Czy mogę wykorzystać logo znanej marki w filmie? O znakach towarowych w produkcji filmowej

Znak towarowy – uwagi ogólne

Zgodnie z prawem własności przemysłowej, znakiem towarowym jest każde oznaczenie, które można przedstawić w sposób graficzny, jeżeli oznaczenie takie nadaje się do odróżnienia towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa. Mogą to być m.in. wyrazy, rysunki, ornamenty. Znak towarowy pełni funkcje przede wszystkim identyfikacyjne, zwiększa rozpoznawalność przedsiębiorstwa czy posiadanej przez niego marki. Głównym celem znaku towarowego jest umożliwienie konsumentowi odróżnienia towarów czy usług obecnych na rynku. Jeżeli chcą Państwo zgłębić tematykę znaku towarowego, zachęcamy do lektury artykułu : https://rpms.pl/czym-jest-znak-towarowy/.

Aby uzyskać ochronę przewidzianą w prawie własności przemysłowej konieczne przede wszystkim sprawdzenie dostępności danego znaku towarowego, a następnie złożenie kompletnego wniosku, spełniającego ustawowe wymogi do właściwego urzędu. Jeżeli mają Państwo wątpliwości w tym zakresie zachęcamy do lektury artykułów: jak sprawdzić znaki towarowe oraz zachęcamy do zapoznania się z ofertą kancelarii w zakresie rejestracji znaku towarowego.

W efekcie skutecznej rejestracji znaku towarowego właściciel uzyskuje wyłączność na korzystanie ze znaku towarowego poprzez:

1) umieszczanie go na towarach lub na ich opakowaniu

2) wprowadzanie oznaczonych towarów do obrotu;

3) oferowanie lub świadczenie usług pod znakiem;

4) importowanie lub eksportowanie oznaczonych towarów oraz

5) używanie znaku w reklamie oraz na dokumentach handlowych,

W praktyce oznacza to, że może swobodnie oznaczać nim swoje produkty czy wykorzystywać znak towarowy dla identyfikacji produktów czy usług, np. w reklamie czy w materiałach promocyjnych. W przypadku naruszenia znaku towarowego przez osoby trzecie jego właściciel może skutecznie realizować przysługujące mu na podstawie prawa własności przemysłowej roszczenia, o czym w dalszej części artykułu.

W jakich okolicznościach można korzystać z cudzego logo?

Należy wskazać, że w ustawie wprost przewidziano kilka możliwości korzystania z cudzego znaku towarowego. Są to:

wyczerpanie prawa ochronnego na znak towarowy
uzyskanie licencji od podmiotu uprawnionego.

Pod pojęciem wyczerpania znaku towarowego kryje się nic innego jak wprowadzenie danego produktu oznaczonego logiem na rynek. W dużym uproszczeniu wyczerpanie znaku towarowego ma miejsce gdy:

towar ze znakiem towarowym został legalnie wprowadzony do obrotu;
doszło do faktycznego wydania towaru z danym znakiem;
towar został wprowadzony przez właściciela znaku (lub za jego zgodą).

Wyczerpanie prawa do znaku towarowego ma miejsce, gdy towary nim oznaczone wprowadzono do obrotu na obszarze Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Kolejnym kryterium wyczerpania prawa jest wymóg, aby towar został wprowadzony przez właściciela znaku towarowego. W praktyce najczęściej odbywa się to poprzez przeniesienie własności towaru np. w drodze sprzedaży. Jak wyczerpanie znaku towarowego może odbywać się w filmie? Odpowiedź znajduje się poniżej.

Drugim sposobem na legalne korzystanie z cudzego znaku towarowego jest otrzymanie pisemnej zgody właściciela, ewentualnie zawarcie z nim pisemnej umowy licencyjnej. Powyższe może zapewnić twórcy filmu tytuł prawny do używania loga osoby trzeciej. Niemniej jednak, w przypadku dużych podmiotów zgoda ta może nie być udzielona, a sam kontakt z osobą upoważnioną do udzielenia zgody w ramach podmiotu może być utrudniony, zwłaszcza dla osób fizycznych chcących uzyskać zgodę na wykorzystanie loga rozpoczynając działalność np. na kanale Youtube.

Czy można wykorzystać znak towarowy w filmie?

Na tak abstrakcyjne pytanie należy udzielić odpowiedzi: to zależy. Od czego zatem?

Po pierwsze wykorzystanie znaku towarowego w filmie może w niektórych okolicznościach narażać twórcę filmu na roszczenia cywilnoprawne właściciela znaku towarowego. Jak wspomniano powyżej, w przypadku zarejestrowania znaku towarowego to jego właścicielowi przysługuje wyłączne prawo na korzystanie z loga.

Od tej zasady są wyjątki. Jeżeli prowadzą Państwo działalność na youtube i chcą nagrać film, w którym umieszczone będą loga znanych firma na produktach, które zostały uprzednio zakupione przez np. producenta (np. logo na telefonie, na koszulce czy na rekwizycie), to takie działanie może spełniać przesłanki wyczerpania prawa i może być zwolnione z ochrony przewidzianej przez prawo.

Jeżeli logo znanej firmy ma pełnić inną rolę w filmie, warto także spróbować kontaktu z przedstawicielem właściciela znaku towarowego celem sporządzenia pisemnej umowy korzystania ze znaku towarowego na cele konkretnego filmu, lub przynajmniej w celu uzyskania pisemnej zgody. Warto jest w takie sytuacji zaproponować wzór dokumentu, zatem jeżeli mają Państwo problem ze sporządzeniem dokumentu upoważniającego do korzystania ze znaku towarowego, to zachęcamy do kontaktu.

Sankcje za naruszenie prawa ochronnego

Sankcje za naruszenie prawa ochronnego na znak towarowy są przewidziane w ustawie prawo własności przemysłowej. Przyjrzyjmy się dwóm regulacjom ogólnym:

Osoba, której prawo ochronne na znak towarowy zostało naruszone, lub osoba, której ustawa na to zezwala, może żądać od osoby, która naruszyła to prawo, zaniechania naruszania, wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści, a w razie zawinionego naruszenia również naprawienia wyrządzonej szkody:

na zasadach ogólnych albo
poprzez zapłatę sumy pieniężnej w wysokości odpowiadającej opłacie licencyjnej albo innego stosownego wynagrodzenia, które w chwili ich dochodzenia byłyby należne tytułem udzielenia przez uprawnionego zgody na korzystanie ze znaku towarowego.

Ponadto, w przypadku gdy istnieje ryzyko, że opakowania, etykiety, metki, lub wszelkie inne środki, na których umieszczony jest znak towarowy, mogłyby być używane w odniesieniu do towarów, a takie użycie stanowiłoby naruszenie prawa ochronnego, uprawniony z prawa ochronnego na znak towarowy lub osoba, której ustawa na to zezwala, może żądać zaniechania:

umieszczania oznaczenia identycznego ze znakiem towarowym lub do niego podobnego na opakowaniach, etykietach, metkach, zabezpieczeniach lub elementach lub urządzeniach służących weryfikacji autentyczności lub wszelkich innych środkach, na których ten znak może być umieszczony;
oferowania, wprowadzania do obrotu, importu lub eksportu lub składowania w celu oferowania lub wprowadzania do obrotu, opakowań, etykiet, metek, zabezpieczeń, elementów lub urządzeń służących weryfikacji autentyczności lub wszelkich innych środków, na których ten znak jest umieszczony.

Niezależnie od wybranego przez właściciela znaku towarowego trybu dochodzenia roszczeń związanych z naruszeniem znaku towarowego, może on powodować negatywne skutki dla naruszyciela. Mając na uwadze, że produkcja i montaż filmu może generować znaczne koszty, warto zredukować do minimum koszty uboczne, w tym koszty ewentualnych odszkodowań lub działań mających na celu zniwelowanie naruszenia znaku towarowego. Możliwe jest to nawet na etapie poprzedzającym produkcję filmu, poprzez wnikliwej dokonanie analizy scenariusza filmu przez pryzmat potencjalnych naruszeń, do czego bardzo zachęcamy.

Pytania i odpowiedzi

Co jeśli naruszyłem w filmie cudzy znak towarowy?

Nie ulega wątpliwości, że czasem, zwłaszcza na etapie postprodukcji, nie jest możliwe usunięcie loga z filmu. W takiej sytuacji przede wszystkim należy przeanalizować, czy naruszenie cudzego znaku odbyło się w sposób nieuprawniony. Jeżeli tak, nie warto czekać na wystosowanie roszczenia ze strony uprawnionego, warto podjąć negocjacje celem uzyskania licencji.

Co oznacza “wyczerpanie prawa”?

Wyczerpanie znaku towarowego zachodzi, gdy legalnie wprowadzony towar z danym znakiem został faktycznie wydany przez właściciela na obszarze EOG, lub za jego zgodą. To najczęściej następuje przez przeniesienie własności, np. w drodze sprzedaży.

Ile wynoszą kary za naruszenie znaku towarowego?

Warto wskazać, że za naruszenie znaku towarowego nie są co do zasady nakładane kary administracyjne, ale upoważniony podmiot może dochodzić zapłaty sumy pieniężnej na zasadzie odszkodowawczej (ogólnej) bądź w wysokości opłaty licencyjnej. Wiele zależy od tego, jak zostanie przez uprawnionego sprecyzowane roszczenie oraz reżim odpowiedzialności.

MAM PYTANIA | JESTEM ZAINTERESOWANY / A OFERTĄ

Zaufali nam: