Pozostałe Artykuły
Formy przyznania wynagrodzenia członkowi zarządu
Kodeks spółek handlowych nie przewiduje obowiązku wypłaty wynagrodzenia w zamian za pełnienie funkcji członka zarządu. Może więc dojść do sytuacji, w której to powołany członek wyrazi zgodę na nieodpłatne pełnienie obowiązków jako zasady wynagradzania członków zarządu.
Do 2016 roku kwestie dotyczące wypłaty wynagrodzenia członkom zarządu nie były uregulowane. Dopiero wprowadzenie art. 203 (1) k.s.h. jednoznacznie przyznało kompetencje zgromadzeniu wspólników w tym jeśli chodzi o wynagrodzenie członków zarządu zatrudnionych. W doktrynie uważa się, że przywołany wyżej przepis wzmacnia kontrolę właścicielską (członkiem zarządu umowy na podstawie aktu powołania w tym przy świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych z budżetu spółki czy wynagrodzenia członków zarządu lub innej umowy określa organ).
Powyższy artykuł przewiduje następujące formy przyznania wynagrodzenia:
- uchwała podjęta przez zgromadzenie wspólników spółki,
- umowa o pracę,
- umowa cywilnoprawna zawarta ze spółką – w tym tzw. kontrakt menadżerski.
Zgodnie z postanowieniem Sądu Najwyższego z dnia 19 maja 2022 roku I USK 430/21 „Możliwe jest zatem do wyobrażenia, że członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością część wynagrodzenia otrzymuje na podstawie umowy o pracę, a część na podstawie uchwały zgromadzenia wspólników (poza tym, co wynika bezpośrednio z umowy o pracę)”.
Uchwała wspólników
Gdy członek zarządu pełni swoją funkcję tylko na podstawie powołania, spółka może mu przyznać wynagrodzenie na podstawie uchwały zgromadzenia wspólników. Uchwała powinna regulować przede wszystkim takie kwestie jak wysokość wypłaty i termin wypłaty.
Zgodnie z art. 203(1) uchwała może w szczególności ustalać maksymalną wysokość wynagrodzenia, przyznawania członkom zarządu prawa do świadczeń dodatkowych lub maksymalną wartość takich świadczeń.
Kwestie związane z terminem wypłaty, jak i częstotliwością są ustalane w uchwale. Wypłaty mogą być jednomiesięczne, w stałym terminie lub okresowe. Co ważne, wypłata wynagrodzenia z tytułu pełnienia funkcji członka zarządu w spółce na podstawie powołania na mocy uchwały zgromadzenia wspólników może nastąpić również wtedy, gdy spółka wykazuje stratę, gdyż nie jest uzależniona od wypracowanego zysku.
Umowa
Wynagrodzenie członka zarządu może być wypłacane również na podstawie umowy o pracę bądź innej umowy cywilnoprawnej (umowa zlecenia, umowa o dzieło, kontrakt menadżerski). Z racji tego, że zasady dotyczące zawarcia umowy o pracę z członkiem zarządu nie zostały uregulowane w kodeksie spółek handlowych, należy stosować przepisu kodeksu pracy.
Nie zawsze zawarcie umowy o pracę z członkiem zarządu będzie opłacalnym posunięciem. Choć wynagrodzenie wypłacane z tytułu umowy o pracę stanowi koszty uzyskania przychodów – co potwierdził Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 15 września 2015 roku, (sygn. IBPB-1-3/4510-314/15/AB) „Nie ulega zatem wątpliwości, że wynagrodzenie członka zarządu za pełnienie funkcji w ramach powołania będzie wykazywać związek z przychodami spółki, tzn. będzie wydatkiem poniesionym w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. Nie ma zatem przeszkód, aby wynagrodzenie to spółka zaliczyła do kosztów uzyskania przychodów” – to zatrudnienie na tej podstawie może stanowić wysokie nakłady. Z pewnością, umowa o pracę jest korzystna dla członka zarządu – może on skorzystać z takich przywilejów jak płatny urlop, zasiłek chorobowy lub macierzyński, ochrona pracownika na podstawie kodeksu pracy. Wynagrodzenie wypłacane z tytułu umowy o pracę jest stałe i niezależne od wypracowanego w spółce źródło dochodu.
Wysokość wynagrodzenia członka zarządu
Przepisy prawa nie przewidują ani dolnej, ani górnej granicy wynagrodzenia członka zarządu. Decyzja o wysokości wynagrodzenia należy do kompetencji wspólników. Ustalając jego wysokość, warto mieć na uwadze obowiązki danego członka zarządu oraz jego kompetencje, a także częstotliwość wypłaty w przypadku powołania na podstawie uchwały. Jednak należy mieć na uwadze, że zbyt wysokie wynagrodzenie może godzić w interesy spółki lub doprowadzić do pokrzywdzenia wspólnika. Co więcej, uchwała wspólników ustalająca takie wynagrodzenie może zostać uznana za sprzeczną z umową spółki i dobrymi obyczajami. Nieadekwatne wynagrodzenie członka zarządu może również podważyć Zakład Ubezpieczeń Społecznych, gdyż wynagrodzenie stanowi podstawę do ustalenia wysokości zasiłków.
Wynagrodzenie członka zarządu a ZUS
Poruszając tematykę wynagrodzenia dla członka zarządu, należy wspomnieć o ubezpieczeniach społecznych. Powołanie członka zarządu na podstawie uchwały zgromadzenia wspólników nie stanowi tytułu do objęcia obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi – od stycznia 2022 roku w związku z wejściem w życie regulacji Nowego Ładu pojawiła się konieczność zgłoszenia takiego członka zarządu do ubezpieczenia zdrowotnego – składka wynosi wtedy 9%. Dodatkowo wynagrodzenie członka zarządu na podstawie uchwały jest opodatkowane podatkiem dochodowym na zasadach ogólnych – stawka 12% oraz 32% od nadwyżki dochodu ponad kwotę 120 tysięcy zł.
Natomiast, gdy członek zarządu zostaje zatrudniony na podstawie umowy o pracę, zachodzi konieczność zgłoszenia go do ZUS. W tej sytuacji członek zarządu, będący pracownikiem obligatoryjnie podlega wszystkim ubezpieczeniom. Również w przypadku wykonywania obowiązków na podstawie umowy zlecenia, może zaistnieć konieczność zgłoszenia członka zarządu do ZUS.
Warto wskazać, że wynagrodzenie z tytułu zawarcia umowy o pracę z członkiem zarządu stanowi przychód ze stosunku pracy zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o PIT.
……
Wynagrodzenie członka zarządu a CIT estoński
Regulacje wprowadzone podatkiem CIT estońskim w sposób szczególny traktują wyłącznie wynagrodzenia tych członków zarządu, którzy są jednocześnie udziałowcami, wspólnikami lub akcjonariuszami spółki rozliczającej się w oparciu o ten podatek.
Według przepisów dotyczących CIT-u estońskiego dopiero wypłata zysku podlega opodatkowaniu. Jednak ustawodawca wprowadził katalog zdarzeń lub transakcji, które mimo braku wypłaty zysku skutkują powstaniem obowiązku podatkowego. Jednym z nich jest, zgodnie z art. 28m ust 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wysokość ukrytych zysków.
Opodatkowanie z tytułu ukrytych zysków nie obejmuje wynagrodzenia z umowy o pracę oraz z tytułów za rt. 13 pkt 7, 8 i 9 ustawy o PIT (m.in. wynagrodzenia członków zarządów). Jednak wyłączenie jest ograniczone kwotowo – nie jest dochodem z tytułu ukrytych zysków wypłata takich wynagrodzeń tylko w przypadku, gdy miesięczna kwota świadczeń na rzecz jednej osoby nie przekracza pięciokrotności średniego miesięcznego wynagrodzenia wypłacanego przez spółkę w ramach wskazanych tytułów prawnych, a nie więcej jednak niż pięciokrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, które ustala się za miesiąc poprzedzający miesiąc dokonania takiej wypłaty.
W sytuacji, w której to powstanie omawiana nadwyżka, a członek zarządu jest jednocześnie udziałowcem, wspólnikiem lub akcjonariuszem spółki to nadwyżka będzie podlegać odrębnemu opodatkowaniu CIT estońskim. W tym momencie spółka równocześnie zapłaci podatek dochodowy PIT oraz składki zdrowotne lub społeczne i będzie zobowiązania do pobrania podatku CIT.
Wynagrodzenie członka zarządu będącego także wspólnikiem
Wynagrodzenie dla wspólnika najczęściej zostaje wypłacone w formie dywidendy. Jednak ze względów podatkowych nie jest to najkorzystniejsza opcja, gdyż zarówno spółka jak i wspólnik mają obowiązek zapłaty podatku dochodowego. Po stronie spółki wynosi on 9% albo 19%, po stronie wspólnika 19%.
Z uwagi na powyższe wspólnicy szukają korzystniejszych rozwiązań. Jednym z nich jest właśnie wypłacenie wynagrodzenia z tytułu sprawowania funkcji członka zarządu – powołanie na podstawie uchwały wspólników bądź zatrudnienie na podstawie umowy o pracę.
Jednak czy jest możliwe jednocześnie pobieranie wynagrodzenia z tytułu bycia wspólnikiem i członkiem zarządu? Regulacje kodeksu spółek handlowych przewidują taką sytuację. Mowa tutaj o art. 176 ksh, czyli wynagrodzeniu dla wspólnika z tytułu powtarzających się świadczeń niepieniężnych. Wynagrodzenie to jest opodatkowane na następujących zasadach:
- Podatek dochodowy na zasadach ogólnych tj. według skali 12% i 32%
- Brak składki zdrowotnej
- Uwzględnienie kwoty wolnej od podatku w wysokości 30 000 zł.
Istnieje również opcja, w przypadku prowadzenia przez wspólnika jednoosobowej działalności gospodarczej, świadczenia usług na rzecz spółki z o.o. i wystawiania faktur. Jednak, gdy jednocześnie wspólnik pobiera wynagrodzenie z tytułu sprawowania funkcji zarządu to usługi świadczone jako jdg nie mogą pokrywać się z obowiązkami członka zarządu.
Pytania i odpowiedzi
Członek zarządu, co do zasady, zostaje powołany na podstawie uchwały zgromadzenia wspólnika. Jednak umowa spółki może stanowić inaczej i przewidywać inny sposób powołania.
W doktrynie uważa się, że do świadczeń dodatkowych można zaliczyć „tantiemy, premie, nagrody (w tym jubileuszowe), ubezpieczenie, dodatkowe ubezpieczenia zdrowotne, majątkowe oraz osobowe, zwrot kosztów leczenia, płatną przerwę w pełnieniu funkcji, refundację składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, odprawę pieniężną w razie ustania stosunku pracy w związku z przejściem na emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy, zwrot całości lub części kosztów użytkowania udostępnionego lokalu mieszkalnego, korzystanie z mieszkania służbowego, zwrot kosztów usług telekomunikacyjnych, korzystanie do celów prywatnych z samochodu służbowego, szkolenia i kursy, diety, zwrot kosztów podróży, zwrot kosztów reprezentacyjnych i wizerunkowych”.
Aby wypłacić środki ze spółki, wspólnik może udzielić pożyczkę spółce, zawrzeć z nią umowę najmu nieruchomości lub ruchomości, czy zawrzeć umowę o dzieło z przeniesieniem praw autorskich. Dodatkowo wspólnik ma prawo do wypłaty diety z tytułu podróży służbowych.
Zaufali nam:
