Muzyka na Instagramie oraz TikToku – jak legalnie z niej korzystać?

Kancelaria prawna RPMS → Aktualności prawne ⚖️ → Media i reklama → Muzyka na Instagramie oraz TikToku – jak legalnie z niej korzystać?

Anna-Maria Sobczak

31 października 2023 | Ostatnio zmodyfikowano 12 grudnia, 2023 o 16:00 | Czas na przeczytanie: 7 minut

Każdy odpowiedzialny twórca w świecie cyfrowym dąży do działania w sposób przejrzysty i zgodny z prawem. W kontekście popularności krótkich filmów, często opartych na znanych motywach muzycznych, nasuwa się pytanie: „jak w takim środowisku działać legalnie?”. Właśnie ta forma komunikacji zdobywa coraz więcej serca użytkowników, co potwierdza popularność platform takich jak Instagram czy TikTok. Znając ich potencjał, warto zastanowić się, jak prawidłowo wykorzystywać muzykę przy tworzeniu oryginalnych treści. Prezentujemy krótki przewodnik poświęcony tej tematyce.

Anna-Maria Sobczak

RADCA PRAWNY

Specjalizacja: własność intelektualna – ochrona prawa autorskiego, marki oraz własności przemysłowej.

Więcej artykułów tego autora

Muzyka a prawo autorskie

Utworem w świetle Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2509) jest: „każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia”.

Pod tak szeroką definicją mieści się oczywiście również utwór muzyczny. To z kolei oznacza, że jej twórcy do swoich piosenek, co do zasady, mają wszelkie prawa osobiste i majątkowe. Wielu z nich decyduje się przy tym na udzielanie odpłatnych licencji, które pozwalać mogą na legalne z nich korzystanie i to nawet jeśli chodzi o używanie krótkich fragmentów muzycznych. Stworzona odrębna kolekcja nagrań w takim celu i jeśli chodzi o autorskie prawa majątkowe, czy bibliotekę dedykowaną tworzeniu treści w ramach komercyjnej licencji TikToka poprzez konta użytkowników biznesowych np. na potrzeby tworzenia remiksów.

Jak legalnie korzystać z muzyki na Instagramie?

Instagram, a w zasadzie stojący za tą platformą właściciel – Meta Platforms (posiadający również popularnego Facebooka), zdecydował się na wykupienie od całej rzeszy artystów oraz stojących za nimi wytwórni muzycznych, takich właśnie licencji. Ruch ten pozwolił popularnej platformie udostępnić swoim użytkownikom dwie ogromne biblioteki utworów:

Jedną pozwalającą wykorzystywać muzykę na cele osobiste i niekomercyjne;
Drugą dla klientów biznesowych.

Tworzenie tak zwanych rolek na Instagramie (oraz Facebooku) przy użyciu tych właśnie utworów jest w pełni legalne i bezpieczne (licencja umożliwia licencjobiorcy korzystanie swobodne uzasadnione rodzajem twórczości i w zakresie publikowania swoich treści). Trzeba jedynie pamiętać, że jeżeli nasze posty mają charakter komercyjny, powinniśmy przy ich tworzeniu korzystać z muzyki znajdującej się w drugiej, uboższej bibliotece, która dedykowana jest użytkownikom biznesowym.

Muzyka na TikToku – jak to działa tutaj?

Sposób działania TikToka w kontekście muzyki w zasadzie nie odbiega w żaden sposób od opisanych już metod przyjętych przez Meta Platforms (metę umów licencyjnych dozwolone – w zakresie uzasadnionym celami cytatu jak i utworów dedykowanych w celach komercyjnych). Tu również znajdziemy więc dwie biblioteki pełne utworów: jedną z piosenkami możliwymi do wykorzystania na użytek prywatny i drugą z utworami mogącymi służyć celom komercyjnym. Wszystko to w odniesieniu do wskazówek dotyczących legalnego korzystania z muzyki dostępnej na tych platformach.

Muzyka spoza dedykowanych bibliotek – czy można z niej korzystać?

Biblioteki utworów dostępne na najpopularniejszych mediach społecznościowych, przeznaczone zarówno do użytku osobistego, jak i komercyjnego, są niepełne. Oznacza to, że nie zawierają one każdej piosenki, która mogłaby nam przypaść do gustu. Czy zatem warto korzystać z utworów poza tymi dedykowanymi zbiorami? Odpowiedź brzmi: raczej nie. Choć takie działanie nie jest od razu uznawane za nielegalne, wprowadza nas ono w obszar praw autorskich. Aby poruszać się po nim zgodnie z prawem, użytkownicy muszą mieć odpowiednią wiedzę i spełnić określone kryteria.

Korzystając z utworu spoza dedykowanej biblioteki, kluczowe jest, aby jego wykorzystanie było zgodne z prawem cytatu, co jest określone w artykule 29 Ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych z dnia 4 lutego 1994 r. (Dz. U. z 2022 r. poz. 2509). Oznacza to, że wykorzystanie takiego utworu powinno być uzasadnione konkretnymi celami cytatu, takimi jak interpretacja, polemika, analiza krytyczna, badania naukowe czy edukacja, a także dostosowane do charakteru danej twórczości.

Jeśli chodzi o konkretne użycie utworu muzycznego, na przykład w krótkim filmie lub poście, powinniśmy korzystać jedynie z jego fragmentów, które są proporcjonalne do całości nowo stworzonego dzieła. Niestety, pojęcie „proporcji” jest subiektywne i niejasne, co sprawia, że w praktyce trudno jest mieć absolutną pewność, czy wykorzystany fragment utworu rzeczywiście kwalifikuje się jako cytat zgodny z prawem.

Istotne jest także, aby z należytą starannością podać autora utworu, jego pełen tytuł oraz źródło utworu muzycznego. Wskazane jest również uwzględnienie wytwórni muzycznej, pod której egidą artysta tworzy.

Gdy przywołujemy utwór muzyczny, nie możemy dopuścić, by nasze działania miały niekorzystny wpływ na jego autora. W żadnym wypadku nie możemy pozbawiać go należnego honorarium ani naruszać jego praw, zarówno tych majątkowych, jak i osobistych.

Pytania i odpowiedzi

Co, jeżeli w celu komercyjnym skorzystam z utworu znajdującego się w bibliotece dla użytkowników prywatnych?

Platformy takie jak TikTok czy Instagram w swoich regulaminach wskazują na konsekwencje zachowań, które poprzez nieprawidłowe użycie muzyki z biblioteki, naruszają prawa własności intelektualnej. Tak właśnie należy bowiem oceniać naruszenie, jakim jest wykorzystanie muzyki z biblioteki przeznaczonej dla użytkowników prywatnych na cele związane ze sponsorowaniem, promowaniem czy współtworzeniem marki (a więc na cele komercyjne).

Platformy zastrzegają przy tym, że w razie tego typu działania mogą na przykład usunąć lub wyciszyć konkretny film użytkownika, a nawet zablokować lub usunąć całe jego konto. W swoich regulaminach i politykach wprost wskazują również, że przestrzegają wszelkich przepisów związanych z prawem własności intelektualnej. Osoby, które takich naruszeń się dopuściły, muszą być więc w pełni świadome odpowiedzialności, która z tych przepisów wynika. Szczególnie mocno należy tu wskazać artykuły 78 i 79 Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2509), które mówią o możliwych roszczeniach osób, których autorskie lub majątkowe prawa osobowe zostały zagrożone cudzym działaniem.

Należy zaznaczyć jeszcze, że platformy społecznościowe, o których tu piszemy, przygotowały też specjalne procedury i formularze, poprzez które właściciele praw autorskich mogą zgłaszać podejrzenia naruszeń tychże praw. Pokazuje to tylko jak bardzo mocny nacisk kładą na poprawne i legalne używanie muzyki przez swoich użytkowników. Nie ma co się jednak dziwić: brak dostosowania funkcjonalności do obowiązujących przepisów i okazania pomocy właścicielom praw autorskich w walce z nieuprawnionym działaniem użytkowników, zaowocowałoby koniecznością wzięcia przez platformy na swoje barki odpowiedzialności za tego typu naruszenia.

Czy bezpieczne i legalne jest udostępnienie stworzonego przeze mnie filmiku na innej platformie? (Przykład: Czy filmik stworzony na TikToku z podkładem muzycznym z niekomercyjnej biblioteki TikToka mogę legalnie udostępnić na potrzeby osobiste na swoim prywatnym koncie na Instagramie?)

Tak, opisane działanie jest zgodne z regulaminami i politykami tych platform społecznościowych. TikTok wręcz zachęca swoich użytkowników do takiego działania, pozostawiając na stworzonych w jej obrębie i dalej udostępnianych postach słynne logo z trójkolorową nutą. To zabieg, który zachęcać może klientów innych platform do przejścia na TikToka. Podkreślić należy jednak, że dotyczy to tylko użytku prywatnego. W przypadku wykorzystania komercyjnego platformy zastrzegają w tym zakresie konieczność uzyskania odrębnej zgody oraz licencji. Napisane jest o tym wprost w regulaminie TikToka w sekcji „Warunki korzystania z biblioteki muzyki komercyjnej” w następujący sposób:

„Użytkownik może wyświetlać lub udostępniać Filmy komercyjne z włączonymi Dźwiękami komercyjnymi utworzonymi na Platformie wyłącznie w ramach Platformy i przy użyciu funkcji udostępniania na Platformie. Jakiekolwiek wykorzystanie Filmów komercyjnych poza Platformą, w tym między innymi na platformach cyfrowych stron trzecich, w telewizji, radiu lub mediach teatralnych, wykracza poza prawa przyznane Użytkownikowi w odniesieniu do Biblioteki komercyjnej i wymaga uzyskania osobnej zgody i uzyskania licencji na niezbędne prawa bezpośrednio od posiadacza (posiadaczy) praw do Dźwięków komercyjnych”.

MAM PYTANIA | JESTEM ZAINTERESOWANY / A OFERTĄ

Zaufali nam:

Spis treści

Pozostałe Artykuły

26 kwietnia 2024

Zakaz konkurencji w umowach transportowych

Czy wprowadzenie zakazu konkurencji do umowy jest dopuszczalne? Klauzule lub umowy przewidujące zakaz prowadzenia działalności...

Więcej

25 kwietnia 2024

Analiza przedwdrożeniowa – aspekty formalne i praktyczne

Na czym polega analiza przedwdrożeniowa? Analiza przedwdrożeniowa jest zespołem czynności, polegających na ustaleniu wymagań przedsiębiorstwa...

Więcej

24 kwietnia 2024

E-sport na tle obowiązującego prawa

Czy sport elektroniczny jest de facto sportem? Nazwa e-sport jest skrótem od sformułowania sport elektroniczny....

Więcej

23 kwietnia 2024

Wpływ postępowań restrukturyzacyjnych na toczące się postępowania sądowe i egzekucyjne

Jakie są zasady windykacji w przypadku niewypłacalności dłużnika? Zazwyczaj wierzyciel dowiaduje się o niewypłacalności dłużnika...

Więcej

22 kwietnia 2024

E – voting w spółkach

Czym jest e – voting? Kodeks spółek handlowych nie posługuje się wprost pojęciem e –...

Więcej

19 kwietnia 2024

Czym jest wrogie przejęcie i jak bronić się przed hostile takeover?

Na czym polega wrogie przejęcie? Pojęcie przejęcia jest używane w prawie handlowym na określenie procesu...

Więcej

18 kwietnia 2024

Wprowadzanie produktów na inne rynki UE a BDO, czyli międzynarodowy e-commerce i opakowania (na przykładzie Włoch i Niemiec)

Systemy zbliżone do BDO Podobne regulacje nie są jedynie domeną Polski – wynikają one z...

Więcej

18 kwietnia 2024

Praca na kilka „etatów” na B2B w IT

Czym charakteryzuje się praca w IT w modelu B2B? Według doniesień płynących z dużych korporacji...

Więcej

17 kwietnia 2024

Odpowiedzialność za przeciążenie pojazdu w transporcie. Kto ją ponosi?

Gdzie została uregulowana odpowiedzialność za przeciążenie pojazdu transportowego? Przeładowanie ciężarówek zdarza się zarówno w transporcie...

Więcej

16 kwietnia 2024

Czy komornik może zająć wierzytelność z umowy zlecenia?

Czy umowa zlecenie pomaga „ukryć się” przed komornikiem? Wbrew temu, co może się wydawać, umowa...

Więcej

15 kwietnia 2024

Co musi się znaleźć na metce odzieżowej?

Na kim ciąży obowiązek “metkowania” odzieży? Metka odzieżowa jest podstawowym źródłem informacji o odzieży, którą...

Więcej

12 kwietnia 2024

Obowiązki informacyjne spółek giełdowych

Dlaczego wypełnianie obowiązków informacyjnych przez spółki publiczne jest tak istotne? Warto zdawać sobie sprawę, że...

Więcej

11 kwietnia 2024

Umowa na stworzenie systemu ERP

Kiedy warto wdrożyć oprogramowanie ERP w firmie? Na wdrożenie ERP zazwyczaj decydują się firmy, które...

Więcej

10 kwietnia 2024

Wykorzystanie AI w technologii blockchain i smart contracts. Co warto wiedzieć?

Jak działają smart contracts? Inteligentne kontrakty wykorzystują kod źródłowy do automatycznego wyegzekwowania określonych praw lub...

Więcej

9 kwietnia 2024

Likwidacja spółki – podstawowe informacje

Na czym polega likwidacja spółki? Likwidacja spółki zmierza do zakończenia bieżącej działalności gospodarczej i wykreślenie...

Więcej

9 kwietnia 2024

Deepfake w świetle AI Act

Czym jest deepfake? Mianem deepfake’a określa się manipulację obrazu, dźwięku albo obrazu i dźwięku powstałą...

Więcej

8 kwietnia 2024

AI ACT – najważniejsze informacje

Gdzie wykorzystywana jest sztuczna inteligencja? Choć sztuczna inteligencja (ang. Artificial Intelligence, AI) może kojarzyć się...

Więcej

8 kwietnia 2024

Usługi chmurowe: IaaS vs PaaS vs SaaS vs XaaS

Kto i dlaczego korzysta z usług chmurowych? Usługi wykorzystujące chmury obliczeniowe pozwalają na dostęp do...

Więcej

7 kwietnia 2024

Umowa wdrożeniowa na algorytm AI

Jaki model aplikacji projektuje dostawca? Na wstępie należy zaznaczyć, że umowy wdrożeniowe mają charakter kontraktów...

Więcej

5 kwietnia 2024

Usługa inicjowania płatności (PISP)

Usługa inicjowania płatności Payment Initiation Service polega na zainicjowaniu przez podmiot uprawniony do świadczenia tej...

Więcej

4 kwietnia 2024

Jak założyć fundację?

Założenie fundacji – korzyści Korzyści finansowe Fundacja ma możliwość finansowania działań poprzez różnego rodzaju dotacje,...

Więcej

3 kwietnia 2024

Umowa B2B (samozatrudnienie) a umowa o pracę – na co uważać?

Dlaczego strony decydują się na B2B? Samozatrudnienie może okazać się wygodną formą współpracy dla obu...

Więcej

2 kwietnia 2024

Odpowiedzialność podatkowa członków zarządu

Pozycja członków zarządu a przepisy ordynacji podatkowej Już na wstępie należy zauważyć, że pozycja członków...

Więcej

29 marca 2024

Ile kosztuje upadłość spółki z o.o.?

Kiedy spółka musi zgłosić wniosek o upadłość? W pierwszej kolejności warto przypomnieć, kiedy zarząd spółki...

Więcej

28 marca 2024

Zakładanie oddziału firmy zagranicznej w Polsce

Oddział a przedstawicielstwo - różnice Oba te sposoby pozwalają bowiem, przynajmniej w pewnym zakresie, rozszerzyć...

Więcej

27 marca 2024

Procedury KYC (Know Your Customer) w działalności instytucji obowiązanych w rozumieniu AML

Czym są procedury KYC i jak wiążą się z AML? Procedury KYC to szereg czynności...

Więcej

26 marca 2024

Objęcie obowiązkiem ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego komplementariuszy spółki komandytowo – akcyjnej w 2023 r.

Nowelizacja ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych jest aktem prawa normującym...

Więcej

25 marca 2024

Optymalizacja podatkowa w 2024 roku, czyli jak obniżyć podatki?

Na czym polega optymalizacja podatkowa? Prowadzenie każdej działalności gospodarczej, niezależnie od jej formy i rodzaju,...

Więcej

25 marca 2024

Umowa o dzieło zawierana przez członka zarządu

Na czym polega umowa o dzieło? Umowa o dzieło to kontrakt cywilnoprawny uregulowany w art....

Więcej

22 marca 2024

Przekształcenie działalności a założenie nowej spółki

Przekształcenie działalności czy założenie nowej – zalety i wady Punktem wyjścia dla rozważań jest art....

Więcej

Dodaj komentarz