Marcin Staniszewski
|
11 lutego 2022
Spis treści

Jedną z nowości, które przewidział ustawodawca w projekcie Polskiego Ładu, jest tzw. minimalny podatek dochodowy. Jego ustanowienie ma się wiązać z chęcią walki z rzekomą luką podatkową, która istnieć ma nie tylko na gruncie podatku od towarów i usług, ale także podatku dochodowego od osób prawnych (CIT).

W pewnym sensie jest to zatem kolejna odsłona uszczelniania systemu podatkowego: ze względu na dość skomplikowaną formę minimalnego CIT oraz jego daleko idące konsekwencje, warto omówić go osobno.

Podmioty, które obejmie minimalny CIT

Zobowiązani do zapłaty minimalnego podatku CIT będą zasadniczo polscy rezydenci podatkowi oraz podatkowe grupy kapitałowe, które:

  • ponoszą straty ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych (czyli zasadniczo z działalności operacyjnej) albo

  • wykazują udział dochodów z działalności operacyjnej w przychodach z tej działalności, stanowiący nie więcej niż 1% podstawy opodatkowania.

Podatek dotyczyć ma także położnych w Polsce zakładów spółek zagranicznych. Zatem, jeżeli dany podatnik ponosić będzie stratę na działalności operacyjnej, lecz notować dochód z zysków kapitałowych, zobowiązane będą do zapłaty minimalnego podatku dochodowego. Podobnie, jeśli udział kosztów uzyskania przychodów z tej działalności będzie (zdaniem ustawodawcy) zbyt wysoki.

Jednocześnie niektóre kategorie podmiotów zostały wyłączone z opodatkowania minimalnym CIT. Są to:

  • podatnicy rozpoczynający prowadzenie działalności (w pierwszych 3 latach) – chyba że nowa działalność powstała w wyniku przekształcenia formy działalności gospodarczej;

  • przedsiębiorstwa finansowe (katalog podmiotów tych określony został w art. 15c ust. 16 ustawy o CIT i obejmuje m. in. banki krajowe, SKOKi, zakłady ubezpieczeń i reasekuracji, przedsiębiorstwa inwestycyjne);

  • podatnicy, którzy wykazali określony (30%) spadek przychodów w stosunku do przychodów roku poprzedniego,

  • podmioty funkcjonujące w prostej strukturze organizacyjnej, bez powiązań mogących skutkować działaniami optymalizacyjnymi (np. w przypadku, gdy osoba fizyczna jest jedynym udziałowcem/akcjonariuszem/wspólnikiem spółki).

Podstawa opodatkowania

Nowy minimalny podatek dochodowy ma mieć wysokość 10% podstawy opodatkowania. Warto pamiętać, iż na potrzeby minimalnego podatku dochodowego, ustawodawca zdecydował się na specjalny sposób zdefiniowania tej podstawy.

Podstawa opodatkowania obejmuje sumę:

  • 4% wartości przychodów ze źródeł innych, niż zyski kapitałowe (tj. z działalności operacyjnej);

  • odroczonego podatku dochodowego skutkującego zwiększeniem zysku brutto/zmniejszeniem straty netto (wynikającego z ujawnienia w rozliczeniach podatkowych niepodlegającej dotychczas amortyzacji wartości niematerialnej i prawnej);

  • poniesionych na rzecz podmiotów powiązanych oraz podmiotów z państwa lub terytorium stosującego szkodliwą konkurencję podatkową) kosztów:

  • usług doradczych, badania rynku, usług reklamowych, zarządzania i kontroli, przetwarzania danych, ubezpieczeń, gwarancji i poręczeń oraz świadczeń o podobnym charakterze,

  • wszelkiego rodzaju opłat i należności za korzystanie lub prawo do korzystania z praw lub niektórych wartości niematerialnych i prawnych (tj. licencje, prawa własności przemysłowej, know-how),

  • przeniesienia ryzyka niewypłacalności dłużnika z tytułu pożyczek, innych niż udzielonych przez banki i spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe, w tym w ramach zobowiązań wynikających z pochodnych instrumentów finansowych oraz świadczeń o podobnym charakterze;

– ale jedynie w części, w jakiej koszty te łącznie w roku podatkowym przekraczają o 3 000 000 zł kwotę obliczoną według następującego wzoru:

[(P – Po) – (K – Am – O)] x 5%

gdzie:

P – oznacza zsumowaną wartość przychodów ze wszystkich źródeł przychodów, z których dochody podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym,

Po – oznacza przychody z tytułu odsetek, w tym skapitalizowanych oraz inne przychody równoważne ekonomicznie odsetkom odpowiadające kosztom finansowania dłużnego;

K – oznacza sumę kosztów uzyskania przychodów bez pomniejszeń wynikających z przepisów dot. kosztów finansowania dłużnego;

Am – oznacza odpisy amortyzacyjne zaliczone w roku podatkowym do kosztów uzyskania przychodów,

O – oznacza zaliczone w roku podatkowym do kosztów uzyskania przychodów odsetki, bez pomniejszeń wynikających z art. 15c ust. 1.

  • poniesionych na rzecz podmiotów powiązanych kosztów finansowania dłużnego, w takiej części, w jakiej koszty te przewyższają kwotę obliczoną według następującego wzoru:

[(P – Po) – (K – Am – Kfd)] x 30%

gdzie:

  • P – oznacza zsumowaną wartość przychodów ze wszystkich źródeł przychodów, z których dochody podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym,

  • Po – oznacza przychody o charakterze odsetkowym w rozumieniu art. 15c ust. 13 ustawy o CIT,

  • K – oznacza sumę kosztów uzyskania przychodów bez pomniejszeń wynikających z przepisów dot. kosztów finansowania dłużnego;

  • Am – oznacza odpisy amortyzacyjne, zaliczone w roku podatkowym do kosztów uzyskania przychodów,

  • Kfd – oznacza zaliczone w roku podatkowym do kosztów uzyskania przychodów koszty finansowania dłużnego nieuwzględnione w wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, przed dokonaniem pomniejszeń wynikających z przepisów dot. kosztów finansowania dłużnego.

Jednakże, wartościami zmniejszającymi podstawę opodatkowania będą:

  • wszelkie odliczenia zmniejszające podstawę opodatkowania CIT (tj. normalnie zmniejszające podstawę opodatkowania darowizny na cele publiczne, kultu religijnego itp.), z wyłączeniem ulgi na złe długi;

  • dochody, które są uwzględniane w kalkulacji dochodu zwolnionego z podatku z tytułu działania w Specjalnej Strefie Ekonomicznej lub Polskiej Strefie Inwestycji.

Warto nadmienić, iż przy obliczaniu straty oraz udziału dochodów w przychodach nie będą brane pod uwagę koszty wynikające z amortyzacji nabycia nowych środków trwałych oraz dokonanych ulepszeń w środkach trwałych.

Zapłata podatku

Podatek minimalny trzeba będzie zapłacić rocznie i wpłacić na rachunek urzędu skarbowego w terminie do końca trzeciego miesiąca roku następnego, tj. w terminie do złożenia deklaracji podatkowej CIT-8. W zeznaniu podatkowym wskazać będzie należy podstawę opodatkowania, dokonane pomniejszenia podstawy opodatkowania, a także kwotę minimalnego podatku dochodowego do zapłaty.

Minimalny podatek dochodowy podatnicy będą mogli odliczać w kolejnych latach podatkowych od podatku obliczonego na zasadach ogólnych za kolejno następujące po sobie 3 lata podatkowe następujące bezpośrednio po roku, w którym podatnik wpłacił minimalny podatek dochodowy

FAQ

Osoby fizyczne co do zasady podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych (PIT), a nie CIT. Minimalny CIT nie będzie więc bezpośrednio dotyczył osób fizycznych. Jeżeli jednak osoba fizyczna swoją działalność w formie spółki kapitałowej, to może pośrednio to wpłynąć na wysokość ponoszonych obciążeń podatkowych.

Minimalny CIT jest objęty nowelizacją Polskiego Ładu, która została zapowiedziana na początku roku. Sejm obecnie przyjął projekt ustawy, zatem można spodziewać się, że minimalny CIT wejdzie w życie od 1 lipca.

Jak wskazaliśmy w artykule, minimalny CIT jest częścią uszczelniania systemu podatkowego. Oznacza to, że uniknięcie tego podatku będzie trudne, lub prawie niemożliwe. Niemniej jednak po dokonaniu indywidualnej analizy specyfiki działalności spółki możliwe będzie dokonanie pewnych legalnych optymalizacji, mając na uwadze zapatrywania organów podatkowych i orzecznictwo.

Zaufali nam:


5/5 - (liczba głosów: 2)