Ważne zmiany w prawie żywnościowym – ustawie o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych.
Czy 1 lipca 2020 r. powstanie Super-URZĄD do kontroli żywności? Czy Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych (IJHARS) spełni oczekiwania, zawiedzionych aktualnym stanem kontroli, konsumentów?
Każdy z nas jest konsumentem i ma prawo do nabywania bezpiecznych produktów, a także do rzetelnej informacji, transparentności zakupu i uczciwej ceny. Od dawna istniała potrzeba zdecydowanie większego sprawdzania żywności w istniejących łańcuchach dostaw przez państwowe instytucje do tego powołane oraz usprawnienia nadzoru nad produkcją i dystrybucją żywności w Polsce.
Od wielu lat dyskutowano i zastanawiano się nad niezbędnymi zmianami w systemie kontroli sektora żywnościowego. Po wielu latach analiz i rozmów doszło do bardzo ważnych zmian, które mają być korzystne dla konsumentów, rolników, a także przedsiębiorców należących do sektora rolno-spożywczego.
NIEUCZCIWI SPRZEDAWCY I ICH DANE STANĄ SIĘ PUBLICZNIE DOSTĘPNE
Każdy z nas jest konsumentem i ma prawo do nabywania bezpiecznych produktów, a także do rzetelnej informacji, transparentności zakupu i uczciwej ceny. Od dawna istniała potrzeba zdecydowanie większego sprawdzania żywności w istniejących łańcuchach dostaw przez państwowe instytucje do tego powołane oraz usprawnienia nadzoru nad produkcją i dystrybucją żywności w Polsce.
Od wielu lat dyskutowano i zastanawiano się nad niezbędnymi zmianami w systemie kontroli sektora żywnościowego. Po wielu latach analiz i rozmów doszło do bardzo ważnych zmian, które mają być korzystne dla konsumentów, rolników, a także przedsiębiorców należących do sektora rolno-spożywczego. konsumenci, jakie wyroby warto kupować, a jakie omijać szerokim łukiem.
AKTUALNY STAN PRAWNY– USTAWA O JAKOŚCI HANDLOWEJ ARTYKUŁÓW ROLNO-SPOŻYWCZYCH
Obecnie kompetencje do kontroli jakości handlowej produktów rolno-spożywczych leży w rękach dwóch organów: Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych i Inspekcji Handlowa, co uzależnione jest od etapu łańcucha dostaw.
W sklepach i hurtowniach oraz w placówkach gastronomicznych kontrole prowadzi Inspekcja Handlowa, która podlega prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów i IJHARS, nadzorowana przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, która we wcześniejszych etapach obrotu tj. produkcji i dystrybucji np. u producenta, na granicy, w zakładach paczkujących. Niestety ten rozdział zadań osłabia ogólną skuteczność procesu sprawdzania i dopilnowania jakości rynkowej.
Przekazanie zadań ma na celu zwiększenie efektywności systemu urzędowej kontroli żywności w naszym kraju, co bezpośrednio wiąże się ze sprawniejszym usuwaniem z rynku. szybsze produktów będących niezgodnej, z prawnymi wymaganiami, jakości. Zapowiada się ujednolicenie i usprawnienie efektywności, a także bardziej skutecznie eliminowanie nieuczciwych działań handlowych.
Znowelizowane przepisy wchodzą w życie 1 lipca 2020 r.
Ustawa, co do zasady, wejdzie w życie z dniem 1 lipca 2020 r., z wyjątkiem niektórych przepisów dostosowujących, które weszły w życie po 14 dniach od dnia ogłoszenia lub dnia 4 maja 2020 r., z wyjątkiem przepisów modyfikujących przepisy dotyczące ponoszenia opłat za czynności przeprowadzone w ramach kontroli granicznej oraz innej kontroli jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych, jeżeli w wyniku tej kontroli stwierdzono, że artykuły rolno-spożywcze nie spełniają wymogów w zakresie handlowej jakości na podstawie przepisów prawnych lub wymagań dodatkowych zadeklarowanych przez producenta. Wejdą w życie z dniem 1 stycznia 2021 r.
NAJWAŻNIEJSZA ZMIANA W USTAWIE O JAKOŚCI HANDLOWEJ ARTYKUŁÓW ROLNO-SPOŻYWCZYCH ORAZ NIEKTÓRYCH INNYCH USTAW (DZ.U.2020.285)
Nowa ustawa przekazuje obowiązki dotyczące nadzoru nad jakością handlową artykułów rolno-spożywczych, które dotąd wykonywała Inspekcja Handlowa, IJHARS, która przejmie wszelkie kompetencje z zakresu kontroli żywności, co stanowi najistotniejszy zmiany prawnej. Wreszcie urzędnicy skupieni w jednej instytucji podległej Ministerstwu Rolnictwa i Rozwoju Wsi będą kompleksowo sprawdzać obrót żywnością na każdym etapie obrotu, produkcji, przetwarzania i dystrybucji i jej jakość w całym łańcuchu dostaw od pola do talerza. W ramach nadzoru nad jej jakością handlową w obrocie detalicznym Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych przejmie także kontrolę żywności w restauracjach i cateringu.
Główny Inspektor Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych będzie miał zwiększone uprawnienia nadzorcze wobec wojewódzkich inspektorów jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych w zakresie merytorycznego wykonywania przez nich obowiązków ustawowych, w tym wykonywanych kontroli oraz wydawania wytycznych i poleceń. Będzie mógł także wystąpić do wojewody o odwołanie wojewódzkiego inspektora jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych, jeżeli uzna, gdy jego działanie zagraża prawidłowemu wykonywaniu zadań przez wojewódzki inspektorat.
Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych będzie prowadziła kontrolę oznaczenia produktów i żywności genetycznie zmodyfikowanych, które wprowadzane są do obrotu handlowego oraz prawidłowości wprowadzania do obrotu i oznakowania materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością.
Wojewódzki inspektor jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych będzie mógł wydać nakaz wycofania z obrotu, we wszystkich punktach sprzedaży, należących do podmiotu kontrolowanego, całej partii artykułu rolno-spożywczego zafałszowanego, jeżeli stwierdzony rodzaj nieprawidłowości odnosi się do całej partii produkcyjnej.
Ustawa wprowadzi także przejęcie wierzytelności i zobowiązań, niezakończonych ostateczną decyzją postępowań i akt spraw przez wojewódzkie inspektoraty jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych oraz Główny Inspektorat Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych.
DWA RAZY WIĘCEJ KONTROLI JAKOŚCI ŻYWNOŚCI
Główny Inspektor Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, Pan Andrzej Romaniuk uważa, że zmiana umożliwi przeprowadzanie częściej i więcej kontroli jakości żywności, których ilość ma wzrosnąć do 15-16 tysięcy rocznie, co stanowi dość dobry wynik w porównaniu ze stanem aktualnym.
KOMPETENCJE INSPEKTORA HANDLOWEGO
Korzystając z okazji warto wspomnieć, iż kompetencje Inspekcji Handlowej zostaną rozszerzone. Nastąpi kontrola JAKOŚCI, BEZPIECZEŃSTWA i OZNAKOWANIA produktów nieżywnościowych, takich jak zabawki, ubrania, sprzęt elektroniczny, paliwa, a także usług. UOKiK nie poprzestanie udzielania porad konsumenckich i pomagania w polubownym rozstrzyganiu sporów z przedsiębiorcami. Należy też wskazać, iż obecnie Inspekcja Handlowa prowadzi rocznie prawie 20 tys. kontroli, w tym ok. 7- 8 tys. dotyczących bezpośrednio żywności.
WAŻNE!
1 lipca 2020 r. wejdą w życie zmiany zasad podawania do publicznej wiadomości wyników kontroli Inspekcji Handlowej.
Prezes UOKiK będzie mógł ujawniać produkty i przedsiębiorców, którzy zostali objęci kontrolą, a także dane, jakich dopatrzono się nieprawidłowości.
Zostanie podany adres przeprowadzenia audytu i konkretne usługi lub produkty.
Pytania i odpowiedzi
Najważniejszą zmianą jest przekazanie Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych (IJHARS) kompetencji do nadzoru nad jakością handlową artykułów rolno-spożywczych, co obejmuje kontrolę na etapach produkcji, przetwarzania, dystrybucji, a także w obrocie detalicznym.
Zmiany, zasadniczo, wejdą w życie 1 lipca 2020 r. Niektóre przepisy dostosowawcze weszły w życie 14 dni po ogłoszeniu, a niektóre modyfikacje dotyczące opłat za kontrole wchodzą w życie 1 stycznia 2021 r.
Nie ulega wątpliwości, że po wejściu w życie omawianej regulacji, przedsiębiorcy z sektora rolno-spożywczego mogą być poddawani częstszym kontrolom, a ewentualne nieprawidłowości mogą skutkować nakazem wycofania z obrotu wadliwych produktów. Ponadto, od 1 lipca 2020 r. Prezes UOKiK będzie uprawniony do ujawniania wyników kontroli Inspekcji Handlowej, w tym danych o produktach i przedsiębiorcach objętych kontrolą.
MASZ PYTANIA LUB POTRZEBUJESZ POMOCY?
DAJ NAM ZNAĆ W SEKCJI KOMENTARZ PONIŻEJ LUB POPRZEZ FORMULARZ KONTAKTOWY
Bezpieczeństwo żywności a obowiązujące prawo - Kancelaria RPMS says:
[…] Szkoda wynikła z powodu spożycia niebezpiecznej żywności polega najczęściej na uszczerbku na zdrowiu, a więc odpowiedzialność cywilna jest ograniczona, a jej działanie ma cel profilaktyczny, bo konsument ponosi ryzyko, które wiąże się ze spożyciem. To właśnie przepisy administracyjne umożliwiają działania organów nadzoru i usunięcie z produktów żywnościowych, które mogą być zagrożeniem. Instytucjami, które zajmują się w Polsce nadzorem nad bezpieczeństwem żywności są: Państwowa Inspekcja Sanitarna (Ustawa z 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej, tekst jedn.: Dz.U. z 2021 r., poz. 195), Inspekcja Weterynaryjna i Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych. https://rpms.pl/nowelizacja-ustawy-o-jakosci-handlowej-artykulow-rolno-spozywczych/ […]