Kogo dotyczy postępowanie upadłościowe?
-
przedsiębiorców, czyli osób fizycznych, prawnych, ustawowych prowadzących we własnym imieniu działalność gospodarczą
-
spółek z o.o, prostych spółek akcyjnych i spółek akcyjnych nieprowadzących działalności gospodarczej
-
wspólników osobowych spółek handlowych, ponoszących odpowiedzialność za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem
-
wspólników spółki partnerskiej
oraz
-
osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej – upadłość konsumencka (jeśli to uzasadnione znacznym rozmiarem majątku, znaczną liczbą wierzycieli lub innymi uzasadnionymi przewidywaniami), wszczyna się ją tylko na wniosek wierzyciela
Kto może złożyć wniosek o upadłość?
Wniosek o ogłoszenie upadłości może zgłosić dłużnik lub każdy z jego wierzycieli. Dotyczy to także innych podmiotów tj.:
1)każdego ze wspólników odpowiadających bez ograniczenia za zobowiązania spółki – w stosunku do spółki jawnej, spółki partnerskiej, spółki komandytowej oraz spółki komandytowo-akcyjnej
2)każdego, kto na podstawie ustawy, umowy spółki lub statutu ma prawo do prowadzenia spraw dłużnika i do jego reprezentowania, samodzielnie lub łącznie z innymi osobami -w stosunku do osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną
3)organu założycielskiego – w stosunku do przedsiębiorstwa
4)pełnomocnika Rządu, państwowej osoby prawnej, organu lub innej jednostki uprawnionej do wykonywania praw z akcji lub udziałów należących do Skarbu Państwa – w stosunku do jednoosobowej spółki Skarbu Państwa
5)każdego z likwidatorów – w stosunku do osoby prawnej, spółki jawnej, spółki partnerskiej oraz spółki komandytowej i komandytowo-akcyjnej, będących w stanie likwidacji i w stosunku do likwidacji masy upadłości
6) kuratora -w stosunku do osoby prawnej wpisanej do Krajowego Rejestru Sądowego
7) organu udzielającego pomocy – w stosunku do dłużnika, któremu została udzielona pomoc publiczna o wartości przekraczającej 100 000 euro
8)zarządcy ustanowionego w tym postępowaniu – w stosunku do dłużnika, wobec którego prowadzona jest egzekucja przez zarząd przymusowy albo przez sprzedaż przedsiębiorstwa, na podstawie Kodeksu postępowania cywilnego i mająca na celu ustalenie składu masy upadłości
9) spółki dominującej – w stosunku do spółki zależnej uczestniczącej w grupie spółek

Przebieg postępowania upadłościowego (etapy postępowania upadłościowego)

Zasadniczo w postępowaniu upadłościowym wyodrębnia się dwa główne etapy – pierwszy stanowi postępowanie w przedmiocie ogłoszenia upadłości, które kończy się postanowieniem Sądu. Drugi etap jest właściwym postępowaniem upadłościowym.
Postępowanie w przedmiocie ogłoszenia upadłości
Poza pewnymi wyjątkami wniosek o ogłoszenie upadłości po niedawnych nowelizacjach należy złożyć za pośrednictwem portalu internetowego – Krajowego Rejestru Zadłużonych. Dłużnik do takiego wniosku powinien dołączyć aktualny wykaz majątku, spis wierzycieli oraz podmiotów zobowiązanych majątkowo wobec dłużnika oraz inne istotne informacje finansowe, które przyczynią się do prawidłowego ustalenia upadłości. Jeśli wniosek składa wierzyciel, powinien uprawdopodobnić w nim swoją wierzytelność. Omawiane sprawy rozpoznaje sąd rejonowy, wydział gospodarczy w składzie 3 sędziów.
Od wniosku o ogłoszenie upadłości pobiera się opłatę stałą, a kwota zależna jest od statusu upadłego. Konsument zapłaci 30 zł, a najogólniej mówiąc przedsiębiorstwo 1000 zł. Dodatkowo, w zakresie przedsiębiorców konieczne jest uiszczenie zaliczki na wydatki postępowania, która w 2023 r. wynosi 6736,60 zł.
Oddalenie wniosku
Sąd oddala wniosek, jeśli:
-
dłużnik wykaże, że wierzytelność ma w całości charakter sporny, a spór zaistniał między stronami przed złożeniem wniosku
-
majątek dłużnika nie wystarcza na pokrycie kosztów postępowania
Oraz wedle uznania oddala wniosek, jeśli:
-
nie ma zagrożenia utraty zdolności do wykonywania przez dłużnika zobowiązań w niedługim czasie
-
majątek dłużnika jest obciążony hipoteką lub zastawem w stopniu niepozwalającym na zaspokojenie kosztów postępowania
Powyższe ulega modyfikacjom w zależności od statusu upadłego. Między innymi przy upadłości konsumenckiej nie jest konieczne, aby z masy upadłości zostały pokryte koszty postępowania, co w praktyce sądowej nie jest stosunkowo restrykcyjnie weryfikowane przy upadłościach podmiotów gospodarczych.
Ogłoszenie upadłości
W przypadku uwzględnienia wniosku Sąd ogłasza upadłość postanowieniem. Wzywa wierzycieli do zgłoszenia wierzytelności w terminie 30 dni oraz osoby, którym przysługują prawa i roszczenia ciążące na nieruchomości upadłego. Wyznacza także sędziego-komisarza, jego zastępcę oraz syndyka.
Postępowanie właściwe postępowania upadłościowego
Zgłoszenie wierzytelności
Zgłoszenie wierzytelności jest czynnością bezpłatną. Co do zasady powinno się to odbywać przez portal internetowy – Krajowy Rejestr Zadłużonych, a wierzyciel jest zobowiązany do podania dowodów stwierdzających istnienie wierzytelności oraz ich wartość. Następnie syndyk weryfikuje wierzytelność w księgach rachunkowych oraz dokumentach Kolejnym krokiem jest sporządzenie listy wierzytelności przekazanie jej sędziemu-komisarzowi.
Likwidacja majątku i plan podziału
Upadły po stwierdzeniu upadłości wydaje syndykowi cały swój majątek, dokumenty dotyczące jego działalności oraz udziela wyjaśnień. W tym momencie traci zdolność rozporządzania majątkiem. Syndyk korzysta z masy majątkowej, zabezpiecza ją przed zniszczeniem lub kradzieżą oraz przeprowadza jego likwidację.
Należności wobec wierzycieli zaspokaja się dopiero po zaspokojeniu kosztów postępowania oraz zobowiązań masy upadłości, a także należności alimentacyjnych. Jeśli suma nie wystarcza na zaspokojenie w całości wszystkich należności – zaspokaja się je stosunkowo do wysokości każdej z nich.
Skutki zakończenia postępowania upadłościowego
Sąd finalizuje postępowanie, jeśli dojdzie do wykonania ostatecznego planu podziału albo gdy stwierdzi, iż w toku postępowania zaspokojono wszystkich wierzycieli. Jeśli upadłym była osoba fizyczna – odzyskuje ona w pełni swobodne rozporządzanie majątkiem, którego nie rozdzielono między wierzycieli. Jeśli upadłością objęto majątek osoby prawnej lub innej jednostki organizacyjnej – podmiot ten może (ale nie jest to konieczne) utracić swój byt prawny.
Pytania
Restrukturyzacja polega na wykorzystaniu dostępnych instrumentów prawnych w celu ratowania firmy przed likwidacją. Jej celem jest uniknięcie ogłoszenia upadłości. Wobec tego, postępowanie to ma pierwszeństwo przed upadłościowym. Restrukturyzacja ma na celu przyjęcie układu między dłużnikiem, a wierzycielami. Procedura upadłościowa natomiast przeznaczona jest tylko dla niewypłacalnych dłużników.
Postępowanie upadłościowe dotyczące przedsiębiorcy ma na celu zaspokojeniedochodzenie roszczeń przez wielu wierzycieli. W przypadku upadłości osoby fizycznej, nieprowadzącej działalności gospodarczej zasadniczym celem jest oddłużenie. Wobec tego nie musi występować wielość wierzycieliwierzyciel – może być tylko jeden (np. bank).
Zaufali nam: