Spożywczy e-commerce, czy o tym, jak sprzedawać żywność w Internecie

Sprzedawca internetowy może zamieścić w opisie danego produktu na stronie sklepu skan etykiety zawartej na opakowaniu danego produktu przez jego producenta lub importera. Należy jednak pamiętać o dokonaniu wcześniejszej weryfikacji tej etykiety z przepisami prawa żywnościowego. Zgodnie art. 14 rozporządzenia, obowiązkowe jest podanie:

• nazwy żywności,

• wykazu składników[wszelkie składniki występujące w postaci wytworzonych nanomateriałów muszą być wyraźnie wskazane w wykazie składników, ponadto po nazwie tych składników należy umieścić w nawiasach wyraz nano],

• substancje powodujące alergie lub nietolerancje np. orzeszki ziemne, mleko, gorczyca, ryby, zboża zawierające gluten,

• ilość określonych składników lub kategorii składników,

• ilość netto żywności,

• data minimalnej trwałości lub termin przydatności do spożycia,

• wszelkie specjalne warunki przechowywania lub warunki użycia,

• nazwa lub firma i adres podmiotu działającego na rynku spożywczym lub importera,

• kraj lub miejsce pochodzenia w przypadku niektórych rodzajów mięsa, mleka lub gdy ich pominięcie może wprowadzać konsumenta w błąd,

• instrukcja użycia, w przypadku gdy w razie braku takiej instrukcji odpowiednie użycie danego środka spożywczego byłoby utrudnione,

• w odniesieniu do napojów o zawartości alkoholu większej niż 1,2% objętościowo, rzeczywista zawartość objętościowa alkoholu,

• informacja o wartości odżywczej.

Ważne!
Informacja o dacie minimalnej trwałości lub termin przydatności do spożycia nie muszą być dostępne przed ostatecznym dokonaniem zakupu w sklepie internetowym, ale najpóźniej w chwili dostawy towaru.

Chwila i sposób podania informacji

Zasadą jest, że sklep zarówno internetowy, jak i stacjonarny powinny podać informacje
o produkcie przed zawarciem umowy. Oznacza to, że informacje te powinny być podane konsumentowi najpóźniej w chwili wyrażenia przez konsumenta woli związania się umową.

Ważne!

W przypadku sklepu internetowego niezbędne jest podanie informacji na stronie internetowej sklepu, gdyż tylko w ten sposób będzie można spełnić wymóg podania tych informacji przed zawarciem umowy.

Należy pamiętać, że ciężar dowodu spełnienia obowiązków informacyjnych spoczywa na sprzedawcy, więc właściwe przekazanie informacji w razie ewentualnego sporu pozwoli w łatwy sposób wykazać, że dopełniliśmy zobowiązań wynikających z przepisów prawa. W przypadku sprzedaży poza lokalem przedsiębiorstwa i na odległość tzn. w sklepie internetowym wyczerpujący opis produktu trzeba przedstawić. Informacje należy podać także na trwałym nośniku najpóźniej w chwili dostarczenia produktu lub przed rozpoczęciem świadczenia usługi. W praktyce odbywa się to przed złożeniem zamówienia, np. w opisie produktu i/lub w trakcie składania zamówienia w sklepie internetowym podczas ścieżki zakupowej. Dodatkowo warto te informacje przesłać także w wiadomości mailowej, którą otrzymuje klient po złożeniu zamówienia. Wymagane informację są także zawarte na samym produkcie, jego opakowaniu lub na dołączonej do niego ulotce.

Rozporządzenie nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności stosuje się w stosunku do podmiotów działających na rynku spożywczym na wszystkich etapach łańcucha żywnościowego do wszelkich środków spożywczych przeznaczonych dla konsumenta finalnego. Zgodnie ze stanowiskiem Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych informacje zamieszczane w ofertach handlowych przeznaczonych dla konsumentów dostępnych na stronach internetowych lub przekazywanych konsumentowi w tradycyjnej formie (ulotki, gazetki itd.) powinny spełniać wymagania określone w niniejszym rozporządzeniu.
Informacje na temat żywności muszą być dobrze widoczne, rzetelne i jasne dla konsumenta. Istotne jest to, aby informacje nie wprowadzały w błąd, były czytelne, jednoznaczne i zrozumiałe dla przeciętnego konsumenta, wyrażone prostym językiem oraz w sposób odpowiadający rodzajowi użytego środka porozumiewania się na odległość (np. na stronie z opisem produktu, w trakcie składania zamówienia, w regulaminie sklepu internetowego itd.). Co ważne, informacje powinny być podane w języku polskim.

Każda informacja przekazywana konsumentowi w oznakowaniu, etykietowaniu, prezentacji (w tym otoczenie, w jakim produkty są prezentowane) i reklamie środków spożywczych na podstawie artykułu 7. rozporządzenia 1169/2011 nie może:

• wprowadzać w błąd co do charakteru środka spożywczego, jego właściwości i działania, m.in. poprzez sugerowanie, że dany produkt ma jakieś szczególne cechy czy właściwości, choć inne – podobne do niego – także je posiadają.

• przypisywać jakiemukolwiek środkowi spożywczemu właściwości zapobiegania chorobom lub leczenia chorób ludzi bądź też odwoływać się do takich właściwości (art. 7 ust. 3 Rozporządzenia nr 1169/2011), np. informacja dotycząca niedoborów w diecie lub w organizmie.

Uwaga!
Wyjątek stanowią naturalne wody mineralne i środki spożywcze specjalnego przeznaczenia, które regulują inne przepisy prawne.

Żywność opakowana¹ oznacza każdą pojedynczą sztukę przeznaczoną do prezentacji konsumentowi finalnemu i zakładom żywienia zbiorowego, składającą się ze środka spożywczego i opakowania, w które został on zapakowany przed zaoferowaniem do sprzedaży, niezależnie od tego, czy takie opakowanie obejmuje dany środek spożywczy całkowicie czy też jedynie częściowo, ale w taki sposób, że zawartość nie może być zmieniona bez otwarcia lub zmiany opakowania. Jeżeli rzecz jest sprzedawana w opakowaniu jednostkowym lub w zestawie, informacje, o których mowa powyżej, powinny znajdować się na rzeczy sprzedanej lub być z nią trwale połączone.

1. Informacje dobrowolne muszą być zgodne z art. 36 ust. 2 Rozporządzenia nr 1169/2011:
   a) nie mogą wprowadzać konsumenta w błąd (zgodnie z art. 7 rozporządzenia);
   b) nie mogą być niejednoznaczne ani dezorientować konsumenta; oraz
   c) muszą być – w określonych przypadkach – oparte na odpowiednich danych naukowych.

Przykłady treści niezgodnych z prawem:

• „Polacy mają największe niedobory wapnia na terenie Europy”

• „Słaby stan skóry i włosów może oznaczać, że brakuje Ci ważnych składników odżywczych”

• „Niewystarczająca ilość żelaza w diecie może mieć negatywne skutki dla zdrowia”.

Treści marketingowe stosowane w znakowaniu lub reklamie żywności odnoszące się do niedoborów składników odżywczych w diecie lub w organizmie zwykle mają charakter informacji na temat żywności podawanej na zasadzie dobrowolności. Wyjątek mogą stanowić informacje podawane w oznakowaniu żywności specjalnego przeznaczenia medycznego, jeśli obowiązek ich podania wynika z przepisów szczegółowych, w przypadku takiej sytuacji niże opisane wymogi prawne nie mają zastosowania. W kontekście komunikowania niedoborów szczególnie istotne są zakazy:

1. oświadczenia żywieniowe i zdrowotne nie mogą odnosić się do zmian w funkcjonowaniu organizmu w sposób wzbudzający lub wykorzystujący lęk u konsumenta przy pomocy tekstu bądź przy pomocy obrazów, przedstawień graficznych lub symbolicznych (art. 3. e), np.:

• „straszenie” wypadaniem włosów, ryzykiem wad w rozwoju dziecka, łamliwością kości” lub,

• stwierdzenie: „Niedobór witaminy D wiąże się ze znacznym ryzykiem zarówno zaburzeń szkieletowych, jak i nieszkieletowych oraz szeregu negatywnych skutków zdrowotnych przez całe życie”.

2. oświadczenia zdrowotne sugerujące, że niespożycie danej żywności mogłoby mieć wpływ na zdrowie (art. 11. a).

Zgodnie z przepisami prawa żywnościowego nie można np.:

1. kategoryzować żywności niezgodnie ze stanem faktycznym,

2. nazywać zakładek na stronie internetowej sklepu w sposób łamiący przepisy,

3. określać tymi samymi wyróżnikami wszystkich produktów, bez znaczenia na ich kategorię.