gospodarczej (w skrócie BIG) – czasem błędnie nazywane biuro informacji kredytowej. Obecnie w Polsce funkcjonuje tylko kilka podmiotów mających taki status pozwalający na udostępnianie informacji gospodarczych i dotyczących wiarygodności płatniczej klientów. Są to: BIG InfoMonitor S.A., Krajowe Biuro Informacji Gospodarczej S.A., Krajowy Rejestr Długów Biuro Informacji Gospodarczej S.A., oraz ERIF Biuro Informacji Gospodarczej S.A.
BIG InfoMonitor S.A.
BIG InfoMonitor S.A. to spółka wchodząca w skład grupy kapitałowej Biura Informacji Kredytowej (BIK), jednego z największych dostawców danych o kondycji finansowej zarówno przedsiębiorców, jak i osób fizycznych. Sama zaś spółka BIG InfoMonitor zajmuje się przede wszystkim gromadzeniem informacji w zakresie zadłużenia podmiotów oraz dostarcza narzędzi do weryfikowania ich wiarygodności płatniczej oraz pod kątem przepływu informacji z tytułu umowy związanej z dostarczanie energii cieplnej lub w zamiarze przekazania informacji przez dowolnego przedsiębiorcę. Za pomocą BIG InfoMonitor możemy potwierdzić tożsamość naszego kontrahenta, monitorować sytuację finansową partnerów biznesowych oraz ich wiarygodność finansową, w szczególności to, czy zalegają oni z płatnościami. Pozyskanie informacji na temat stabilności finansowej kontrahenta, czy potencjalnego usługodawcy pozwala przede wszystkim uchronić się przed współpracą z podmiotem niewypłacalnym i nierzetelnym.
Wśród informacji o podmiotach gospodarczych gromadzonych przez BIG InfoMonitor S.A. znajdziemy w szczególności dane wierzyciela i podmiotu, którego dotyczy zobowiązanie oraz kwotę zobowiązania pieniężnego, które między nimi zaistniało. Ponadto w ramach informacji gromadzonych przez BIG InfoMonitor S.A. znajdziemy dane dotyczące przeterminowanych płatności m.in. z tytułu niezapłaconych faktur, rachunków za media, zaległości orzeczonych przez sąd, wierzytelności windykowanych lub wierzytelności z tytułu umów. Z racji przynależności do grupy kapitałowej BIK, BIG InfoMonitor S.A. posiada także dostęp do bazy danych kredytowych BIK oraz informacji wywiadowni gospodarczej InformacjaKredytowa.pl, co sprawia, że informacje pozyskane z tego źródła są kompleksowe.
Aby uzyskać dostęp do informacji zebranych przez BIG InfoMonitor S.A. należy rozważyć wykupienie pakietu. Otrzymujemy wówczas dostęp do danych z bazy BIG InfoMonitor, a w zależności od wybranego rozwiązania także dostęp do dodatkowych narzędzi m.in. otrzymywania raportów, powiadomień, czy generowania wezwań do zapłaty. Ponadto, w ramach użyteczności na platformie BIG InfoMonitor, można zweryfikować także, czy inny podmiot sprawdzał wiarygodność naszej firmy lub, czy inna osoba zgłosiła naszą firmę jako dłużnika. Logując się na swoje konto w platformie można pobrać raport z ostatnich 12 miesięcy, w którym sprawdzimy kto i w jakim zakresie poszukiwał informacji o naszym podmiocie.
Krajowe Biuro Informacji Gospodarczej S.A.
Krajowe Biuro Informacji Gospodarczej S.A. to kolejna spółka, której zadaniem jest dostarczanie danych pozwalających na zweryfikowanie podmiotów gospodarczych. Aby takie dane otrzymać, należy złożyć wniosek o ujawnienie informacji gospodarczej oraz wgląd do rejestru zapytań. W ramach informacji uzyskamy wówczas dane gospodarcze o wnioskowanym podmiocie z wybranych biur informacji gospodarczych, w tym dane dotyczące zobowiązania pieniężnego, a także dane dotyczące posłużenia się podrobionym lub cudzym dokumentem.
Krajowy Rejestr Długów Biuro Informacji Gospodarczej S.A.
Krajowy Rejestr Długów jest jedną z największych firm gromadzących i udostępniających dane finansowe dotyczące zarówno osób fizycznych jak i podmiotów gospodarczych. KRD oferuje szereg narzędzi, dzięki którym możliwa jest weryfikacja zadłużenia podmiotów gospodarczych. Podstawową funkcją spółki jest prowadzenie Rejestru Dłużników – o tym jak on funkcjonuje, kto może zostać do niego wpisany i jak zaczerpnąć z niego informacje, przeczytają Państwo w oddzielnym artykule, dotyczącym wpisu do Krajowego Rejestru Długów w 2023 roku. Ponadto, KRD oferuje możliwość pozyskania analizy w zakresie zdolności konkretnego podmiotu do terminowego wywiązywania się ze zobowiązań płatniczych.
Znalezienie się w Krajowym Rejestrze Dłużników jest sytuacją niepożądaną – wszyscy potencjalni klienci i kontrahenci mogą zobaczyć, że podmiot nie wywiązuje się ze swoich obowiązków i w konsekwencji nie zdecydować się na podjęcie współpracy. Remedium na tę okoliczność jest bieżąca spłata zobowiązań. Warto nadmienić, iż z takich baz danych jak KRD korzystają nie tylko podmioty gospodarcze i osoby fizyczne – informacje z nich pozyskują także banki czy firmy pożyczkowe. Posiadanie wpisu w KRD wpływa wówczas negatywnie na zdolność kredytową czy możliwość zawarcia umowy leasingowej.
ERIF Biuro Informacji Gospodarczej S.A.
ERIF Biuro Informacji Gospodarczej S.A. to spółka pośrednicząca w pozyskiwaniu informacji gospodarczych, należąca do grupy kapitałowej KRUK, jednej z największych grup kapitałowych zajmujących się odzyskiwaniem należności. W odróżnieniu od Krajowego Rejestru Długów, w ramach informacji gromadzonych przez ERIF możemy otrzymać także pozytywne informacje o weryfikowanym podmiocie tj. nie tylko dane o jego wierzytelnościach i zadłużeniu, ale także dane dotyczące terminowo regulowanych należności.
Pozyskanie informacji zarówno pozytywnych, jak i negatywnych, pozwala na wykształcenie rzeczywistego obrazu na temat sytuacji ekonomicznej weryfikowanego przez nas podmiotu gospodarczego. Co więcej, poza dostarczaniem informacji na temat płynności finansowej podmiotów gospodarczych, ERIF świadczy także usługi w zakresie oceny ryzyka związanego z zawieraniem i egzekwowaniem umów, możliwość monitoringu określonych podmiotów, jak również możliwość sprawdzenia, czysprawdzenia czy inne podmiotu weryfikują sytuację naszej firmy.
Inne podmioty przechowujące dane o zadłużeniu podmiotów gospodarczych
Poza biurami informacji gospodarczej podstawowePoza biurami informacji gospodarczej, podstawowe dane dotyczące zaległości w spłacie należności możemy zweryfikować także za pomocą ogólnodostępnych rejestrów, obowiązkowych dla wszystkich przedsiębiorców. Choć pozyskane w ten sposób informacje nie dadzą pełnego obrazu dotyczącego sytuacji finansowej podmiotu, mogą stanowić pewną wskazówkę dla chcących przystąpić do transakcji kontrahentów lub klientów.
Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej/Krajowy Rejestr Sądowy
Każda spółka ma obowiązek wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego, podobnie jak każdy, kto prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, ma obowiązek dokonać rejestracji w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.
W CEiDG nie odnajdziemy wielu informacji na temat zadłużenia podmiotu, ale możemy pozyskać informację co do ewentualnego zawieszenia działalności, zakazów nałożonych na przedsiębiorcę, oraz informacje dotyczące upadłości, postępowania naprawczego, lub postępowania restrukturyzacyjnego. Ewentualne wpisy w tych rubrykach powinny dać nam już do myślenia – a przynajmniej skłonić do refleksji na temat pozyskania raportu z BIG na temat weryfikowanego podmiotu.
Tymczasem jednym z obowiązków spółek – zarejestrowanych w KRS – jest publikacja sprawozdań finansowych. Jest to najlepsze i najrzetelniejsze źródło informacji o stabilności finansowej podmiotu. Sprawozdania finansowe powinny być publikowane za pośrednictwem aplikacji Portal Finansowy (Repozytorium dokumentów finansowych). Znajomość numeru KRS spółki pozwoli na swobodne zapoznanie się z dokumentami i sprawdzenie płynności finansowej podmiotu. Aby na pierwszy rzut oka stwierdzić, w jakiej sytuacji finansowej znajduje się spółka, warto w szczególności zwrócić uwagę na to, czy spółka wykazuje zysk czy stratę, a także na ewentualną nadwyżkę zobowiązań nad przychodami.
Urząd Skarbowy i ZUS
Zadłużenie podmiotów gospodarczych może polegać nie tylko na zwłoce w regulowaniu należności wobec kontrahentów. Przedsiębiorcy często zwlekają z zapłatą należności wobec organów skarbowych z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne oraz podatków.
Aby sprawdzić, czy podmiot gospodarczy posiada zadłużenie w Urzędzie Skarbowym, należy złożyć odpowiedni wniosek, w odpowiedzi, na który otrzymamy zaświadczenie o niezaleganiu w podatkach. W ten sposób pozyskamy informację na temat zadłużenia z tytułu podatków PIT lub CIT, podatku od towarów i usług, podatku VAT oraz akcyzy. Bez większych problemów uzyskamy zaświadczenie o niezaleganiu (albo informację o wysokości zaległości) naszego podmiotu gospodarczego. Jeżeli jednak chcemy uzyskać informację o innym przedsiębiorcy, wówczas, aby otrzymać takie zaświadczenie, potrzebna jest zgoda tego przedsiębiorcy. Zgoda powinna mieć formę pisemną albo w formie dokumentu elektronicznego.
W podobny sposób jak opisany powyżej można pozyskać zaświadczenie o niezaleganiu w opłacaniu składek wydawane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Zaświadczenie to obejmuje należności z tytułu: ubezpieczenia społecznego, ubezpieczenia zdrowotnego, Funduszu Pracy, Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, Funduszu Emerytur Pomostowych. ZUS umożliwia złożenie wniosku zarówno drogą elektroniczną (za pośrednictwem Portalu PUE) lub w postaci wniosku papierowego. Własne zadłużenie z tytułu składek możemy także zweryfikować na swoim koncie w portalu PUE.
Podsumowanie
Przed podjęciem współpracy z podmiotem gospodarczym warto zweryfikować, czy terminowo i rzetelnie wywiązuje się on ze swoich zobowiązań płatniczych. Aby to zrobić, warto skorzystać z baz danych gromadzonych przez wywiadownie gospodarcze o statusie biura informacji gospodarczej. Za pośrednictwem spółek działających jako BIG możemy nie tylko dokonać weryfikacji kontrahenta, ale także zgłosić nierzetelny podmiot i przeterminowane należności. Biura informacji gospodarczej oferują szereg narzędzi wspomagających uczestników obrotu gospodarczego w dochodzeniu wierzytelności.
Antonina Schneider
Pytania i odpowiedzi
Giełdy wierzytelności to portale oferujące możliwość sprzedania lub kupienia czyjegoś długu (przelewu wierzytelności) na podstawie art. 509 Kodeksu cywilnego. Celem weryfikacji podmiotu gospodarczego warto sprawdzić także, czy wierzytelności tego podmiotu nie są wystawiane na któreś z takich platform.
Nie, wygenerowanie informacji jest płatne. Cena i zakres zależy od cennika konkretnej spółki.
Wywiadownie to prywatne firmy zajmujące się zbieraniem i przygotowywaniem informacji na temat podmiotów gospodarczych, czerpiące informacje na temat podmiotów w ramach tzw. białego wywiadu – z ogólnodostępnych rejestrów, ale także prasy, mediów, BIG itd.
Zaufali nam: