Czym są kryptowaluty i czy posiadają definicję ustawową?

W pierwszej kolejności należy wyjaśnić, jak w polskim prawie definiowane są kryptowaluty. Do niedawna bowiem w polskich przepisach prawa (odmiennie od regulacji unijnych) nie funkcjonowała żadna definicja kryptowalut.
Ten stan rzeczy wkrótce zmieni się się wraz z wprowadzeniem nowych unijnych regulacji w tym kontekście. Szczególnie chodzi tutaj o regulację MICA, którą opisujemy w tym tekście. Zgodnie z ww. projektem rozporządzenia, kryptoaktywem jest cyfrowe przedstawienie wartości lub prawa z wykorzystaniem kryptografii jako zabezpieczenia. Może ono przybierać postać monety lub tokenu bądź dowolnego innego środka cyfrowego, który można transferować i przechowywać w formie elektronicznej z wykorzystaniem technologii rozproszonego rejestru lub innej podobnej.
Od 2021 roku za sprawą zmiany ustawy o przeciwdziałaniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu wprowadzono definicję, za pomocą której można definiować kryptowaluty. Zgodnie z ustawą, przez walutę wirtualną rozumie się cyfrowe odwzorowanie wartości, które nie jest:
-
prawnym środkiem płatniczym emitowanym przez NBP, zagraniczne banki centralne lub inne organy administracji publicznej,
-
międzynarodową jednostką rozrachunkową ustanawianą przez organizację międzynarodową i akceptowaną przez poszczególne kraje należące do tej organizacji lub z nią współpracujące,
-
pieniądzem elektronicznym w rozumieniu ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych,
-
instrumentem finansowym w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi,
-
wekslem lub czekiem
– oraz jest wymienialne w obrocie gospodarczym na prawne środki płatnicze i akceptowane jako środek wymiany, a także może być elektronicznie przechowywane lub przeniesione albo może być przedmiotem handlu elektronicznego;
Warto jednak podkreślić, że definicja waluty wirtualnej jest szersza od definicji kryptowaluty. Definicja waluty wirtualnej będzie zawierała także tokeny i np. punkty w grze czy w programach lojalnościowych.
Jak opodatkowany jest handel kryptowalutami?
Podatek od kryptowalut jest opodatkowany jako przychody z kapitałów pieniężnych. W praktyce w kontekście opodatkowania oznacza to, że kryptowaluty są traktowane na równi z papierami wartościowymi czy akcjami.
Przede wszystkim w kontekście opodatkowania kryptowalut trzeba przybliżyć trzy kluczowe pojęcia z zakresu prawa podatkowego, tj:
-
przychód
-
koszty uzyskania przychodu
-
dochód.
Koszty te szczegółowo w kontekście kryptowalut opisujemy w dalszych częściach tekstu.
Podatek od kryptowalut w Polsce to obowiązkowy podatek dochodowy wynoszący 19 proc. Niniejsza stawka jest stała, niezależnie od wysokości zysków. Warto jednak wskazać, że przy zarobku na sprzedaży kryptowalut w wysokości ponad 1 mln zł konieczne jest doliczenie dodatkowych 4% daniny solidarnościowej.
Należy jednak wskazać, że tylko operacje powodujące przychód w rozumieniu ustaw podatkowych będą opodatkowane. Są to w szczególności:
-
operacje wymiany kryptowaluty na inny prawny środek płatniczy (czyli wymianę kryptowaluty np. na złotówki);
-
zakup towarów i usług za kryptowaluty
-
nabycie za kryptowaluty praw majątkowych inne niż waluta wirtualna;
-
regulowanie innych zobowiązań walutą wirtualną
Z drugiej jednak strony, koszty związane z nabyciem konkretnej kryptowaluty również mogą okazać się bardzo istotne- o tym szerzej piszemy w dalszej części tekstu.
Jak obliczyć podatek i ile on wynosi?
W ogólnym ujęciu, w podatkach w Polsce od zeszłego roku zaszło wiele zmian. Wynika to m.in z regulacji wprowadzonych w ramach tzw. Polskiego Ładu, czyli największej reformy prawa podatkowego ostatnich lat.
Znamy już stawkę podatku. Podstawą opodatkowania jest dochód (tj. przychód pomniejszony o koszty uzyskania przychodów). W kontekście obliczania podstawy opodatkowania należy także wspomnieć o dwóch pojęciach z zakresu prawa podatkowego: przychodzie i kosztach uzyskania przychodu.
Jak powyżej sygnalizowaliśmy, przychodem jest kwota uzyskana ze sprzedaży walut wirtualnych na giełdzie, w kantorze lub na wolnym rynku, Ponadto przychód powstaje, jeśli podmiot dokonuje zapłaty walutami wirtualnymi za towar, usługę czy np. zmniejsza swoje pasywa poprzez regulowanie wymagalnych zobowiązań kryptowalutami. Bardzo ważne jest jednak, że przychód nie powstanie w przypadku wymiany jednej kryptowaluty na inną.
Kosztami uzyskania przychodów z odpłatnego zbycia walut wirtualnych są udokumentowane wydatki jakie podmiot bezpośrednio poniósł na nabycie walut wirtualnych oraz koszty związane ze zbyciem walut wirtualnych. W szczególności kategoria ta obejmuje udokumentowane wydatki poniesione na rzecz podmiotów, które pośredniczą w sprzedaży tych walut. Do kosztów możliwe jest zaliczenie wyłącznie wydatków bezpośrednio związanych z nabyciem i sprzedażą walut wirtualnych. Zatem za koszty uzyskania nie można uznać kosztów finansowania zakupu walut wirtualnych (np. pożyczek, kredytów itp.). Jeśli w danym roku zostaną poniesione wydatki na nabycie walut wirtualnych przewyższające przychód uzyskany ze zbycia walut wirtualnych (bądź też w danym roku nie zostanie uzyskany przychód z tego tytułu) to nadwyżka kosztów zostanie niejako przeniesiona na rok kolejny- tj. powiększy koszty z tytułu odpłatnego zbycia walut wirtualnych w następnym roku podatkowym.
Finalna wysokość podatku zależy zatem od wielu zmiennych. Jeżeli zachodzą wątpliwości w tym przedmiocie, warto rozważyć dodatkowe formy zabezpieczenia przed kontrolą urzędu skarbowego, np. złożyć wniosek o interpretację indywidualną.
Przykład 1. Pan Kamil zakupił w roku 2021 kryptowalutę za kwotę 10.000 zł. W połowie roku widząc, że zyskał na niej ponad 5.000 zł, sprzedał kryptowalutę i kupił inną kryptowalutę. Na koniec roku Pan Kamil zyskał ponad 7.500 zł. Czy musi zapłacić podatek, jeżeli tak to w jakiej wysokości? Odpowiedź: Pan Kamil musi złożyć deklarację podatkową, ale nie musi płacić podatku- sprzedaż kryptowaluty i zakup innej nie powoduje przychodu w myśl prawa podatkowego.
Przykład 2. Pan Jan zakupił kryptowalutę w marcu 2020 roku i do końca roku zyskał na niej 25.000 zł. Za całość środków zgromadzonych w kryptowalucie ostatniego grudnia 2020 roku kupił samochód. Jaka kwota będzie opodatkowana?Odpowiedź: Pan Jan będzie podlegał podatkowi od kryptowalut. Zakup ruchomości za kryptowalutę powoduje przychód. Pan Jan może pomniejszyć jednak należny podatek poprzez odliczenie kosztów uzyskania przychodu, tj, kosztów zakupu kryptowaluty. .
Czy muszę składać zeznanie podatkowe, handlując kryptowalutami?

Kolejnym istotnym aspektem w kontekście podatków od kryptowalut jest kwestia praktycznego rozliczania kryptowalut. Jak rozliczyć kryptowaluty za 2022 rok, tak aby nie narazić się na ewentualną kontrolę fiskusa?
Aby rozliczyć przychody z kryptowalut za 2022 rok, należy złożyć druk PIT-38, który jest drukiem dodatkowym w stosunku do tradycyjnie składanych PIT-37. Zeznanie należy złożyć nie tylko w sytuacji uzyskania zysku z nabycia kryptowalut, ale także w sytuacji tylko poniesienia kosztów na ich zakup w danym roku kalendarzowym.
Rozliczenie należy złożyć w roku 2023 wyjątkowo do 2 maja. Zazwyczaj ten termin przypada na koniec kwietnia, ale w tym roku 30 kwietnia przypada w niedzielę, zatem termin upływa następnego dnia roboczego (następnym dniem roboczym jest 2 maja, ponieważ święto flagi nie jest dniem wolnym od pracy).
Sprawozdanie może być złożone m.in przez usługę e-PIT, papierowo (i wysłane do właściwego urzędu skarbowego pocztą) oraz osobiście podczas wizyty w urzędzie. Warto również podkreślić, że sprawozdanie może w imieniu podatnika złożyć pełnomocnik (należy tylko w takim przypadku pamiętać o dołączeniu opłaty 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.
Rozliczanie kryptowalut: kiedy warto skorzystać z pomocy specjalisty?
Rozliczanie podatków od kryptowalut w Polsce, mimo coraz większej świadomości inwestorów, nadal budzi wiele wątpliwości. Zmieniające się przepisy, niejednolite podejście organów podatkowych i skomplikowane transakcje, które nie ograniczają się wyłącznie do prostego kupna i sprzedaży tokenów, sprawiają, że samodzielne przygotowanie deklaracji podatkowej bywa problematyczne. Wsparcie specjalisty w ramach doradztwa podatkowego pozwala nie tylko prawidłowo wywiązać się z obowiązków wobec fiskusa, ale również zoptymalizować rozliczenia i zminimalizować ryzyko sankcji.
Kompleksowe rozliczenie „od A do Z”
Najczęstszą potrzebą naszych klientów w tym zakresie jest przygotowanie pełnego rozliczenia podatku od dochodów uzyskanych z obrotu kryptowalutami. Obejmuje to zarówno zebranie i uporządkowanie danych transakcyjnych z giełd, portfeli czy platform DeFi, jak i ich prawidłowe zakwalifikowanie podatkowe. Dzięki temu inwestor otrzymuje gotowe, zgodne z prawem zeznanie roczne, bez obawy o pomyłki czy braki formalne.
Czynny żal i korekty rozliczeń
Wielu podatników zgłasza się dopiero wtedy, gdy zorientują się, że nie rozliczali kryptowalut w poprzednich latach albo zrobili to w sposób niepełny. W takich sytuacjach przygotowujemy korekty deklaracji oraz składamy w imieniu klienta czynny żal, aby ograniczyć ryzyko odpowiedzialności karno-skarbowej. Dzięki temu można uporządkować sytuację podatkową bez niepotrzebnych konsekwencji finansowych czy prawnych.
Doradztwo w zakresie rezydencji podatkowej
Kryptowaluty z natury są aktywem transgranicznym – łatwo przenieść je między platformami czy krajami. W efekcie pojawia się pytanie: w którym państwie należy rozliczać podatek? Pomagamy ustalić rezydencję podatkową w świetle polskich przepisów i umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. To szczególnie ważne w przypadku osób, które prowadzą działalność inwestycyjną w kilku jurysdykcjach lub rozważają przeprowadzkę do innego kraju z bardziej korzystnym systemem podatkowym.
Podsumowanie

Z ostatnich objaśnień jasno wynika, że w obecnym stanie prawnym niektóre operacje prawne na kryptowalutach mogą nieść ze sobą obowiązek podatkowy. Przepisy prawa w zakresie kryptowalut, w szczególności ustawa przeciwdziałania praniu pieniędzy (AML) i przepisy unijne w tym zakresie bardzo szybko się zmieniają. Można tutaj, chociażby przytoczyć nową regulację w zakresie kryptowalut, którą opisujemy w tym tekście. Czy podatki od kryptowalut są wysokie? Jeżeli mają Państwo w tym zakresie wątpliwości, zachęcamy do kontaktu ze specjalistami w zakresie fin-tech.
Zaufali nam





















![Agencja pracy tymczasowej – jak bezpiecznie zatrudniać cudzoziemców po zmianach w 2025 roku [praktyczny przewodnik]](https://rpms.pl/wp-content/uploads/2025/10/Agencja-pracy-tymczasowej-jak-bezpiecznie-zatrudniac-cudzoziemcow-po-zmianach-w-2025-roku.jpg)







