Zawieszenie działalności gospodarczej - na czym polega i z czym się wiąże?

Zawieszenie działalności to nic innego jak przerwa w jej prowadzeniu. Podczas trwania stanu zawieszenia działalności gospodarczej przedsiębiorca co do zasady nie może jej prowadzić, czyli nie może podejmować zorganizowanej działalności zarobkowej, wykonywanej we własnym imieniu i w sposób ciągły. Co istotne, zgodnie z prawem przedsiębiorców przerwa w prowadzeniu działalności może zostać ustanowiona zarówno na czas określony, jak i nieokreślony. Kluczowe jest jednak, że minimalny okres zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej wynosi 30 dni. Zawieszenie działalności co do zasady kończy się w momencie:

• nadejścia dnia wskazanego we wniosku;

• nadejścia dnia wskazanego w odrębnym wniosku o wznowienie wykonywania działalności gospodarczej;

• ustanowienia zarządu sukcesyjnego (dla JDG).

Dzień, od którego działalność będzie zawieszona, wskazuje przedsiębiorca we wniosku o zawieszenie działalności gospodarczej. Ważne jest, że nie jest możliwe zawieszenie działalności gospodarczej, jeśli przedsiębiorca zatrudnia pracowników.

Kluczową korzyścią z zawieszenia działalności gospodarczej jest czasowy brak konieczności ponoszenia obciążeń publicznoprawnych, czyli szczególnie rozliczeń z ZUS i US. Szczególnie w sytuacji czasowego braku osiągania zysków, może to być dla przedsiębiorcy realna opcja ochrony przed niewypłacalnością. Warto nadmienić, że nawet w przypadku zawieszenia działalności przedsiębiorca będzie miał obowiązek regulowania prywatnoprawnych zobowiązań (np. leasingów, kredytów czy innych umów).

Zawieszenie JDG

Zawieszenie jednoosobowej działalności gospodarczej wymaga złożenia wniosku do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Wniosek ten może zostać złożony zarówno elektronicznie, jak i listownie. W złożeniu wniosku przedsiębiorcę może reprezentować pełnomocnik, czyli w szczególności radca prawny lub adwokat. We wniosku przedsiębiorca może podać zarówno datę rozpoczęcia zawieszenia, jak i datę wznowienia działalności. Data rozpoczęcia zawieszenia może pokrywać się z datą wniosku, ale może być także wcześniejsza, lub późniejsza. Ważne jest, tylko żeby przedsiębiorca nie podejmował działalności gospodarczej po dacie zawieszenia (jeżeli jest ona wcześniejsza niż wniosek).

Co istotne, przedsiębiorca zawieszający działalność nie musi osobno zgłaszać faktu zawieszenia działalności do urzędu skarbowego i ZUS-u. Po otrzymaniu wniosku CEIDG automatycznie przekaże stosowną informację do ZUS, US oraz bazy REGON.

O zawieszeniu działalności gospodarczej czyni się wzmiankę w rejestrze, zatem każda osoba (kontrahent, wierzyciel czy dłużnik) będzie mogła zobaczyć, że dany przedsiębiorca ”ma przerwę” w prowadzeniu działalności.

Zawieszenie spółki cywilnej

Skutki zawieszenia spółki cywilnej co do zasady są tożsame ze skutkami zawieszenia JDG, niemniej jednak tryb zawieszenia s.c. jest bardziej złożony.

Przede wszystkim do skutecznego zawieszenia spółki cywilnej konieczne jest zawieszenie działalności gospodarczej wszystkich wspólników. Zawieszenie s.c. odbywa się w kilku krokach:

• najpierw konieczne jest zgłoszenie zawieszenia spółki cywilnej do GUS, do rejestru REGON, nie później niż 7 dni od dnia zawieszenia;

• następnie zgłasza się zawieszenie do urzędu skarbowego na formularzu NIP-2, nie później niż 7 dni od dnia zawieszenia;

• w CEIDG jedynie potwierdza się zawieszenie, a samo zgłoszenie może nastąpić dopiero po dopełnieniu formalności w GUS i w urzędzie skarbowym oraz po rzeczywistej dacie zawieszenia spółki cywilnej.

Wybrane aspekty praktyczne: ZUS, US i obowiązki podatkowe

W okresie zawieszenia przedsiębiorca nie musi płacić składek ZUS. Tak jak wspominaliśmy powyżej, nie ma obowiązku dokonywania osobnego zgłoszenia zawieszenia JDG do ZUS – informacja o zawieszeniu działalności zostanie automatycznie przekazana przez CEIDG. Warto nadmienić, że w terminie 30 dni od dnia ustania okresu podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu wygasa prawo do świadczeń zdrowotnych. Oznacza to, że przedsiębiorca będzie musiał zgłosić się do dobrowolnego ubezpieczenia, lub nabyć inny tytuł do świadczeń zdrowotnych (np. umowa o pracę).

W odniesieniu do obowiązków podatkowych skutek zawieszenia działalności jest zależny od wybranego sposobu opodatkowania. Jeżeli przedsiębiorca rozlicza działalność gospodarczą na zasadach ogólnych (według stawek PIT 17 i 32 %) lub według stawki liniowej 19 %, nie jest on zobowiązany do wpłacania zaliczek za okres zawieszenia.

Jeśli przedsiębiorca wybrał rozliczenie podatkowe w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, w okresie zawieszenia działalności gospodarczej jest on zwolniony z ryczałtu.

Czy można zawiesić działalność spółki z o.o.?

Spółka z o.o. jest bardzo popularną formą prowadzenia działalności. Wielu praktyków przedstawia jednoosobową spółkę z o.o. jako godną rozważenia alternatywę dla JDG. Prowadzenie spółki z o.o. jednak również rodzi pewne obowiązki natury publicznoprawnej, takie jak obowiązek regulowania ZUS, rozliczeń z urzędem skarbowym czy sporządzania sprawozdań finansowych.

Działalność spółki z o.o. również można zawiesić, dokonuje się tego poprzez wpis w KRS. Warto nadmienić, że od 1 lipca 2021 roku cała korespondencja z sądem rejestrowym odbywa się elektronicznie, poprzez Portal Rejestrów Sądowych. Oznacza to, że wniosek o zawieszenie działalności można złożyć wyłącznie elektronicznie.

Zawieszenie wymaga także podjęcia stosownej uchwały przez organ uprawniony do reprezentacji- w przypadku spółki z o.o. będzie to zarząd. Zawieszenie spółki z o.o. może nastąpić na minimalny okres 30 dni, natomiast maksymalnie może trwać 24 miesiące. Po upływie 24 miesięcy, jeżeli w tym czasie nie zostanie zgłoszony wniosek o wznowienie działalności, zostanie ona wznowiona automatycznie (sąd rejestrowy dokona wpisu z urzędu). W odróżnieniu od JDG, zawieszenie działalności spółki z o.o. nie może być wcześniejsze niż data wniosku złożonego do KRS.

Podobnie jak w przypadku JDG, w procesie zawieszenia działalności spółki z o.o., przedsiębiorcę może reprezentować profesjonalny pełnomocnik.