ZMIANY W BRANŻY ECOMMERCE W ZWIĄZKU Z PRZYZNANIEM PRZEDSIĘBIORCOM OD 1 CZERWCA 2020 UPRAWNIEŃ KONSUMENTA
Od dnia 1 czerwca 2020 r. zacznie obowiązywać ustawa z dnia 31.07.2019 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia obciążeń regulacyjnych, która rozszerzyła prawa osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą o niektóre prawa przynależne obecnie konsumentom.
Branża e-commerce stoi przed wyzwaniem dostosowania swojej działalności do nowych przepisów, w szczególności w zakresie aktualizacji regulaminów sklepów internetowych oraz pozostałej dokumentacji.
Na czym polegają zmiany oraz co należy zrobić, żeby dostosować regulamin sklepu do nowelizacji – o tym w dzisiejszym artykule.
NOWELIZACJA USTAWY O PRAWACH KONSUMENTA 2020 – CZYLI KOGO FAKTYCZNIE OBEJMUJĄ ZMIANY?

Przywileje dotyczące konsumentów będą odnosiły się także do osób prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, które będą zawierały umowę (np. umowę sprzedaży poprzez sklep internetowy) z przedsiębiorcą, jednak umowa ta nie będzie dotyczyła ich zawodowego charakteru, czyli przedmiotu działalności odzwierciedlonego w rejestrze CEIDG.
W praktyce oznacza to, że osoba, które prowadzi działalność gospodarczą w zakresie nauczania języka angielskiego i dokona zakupu sprzętu elektronicznego (np. telefonu) będzie korzystać z ochrony konsumenckiej. Telefon może być związany z działalnością anglisty (wykorzystuje go np. umawiając spotkania), jednak nie dotyczy zawodowego charakteru tej działalności (tak jak chociażby zakup podręczników). Co ważne, nie ma przy tym znaczenia, że zostaje wystawiona faktura VAT „na firmę”.
Jeżeli zakupy takie nie będą służyć celom zawodowych, osoba ta skorzysta z praw konsumenta.
Zmiany będą dotyczyły tylko umów zawieranych po wejściu w życie nowelizacji tj. po 1 czerwca 2020r.
JAK PRZYGOTOWAĆ SIĘ DO WDROŻENIA ZMIAN W BRANŻY E-COMMERCE (SKLEPIE INTERNETOWYM) ?
Poniżej przedstawiamy jakie prawa konsumenckie będą dotyczyły jednoosobowych działalności w warunkach zawierania umowy bez związku z zawodowym charakterem oraz podpowiadamy jak się do nich przygotować.
KLAUZULE NIEDOZWOLONE NIE DLA JEDNOOSOBOWYCH DZIAŁALNOŚCI

Klauzulami niedozwolonymi są postanowienia, które kształtują prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami i rażąco naruszają jego interesy. Jeżeli takie znajdą się w dokumentach przedsiębiorcy, np. regulaminie sklepu internetowego, po prostu nie wiążą konsumenta, nie tworzą jego obowiązków.
Często w regulaminach na stronach internetowych kształtuje się w sposób mniej uprzywilejowany prawa przedsiębiorców, gdyż przepisy prawa na to aktualnie pozwalają, np. ogranicza się odpowiedzialność sprzedawcy kwotowo, nakłada się obowiązek zapłaty za reklamację lub zastrzega się krótsze terminy. W związku z tym, że osoba prowadząca jednoosobową działalność gospodarczą przedsiębiorcą także jest, takie mniej korzystne postanowienia umowne nie będą wiązać tej osoby, jeżeli zawiera umową „na firmę”, ale bez charakteru zawodowego.
Rozwiązanie:
Każdy przedsiębiorca powinien przejrzeć swoją dokumentację i zawarte tam regulacje kierowane do przedsiębiorców i zmienić je w ten sposób, aby prawa osób prowadzących jednoosobową działalność odpowiadały prawom konsumenta.
W przeciwnym razie z jednej strony narazi się na roszczenia takiej osoby oparte na zarzucie niedozwolonych klauzul, a z drugiej strony zamieszczanie dokumentów na stronie internetowej, które zawierają takie klauzule może sprowadzić na przedsiębiorcę problemy z UOKiK i innymi organami dbającymi o interes konsumentów.
KORZYSTNIEJSZA RĘKOJMIA ZA WADY RZECZY

Dotychczas, przedsiębiorca wobec drugiego przedsiębiorcy mógł ograniczyć jego uprawnienia z rękojmi za wady rzeczy sprzedanej, a nawet je wyłączyć w ogóle. Teraz – jeżeli przedsiębiorca nie postanowi w umowie inaczej – zasady rękojmi, czyli odpowiedzialności za wady w stosunku do przedsiębiorców dokonujących zakupu bez związku z zawodowym charakterem jednoosobowej działalności, muszą uwzględniać:
a) fakt rocznego domniemania istnienia wady już w chwili wydania towaru (co oznacza, że kupujący nie musi udowadniać istnienia wady jeżeli ujawniła się w ciągu roku, a ewentualny brak odpowiedzialności musi udowadniać sprzedawca),
b) brak zwolnienia sprzedawcy od odpowiedzialności z tytułu rękojmi, gdy przedmiotem sprzedaży są rzeczy oznaczone co do gatunku (np. oznaczone wg rodzaju) albo rzeczy mające powstać w przyszłości,
c) uznanie reklamacji, w przypadku gdy, przedsiębiorca żądał wymiany, naprawy rzeczy lub obniżenia ceny, a sprzedawca nie udzielił odpowiedzi na reklamację w ciągu 14 dni,
d) brak obowiązku niezwłocznego zawiadomienia o wadzie pod rygorem utraty rękojmi,
e) brak obowiązku niezwłocznego zbadania rzeczy pod groźbą utraty rękojmi.
Rozwiązanie:
Zarówno w dokumentach (np. regulaminach) jak i w informacjach przekazywanych na stronach internetowych modyfikacje uprawnień z rękojmi w stosunku do przedsiębiorców powinny zawierać to zastrzeżenie, że nie dotyczą sytuacji umów z osobami prowadzącymi jednoosobową działalność gospodarczą bez związku z zawodowym charakterem.
PRAWO DO ODSTĄPIENIA OD UMOWY W CIĄGU 14 DNI BEZ PODANIA PRZYCZYNY

Prawo do zwrotu towaru w ciągu 14 dni od jego otrzymania będzie przysługiwało teraz także osobom prowadzącym jednoosobową działalność gospodarczą i zawierających umowę bez związku z zawodowym charakterem.
Tak jak w stosunku do konsumentów, na przedsiębiorcy ciąży obowiązek informacyjny o prawie odstąpienia od umowy. Trzeba poinformować i uprawnionego przedsiębiorcę, że przysługuje mu takie prawo, w jakich przypadkach takiego prawa nie będzie miał, jakie koszty poniesie w związku ze zwrotem itd.
Brak pełnego obowiązku informacyjnego będzie skutkował tym, że wydłuży się termin do skorzystania z prawa do odstąpienia z 14 dni do nawet 12 miesięcy, w przypadkach gdyby prawo odstąpienia nie przysługiwało (np. co do określonych towarów) bez takiej wyraźnej informacji to prawo jednak przysługuje, a przedsiębiorca może być obarczony dodatkowymi kosztami zwrotu.
Rozwiązanie:
Informacje o prawie do odstąpienia na stronie internetowej jak i w dokumentach (np. regulaminie) należy zaktualizować. Konieczne jest też dostosowanie procedury zwrotów tak, aby realizowane były prawa uprawnionych przedsiębiorców do rozliczenia się z umowy i rezygnacji z zakupu.
4) WERYFIKACJA UPRAWNIEŃ KUPUJĄCEGO – PROCEDURY DLA ADMINISTRATORA SKLEPU INTERNETOWEGO

Przedsiębiorca będzie zmuszony podjąć dodatkowe działania zmierzające do ustalenia statusu kupującego w ramach umowy zawieranej na odległość. Dotychczas wykorzystywane kryterium oparte na podaniu NIP-u oraz firmy, pod którą prowadzona jest działalność gospodarcza nie będzie wystarczające. Niezbędne będzie sprawdzenie rodzaju działalności przedsiębiorcy w CEIDG i ocenienie czy dokonany zakup ma charakter zawodowy, związany z działalnością określoną w CEIDG.
Od tego będzie zależało czy przedsiębiorcy będą przysługiwać nowe uprawnienia i należałoby go traktować „jak konsumenta”.
Rozwiązanie:
Warto wprowadzić jasne procedury postępowania w stosunku do jednoosobowych działalności i wdrożenia pracowników. Warto przy tym przemyśleć zmodyfikowanie formularzy elektronicznych tak, aby zawierały oświadczenia takich osób czy dokonują zakupów w zw. z zawodowym charakterem i w razie roszczeń wprowadzać weryfikację takich oświadczeń.
FAQ
Zgodnie z ostatnią nowelizacją, w duży uproszczeniu przedsiębiorców zawierających daną czynność prawną, która jest niezwiązana z prowadzoną działalnością gospodarczą, będą dotyczyły wszystkie przepisy konsumenckie, czyli w szczególności ochrona przed klauzulami abuzywnymi, przepisy dot. zasad rękojmi czy gwarancji.
Tak jak wspominaliśmy, JDG będzie występowała jako konsument, jeżeli dana czynność jest niezwiązana z prowadzoną działalnością gospodarczą. Kategoria ta jest jednak nieostra, a brak orzeczeń może powodować pewną niepewność w wykładni prawa. Zasięgnięcie pomocy prawnej wyspecjalizowanej kancelarii dot. tego, czy dany podmiot będzie korzystał z ochrony konsumenckiej, może być nieodzowne.
Niektórzy przedsiębiorcy czasem mogą korzystać z ochrony konsumenckiej. Póki co dotyczy to jednak tylko Jednoosobowych Działalności Gospodarczych, a nie spółek prawa handlowego (takich jak np. spółka z o.o.). Ten rodzaj podmiotu zatem co do zasady nie będzie korzystał z ochrony przewidzianej dla konsumentów.