Jakie są konsekwencje utraty zdolności procesowej po złożeniu wniosku restrukturyzacyjnego?

Kancelaria prawna RPMS → Aktualności prawne ⚖️ → Restrukturyzacja i upadłość → Jakie są konsekwencje utraty zdolności procesowej po złożeniu wniosku restrukturyzacyjnego?

Maciej Pięta

6 października 2023 | Ostatnio zmodyfikowano 13 grudnia, 2023 o 16:07 | Czas na przeczytanie: 4 minut

Złożenie wniosku restrukturyzacyjnego to ważna decyzja, która powinna zostać podjęta w odpowiednim momencie (pisaliśmy już o tym w tekście: Kiedy należy wszcząć postępowanie restrukturyzacyjne?). Może jednak zdarzyć się sytuacja, w której po wystosowaniu wniosku restrukturyzacyjnego, jako dłużnik utraciliśmy zdolność procesową. Co się wtedy dzieje z nami oraz z otwartym już postępowaniem restrukturyzacyjnym? A co, jeżeli utrata zdolności procesowej nastąpiła jeszcze przed formalnym rozpoczęciem tego postępowania? O tym wszystkim w niniejszym wpisie.

Maciej Pięta

RADCA PRAWNY | DORADCA RESTRUKTURYZACYJNY

Specjalizacja: Restrukturyzacja i upadłość

Więcej artykułów tego autora

Utrata zdolności procesowej

Zdolność procesowa, a więc zdolność podmiotów do podejmowania czynności procesowych, jest niezbędna do prawidłowego działania w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego. Zdolność tę w określonych sytuacjach można jednak utracić (utrata zdolności sądowej). Zdarzy się tak, gdy jako osoba fizyczna, utracimy zdolność do czynności prawnych – zdolność sądową (np. w wyniku ubezwłasnowolnienia).

Z utratą zdolności procesowej, w kontekście postępowania restrukturyzacyjnego, równoznaczna będzie również sytuacja dłużnika, będącego osobą prawną (lub jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której ustawa przyznaje zdolność prawną), w którego zarządzie zajdą braki uniemożliwiające prawidłowe funkcjonowanie i utraci on zdolność sądowa.

Co w takich sytuacjach się dzieje, gdy złożony już został wniosek o wszczęcie postępowania restrukturyzacyjnego?

Konsekwencje utraty zdolności procesowej w kontekście wniosku restrukturyzacyjnego

Odpowiedź na pytanie (oraz definicja zdolności sądowej) zawarte w tytule niniejszego wpisu odnajdziemy w artykule 68 Ustawy z dnia 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne, czyli w sprawach wynikających z dokonywać czynności procesowych jeśli chodzi o zdolność prawna zapisaną w kodeksie postępowania cywilnego, dla ogólnego następcy prawnego.

Zgodnie ze wskazanym przepisem, w razie opisywanej sytuacji utraty zdolności procesowej (lub istotnych braków w składzie organów dłużnika niebędącego osobą fizyczną) i niepodjęcia działania w imieniu dłużnika przez przedstawiciela ustawowego, ustanowiony zostaje kurator. Kuratora tego, co do zasady, ustanawia sędzia-komisarz. Jeżeli jednak moment, w którym nastąpiły okoliczności determinujące utratę zdolności procesowej, miał miejsce jeszcze przed otwarciem postępowania restrukturyzacyjnego, to kuratora takiego ustanawia sąd.

Odpowiedzialność kuratora

Kurator ponosi odpowiedzialność za wszelkie ewentualne szkody wyrządzone na skutek nienależytego wykonywania swoich obowiązków. Odpowiedzialność rozciąga się więc tu nawet na czyny popełnione nieumyślnie.

Tak duża odpowiedzialność nałożona przez polskiego ustawodawcę na kuratorów, pomimo braku zastrzeżonych w prawie, specjalnych kompetencji kuratorskich (poza koniecznością posiadania pełnej zdolności do czynności prawnych), każe sądzić, że osoby powołane na takie stanowisko powinny mieć odpowiednie kwalifikacje (np. posiadać licencję doradcy restrukturyzacyjnego).

Zasada niedublowania kuratorów

Jeżeli dla dłużnika ustanowiono już wcześniej kuratora na podstawie art. 42 § 1 Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny to przy postępowaniu restrukturyzacyjnym (a także w postępowaniu o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego) angażuje się dokładnie tego samego kuratora. Zasada ta zapobiec ma dublowaniu się kuratorów ustanowionych dla jednego dłużnika.

Kurator, który został ustanowiony w postępowaniu o otwarcie postępowania restrukturyzacyjnego, pełni przy tym swoją funkcję również po otwarciu tego postępowania.

Ustanowienie kuratora a usunięcie braku zdolności procesowej

Zgodnie z ustępem 3 artykułu 68 Ustawy z dnia 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne nie ma przeszkód, aby pomimo ustanowienia dla nas kuratora, działać celem usunięcia braku zdolności procesowej (albo braków w składzie organów, które uniemożliwiają funkcjonowanie danego podmiotu).

Jeżeli działanie to doprowadzi do usunięcia braku, to ustanowienie kuratora straci moc – co oznacza, że jako strona postępowania występować będzie znowu podmiot, który złożył wniosek restrukturyzacyjny.

Ustanowienie kuratora możliwe również dla wierzyciela

Jeżeli wierzyciel nie ma zdolności procesowej (lub ją utracił) i nie działa za niego przedstawiciel ustawowy albo jeżeli w składzie organów wierzyciela będącego osobą prawną (lub jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej), zachodzą braki uniemożliwiające funkcjonowanie, sędzia-komisarz może ustanowić dla takiego wierzyciela kuratora, który będzie za niego działał w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego.

W tym jednak wypadku warunkiem ustanowienia kuratora jest to, aby fakt ten przyczynił się do usprawnienia całego postępowania restrukturyzacyjnego.

Pytania i odpowiedzi

Czy kuratorowi przysługuje wynagrodzenie? Jeśli tak to w jakiej wysokości?

Tak, zgodnie z art. 69 Ustawy z dnia 15 maja 2015 r. – Prawo restrukturyzacyjne, kuratorowi przysługuje nie tylko wynagrodzenie, ale także zwrot wszelkich, poniesionych z tytułu działania jako kurator, wydatków.

Wynagrodzenie ustalone jest przez sędziego-komisarza, a przed otwarciem postępowania restrukturyzacyjnego – przez sąd.

Wynagrodzenie kuratora obowiązanego do rozliczenia podatku od towarów i usług podwyższa się o kwotę podatku od towarów i usług.

Wszelkie koszty działania kuratora obciążają przy tym:

1. Dłużnika — w przypadku, gdy to on utracił zdolność procesową i to dla niego ustanowiono tego kuratora;

lub

2. Wierzyciela – w sytuacji kuratora ustanowionego dla wierzyciela.

Dłużnik oraz wierzyciel mają prawo wnieść zażalenie, jeżeli nie będą zgadzać się z postanowieniem sędziego-komisarza (lub sądu), dotyczącym wysokości wynagrodzenia kuratora, którego dla nich ustanowiono oraz zwrotu poniesionych przez niego wydatków.

Takie samo zażalenie przysługuje jednak również samemu kuratorowi.

MAM PYTANIA | JESTEM ZAINTERESOWANY / A OFERTĄ

Zaufali nam:

Spis treści

Pozostałe Artykuły

26 kwietnia 2024

Zakaz konkurencji w umowach transportowych

Czy wprowadzenie zakazu konkurencji do umowy jest dopuszczalne? Klauzule lub umowy przewidujące zakaz prowadzenia działalności...

Więcej

25 kwietnia 2024

Analiza przedwdrożeniowa – aspekty formalne i praktyczne

Na czym polega analiza przedwdrożeniowa? Analiza przedwdrożeniowa jest zespołem czynności, polegających na ustaleniu wymagań przedsiębiorstwa...

Więcej

24 kwietnia 2024

E-sport na tle obowiązującego prawa

Czy sport elektroniczny jest de facto sportem? Nazwa e-sport jest skrótem od sformułowania sport elektroniczny....

Więcej

23 kwietnia 2024

Wpływ postępowań restrukturyzacyjnych na toczące się postępowania sądowe i egzekucyjne

Jakie są zasady windykacji w przypadku niewypłacalności dłużnika? Zazwyczaj wierzyciel dowiaduje się o niewypłacalności dłużnika...

Więcej

22 kwietnia 2024

E – voting w spółkach

Czym jest e – voting? Kodeks spółek handlowych nie posługuje się wprost pojęciem e –...

Więcej

19 kwietnia 2024

Czym jest wrogie przejęcie i jak bronić się przed hostile takeover?

Na czym polega wrogie przejęcie? Pojęcie przejęcia jest używane w prawie handlowym na określenie procesu...

Więcej

18 kwietnia 2024

Wprowadzanie produktów na inne rynki UE a BDO, czyli międzynarodowy e-commerce i opakowania (na przykładzie Włoch i Niemiec)

Systemy zbliżone do BDO Podobne regulacje nie są jedynie domeną Polski – wynikają one z...

Więcej

18 kwietnia 2024

Praca na kilka „etatów” na B2B w IT

Czym charakteryzuje się praca w IT w modelu B2B? Według doniesień płynących z dużych korporacji...

Więcej

17 kwietnia 2024

Odpowiedzialność za przeciążenie pojazdu w transporcie. Kto ją ponosi?

Gdzie została uregulowana odpowiedzialność za przeciążenie pojazdu transportowego? Przeładowanie ciężarówek zdarza się zarówno w transporcie...

Więcej

16 kwietnia 2024

Czy komornik może zająć wierzytelność z umowy zlecenia?

Czy umowa zlecenie pomaga „ukryć się” przed komornikiem? Wbrew temu, co może się wydawać, umowa...

Więcej

15 kwietnia 2024

Co musi się znaleźć na metce odzieżowej?

Na kim ciąży obowiązek “metkowania” odzieży? Metka odzieżowa jest podstawowym źródłem informacji o odzieży, którą...

Więcej

12 kwietnia 2024

Obowiązki informacyjne spółek giełdowych

Dlaczego wypełnianie obowiązków informacyjnych przez spółki publiczne jest tak istotne? Warto zdawać sobie sprawę, że...

Więcej

11 kwietnia 2024

Umowa na stworzenie systemu ERP

Kiedy warto wdrożyć oprogramowanie ERP w firmie? Na wdrożenie ERP zazwyczaj decydują się firmy, które...

Więcej

10 kwietnia 2024

Wykorzystanie AI w technologii blockchain i smart contracts. Co warto wiedzieć?

Jak działają smart contracts? Inteligentne kontrakty wykorzystują kod źródłowy do automatycznego wyegzekwowania określonych praw lub...

Więcej

9 kwietnia 2024

Likwidacja spółki – podstawowe informacje

Na czym polega likwidacja spółki? Likwidacja spółki zmierza do zakończenia bieżącej działalności gospodarczej i wykreślenie...

Więcej

9 kwietnia 2024

Deepfake w świetle AI Act

Czym jest deepfake? Mianem deepfake’a określa się manipulację obrazu, dźwięku albo obrazu i dźwięku powstałą...

Więcej

8 kwietnia 2024

AI ACT – najważniejsze informacje

Gdzie wykorzystywana jest sztuczna inteligencja? Choć sztuczna inteligencja (ang. Artificial Intelligence, AI) może kojarzyć się...

Więcej

8 kwietnia 2024

Usługi chmurowe: IaaS vs PaaS vs SaaS vs XaaS

Kto i dlaczego korzysta z usług chmurowych? Usługi wykorzystujące chmury obliczeniowe pozwalają na dostęp do...

Więcej

7 kwietnia 2024

Umowa wdrożeniowa na algorytm AI

Jaki model aplikacji projektuje dostawca? Na wstępie należy zaznaczyć, że umowy wdrożeniowe mają charakter kontraktów...

Więcej

5 kwietnia 2024

Usługa inicjowania płatności (PISP)

Usługa inicjowania płatności Payment Initiation Service polega na zainicjowaniu przez podmiot uprawniony do świadczenia tej...

Więcej

4 kwietnia 2024

Jak założyć fundację?

Założenie fundacji – korzyści Korzyści finansowe Fundacja ma możliwość finansowania działań poprzez różnego rodzaju dotacje,...

Więcej

3 kwietnia 2024

Umowa B2B (samozatrudnienie) a umowa o pracę – na co uważać?

Dlaczego strony decydują się na B2B? Samozatrudnienie może okazać się wygodną formą współpracy dla obu...

Więcej

2 kwietnia 2024

Odpowiedzialność podatkowa członków zarządu

Pozycja członków zarządu a przepisy ordynacji podatkowej Już na wstępie należy zauważyć, że pozycja członków...

Więcej

29 marca 2024

Ile kosztuje upadłość spółki z o.o.?

Kiedy spółka musi zgłosić wniosek o upadłość? W pierwszej kolejności warto przypomnieć, kiedy zarząd spółki...

Więcej

28 marca 2024

Zakładanie oddziału firmy zagranicznej w Polsce

Oddział a przedstawicielstwo - różnice Oba te sposoby pozwalają bowiem, przynajmniej w pewnym zakresie, rozszerzyć...

Więcej

27 marca 2024

Procedury KYC (Know Your Customer) w działalności instytucji obowiązanych w rozumieniu AML

Czym są procedury KYC i jak wiążą się z AML? Procedury KYC to szereg czynności...

Więcej

26 marca 2024

Objęcie obowiązkiem ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego komplementariuszy spółki komandytowo – akcyjnej w 2023 r.

Nowelizacja ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych jest aktem prawa normującym...

Więcej

25 marca 2024

Optymalizacja podatkowa w 2024 roku, czyli jak obniżyć podatki?

Na czym polega optymalizacja podatkowa? Prowadzenie każdej działalności gospodarczej, niezależnie od jej formy i rodzaju,...

Więcej

25 marca 2024

Umowa o dzieło zawierana przez członka zarządu

Na czym polega umowa o dzieło? Umowa o dzieło to kontrakt cywilnoprawny uregulowany w art....

Więcej

22 marca 2024

Przekształcenie działalności a założenie nowej spółki

Przekształcenie działalności czy założenie nowej – zalety i wady Punktem wyjścia dla rozważań jest art....

Więcej