|
17 października 2022 | Ostatnio zmodyfikowano 17 grudnia, 2023 o 14:38 | Czas na przeczytanie: 7 minut
Pozostałe Artykuły
Jakie akty prawne regulują wykorzystanie zdjęcia?
Przede wszystkim z prawnego punktu widzenia należy wskazać, że zdjęcie czy grafika może być utworem w rozumieniu prawa autorskiego. Oznacza to, że twórcy (fotografowi czy grafikowi) przysługują co do zasady autorskie prawa osobiste i majątkowe. W związku z posiadanymi autorskimi prawami osobistymi autor ma prawo do oznaczania zdjęcia swoim imieniem i nazwiskiem, lub pseudonimem artystycznym. Natomiast na mocy autorskich praw majątkowych artysta może wykorzystywać utwór, czyli np. odpłatnie udostępniać innym podmiotom, przetwarzać, zwielokrotniać czy korzystać z niego w inny sposób (również wykorzystanie komercyjne).
Pobranie zdjęcia z Internetu i umieszczenie go np. na blogu firmy może być naruszeniem praw autorskich, jeżeli wykorzystanie zdjęcia odbywa się bez podstawy prawnej. Sytuacja taka będzie występowała w szczególności, np. gdy naruszyciel nie będzie posiadał licencji na komercyjne użycie zdjęcia (np. creative commons). Pomimo tego, że niektóre obrazy są udostępnione w internecie, również mogą być przedmiotem ochrony prawnoautorskiej.
Nieuprawniony wykorzystanie zdjęcia może wiązać się z negatywnymi skutkami finansowymi (i nie tylko) dla przedsiębiorcy. Na rynku funkcjonują spółki i kancelarie zajmujące się ochroną zdjęć twórców, które w przypadku nieuprawnionego użycia zdjęcia mogą wystąpić w imieniu twórcy o zapłatę określonej sumy pieniężnej, której wysokość zależna jest od wielu zmiennych.
W związku z powyższym, w marketingu internetowym bardzo ważne jest, aby korzystać ze zdjęć legalnie. Czy można legalnie korzystać ze zdjęć i nie ponosić za to żadnych kosztów?
Canva – warunki użytkowania
Canva jest bardzo popularnym programem graficznym, dzięki któremu możliwe jest tworzenie grafik i innego rodzaju materiałów (w tym marketingowych). W Canvie znajduje się także dedykowana baza, w której zostały umieszczone zdjęcia. W związku z powyższym rodzi się pytanie, czy przedsiębiorcy mogą legalnie korzystać ze zdjęć umieszczonych w Canvie w swoich materiałach?
Canva, jak każdy portal czy oprogramowanie ma swój regulamin użytkowania i zawarte w nim szczególne postanowienia dotyczące licencji na korzystanie z utworów. W przypadku Canvy jest to odrębny dokument pod nazwą “Licencje na treści i używanie serwisu Canva do celów komercyjnych”. Oprócz przepisów powszechnie obowiązującego w Polsce prawa autorskiego i innych aktów prawnych (np. międzynarodowych), przedsiębiorcy, korzystając z Canvy powinni mieć na uwadze postanowienia regulaminu, który muszą zaakceptować, aby móc korzystać z oprogramowania.
Ponieważ regulamin Canvy co do zasady nie udziela jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, czy ten program umożliwia legalne i bezpieczne korzystanie ze zdjęć, omawiamy poniżej wybrane aspekty postanowień regulaminu Canvy w kontekście komercyjnego wykorzystania zdjęć, które mogą być szczególnie istotne dla przedsiębiorców.
Komercyjne wykorzystanie zdjęcia z Canvy
Co do zasady Canva umożliwia zarówno na prywatne, jak i komercyjne wykorzystanie umieszczonych w tym systemie materiałów graficznych. Istotne jest, że dotyczy to nie tylko zdjęć, ale także i grafik czy materiałów innego rodzaju. Co do zasady zatem z materiałów na Canvie można korzystać zarówno w komercyjny, jak i niekomercyjny sposób.
W dokumentach Canvy nie znajdziemy jednak jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, czy przedsiębiorca może korzystać komercyjnie ze zdjęć umieszczonych w Canvie i być całkowicie bezpiecznym od roszczeń twórców zdjęć. W regulaminie bowiem zastrzeżono, że Canva nie gwarantuje, że wszystkie zdjęcia są możliwe do wykorzystania komercyjnego. Niektóre zdjęcia mogą bowiem zawierać np. loga przedsiębiorstw, które podlegają ochronie, bądź wizerunek osób fizycznych (możliwych do zidentyfikowania), które nie wyraziły zgody na komercyjne wykorzystanie ich wizerunku. Canva zastrzega, że jeżeli użytkownik chce wykorzystywać zdjęcie dostępne w serwisie w komercyjny sposób, to we własnym zakresie będzie musiał zweryfikować, czy nie naraża się na roszczenia uprawnionych z tytułu praw własności intelektualnej.
Ponadto, w regulaminie Canvy przewidziano, że nie można sprzedawać nieprzerobionych materiałów, takich jak muzyka czy zdjęcia. Innymi słowy, przedsiębiorca nie może zrobić np. plakatu ze zdjęcia pobranego z omawianego oprogramowania i sprzedawać go na rynku. Materiały dostępne na Canvie mogą stanowić inspirację czy element nowego utworu, ale żeby możliwe było sprzedawanie zdjęcia z Canvy w internecie konieczne jest dodanie do niego elementu twórczego (czyli np. przerobienie go w znaczny sposób). Nie ma jednoznacznej odpowiedzi, kiedy dany materiał będzie przerobiony wystarczająco znacznie, aby mógł zostać wprowadzony do obrotu i w tym zakresie ocena powinna odbywać się indywidualnie.
W regulaminie Canvy także wyraźnie przewidziano, że za pomocą materiałów dostępnych w ramach tego programu nie można tworzyć logotypów, które następnie zostaną zarejestrowane jako znaki towarowe. Grafiki udostępnione w systemie nie mogą być podstawą loga firmy, ale proste kształty udostępnione w systemie (takie jak np. proste znaki geometryczne) już tak.
Jak dowiedzieć się, czy mogę wykorzystać konkretne zdjęcie w mojej działalności?
W związku z opisanymi powyżej wyłączeniami zawartymi w dokumentach prawnych Canvy można stwierdzić, że co do zasady utwory udostępnione na Canvie mogą być wykorzystywane w prowadzonej działalności gospodarczej, w tym w komercyjny sposób. Niemniej nie ma jednej, abstrakcyjnej odpowiedzi, czy przedsiębiorca, korzystając z materiałów udostępnionych w bibliotece Canvy będzie zabezpieczony od roszczeń podmiotów uprawnionych w myśl prawa autorskiego. Po analizie regulaminu serwisu i innych dokumentów można stwierdzić, że twórcy programu w umiejętny sposób zastosowano klauzule zwalniające ich od odpowiedzialności w tym zakresie.
Innymi słowy, co do zasady z materiałów Canvy przedsiębiorcy mogą korzystać w komercyjny sposób, ale w przypadku wystosowania roszczenia od osoby trzeciej, to przedsiębiorca sam we własnym zakresie musi rozstrzygnąć dopuszczalność wykorzystania danego materiału w swojej działalności i to na nim spoczywa ryzyko ewentualnych roszczeń o charakterze prawnoautorskim.
Jako że, problematyka prawa autorskiego nie jest prosta, a ewentualne odszkodowania za naruszenia mogą być dotkliwe, warto przed wykorzystaniem danego materiału z Canvy na szerszą skalę (oczywiście mówimy tutaj o użytku komercyjnym) zasięgnąć opinii prawnika wyspecjalizowanego w zakresie praw autorskich
Podsumowanie
Budowanie marki i wizerunku w internecie nie jest łatwym procesem. Materiały udostępnione w różnych programach graficznych (takich jak Canva) mogą być bardzo pomocne. Niemniej jednak, w przypadku przytoczonego powyżej programu należy pamiętać, że nie zawsze komercyjne wykorzystanie zamieszczonych tam materiałów będzie bezpieczne, a analiza konkretnego przypadku i opinia prawnika specjalizującego się w prawach autorskich, w tym zakresie może oszczędzić przedsiębiorcy wielu problemów.
Q&A
Na pierwszy rzut oka może się wydawać, że jest to próba wyłudzenia. Nic bardziej mylnego, a fakt wystąpienia z roszczeniem przez zagraniczną kancelarię wynika z właściwości sądu. W pierwszej kolejności należy ocenić zasadność roszczenia (przy pomocy wyspecjalizowanego w tej tematyce prawnika), a następnie przemyśleć strategię procesową (czasem rozwiązanie ugodowe przed procesem będzie korzystniejsze).
Przedsiębiorca musi zatem w odpowiedni sposób zmodyfikować dostępny materiał, zazwyczaj dodając tam tzw. pierwiastek twórczy. Nie ma jednak abstrakcyjnej jednoznacznej odpowiedzi kiedy zdjęcie jest wystarczająco zmienione — jeżeli przedsiębiorca ma wątpliwości, to powinien rozważyć konsultację ze specjalistą w tym zakresie.
Zaufali nam:
