Nowe prawo własności przemysłowej (numer projektu: UC81). Co się zmienia?

Jaki jest cel nowelizacji prawa własności przemysłowej?

Podstawowym celem ustawodawcy jest zaimplementowanie do polskiego porządku prawnego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 98/71/WE w sprawie prawnej ochrony wzorów, a także stworzenie przestrzeni do stosowania przepisów unijnego rozporządzenia 2023/2411 w sprawie ochrony oznaczeń geograficznych produktów rzemieślniczych i przemysłowych. Niezależnie od celu wdrożeniowego nowe przepisy mają uprościć ochronę praw własności przemysłowej i zwiększyć jej efektywność oraz wprowadzić mechanizmy sprzyjające cyfryzacji własności przemysłowej.

Uproszczenie rejestracji wzorów użytkowych

Dotychczas prawo własności przemysłowej przewidywało badanie zgłoszonego do zarejestrowania wzoru użytkowego, czyli nowego i nadającego się do przemysłowego zastosowania rozwiązania o charakterze technicznym, dotyczące kształtu lub budowy przedmiotu o trwałej postaci albo przedmiotu składającego się ze związanych ze sobą funkcjonalnie części o trwałej postaci.

Takie badanie obejmowało nie tylko kontrolę formalną podania, ale także kontrolę merytoryczną. W ramach badania merytorycznego urząd sprawdza zdolność ochronną rozwiązania, czyli jego:

• nowość,

• użyteczność,

• techniczny charakter.

Samo badanie jest procedurą czasochłonną, która może trwać nawet 2 lata, ale pozostaje niezbędne do wydania decyzji o udzieleniu prawa ochronnego.

Co się zmieni: Znowelizowane przepisy przewidują eliminację etapu badania merytorycznego. System rejestrowy ma bazować wyłącznie na formalnej ocenie zgłoszenie. W efekcie procedura rejestrowa ulegnie znacznemu skróceniu do 12 miesięcy.

Nowa definicja wzoru przemysłowego

Nowelizacja prawa własności przemysłowej uwzględnia także wprowadzenie nowej definicji wzoru przemysłowego, która odpowiada definicji wspólnotowej, zawartej w art. 1 lit. a dyrektywy 98/71/WE. Dotychczas polski ustawodawca definiował wzór przemysłowy jako nową i posiadającą indywidualny charakter postać wytworu lub jego części, nadaną mu w szczególności przez cechy linii, konturów, kształtów, kolorystykę, fakturę lub materiał wytworu oraz przez jego ornamentację.

Co się zmieni: Dyrektywa 2024/2823 definiuje wzór przemysłowy jako postać całego produktu lub części produktu wynikającą z cech, w szczególności linii, konturów, kolorów, kształtu, faktury lub materiałów samego produktu lub jego dekoracji, włączając w to ruch, przechodzenie lub jakikolwiek inny rodzaj animacji tych cech.

Dzięki modyfikacji definicji i dostosowaniu jej do unijnych standardów możliwe stanie się objęcie ochroną także utworów cyfrowych, których powstaje coraz więcej. Ujednolicenie definicji pozwoli też na ubieganie się o łatwiejszą ochronę dla twórców działających na rynkach międzynarodowych.

Wstępne zgłoszenie i uproszczona procedura rejestracji wynalazku

Obecnie rejestracja wynalazku wymaga złożenia rozbudowanej dokumentacji. Obejmuje ona podanie zawierające co najmniej oznaczenie zgłaszającego, określenie przedmiotu zgłoszenia oraz wniosek o udzielenie patentu, opis, zastrzeżenia patentowe, informacje skrótowe, rysunki. Samo zgłoszenie uważa się za dokonane w dniu, w którym wpłynęło ono do Urzędu Patentowego. Skorzystanie z uprzedniego pierwszeństwa jest dopuszczalne, ale wymaga przedłożenia stosownego dowodu.

Dla wynalazców największym wyzwaniem jest często przygotowanie dokumentacji zgłoszeniowej, zwłaszcza zastrzeżeń patentowych. Jest to słowny opis cech charakteryzujących wynalazek, który powinien składać się z części przedznamiennej i znamiennej. Ich zasadniczym zadaniem jest wyznaczenie zakresu ochrony patentowej.

Co się zmieni: Projekt ustawy przewiduje możliwość wstępnego zgłoszenia wynalazku. To mechanizm pozwalający wynalazcom na wcześniejsze otrzymanie ochrony i redukujący ryzyko naruszenia tajemnicy. Doprecyzowane mają też zostać przepisy dotyczące zgłoszeń patentowych i rysunków. Dzięki temu łatwiej będzie skompletować i właściwie opisać dokumentację techniczną wynalazku.

Zmiany dotyczące znaków towarowych

W kwestii znaków towarowych zmienia się naprawdę sporo. Nowelizacja przewiduje publikację zgłoszeń znaków towarowych jeszcze przed wstępnym badaniem formalnym i wydaniem decyzji przez UPRP. Dzięki temu znacznie łatwiej będzie można śledzić działania konkurencji a rynek stanie się bardziej transparentny. Zniknie także wspólne prawo ochronne, czyli konstrukcja, w której do jednego prawa własności przemysłowej uprawnienia przysługiwały więcej niż jednemu podmiotowi.

Część zmian dotyczy kwestii sporu:

• Okres na wniesienie sprzeciwu skrócono z 3 do 2 miesięcy,

• Strony otrzymują 2-miesięczny termin na zawarcie ugody wyłącznie na zgodny wniosek.

Pozostałe zmiany w prawie własności przemysłowej

Nowe przepisy dotyczące własności przemysłowej wprowadzają także szereg mniejszych usprawnień. Regulacja znaków towarowych zostanie podzielona na materialną i proceduralną. Dzięki temu zarówno interpretacja przepisów, jak i korzystanie z nich stanie się łatwiejsze. Spory na gruncie własności przemysłowej będzie można rozstrzygać nie tylko w drodze polubownej lub spornej, ale także alternatywnej. Koncyliacje z udziałem osoby trzeciej ułatwią wypracowanie stanowiska satysfakcjonującego obie strony sporu.

Urząd Patentowy Rzeczpospolitej Polskiej otrzyma też możliwość obradowania w ramach posiedzeń niejawnych. Dzięki temu czas trwania postępowań ulegnie skróceniu, co przełoży się na efektywniejszą obsługę zgłoszeń.

Na czym polega depozyt know-how?

Ciekawym rozwiązaniem jest depozyt know-how, który ma za zadanie chronić poufne informacje przedsiębiorców. Często wykazanie, że wykradziona informacja stanowiła element dorobku intelektualnego należącego do danej organizacji, w praktyce okazuje się niemożliwe. Wystarczy wyobrazić sobie sytuację, kiedy pracownik, odchodząc z pracy, zabiera ze sobą dokumentację techniczną dla tajnego projektu zapisanego na służbowym komputerze. Dzięki depozytowi ma się to zmienić.

Założeniem ustawodawcy jest utworzenie scentralizowanego rejestru, w którym przedsiębiorca będzie mógł złożyć niejawne informacje handlowe, zabezpieczając je przed bezprawnym wykorzystaniem, ujawnieniem lub pozyskaniem. Jednocześnie zgłoszenie do rejestru będzie równoznaczne z potwierdzeniem, że dane znajdowały się w posiadaniu deponenta.

Prawo własności przemysłowej – jak możemy Ci pomóc?

Kancelaria Prawna RPMS to zespół doświadczonych specjalistów z zakresu prawa własności przemysłowej. Od lat współpracujemy z przedsiębiorcami, którzy chcą chronić swoje znaki towarowe, wynalazki, wzory przemysłowe lub użytkowe. Co możemy dla Ciebie zrobić?

• Badamy, czy jako zgłaszający możesz liczyć na udzielenie ochrony formalnej na gruncie prawa własności przemysłowej,

• Identyfikujemy potencjalne ryzyka związane z naruszeniem cudzych praw do własności przemysłowej,

• Przeprowadzamy proces rejestracji IP,

• Monitorujemy Twoją markę, dbając o jej bezpieczeństwo.

Pytania i odpowiedzi