|
6 października 2023 | Ostatnio zmodyfikowano 13 grudnia, 2023 o 16:07 | Czas na przeczytanie: 4 minut
Pozostałe Artykuły
Utrata zdolności procesowej
Zdolność procesowa, a więc zdolność podmiotów do podejmowania czynności procesowych, jest niezbędna do prawidłowego działania w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego. Zdolność tę w określonych sytuacjach można jednak utracić (utrata zdolności sądowej). Zdarzy się tak, gdy jako osoba fizyczna, utracimy zdolność do czynności prawnych – zdolność sądową (np. w wyniku ubezwłasnowolnienia).
Z utratą zdolności procesowej, w kontekście postępowania restrukturyzacyjnego, równoznaczna będzie również sytuacja dłużnika, będącego osobą prawną (lub jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której ustawa przyznaje zdolność prawną), w którego zarządzie zajdą braki uniemożliwiające prawidłowe funkcjonowanie i utraci on zdolność sądowa.
Co w takich sytuacjach się dzieje, gdy złożony już został wniosek o wszczęcie postępowania restrukturyzacyjnego?
Konsekwencje utraty zdolności procesowej w kontekście wniosku restrukturyzacyjnego
Odpowiedź na pytanie (oraz definicja zdolności sądowej) zawarte w tytule niniejszego wpisu odnajdziemy w artykule 68 Ustawy z dnia 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne, czyli w sprawach wynikających z dokonywać czynności procesowych jeśli chodzi o zdolność prawna zapisaną w kodeksie postępowania cywilnego, dla ogólnego następcy prawnego.
Zgodnie ze wskazanym przepisem, w razie opisywanej sytuacji utraty zdolności procesowej (lub istotnych braków w składzie organów dłużnika niebędącego osobą fizyczną) i niepodjęcia działania w imieniu dłużnika przez przedstawiciela ustawowego, ustanowiony zostaje kurator. Kuratora tego, co do zasady, ustanawia sędzia-komisarz. Jeżeli jednak moment, w którym nastąpiły okoliczności determinujące utratę zdolności procesowej, miał miejsce jeszcze przed otwarciem postępowania restrukturyzacyjnego, to kuratora takiego ustanawia sąd.
Odpowiedzialność kuratora
Kurator ponosi odpowiedzialność za wszelkie ewentualne szkody wyrządzone na skutek nienależytego wykonywania swoich obowiązków. Odpowiedzialność rozciąga się więc tu nawet na czyny popełnione nieumyślnie.
Tak duża odpowiedzialność nałożona przez polskiego ustawodawcę na kuratorów, pomimo braku zastrzeżonych w prawie, specjalnych kompetencji kuratorskich (poza koniecznością posiadania pełnej zdolności do czynności prawnych), każe sądzić, że osoby powołane na takie stanowisko powinny mieć odpowiednie kwalifikacje (np. posiadać licencję doradcy restrukturyzacyjnego).
Zasada niedublowania kuratorów
Jeżeli dla dłużnika ustanowiono już wcześniej kuratora na podstawie art. 42 § 1 Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny to przy postępowaniu restrukturyzacyjnym (a także w postępowaniu o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego) angażuje się dokładnie tego samego kuratora. Zasada ta zapobiec ma dublowaniu się kuratorów ustanowionych dla jednego dłużnika.
Kurator, który został ustanowiony w postępowaniu o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego, pełni przy tym swoją funkcję również po otwarciu tego postępowania.
Ustanowienie kuratora a usunięcie braku zdolności procesowej
Zgodnie z ustępem 3 artykułu 68 Ustawy z dnia 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne nie ma przeszkód, aby pomimo ustanowienia dla nas kuratora, działać celem usunięcia braku zdolności procesowej (albo braków w składzie organów, które uniemożliwiają funkcjonowanie danego podmiotu).
Jeżeli działanie to doprowadzi do usunięcia braku, to ustanowienie kuratora straci moc – co oznacza, że jako strona postępowania występować będzie znowu podmiot, który złożył wniosek restrukturyzacyjny.
Ustanowienie kuratora możliwe również dla wierzyciela
Jeżeli wierzyciel nie ma zdolności procesowej (lub ją utracił) i nie działa za niego przedstawiciel ustawowy albo jeżeli w składzie organów wierzyciela będącego osobą prawną (lub jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej), zachodzą braki uniemożliwiające funkcjonowanie, sędzia-komisarz może ustanowić dla takiego wierzyciela kuratora, który będzie za niego działał w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego.
W tym jednak wypadku warunkiem ustanowienia kuratora jest to, aby fakt ten przyczynił się do usprawnienia całego postępowania restrukturyzacyjnego.
Pytania i odpowiedzi
Tak, zgodnie z art. 69 Ustawy z dnia 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne, kuratorowi przysługuje nie tylko wynagrodzenie, ale także zwrot wszelkich, poniesionych z tytułu działania jako kurator, wydatków.
Wynagrodzenie ustalone jest przez sędziego-komisarza, a przed otwarciem postępowania restrukturyzacyjnego – przez sąd.
Wynagrodzenie kuratora obowiązanego do rozliczenia podatku od towarów i usług podwyższa się o kwotę podatku od towarów i usług.
Wszelkie koszty działania kuratora obciążają przy tym:
1. Dłużnika — w przypadku, gdy to on utracił zdolność procesową i to dla niego ustanowiono tego kuratora;
lub
2. Wierzyciela – w sytuacji kuratora ustanowionego dla wierzyciela.
Dłużnik oraz wierzyciel mają prawo wnieść zażalenie, jeżeli nie będą zgadzać się z postanowieniem sędziego-komisarza (lub sądu), dotyczącym wysokości wynagrodzenia kuratora, którego dla nich ustanowiono oraz zwrotu poniesionych przez niego wydatków.
Takie samo zażalenie przysługuje jednak również samemu kuratorowi.
Zaufali nam:
