Jak stworzyć prawidłowy plan restrukturyzacyjny?

Ustawa prawo restrukturyzacyjne nie zawiera definicji legalnej planu restrukturyzacyjnego. Przyjmuje się, że jest to dokument prawno-ekonomiczny, który zawiera dokładny opis przedsiębiorstwa dłużnika, jego sytuacji majątkowej oraz środków, jakie mają zostać podjęte, aby wydobyć firmę z kryzysu. Dobry plan restrukturyzacyjny przypomina nieco plan biznesowy, dlatego im będzie dokładniejszy, tym większa szansa, że postępowanie zakończy się zgodnie z oczekiwaniami wnioskodawcy.

Można powiedzieć, że plan restrukturyzacyjny stanowi uzasadnienie dla propozycji układowych dłużnika, dlatego powinny one ze sobą korelować.

Zakres właściwego planu restrukturyzacyjnego jest znacznie szerszy niż w przypadku planu wstępnego. Należy jednak podkreślić, że ustawodawca wymienił w nim również jedynie elementy obligatoryjne, dokument może być poszerzony o inne informacje, o ile są one związane z postępowaniem restrukturyzacyjnym. Dobry plan restrukturyzacyjny powinien obrazować jego uczestnikom najbardziej prawdopodobny przebieg postępowania. Minimalny zakres planu obejmuje następujące elementy:

• Opis przedsiębiorstwa dłużnika wraz z informacją o aktualnym oraz przyszłym stanie podaży i popytu w sektorze rynku, na którym przedsiębiorstwo działa

W tym punkcie warto zwrócić uwagę na otoczenie biznesowe dłużnika, strukturę firmy, rodzaj i obszar jej działalności, a także sytuację ekonomiczną (np. wyniki finansowe) oraz prawną (np. struktura zadłużenia, postępowania wszczęte z udziałem dłużnika).

• Analizę przyczyn trudnej sytuacji ekonomicznej dłużnika

Podobnie jak w przypadku planu wstępnego liczy się opisanie przyczyn zewnętrznych i wewnętrznych, możliwie rzetelnie z uwzględnieniem wpływu danego zdarzenia na biznes dłużnika.

• Prezentację proponowanej przyszłej strategii prowadzenia przedsiębiorstwa dłużnika oraz informacje na temat poziomu i rodzaju ryzyk.

Opis strategii dłużnika to działania istotne z punktu widzenia restrukturyzacji, które pomogą osiągnąć jej cel. Przykładowe rodzaje ryzyk to np. ryzyko płynności, ryzyko podatkowe, finansowe czy stóp procentowych. Warto w tym miejscu opisać ewentualne mechanizmy zarządzania ryzykiem, jeżeli dłużnik takie stosuje.

• Pełny opis i przegląd planowanych środków restrukturyzacyjnych i związanych z nimi kosztów

W tym miejscu należy wskazać konkretne działania, jakie zostaną podjęte w celu oddłużenia przedsiębiorstwa wraz ze wskazaniem konkretnego efektu ich wdrożenia. Ustawodawca pozostawia w tym zakresie pełną swobodę uczestnikom postępowania. Do często stosowanych rozwiązań można zaliczyć np. redukcję zatrudnienia, zoptymalizowanie kampanii reklamowej, nawiązanie umów z nowymi kontrahentami czy zbycie składników majątku przedsiębiorstwa.

• Harmonogram wdrożenia środków restrukturyzacyjnych oraz ostateczny termin wdrożenia planu restrukturyzacyjnego

Środki wymienione w poprzednim punkcie powinny być zastosowane w kolejności zapewniającej możliwie najlepszy efekt i właśnie ten harmonogram powinien się tutaj znaleźć. Warto zadbać, aby zmiany w przedsiębiorstwie w możliwie najmniejszym stopniu oddziaływały na jego funkcjonowanie.

• Informacja o zdolnościach produkcyjnych przedsiębiorstwa dłużnika, w szczególności o ich wykorzystaniu i redukcji

W planie restrukturyzacyjnym należy określić maksymalne możliwości produkcyjne przedsiębiorstwa. Dzięki temu uczestnicy są w stanie obiektywnie ocenić wpływ planowanych środków restrukturyzacyjnych na szanse powodzenia oddłużania, a także ocenić horyzont czasowy takich zmian.

• Opis metod i źródeł finansowania

Źródła finansowania to nic innego, jak ilość środków, jakimi dysponuje dłużnik oraz kanałów ich dystrybucji. Ustawodawca wymienia przede wszystkim wykorzystanie dostępnego kapitału, ale typowymi źródłami finansowania są też kredyty, leasingi, poprawa metody windykacji wierzytelności lub sprzedaż instrumentów finansowych (np. akcji lub obligacji).

• Projektowane zyski i straty na najbliższe 5 lat oparte na co najmniej dwóch prognozach

Ustawodawca nie doprecyzował, o jakie warianty koniunktury w firmie chodzi, więc można przyjąć, że doboru kryteriów oceny zysków i strat dokonuje dłużnik. Ważne jest, aby propozycje były na tyle realistyczne, aby wierzyciele dali przekonać się do ich wysokiego prawdopodobieństwa. Oczywiście nie chodzi o projekcję samych „czarnych scenariuszy”, ale nadmiernie optymistyczne szacunki najprawdopodobniej nie zdobędą aprobaty pozostałych uczestników postępowania.

• Imiona i nazwiska osób odpowiedzialnych za wykonanie układu

Te dane mają charakter porządkowy i nie przekładają się na powstanie roszczeń odszkodowawczych po którejkolwiek ze stron postępowania. W spółce osobami odpowiedzialnymi będą zwykle członkowie zarządu lub wspólnicy.

• Imiona i nazwiska autorów planu oraz data jego sporządzenia

Wymagania formalne pozwalające na ustalenie, kto i w jakiej dacie sporządził dokument.

W sytuacji, kiedy przedsiębiorcy w toku postępowania restrukturyzacyjnego może być udzielona pomoc publiczna w jakiejkolwiek formie, np. poprzez rozłożenie spłaty zobowiązania na raty, plan powinien dodatkowo zawierać:

• test prywatnego wierzyciela lub test prywatnego inwestora stanowiący ocenę, czy udzielone wsparcie będzie stanowiło pomoc publiczną;
• ocenę, w oparciu o informacje udostępnione przez dłużnika czy wsparcie udzielone w postępowaniu restrukturyzacyjnym i w trakcie wykonywania układu stanowi pomoc de minimis.

Plan restrukturyzacyjny to jeden z najważniejszych dokumentów w całym postępowaniu restrukturyzacyjnym. Określa on w sposób możliwie precyzyjny w jaki sposób będzie przebiegało postępowanie i zwiększa szansę na porozumienie się uczestników postępowania oraz oddłużenie firmy.