Składka zdrowotna – zmiany
Składka zdrowotna jest składką obowiązkową, ale poprzez jej uiszczanie jesteśmy objęci ubezpieczeniem zdrowotnym, które gwarantuje możliwość korzystania ze świadczeń w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia. W myśl przepisów obowiązujących do końca 2021 roku przedsiębiorcy obliczali wysokość tejże składki, przyjmując za podstawę jej obliczania 75% kwoty przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego, włącznie z wypłatami z zysku. Następnie, od wyliczonej w ten sposób podstawę wymiaru składki zdrowotnej obliczali kwotę składki zdrowotnej w wysokości 9%.
Wśród sposobów opodatkowania przedsiębiorcy mogą nadal wybierać między opodatkowaniem na zasadach ogólnych, podatkiem liniowym, ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Ci z nich, którzy przed 2022 rokiem wybrali opodatkowanie na zasadach ogólnych oraz podatek liniowy, za styczeń 2022 roku mogli obliczyć składkę zdrowotną jeszcze na “starych” zasadach, obowiązujących w 2021 roku, a “nowe zasady” – o których więcej poniżej – zastosować dopiero od lutego. Z kolei ci przedsiębiorcy, którzy przed Nowym Ładem wybrali opodatkowanie w ramach ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych oraz kartę podatkową, zobligowani byli do stosowania przepisów nowego Polskiego Ładu już od stycznia 2022 roku, oczywiście z pominięciem już zapłaconych składek zdrowotnych.
Jakie zmiany w zakresie składki dotknęły przedsiębiorców rozliczających podatki i ubezpieczenie zdrowotne w oparciu o poszczególne metody?
Opodatkowanie na zasadach ogólnych
Podstawę, od której należy obliczać składkę zdrowotną w przypadku opodatkowania według zasad ogólnych, stanowić będzie dochód uzyskany z prowadzonej działalności gospodarczej za miesiąc poprzedni. Jak należy go ustalić? Aby obliczyć składkę zdrowotną za pierwszy miesiąc podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu w danym roku składkowym (który z racji wyliczania podstawy opodatkowania w sposób wskazany powyżej trwa od 1 lutego do 31 stycznia roku następnego) należy odjąć od przychodów – rozumianych na gruncie Ustawy o PIT – koszty uzyskania tych przychodów i pomniejszyć uzyskaną kwotę o wszystkie obligatoryjne składki na ubezpieczenia społeczne, jeżeli nie zaliczyliśmy ich do kosztów uzyskania danego przychodu. Aby natomiast obliczyć podstawę opodatkowania w kolejnych miesiącach, musimy obliczyć różnicę między przychodami osiągniętymi od początku roku oraz kosztami uzyskania przychodu, także liczonymi od początku roku. Kiedy uda nam się ustalić w ten sposób dochód, pomniejszamy go o sumę dochodów ustalonych za miesiące poprzedzające i o różnicę między sumą składek na ubezpieczenia społeczne (chyba, że tak jak powyżej, zaliczyliśmy je już do kosztów uzyskania przychodu). Z wyliczonej w ten sposób kwoty należy odprowadzić składkę zdrowotną w wysokości 9%. Ponadto, kwota ta nie może być niższa aniżeli 9% minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Podatek liniowy
W przypadku podatników rozliczających się metodą podatku liniowego, zasady obliczania podstawy dla składki zdrowotnej są takie same, jak dla podatników korzystających z opodatkowania na zasadach ogólnych. W odróżnieniu jednak od opisanej powyżej kategorii przedsiębiorców ci korzystający z podatku liniowego będą uiszczać składkę w wysokości 4,9% obliczonych od podstawy. Tak samo jednak kwota ta nie może być niższa niż 9% minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
W przypadku przedsiębiorców korzystających z opodatkowania w ramach ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych nowe metody obliczania składki zdrowotnej stanowią hybrydę “starych” metod, sprzed 2022 roku i metod “nowych”. Podstawą opodatkowania w tym przypadku będzie bowiem stawka procentowa liczona od przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w czwartym kwartale roku poprzedniego (włącznie z wypłatami z zysku). To, jaka stawka będzie obowiązywała u danego przedsiębiorcy, zależy od tego jakiej wysokości przychód wykaże przedsiębiorca. Dlatego, tak ważnym jest aby na bieżąco kontrolować swoje przychody i w razie przekroczenia określonych pułapów, uiścić odpowiednio wyższą składkę zdrowotną. Sama zaś składka zdrowotna, dla przedsiębiorców rozliczających się ryczałtem, wynosi 9% podstawy.
Karta podatkowa
Dla osób prowadzących działalność gospodarczą i rozliczających się metodą karty podatkowej “nowe” zasady obliczania wysokości składki zdrowotnej wydają się być najmniej skomplikowane. Podstawę stanowić będzie bowiem kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę w danym roku, a sama składka wynosić będzie 9% od tej kwoty.
Amortyzacja – zmiany
Niemal każdy przedsiębiorca w ramach prowadzenia działalności posiada jakieś środki trwałe, takie jak nieruchomości, urządzenia, czy maszyny, które wraz ze stopniowym zużywaniem się tracą na wartości. Koszt związany ze stopniowym zużywaniem się środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych nazywamy amortyzacją, a możliwość ujęcia przez przedsiębiorcę w kosztach uzyskania przychodu kwot zużywania się środków trwałych – odpisem amortyzacyjnym.
Przedsiębiorcy, w ramach amortyzowania środków trwałych, dokonywali często amortyzacji lokali mieszkalnych. W szczególności, robili to ci z nich, którzy zajmowali się zawodowo najmem lokali, lub którzy prowadzili działalność we własnym domu. Nowe przepisy, który weszły w życie z dniem 1 stycznia 2022 roku, zmieniły obowiązujące w tym zakresie zasady i nie pozwalają już na zaliczanie odpisów amortyzacyjnych lokali mieszkalnych i budynków w poczet kosztów uzyskania przychodu. Odpisów amortyzacyjnych nieruchomości, które nabyte zostały przed dniem 1 stycznia 2022 roku, będzie można jednak dokonywać do końca 2023 roku. Pozwoli to podatnikom na przygotowanie się i dostosowanie do nowo obowiązującego reżimu prawnego. Co także ważne, amortyzacji w dalszym ciągu będą mogły podlegać lokale i budynki użytkowe.
A co z prywatnymi samochodami wykorzystywanymi na rzecz prowadzenia działalności gospodarczej? Od nowego roku amortyzacja takich środków trwałych stała się po prostu mniej korzystna niż wcześniej. Wiąże się to z obowiązkiem przyjęcia za podstawę amortyzacji ceny nabycia, ale nie wyższej od wartości rynkowej. To właśnie ten wymóg – wymóg stosowania ceny rynkowej – jest novum wprowadzonym z Nowym Ładem, który kolejny raz uprzykrzy życie przedsiębiorcom.
Podsumowanie
Jedną z naczelnych zmian wprowadzonych Nowym Ładem jest zrewolucjonizowanie sposobu obliczania składki zdrowotnej, a w tym artykule dla JDG. Stosujący dotychczas zryczałtowaną podstawę obliczania podstawy wymiaru składki, będą musieli nauczyć się funkcjonować wśród nowych – i to mniej korzystnych dla nich – przepisów. Na zmiany natkną się także przy dokonywaniu odpisów amortyzacyjnych, w szczególności nieruchomości mieszkalnych – ci, którzy jeszcze się za to nie zabrali, powinni się pospieszyć, gdyż czasu wcale nie zostało wiele. Chociaż Nowy Ład obowiązuje w Polsce już ponad dwa miesiące, nadal pojawia się wiele wątpliwości związanych ze stosowaniem znowelizowanych przepisów i nie wykluczone, że w dalszym ciągu będą one zmieniane.
Zaufali nam: