Czym jest rejestr BDO?

Od 1 stycznia 2020 roku w Polsce funkcjonuje Baza danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami (BDO). Zasady jej działania, a także obowiązki uczestników rynku w zakresie gospodarowania odpadami określa ustawa o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi wraz z ustawą o odpadach oraz szereg aktów wykonawczych. Celem utworzenia BDO było stworzenie możliwości centralnego monitorowania realizacji obowiązków rejestrowych, ewidencyjnych i sprawozdawczych realizowanych przez przedsiębiorców. Rejestr BDO prowadzą marszałkowie województwa, którzy wpisują do niego przedsiębiorców z urzędu lub na wniosek w zależności od rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej.
Dla przedsiębiorców obowiązek rejestracji w BDO pozwala na prowadzenie działalności gospodarczej zgodnie z prawem. Brak odpowiedniej ewidencji i brak wpisu w rejestrze BDO to ryzyko nałożenia kary pieniężnej.
Jak rozumieć pojęcie opakowania w kontekście BDO?
Ustawa o gospodarce opakowaniami w art. 3 wprowadza bardzo szeroką definicję opakowania, dlatego w praktyce jej treść będzie dotyczyła ogromnej liczby przedsiębiorców. Zgodnie z powołanym przepisem opakowaniem jest wyrób, w tym wyrób bezzwrotny, wykonany z jakiegokolwiek materiału, przeznaczony do przechowywania, ochrony, przewozu, dostarczania lub prezentacji produktów, od surowców do towarów przetworzonych. Co to oznacza? Za opakowanie zostaną uznane np.:
- kartony, w których dostarczane są towary od dostawców zewnętrznych lub w których wysyłany jest towar do odbiorców firmy;
- folie typu stretch wykorzystywane do zabezpieczenia przesyłki przed uszkodzeniem;
- folie bąbelkowe, worki powietrzne i innego rodzaju wypełnienia kartonów.
Przykładowy wykaz wyrobów mogą zostać uznane za opakowanie został zamieszczony w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 22 października 2013 r. w sprawie przykładowego wykazu wyrobów, które uznaje się lub nie uznaje się za opakowanie. Przedsiębiorcy, którzy wykorzystują w swojej firmie opakowania różnego rodzaju mogą traktować wykaz z rozporządzenia jako wytyczne, ale w razie wątpliwości warto skonsultować sytuację danej firmy z kancelarią prawną, ponieważ zwykle pojawia się potrzeba dokładnej analizy pojęcia opakowania w kontekście przepisów ustawy.

Kto musi zarejestrować się w bazie BDO?

Obowiązek wpisu do BDO spoczywa na przedsiębiorcach wymienionych w art. 10 ustawy o gospodarowaniu opakowaniami, którzy:
- są organizacją odzysku opakowań;
- dokonują wewnątrzwspólnotowej dostawy produktów w opakowaniach;
- wprowadzają do obrotu opakowania lub produkty w opakowaniach;
- eksportują opakowania lub produkty w opakowaniach;
- prowadzi jednostkę handlu detalicznego lub hurtowego, w której są oferowane torby na zakupy z tworzywa sztucznego objęte opłatą recyklingową.
Warto też zwrócić uwagę na art. 9 ustawy, który określa moment wprowadzenia opakowania lub produktu w opakowaniu do obrotu. Jest to odpowiednio:
- ich wydanie z magazynu lub przekazania osobie trzeciej, jeżeli opakowania lub produkty w opakowaniach zostały wytworzone na terytorium kraju;
- ich przywóz na terytorium kraju;
- wystawienie faktury potwierdzającej wewnątrzwspólnotowe nabycie opakowania lub produktu w opakowaniu.
Określenie podmiotowego zakresu obowiązku złożenia wniosku o wpis do BDO jest bardzo ważne z perspektywy uczestników rynku, w tym sklepów internetowych.
Czy sklep internetowy potrzebuje numeru BDO?
O tym czy sklep internetowy musi rejestrować się w BDO decyduje przede wszystkim rodzaj wykonywanej działalności gospodarczej. Wystarczy jednak, że przedsiębiorca działający w branży e-commerce sprowadza od zewnętrznych dostawców towary do dalszej odsprzedaży, aby w rozumieniu polskich przepisów został uznany za wprowadzającego opakowane towary na rynek i w związku z tym musiał posługiwać się indywidualnym numerem rejestrowym BDO w sklepie internetowym w celu wykonania obowiązku prowadzenia ewidencji odpadów z uwagi na bycie wprowadzającym produkty do obrotu lub jako wytwórca odpadów czy w ramach obrotu opakowań.
Jak uzyskać wpis w rejestrze BDO?
Proces rejestracji przedsiębiorcy w BDO jest dosyć skomplikowany i odbywa się za pośrednictwem platformy BDO. Pierwszym krokiem jest zalogowanie się do systemu przy użyciu e-dowodu lub profilu zaufanego (do uzyskania bezpłatnie) oraz złożenie wniosku (zakładki odpowiednio – „Wnioski”-> „Nowy wniosek”-> „Nowy wniosek rejestrowy”). Wniosek rejestrowy zawiera podstawowe informacje dotyczące przedsiębiorcy, w tym imię i nazwisko lub nazwę, adres zamieszkania lub siedziby, numer NIP, miejsce prowadzenia działalności, a także:
- informacje o wdrożonych systemach jakości i zarządzania środowiskowego;
- rodzajach wytwarzanych przez przedsiębiorcę odpadów (jeżeli pojawiają się odpady inne niż komunalne);
- informacje o wprowadzaniu produktów w opakowaniach na teren państw członkowskich UE;
- rodzaj materiału wytwarzanych opakowań i sposób ich utylizacji.
Wypełnienie wniosku o rejestrację w bazie BDO momentami może sprawiać problem, dlatego – aby nie narazić się na odrzucenie rejestracji lub odmowy wpisu do rejestru i maksymalnie skrócić całą procedurę – warto zlecić sporządzenie wniosku profesjonalistom.
Ostatnim etapem procedury rejestracyjnej jest uiszczenie opłaty kub załączenie potwierdzenie wniesienia opłaty rejestrowej przez właściciele sklepów internetowych. Wyróżnia się opłatę rejestrową oraz opłaty roczne, ale ich wysokość jest taka sama (100 zł dla małych i średnich przedsiębiorców oraz 300 zł dla pozostałych uczestników obrotu). Opłatę roczną uiszcza się z góry za dany rok kalendarzowy do końca lutego. Obowiązek nie dotyczy jedynie roku rejestracji, kiedy przedsiębiorca płaci wyłącznie opłatę rejestrową (nie licząc opłaty rocznej od ilości odpadów w ramach składasz rocznego sprawozdania).
Numer BDO powinien być umieszczany przez przedsiębiorcę na dokumentach sporządzanych w związku z prowadzoną działalnością. Za niedopatrzenie w tym zakresie grożą wysokie kary pieniężne.

Czy sklep internetowy podlega rejestracji w BDO?

Z obowiązku uzyskania wpisu do BDO są zwolnieni przedsiębiorcy, którzy w swojej ofercie posiadają wyłącznie produkty niematerialne takie, jak kursy i szkolenia wirtualne (są to np. coraz bardziej popularne szkolenia on-line z programowania czy kursy BHP dla firm). Są one świadczone wyłącznie na płaszczyźnie cyfrowej, zatem nie ma mowy o prowadzaniu na rynek jakichkolwiek opakowań lub towarów w opakowaniach, a w konsekwencji brak konieczności składania wniosku rejestracyjnego w sprawie rodzajów odpadów wprowadzanych.
Warto jednak zwrócić uwagę czy firma nie oferuje wysyłania swoim klientom np. fizycznego potwierdzenia ukończenia szkolenia w postaci certyfikatu. Aby nie znaleźć się w ten sposób w kręgu podmiotów objętych obowiązkiem rejestracyjnym BDO, warto rozważyć wysyłanie potwierdzeń wyłącznie on-line do pobrania.
BDO w sklepie internetowym – Prowadzenie ewidencji opakowań
Ustawa o gospodarowaniu odpadami w art. 22 nakłada na podmioty wprowadzające produkty w opakowaniach obowiązek prowadzenia ewidencji zawierającej informacje o masie opakowań wprowadzonych do obrotu w danym roku kalendarzowym. Ewidencja powinna być prowadzona w formie papierowej lub elektronicznej i odnosić się do wprowadzonych do obrotu produktów i jeśli chodzi o sprzęt elektroniczny by uniknąć płacisz wysokiej opłaty produktowej.
Dla ułatwienia warto rozważyć poszerzenie ewidencji o kody poszczególnych odpadów, a także ich wartość. Będzie ona potrzebna do ustalenia wydatków na publiczne kampanie edukacyjne, których obowiązek przeprowadzania wynika z art. 19 ust. 1. Wysokość wydatków na cele edukacyjne wynosi co najmniej 2% wartości netto opakowań wprowadzonych do obrotu w poprzednim roku kalendarzowym. Jeżeli wprowadzający do obrotu nie chce lub nie ma możliwości samodzielnego organizowania kampanii, odpowiednią kwotę należy przekazać na odrębny rachunek bankowy marszałka województwa.
Publiczne kampanie edukacyjne mają na celu informowanie o postępowaniu z odpadami, ich wpływie na środowisko oraz dostępnych systemach zbierania, zwrotu, odzysku i recyklingu opakowań. Ustawodawca nie narzuca form kampanii edukacyjnych, ale zazwyczaj będą to różnego rodzaju ulotki i broszury (np. dodawane do wysyłanych towarów) lub kampanie w środkach masowego przekazu.

BDO – Obowiązek zrealizowania określonego poziomu recyklingu

Ustawa o gospodarowaniu odpadami nakłada na podmioty wprowadzające produkty w opakowaniach obowiązek osiągnięcia określonego poziomu recyklingu odpadów opakowaniowych. Stosownie do art. 20 ust. 2 poziom recyklingu odpadów opakowaniowych w danym roku kalendarzowym stanowi wyrażona w procentach wartość ilorazu masy odpadów poddanych recyklingowi w tym roku oraz masy opakowań wprowadzonych do obrotu w roku poprzednim. Dokładne wartości zostały podane w załączniku nr I do ustawy i wynoszą przykładowo:
- 85% dla papieru i tektury;
- 75% dla szkła;
- 80% dla metali żelaznych.
Przedsiębiorcy, którzy nie recyklingują opakowań sami, powinni skorzystać w tym zakresie z firmy profesjonalnie przetwarzającej odpady.
Niedochowanie określonych poziomów recyklingu jest równoznaczne z obowiązkiem zapłaty przez przedsiębiorcę opłaty produktowej. Jest ona wyliczana osobno dla każdej kategorii produktów oraz łącznego poziomu recyklingu. Podstawę obliczenia opłaty stanowi masa w kilogramach opakowań każdego rodzaju, w których produkty zostały wprowadzone do obrotu. Stawki opłaty produktowej dla poszczególnych rodzajów opakowań wynikają z rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2014 r. w sprawie stawek opłat produktowych dla poszczególnych rodzajów opakowań. Z punktu widzenia sklepu internetowego najważniejsze są:
- tworzywa sztuczne – 2,70 zł za kilogram;
- papier i tektura – 0,70 zł za kilogram;
- opakowania wielomateriałowe – 1,70 zł za kilogram.
Obowiązek składania sprawozdań do BDO
Na przedsiębiorcy, który wprowadza do obrotu opakowania lub produkty w opakowaniach ciąży obowiązek corocznego składania sprawozdań o produktach, opakowaniach i gospodarowaniu odpadami z nich powstającymi, o których mowa w art. 73 ustawy o odpadach. To obszerny dokument zawierający m.in. informacje o:
- masie wytworzonych i przywiezionych z zagranicy opakowań;
- liczbie wprowadzonych do obrotu lekkich toreb na zakupy;
- masie opakowań, w tym opakowań środków niebezpiecznych, w których zostały wprowadzone do obrotu produkty;
- masie poddanych recyklingowi odpadów opakowaniowych oraz osiągniętych poziomach recyklingu;
- wysokości należnej opłaty produktowej;
- przeprowadzonych kampaniach edukacyjnych.

Wpis do BDO a dropshipping

W przypadku bazowania przez przedsiębiorcę na działalności w modelu dropshippingu należy przyjrzeć się zawartej umowie. Jeżeli wynika z niej, że za pakowanie i wysyłkę towaru odpowiada hurtownia lub producent, przedsiębiorca prowadzący sklep internetowy nie będzie musiał rejestrować się w BDO. Należy jednak wskazać to wyraźnie w treści kontraktu, aby nie pozostawiać wątpliwości co do zakresu obowiązków.
Obowiązujące przepisy nakładają na przedsiębiorców szereg wymagań w związku z gospodarowaniem odpadami. Sklepy internetowe, które w bieżącej działalności korzystają z opakowań, powinny zweryfikować, czy prawidłowo realizują wszystkie ustawowe obowiązki. Za brak wpisu do BDO grozi kara nawet do 1 miliona złotych nakładana na mocy decyzji administracyjnej. Niezależnie od niej sąd karny może orzec o sankcji karnej – areszcie lub grzywnie.
Jaka kara za brak wpisu do BDO?
Za prowadzenie działalności opisanej w artykule 50 ust. 1 ustawy o odpadach bez wymaganego wpisu do rejestru BDO grozi kara administracyjna od 1000 zł do 1 mln zł. Takie same kary administracyjne mogą być nałożone za niepodawanie indywidualnego numeru rejestrowego na dokumentach sporządzanych w związku z prowadzoną działalnością przez przedsiębiorców zobowiązanych do opłaty rejestrowej i rocznej. Dodatkowo, podmioty, które nie dopełniają obowiązku rejestracji, mogą być również narażone na inne konsekwencje prawne, takie jak ograniczenie w prowadzeniu działalności.

Pytania i odpowiedzi
Jeżeli firma podlega wpisowi do BDO musi uzyskać wpis przed rozpoczęciem prowadzenia działalności. Warto złożyć go z odpowiednim wyprzedzeniem, aby nie musieć później czekać na ukończenie procedury administracyjnej. Marszałek województwa ma 30 dni na dokonanie wpisu.
Przedsiębiorca na ostatnim etapie wypełniania formularza ma możliwość załadowania do systemu teleinformatycznego potwierdzenia przelewu. W razie ominięcia tego obowiązku urząd wezwie podmiot do uregulowania należności.
A: Zgodnie z art. 49 ustawy o odpadach z dnia 14 grudnia 2012 roku, do BDO powinny się wpisać podmioty, które wykonują następujące działania:
- Produkują odpady poza gospodarstwami domowymi.
- Wytwarzają odpady w wyniku prowadzenia działalności rolniczej.
- Zbierają odpady.
- Transportują odpady.
- Są organizatorami systemu selektywnej zbiórki odpadów komunalnych.
- Przetwarzają odpady, w tym prowadzą kompostowanie odpadów.
- Odzyskują odpady, w tym przeprowadzają procesy odzysku energii.
- Unieszkodliwiają odpady.
- Są dealerami lub pośrednikami w obrocie odpadami.
- Wytwarzają produkty w opakowaniach.
A: Wypełnienie wniosku o rejestrację w BDO (Bazie Danych Odpadów) w Polsce zwykle obejmuje kilka kroków, obejmujących m.in.
- Utworzenie konta użytkownika: Aby zacząć, musisz odwiedzić oficjalną stronę BDO i założyć konto użytkownika.
- Uzupełnienie danych osobowych: Po założeniu konta, musisz wprowadzić swoje dane osobowe lub dane firmy, w tym NIP, REGON, adres siedziby firmy itp.
- Wybór rodzaju działalności: W odpowiedniej sekcji wniosku musisz zaznaczyć, jaki rodzaj działalności prowadzisz, która generuje odpady. Przykładowo, może to obejmować produkcję odpadów, zbieranie, transport, przetwarzanie, odzysk, unieszkodliwianie odpadów itp.
- Opis działalności: W odpowiednich polach musisz opisać swoją działalność, w tym rodzaje odpadów, które generujesz lub z którymi pracujesz, a także metody ich przetwarzania lub unieszkodliwiania.
- Weryfikacja i zatwierdzenie: Po uzupełnieniu wszystkich informacji musisz sprawdzić, czy wszystkie dane są poprawne, a następnie zatwierdzić i wysłać wniosek.
Po wysłaniu wniosku, będziesz musiał czekać na potwierdzenie rejestracji. W niektórych przypadkach, mogą Cię poprosić o dodatkowe informacje lub dokumenty.
Zaufali nam: