Regulamin aplikacji mobilnej – podstawy prawne
W stosunku do aplikacji obowiązek posiadania regulaminu wynikać może wprost z ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną. Zgodnie z tą ustawą, świadczenie usług drogą elektroniczną (za pośrednictwem aplikacji) polega na ich świadczeniu bez jednoczesnej obecności stron, poprzez przekaz danych na indywidualne żądanie usługobiorcy przez aplikację mobilną i polega na przesyłaniu, odbieraniu lub przechowywaniu danych. Usługa taka jest w całości nadawana, odbierana lub transmitowana za pomocą sieci telekomunikacyjnej i w oparciu o politykę prywatności jeśli chodzi o aplikacje mobilne.
Ponadto, pewne dodatkowe elementy, które powinny być zawarte w regulaminie aplikacji mobilnej, mogą wynikać z ustawy o prawach autorskich i prawa pokrewnych. Nie można również zapominać o obowiązkach wynikających z Rozporządzenia 2016/679, tj. popularnego RODO (jeżeli aplikacja będzie przetwarzać dane osobowe z uwagi na swoje zasady korzystania z aplikacji i na podstawie praw autorskich aplikacji w szczególności autorskim i prawach pokrewnych). Warto także zwrócić uwagę na to, czy w regulaminie nie zawierają się żadne niedozwolone klauzule umowne oraz na obowiązki związane ze świadczeniem usług na rzecz konsumenta na odległość.
Zobacz również: Czego mogę żądać od osoby naruszającej moje prawa autorskie?
Jak napisać profesjonalny regulamin aplikacji mobilnej? Niezbędne elementy regulaminu pracy mobilnej wynikające z ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną
Zgodnie z ustawą o świadczeniu usług drogą elektroniczną, usługodawca musi nie tylko stworzyć regulamin aplikacji mobilnej, ale też zapewnić nieodpłatnie użytkownikowi możliwość zapoznania się z nim przed zawarciem umowy o świadczenie usług, a na żądanie użytkownika: udostępnić regulamin w sposób, który umożliwia pozyskanie, odtwarzanie i utrwalanie treści. Jest to bardzo istotny obowiązek – usługobiorca nie jest bowiem związany postanowieniami regulaminu, które nie zostały mu udostępnione.
Zgodnie z omawianą ustawą, regulamin aplikacji mobilnej musi zawierać:
- rodzaje i zakres usług świadczonych drogą elektroniczną – w takim wypadku warto wskazać, jak działa aplikacja, dokonać jej opisu, wskazać jej funkcjonalności, a przede wszystkim – określić rodzaj świadczonej usługi;
- warunki świadczenia usług drogą elektroniczną. Jak wynika z orzecznictwa, regulamin aplikacji mobilnej stanowi w gruncie rzeczy formę wzorca umownego. Należy więc wskazać w nim wszelkie niezbędne elementy zawieranej poprzez aplikację umowy. Jeżeli w aplikacji będą odbywać się jakieś płatności – należy wskazać jej warunki, terminy, sposoby jej dokonywania. Ponadto, jeśli aplikacja sprzedaje np. reklamy czy miejsca reklamowe, warto wskazać sposób zawarcia umowy o świadczenie usług reklamowych za pomocą aplikacji. W regulaminie wskazać należy także wymagania techniczne niezbędne do współpracy z systemem teleinformatycznym, którym posługuje się usługodawca;
- zakaz dostarczania przez usługobiorcę treści o charakterze bezprawnym;
- warunki zawierania i rozwiązywania umów o świadczenie usług drogą elektroniczną;
- tryb postępowania reklamacyjnego – zarówno wobec konsumentów jak i przedsiębiorców;
Warto pamiętać, że użytkownika należy informować o każdej zmianie treści regulaminu – inaczej zmiany tej treści nie będą dla niego wiążące.
Zobacz również: Stworzenie aplikacji w modelu MVP (Minimum Viable Product) – jak prawidłowo skonstruować umowę?
Polityka prywatności a regulamin aplikacji mobilnej
Kolejnym istotnym elementem jest także dołączenie do regulaminu aplikacji mobilnej – jako jego integralnej części lub załącznika – odpowiedniej polityki prywatności. Niestety, twórcy aplikacji często zapominają o tym obowiązku. RODO w art. 13 wprost wskazuje, że usługodawca zobowiązany jest do udostępnienia użytkownikowi takich informacji, jak:
- dane administratora – oznaczenie firmy, imię i nazwisko administratora, dane kontaktowe (e-mail, adres korespondencyjny itp.);
- dane kontaktowe inspektora ochrony danych – jeżeli został wyznaczony;
- cele i podstawy prawne przetwarzania danych osobowych;
- kategorie odbiorców danych osobowych – jeżeli dane użytkowników są przekazywane podmiotom zewnętrznym;
- gdy ma to zastosowanie – informacje o zamiarze przekazania danych osobowych do państwa trzeciego lub organizacji międzynarodowej;
- wskazanie konkretnego okresu przechowywania określonych danych osobowych lub kryteria ustalenia takiego okresu;
- informacje o prawie żądania przez osobę, której dane dotyczą dostępu do jej danych oraz do żądania sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania jej danych;
- prawo do cofnięcia wcześniej wyrażonej zgody na przetwarzanie danych (bez wpływu na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody przed jej cofnięciem);
- prawo do wniesienia przez osobę, której dane dotyczą skargi do Prezesa Urzędu Ochrony danych Osobowych;
- czy wymóg podania danych osobowych podczas korzystania z aplikacji jest warunkiem koniecznym do zawarcia umowy w aplikacji oraz jakich danych i jakich sytuacji taki wymóg dotyczy;
- zautomatyzowane podejmowanie decyzji w stosunku do użytkowników, w tym tzw. profilowanie użytkowników oraz zasady działania tego typu mechanizmów oraz ich konsekwencje – jeżeli są stosowane w aplikacji.
Warto też pamiętać, że przetwarzanie danych osobowych jest możliwe tylko w jednym z przypadków wskazanych w art. 6 RODO. W przypadku aplikacji mobilnej mogą to być np. następujące sytuacje:
- gdy osoba, której dane dotyczą wyraziła zgodę na przetwarzanie swoich danych osobowych w jednym lub większej liczbie określonych celów (np. wprost wyrażona zgoda na przesyłanie materiałów reklamowych);
- przetwarzanie jest niezbędne do wykonania umowy, której stroną jest osoba, której dane dotyczą, lub do podjęcia działań na żądanie osoby, której dane dotyczą, przed zawarciem umowy (jeśli działanie aplikacji wymaga podania danych osobowych do skutecznego wykonania usługi);
- przetwarzanie jest niezbędne do wypełnienia obowiązku prawnego ciążącego na administratorze (np. dla celów podatkowych albo ewidencyjnych).
Co więcej, jeżeli nasza aplikacja korzysta z tzw. ciasteczek, zgodnie z art. 173 prawa telekomunikacyjnego użytkownicy powinni zostać o tym poinformowani w sposób ,,jednoznaczny, łatwy i zrozumiały” oraz mieć możliwość wyboru, czy zgadzają się na przechowywanie tych plików. Zgoda ta musi zostać wyrażona wprost oraz świadomie zanim pliki te będą mogły zostać zapisane na jakichkolwiek urządzeniach.
Zobacz również: Aspekty prawne umowy na wykonanie projektu w metodyce zwinnej (agile)
Prawa autorskie a regulamin aplikacji mobilnej
Biorąc pod uwagę, że program komputerowy również stanowi formę dzieła chronionego prawami autorskimi, warto wskazać w regulaminie aplikacji mobilnej sposób korzystania z licencji na program – zazwyczaj jest to tzw. licencja użytkownika końcowego, pozwalająca na korzystanie z aplikacji, bez prawa do jej modyfikowania, poprawiania, rozpowszechniania czy dalszej odsprzedaży. Określić można też zasady korzystania np. z grafik czy utworów muzycznych wykorzystywanych w aplikacji albo wskazać, że korzystano z nich na zasadach otwartej licencji.
Zobacz również: Dozwolony użytek – kiedy wykorzystanie cudzego utworu jest zgodne z prawem, w jakim celu można wykorzystać cudzy utwór?
Prawo konsumenckie oraz niedozwolone klauzule umowne
Z faktem, że regulamin aplikacji mobilnej stanowi formę wzorca umownego oraz będzie się wiązać z zawarciem umowy na odległość, łączą się także dodatkowe obowiązki informacyjne wynikające z art. 12 ustawy o prawach konsumenta. Zgodnie z tym przepisem, w przypadku zawierania takiej umowy z konsumentem, przedsiębiorca jest zobowiązany podać m.in. informacje o:
- głównych cechach świadczenia z uwzględnieniem przedmiotu świadczenia oraz sposobu porozumiewania się z konsumentem;
- swoich danych identyfikujących, w szczególności o firmie, organie, który zarejestrował działalność gospodarczą, a także numerze, pod którym został zarejestrowany;
- adresie przedsiębiorstwa, adresie poczty elektronicznej oraz numerach telefonu lub faksu, jeżeli są dostępne, pod którymi konsument może szybko i efektywnie kontaktować się z przedsiębiorcą;
- adresie, pod którym konsument może składać reklamacje;
- łącznej cenie lub wynagrodzeniu za świadczenie wraz z podatkami, a gdy charakter przedmiotu świadczenia nie pozwala, rozsądnie oceniając, na wcześniejsze obliczenie ich wysokości – sposobie, w jaki będą one obliczane;
- sposobie i terminie zapłaty;
- funkcjonalności treści cyfrowych oraz technicznych środkach ich ochrony;
- mających znaczenie interoperacyjnościach treści cyfrowych ze sprzętem komputerowym i oprogramowaniem, o których przedsiębiorca wie lub powinien wiedzieć.
Informacje takie warto zawrzeć właśnie w regulaminie aplikacji.
Ponadto, w kontekście udostępniania aplikacji na rzecz konsumentów, niezbędne jest zbadanie, czy regulamin nie zawiera niedozwolonych klauzul umownych. Postanowienia uznane za taką klauzulę nie są wiążące dla konsumenta. Mogą one prowadzić także do szeregu negatywnych konsekwencji dla usługodawcy: narazić go na straty finansowe oraz wizerunkowe. Rejestr takich klauzul jest prowadzony przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz dostępny w internecie.
Przykładami niedozwolonych klauzul umownych są np. zapisy ograniczające uprawnienia konsumenta do odstąpienia od umowy zawartej na odległość (co jest sprzeczne z ustawą o prawach konsumenta), ograniczające odpowiedzialność za prawidłowość informacji o produktach udostępnianych przez aplikację czy też uzależniające zawarcie umowy od zawarcia w przyszłości kolejnych tego typu umów.
Zobacz również: Umowa z inwestorem dla startup`u w branży IT – na co zwrócić uwagę?
Sankcje za brak regulaminu aplikacji mobilnej
Brak regulaminu aplikacji mobilnej nie jest wprost wskazany jako przestępstwo lub wykroczenie. Jednak biorąc pod uwagę jego funkcje, może skutkować spełnieniem się przesłanek pewnych czynów zabronionych.
Zgodnie z ustawą o świadczeniu usług drogą elektroniczną usługodawca powinien podać do wiadomości użytkownika adresy elektroniczne, imię, nazwisko, miejsce zamieszkania i adres albo nazwę lub firmę oraz siedzibę i adres. Jeśli jest przedsiębiorcą, a usługa świadczona przez aplikację wymaga uzyskania zezwolenia, podać należy także dane dotyczące właściwego zezwolenia i organu zezwalającego. Brak podania takich informacji podlega karze grzywny. Warto więc wskazać je w regulaminie.
Ponadto, karze grzywny podlega ten, kto przesyła za pomocą środków komunikacji elektronicznej niezamówione informacje handlowe.
Brak polityki prywatności może skutkować także karami administracyjnymi: Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych może nałożyć karę pieniężną w wysokości do 20 mln euro albo do 2 lub 4% całkowitego rocznego obrotu z poprzedniego roku.
Nie można zapominać także o odpowiedzialności karnej: zgodnie z art. 107 ustawy o ochronie danych osobowych, kto przetwarza dane osobowe, choć ich przetwarzanie nie jest dopuszczalne albo do ich przetwarzania nie jest uprawniony, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat dwóch. Brak polityki prywatności czy odpowiednich zapisów w regulaminie może prowadzić do sytuacji, w których dane osobowe użytkowników są przetwarzane bezprawnie, co może narazić nas na grzywnę, a nawet karę więzienia.
Zobacz również: Umowa wdrożeniowa na algorytm AI
Wzór regulaminu aplikacji mobilnej
Korzystanie z ogólnych wzorów przy tworzeniu regulaminu może być punktem wyjścia w zrozumieniu, jakie sekcje i informacje zwykle zawiera regulamin aplikacji mobilnej.
Jednakże, nie zaleca się wykorzystywania ogólnych wzorów bez jakiejkolwiek modyfikacji. Każda aplikacja jest inna i ma swoje unikalne funkcje oraz zasady. Ogólny wzór nie zawsze będzie w stanie pokryć wszystkie specyficzne aspekty twojej aplikacji. Ponadto, prawa dotyczące oprogramowania i prywatności różnią się w zależności od kraju, regionu, kategorii odbiorców czy sposobu dystrybucji. Dlatego ważne jest, aby regulamin aplikacji mobilnej był zgodny z obowiązującym prawem w miejscach, gdzie aplikacja jest dostępna, jego funkcjonalnościami
Ostatecznie, najlepszym rozwiązaniem jest skonsultowanie się z prawnikiem specjalizującym się w prawie cyfrowym lub technologicznym. Pomoże to zapewnić, że regulamin aplikacji mobilnej jest kompletny, zgodny z prawem i dostosowany do konkretnej aplikacji. To może pomóc uniknąć potencjalnych problemów prawnych w przyszłości.
Regulamin aplikacji mobilnej – słowem podsumowania
Jak widać, tworzenie regulaminu aplikacji mobilnej nie jest rzeczą prostą i może wymagać odpowiedniej wiedzy z zakresu kilku dziedzin prawa (prawa autorskie, ochrona danych osobowych, ochrona konsumenta, świadczenie usług drogą elektroniczną). Ze względu na sankcje związane z niedopełnieniem tych obowiązków, warto zwrócić się do profesjonalisty, specjalizującego się w tworzeniu regulaminów takich aplikacji.
Pytania i odpowiedzi
Co do zasady większość aplikacji mobilnych polega na świadczeniu usług drogą elektroniczną. W takim wypadku konieczne jest posiadanie regulaminu oraz udostępnienie go użytkownikowi.
Przepisy nie ustanawiają wprost sankcji za brak regulaminu aplikacji mobilnej, jednak w praktyce jego brak może skutkować czynami, które traktowane są jako przestępstwa lub wykroczenia: nieuprawnionym przesyłaniem informacji handlowej, brakiem podania danych usługodawcy czy też naruszeniem przepisów o RODO.
Jeśli aplikacja przetwarza dane osobowe, konieczne jest sporządzenie polityki prywatności. Podobnie, jeśli przechowywane mają być pliki cookies, należy zawrzeć odpowiednie informacje na ten temat. Ponadto, warto określić zasady korzystania z licencji na program komputerowy oraz pamiętać o obowiązkach wynikających z ustawy o prawach konsumenta związanych z zawieraniem umów na odległość.
Zaufali nam: