Jak uzyskać interpretację indywidualną z ZUS?

Jak wspomniano we wstępie, indywidualna interpretacja przepisów wydana przez ZUS stanowi zabezpieczenie przed konsekwencjami działania zgodnie z opinią organu. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydaje indywidualne interpretacje przepisów jedynie na podstawie napływających do niego pisemnych wniosków. Wnioski o indywidualne interpretacje przepisów rozpatrują jedynie dwa oddziały ZUS (w Gdańsku oraz Lublinie), w związku z czym istnieje podział terytorialny, na podstawie którego są one do nich przekazywane. Istotne jest także to, że niezależnie od problemu, którego dotyczy wniosek Zakład Ubezpieczeń Społecznych ma 30 dni na udzielenie odpowiedzi (licząc od daty wpływu opłaty za złożenie wniosku) lub udzielenia decyzji o odmowie wydania interpretacji.
Złożenie wniosku o interpretację przepisów do ZUS wymaga uiszczenia stosownej opłaty, która wynosi 40 złotych. W przypadku jej braku Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie rozpatrzy wniosku, mimo iż stanowi ona dochód budżetu państwa, a nie ZUS. Istotne jest także to, że przedstawiając we wniosku więcej niż jedną sprawę (stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe) należy uiścić opłatę, której wysokość będzie odpowiadała ilości przedstawionych stanów lub zdarzeń, które mają zostać zaopiniowane przez ZUS.
Kto może składać wnioski o interpretację przepisów do ZUS?
Wniosek o interpretację przepisów do ZUS może złożyć jedynie przedsiębiorca, co określa art. 10 ustawy z dnia 2 lipca 2004 roku o swobodzie działalności gospodarczej. W praktyce może to być przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą zarówno jako osoba fizyczna, jak i jako osoba prawna lub jednostka organizacyjna, która nie jest osobą prawną, ale posiada zdolność prawną, np. spółka jawna, partnerska czy komandytowa. Z rozwiązania tego nie mogą skorzystać natomiast płatnicy składek, którzy nie mają statusu przedsiębiorcy. Nie jest ono zatem dostępne dla jednostek budżetowych, osób kontynuujących opłacanie składek oraz wspólników spółki jawnej, partnerskiej, komandytowej czy wspólnika jednoosobowej spółki z o.o.
W tym miejscu warto wspomnieć także o tym, że z wnioskiem o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów do ZUS nie może wystąpić również spółka cywilna. Wynika to z faktu, że nie jest ona przedsiębiorcą, mimo iż jest płatnikiem składek, np. za zatrudnianych pracowników. O interpretację przepisów do ZUS może wnioskować natomiast wspólnik spółki cywilnej, który jest przedsiębiorcą.
Co powinien zawierać wniosek o interpretację przepisów do ZUS?

Wniosek o interpretację przepisów do ZUS powinien spełniać określone wymogi formalne, ponieważ jedynie wtedy może on zostać rozpatrzony. W związku z tym Zakład Ubezpieczeń Społecznych udostępnia wzór tego typu dokumentu, w którym obligatoryjnie zamieszczona musi zostać:
-
nazwa firmy,
-
adres siedziby firmy lub adres zamieszkania przedsiębiorcy,
-
adres do korespondencji, jeżeli jest on inny niż adres siedziby firmy lub adres zamieszkania przedsiębiorcy,
-
dane osobowe i adres pełnomocnika, jeżeli wniosek jest składany przy jego pomocy,
-
numer identyfikacji podatkowej (NIP) firmy,
-
przedstawienie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego,
-
przedstawienie własnego stanowiska w danej sprawie;
-
podpis przedsiębiorcy lub osoby uprawnionej do jego reprezentowania.
W kontekście składania wniosku o interpretację przepisów do ZUS najważniejsze jest precyzyjne przedstawienie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego oraz własnego stanowiska w danej sprawie. Wynika to z faktu, że ZUS wydając opinię, odnosi się jedynie do opisanej kwestii, potwierdzając lub negując stanowisko przyjęte przez przedsiębiorcę. Oczywiście organ uzasadnia swoje spojrzenie na daną sprawę, jednak warto pamiętać o tym, że nie przedstawia własnego rozwiązania problemu. W związku z tym istotne może być skorzystanie z profesjonalnej pomocy przy składaniu wniosku o interpretację przepisów do ZUS, ponieważ czyniąc to z naszą kancelarią, można mieć pewność co do prawidłowego spojrzenia na dany problem.
Czego może dotyczyć wniosek o interpretację przepisów do ZUS?
Zgodnie z art. 83d ust. 1 wspomnianej już ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych ZUS może wydać indywidualną interpretację przepisów jedynie wtedy, gdy pisemny wniosek dotyczy:
-
obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym,
-
zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych lub Fundusz Emerytur Pomostowych,
-
podstawy wymiaru wyżej wymienionych składek.
Istotne w tym przypadku jest to, że ZUS nie wydaje interpretacji w zakresie podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu, ponieważ pozostaje to w gestii Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ). Poza tym interpretacja indywidualna nie zostanie wydana, jeżeli wniosek będzie dotyczył:
-
obowiązku opłacania składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych,
-
sklasyfikowania pracy jako pracy w szczególnych warunkach lub pracy o szczególnym charakterze,
-
świadczeń wypłacanych przez ZUS takich, jak emerytury, renty czy zasiłki,
-
składania i wypełniania dokumentów ubezpieczeniowych,
-
ustalenia właściwego ustawodawstwa w zakresie zabezpieczenia społecznego.
Odmowa wydania indywidualnej interpretacji przepisów przez ZUS może nastąpić także wtedy, gdy wniosek jest opłacony i kompletny, a sprawa dotyczy zagadnień wyszczególnionych w art. 83d ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Wynika to z faktu, że z treścią ust. 2 tego artykułu Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie wydaje interpretacji dotyczących stanów faktycznych lub zdarzeń przyszłych, które stanowią przedmiot toczącego się postępowania wyjaśniającego lub kontroli. Wykluczone z interpretacji są także sprawy, które zostały rozstrzygnięte w ramach wcześniej wydanej decyzji ZUS.
Przykłady interpretacji indywidualnych wydawanych przez ZUS

Poziom skomplikowania obowiązujących przepisów w zakresie ubezpieczeń społecznych sprawia, że ich prawidłowa interpretacja w niektórych przypadkach stanowi problem nawet dla specjalistów ds. kadr i płac. W efekcie wielu przedsiębiorców składa wnioski o interpretację przepisów do ZUS, a organ ten każdego roku zajmuje stanowisko w różnych sprawach, np. oskładkowania wynagrodzenia za powtarzające się świadczenia niepieniężne realizowane przez wspólnika spółki. Przykładem w tym przypadku mogą być interpretacje ZUS z dnia 20 października 2023 r. (sygn. DI/200000/43/952/2023) oraz z dnia 26 stycznia 2024 r. (sygn. DI/200000/43/34/2024), które były niekorzystne dla spółek, ponieważ organ zarzucił, że opisane we wnioskach czynności mają charakter usługowy, który jest charakterystyczny dla umów cywilnoprawnych.
Czego jeszcze dotyczą interpretacje wydawane przez ZUS? W praktyce opiniowane w ten sposób są naprawdę różne kwestie, a przykładem może być interpretacja ZUS z dnia 14 czerwca 2024 r. (sygn. DI/200000/43/441/2024), w której organ nie zgodził się ze stanowiskiem spółki w sprawie dotyczącej podleganiu ubezpieczeniom społecznym pracownika zatrudnionego jednocześnie w spółce X i Y. Oczywiście w wielu przypadkach ZUS w wydanej interpretacji potwierdza stanowisko przedstawione przez przedsiębiorcę, a przykładem może być interpretacja ZUS z dnia 15 lutego 2024 r. (sygn. DI/200000/43/104/2024) w sprawie dotyczącej uwzględnienia świadczenia wypłacanego osobie świadczącej usługi zarządzania spółką w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne. Zgodnie ze stanowiskiem organu, jeżeli nie stanowi ono przychodu z tytułu wykonywania umowy, to nie należy go uwzględniać przy wyliczaniu składek na ubezpieczenie społeczne.
Skutki uzyskania interpretacji przepisów z ZUS
Uzyskanie indywidualnej interpretacji przepisów z ZUS to mechanizm, który stanowi zabezpieczenie dla przedsiębiorcy. Wynika to z faktu, że jeżeli zastosuje się on do wydanej interpretacji, to nie ponosi wówczas odpowiedzialności za użycie przepisów w zakresie wynikającym z przedstawionego przez niego stanu faktycznego. Nie może zostać zatem obciążony jakimikolwiek daninami publicznymi, a także sankcjami administracyjnymi i finansowymi w zakresie, w jakim posłużył się stanowiskiem zaprezentowanym w wydanej przez ZUS interpretacji.
Wydanie przez ZUS indywidualnej interpretacji podatkowej powoduje, że organ nie może wydać w przyszłości innego rozstrzygnięcia w przedstawionym stanie faktycznym. Zgodnie z obowiązującymi przepisami może ono zostać zmienione jedynie wskutek wznowienia postępowania. Istotne w tym przypadku jest to, że zmiana stanowiska ZUS nie działa wstecz, a co za tym idzie, skutki prawne działań poczynionych zgodnie z posiadaną wcześniej interpretacją są nieodwracalne.
Chcesz złożyć wniosek o interpretację przepisów do ZUS – skorzystaj z pomocy naszej kancelarii
Rozbieżności w interpretacji przepisów dotyczących ubezpieczeń społecznych sprawiają, że wielu przedsiębiorców decyduje się na złożenie wniosku o wydanie opinii w sprawie przez ZUS. Jest to korzystne rozwiązanie, ponieważ zabezpiecza przed negatywnymi konsekwencjami stosowania mechanizmów zgodnych ze stanowiskiem organu. Należy pamiętać jednak o tym, że ZUS wydając interpretację przepisów, odnosi się jedynie do stanowiska przedstawionego przez wnioskodawcę, a jego opinia dotyczy wyłącznie konkretnego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego.
W związku z tym chcąc złożyć wniosek o indywidualną interpretację przepisów, należy umiejętnie i zrozumiale przedstawić daną sprawę, co wymaga z reguły znajomości oraz rozumienia obowiązujących przepisów. Niezbędna może okazać się zatem profesjonalna pomoc, którą oferujemy w naszej kancelarii, ponieważ korzystając z niej, można mieć pewność nie tylko tego, że wniosek będzie kompletny pod względem formalnym, ale również tego, że nawet najbardziej skomplikowana sprawa zostanie przeanalizowana pod każdym możliwym kątem.
Pytania i odpowiedzi
Uzyskanie indywidualnej interpretacji przepisów z ZUS zabezpiecza przed konsekwencjami stosowania opisanych w niej mechanizmów, ale jedynie w zakresie, którego dotyczy dany stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe. Istotne jest także to, że o ile wydanie interpretacji jest wiążące dla ZUS, który nie może wówczas karać za postępowanie zgodne z jego stanowiskiem, to jednocześnie nie jest wiążące dla przedsiębiorcy, który może postępować w inny sposób, ze świadomością, że nie ma wówczas ochrony interpretacyjnej.
Nie, co wynika nie tylko z tego, że interpretacje nie są wydawane, jeśli wniosek dotyczy świadczeń wypłacanych przez ZUS, ale również z tego, że pracodawcy mają możliwość składania wniosków o interpretację jedynie w swoich indywidualnych sprawach, np. sposobu oskładkowania paczek świątecznych dla pracowników.
Zaufali nam: