|
25 kwietnia 2023 | Ostatnio zmodyfikowano 17 grudnia, 2023 o 11:50 | Czas na przeczytanie: 8 minut
Pozostałe Artykuły
Czym jest znak towarowy według ukraińskiego prawa?
Ochronę własności przemysłowej, w tym także zagadnienia związane ze znakami towarowymi reguluje ustawa o ochronie praw do znaków towarowych i usług (ang. Ukrainian Trademark Act)wraz z regulaminem określającym ramy proceduralne ubiegania się o formalną ochronę. Urzędem właściwym do przyjmowania wniosków oraz procedowania w tym zakresie jest Ukrainian Intellectual Property Institute (UIPI).
Zasadniczą funkcją znaku towarowego jest odróżnienie towarów lub usług przedsiębiorcy korzystającego z ochrony od towarów lub usług konkurencyjnych. Znakiem towarowym według ukraińskiego prawa może być dowolny symbol lub ich kombinacja, w tym:
wyrazy (w tym imiona);
litery;
cyfry;
obrazy;
kolory lub ich kombinacje;
trójwymiarowe bryły;
dźwięki, jeżeli mogą zostać odwzorowane w formie graficznej (zapis nutowy).
Choć zgłoszenie smaków i zapachów jako znaków towarowych nie jest zabronione przez obowiązujące przepisy własności przemysłowej, w praktyce jest to niewykonalne z uwagi na brak technicznej możliwości wprowadzenia takich danych do rejestru znaków towarowych.
Należy zwrócić uwagę, że co do zasady ochronie podlegają wyłącznie znaki towarowe zarejestrowane według prawa ukraińskiego oraz znaki towarowe renomowane. Znaki niezarejestrowane podlegają ochronie wyłącznie na podstawie przepisów o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.
Jakich oznaczeń nie można zarejestrować jako znak towarowy według ukraińskiego prawa?
Prawo z ochrony znaku nie zostanie przyznane, jeżeli znaki towarowe odzwierciedlają (lub zawierają elementy) m.in.:
godła narodowego, flagi oraz innych symboli państwowych;
nazw państw albo nazw lub symboli organizacji międzynarodowych;
urzędowe pieczęci, znaki kontroli;
nagrody lub inne wyróżnienia;
kształty pozbawione cech charakterystycznych (np. proste figury geometryczne);
kształty składające się z oznaczeń powszechnie używanych lub opisowych;
oznaczenia mylące lub wprowadzające w błąd co do zakresu dóbr lub usług oferowanych przez przedsiębiorcę;
wyłącznie naturalną postać produktu.
Negatywne przesłanki rejestracji obejmują również tożsamość lub łudzące podobieństwo do towarów lub usług zarejestrowanych wcześniej lub zgłoszonych do rejestracji na terenie Ukrainy, a także godzenie w porządek publiczny i poczucie moralności.
Jak przebiega rejestracja znaku towarowego na Ukrainie?
Uzyskanie ochrony w postaci rejestracji znaku towarowego powinno być poprzedzone złożeniem wniosku o rejestrację znaku w Krajowym Rejestrze Znaków Towarowych. Do wniosku należy załączyć:
dane wnioskodawcy;
odwzorowanie znaku towarowego;
wykaz towarów i usług, dla którychma być zarejestrowany znak towarowy (według klasyfikacji nicejskiej);
pełnomocnictwo w przypadku, kiedy wnioskodawca korzysta z usług rzecznika patentowego.
W przypadku kiedy wnioskodawca chce dochodzić ochrony pierwszeństwa znaku towarowego na podstawie przepisów Konwencji Paryskiej, do zgłoszenia należy załączyć również potwierdzenie ekspozycji znaku na międzynarodowej wystawie. Wykazanie pierwszeństwa jest możliwe najdalej do 6 miesięcy wstecz od daty zgłoszenia.
Po otrzymaniu zgłoszenia pracownicy urzędu patentowego w pierwszej kolejności dokonują formalnego badania znaku towarowego, weryfikując kompletność i poprawność złożonych dokumentów. Kolejnym krokiem jest przeprowadzenie badania merytorycznego znaku towarowego, czyli weryfikacji tożsamości lub podobieństwa do już chronionych aktywów IP na bazie ustawowych przesłanek.
Jeżeli znak towarowy spełnia wszystkie kryteria określone przepisami prawa, wydawana jest wstępna decyzja administracyjna o rejestracji znaku, a znak towarowy jest wprowadzany do oficjalnego biuletynu. Zgłaszający musi uiścić opłaty urzędowe. Dopiero po ich zapłaceniu wydawany jest certyfikat rejestracji.
Między rejestracją znaku a wydaniem wstępnej decyzji musi upłynąć przynajmniej 3 miesiące. To czas, w którym możliwe jest zgłoszenie sprzeciwu co do znaku towarowego. W przypadku braku sprzeciwu rejestracja znaku jest dokonywana w terminie 2-3 miesięcy.
Wszystkie dokumenty rejestracyjne powinny być wypełnione w języku ukraińskim. Osoby, które nie legitymują się polskim obywatelstwem mają obowiązek skorzystania z usług ukraińskiego rzecznika patentowego.
Poszukiwanie tożsamych i podobnych znaków towarowych
Aby zminimalizować ryzyko próby zablokowania rejestracji przed złożeniem wniosku rejestracyjnego należy przeprowadzić dokładne badanie otoczenia IP. Obecnie poszukiwanie znaku towarowego odbywa się poprzez narzędzia dostępne on-line. Prawidłowo przeprowadzone poszukiwanie powinno uwzględniać:
różne formy zapisu tego samego słowa;
podział słowa na części (w przypadku znaków słownych lub słowno-graficznych);
zapis słowa z wykorzystaniem alfabetu łacińskiego oraz cyrylicy;
znaczenie tego samego słowa w języku zgłaszającego oraz języku ukraińskim;
synonimy oraz wyrazy bliskoznaczne dla rejestrowanego.
Teoretycznie zgłaszający może przeprowadzić procedurę samodzielnie, ale zdecydowanie warto zlecić badanie w tym zakresie specjalistom z wieloletnim doświadczeniem z zakresu ochrony własności przemysłowej.
Koszt rejestracji znaku towarowego na Ukrainie
Wysokość opłat rejestracyjnych jest uzależniona od zakresu zgłoszenia. Pojedyncza aplikacja w czerni i bieli (bez żądania udzielenia ochrony na kolor) oraz jednej klasie dóbr lub usług to koszt około 10000 hrywien, UAH (ekwiwalent 230 euro). Uwzględnia ona opłatę administracyjną za złożenie wniosku, wydanie certyfikatu oraz publikację znaku w biuletynie.
W przypadku rejestracji znaku dla wielu klas (ang. multi-class trademark) opłata będzie odpowiednio wyższa.
Postępowanie sprzeciwowe oraz sądowe dochodzenie ochrony własności intelektualnej
Postępowanie sprzeciwowe pozwala zablokować rejestrację znaku towarowego. Może je wszcząć każdy podmiot w terminie 3 miesięcy od dnia opublikowania informacji o znaku towarowym w urzędowym biuletynie. W wyjątkowych okolicznościach sprzeciw można zgłosić również po rejestracji w oparciu o przesłanki ustawowe.
Warto pamiętać, że przepisy ukraińskie nie nakładają na strony obowiązku polubownego wyjaśniania okoliczności naruszenia, więc każda sprawa może zostać od razu zgłoszona do sądu. Powód może domagać się nie tylko zaprzestania naruszenia znaku oraz usunięcia towarów z rynku, ale też stosownego odszkodowania.
Sprawami z zakresu własności intelektualnej zajmuje się powołany w 2017 r. Wysoki Sąd Własności Intelektualnej. Postępowanie jest dwuinstancyjne, a apelację od wyroku należy złożyć do sądu gospodarczego. Stronom przysługuje prawo do wniesienia kasacji do Sądu Najwyższego.
Niezależnie od ochrony gwarantowanej przez sąd własności intelektualnejprawo z rejestracji znaku towarowego zabezpieczają przepisy karne. Nielegalne użycie znaku towarowego lub innych oznaczeń przedsiębiorcy, które doprowadziło do wyrządzenia mu znacznej szkody materialnej jest zagrożone karą nawet kilkudziesięciu tysięcy UAH, a w przypadku cykliczności oraz uporczywości naruszeń nawet kilkuset tysięcy UAH.
Czy zarejestrowany znak towarowy może być legalnie używany przez inne osoby?
Rejestracja znaku towarowego przyznaje wyłączność na używanie oznaczenia. Obowiązujące przepisy ukraińskie przewidują jednak zamknięty katalog przesłanek pozwalających na zgodne z prawem wykorzystanie znaku mimo rejestracji. Należy do nich zaliczyć m.in.:
niekomercyjne wykorzystanie znaku towarowego;
realizację praw powstałych przed datą objęcia znaku ochroną z rejestracji (lub pierwszeństwa);
użycie znaku towarowego w dobrej wierze.
Czy znak towarowy zarejestrowany na Ukrainie musi być aktywnie używany?
Znak towarowy, który ma korzystać z ochrony, musi być używany przez wnioskodawcę. W sytuacji, kiedy zaniechał on używania znaku na czas 3 lat lub dłużej każdy uczestnik rynku może złożyć wniosek o stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego w całości lub jedynie w części– w stosunku do wybranych towarów lub usług (ang. cancellation action) – poprzez podniesienie zarzutu nieużywania znaku.
Przedsiębiorca ma prawo bronić się przed zarzutem poprzez wykazanie, że pomimo starań posługiwanie się towarami zawierającymi znak było niemożliwe z przyczyn obiektywnych (np. wprowadzenie urzędowego ograniczenia na handel określonymi aktywami). Na rozpoczęcie używania znaku towarowego przepis przewidują 5-letni termin. Dopiero po jego upływie liczony jest termin 3-letni dla zarzutu non-use.
Rejestracja znaku towarowego na terenie Ukrainy to ważny element budowania i ochrony markidla przedsiębiorcy, który chce prowadzić swój biznes w tym kraju. Pozwala skutecznie sprzeciwić się próbom kopiowania oznaczeń przez konkurencję i znacząco zwiększa rozpoznawalność towarów lub usług. Z uwagi na dosyć długi czas trwania całej procedury oraz obowiązującą zasadę first to file, strategii ochrony znaku towarowego powinna być zaplanowana z wyprzedzeniem tak, aby towary lub usługi były chronione już od pierwszego dnia prowadzonej działalności.
Pytania i odpowiedzi
Ochrona znaku towarowego na terenie Ukrainy trwa 10 lat od momentu jego rejestracji. Może być przedłużona na kolejny 10-letni okres poprzez złożenie odpowiedniego wniosku i uiszczenie opłaty urzędowej. Wniosek o przedłużenie ochrony powinien zostać złożony najpóźniej na 6 miesięcy przed jej wygaśnięciem. Jest to również możliwe do 6 miesięcy po tym terminie, ale wiąże się z dodatkową opłatą. Obowiązujące przepisy nie ograniczają liczby odnowień znaku towarowego.
Obecnie trwa to około 16-20 miesięcy. Wnioskodawca ma możliwość skorzystania z szybkiej ścieżki, która skraca czas całej procedury do około 3 miesięcy. Procedura przyspieszona wiąże się z koniecznością uiszczenia dodatkowej opłaty.
Zaufali nam:
