Rozporządzenie ws. usług cyfrowych (DSA) – nowe RODO?

Nadrzędnym celem tego ponad 200 stronicowego dokumentu jest poprawa jakości funkcjonowania rynku cyfrowego i ograniczenie nadużyć usługodawców w stosunku do użytkowników. Najważniejszymi elementami rozporządzenia są:

• Wprowadzenie regulacji zwiększających przejrzystość działania platform internetowych – Właściciele platform zmuszeni będą prowadzić sprawozdania z moderacji treści, a także wykorzystywanych algorytmów do targetowania treści i reklam dla użytkowników.
• Gwarancja odpowiedzialnego działania dużych platform internetowych – w celu jej zapewnienia projekt rozporządzenia przewiduje wybór krajowych instytucji odpowiedzialnych za nadzór nad działalnością dużych platform internetowych. Duzi gracze otrzymają więcej obowiązków niż pozostali, ponieważ w ich przypadku istnieje znacznie większe ryzyko nadużyć. Regulacjami zostaną objęte również podmioty spoza Unii Europejskiej.
• Poprawa bezpieczeństwa i ochrony wolności wypowiedzi – poprzez nadzór nad bezprawnym blokowaniem użytkowników, a także wprowadzeniem zasad informowania o tym, czy decyzję o usunięciu treści podjął człowiek czy algorytm.
• Zmiany w strukturze funkcjonowania jednolitego rynku cyfrowego poprzez stosowanie nadzoru nad działalnością usługodawców – wprowadzone zostaną wysokie kary pieniężne aż do 6% rocznego obrotu, a także narzędzia, za pomocą których organy krajowe będą mogły egzekwować prawo.

Zobacz również: Umowa wdrożeniowa na algorytm AI

Do kogo DSA ma zastosowanie?

Akt o usługach cyfrowych ma zastosowanie do wszystkich pośredników, podmiotów hostingujących, przedsiębiorców świadczących usługi zwykłego przekazu (np. rejestrujących domeny internetowe), podmiotów świadczących usługi cachingu, wyszukiwarek internetowych i platform internetowych znajdujących się w UE, takich jak platformy handlowe, społecznościowe, platformy udostępniania treści, sklepy z aplikacjami oraz platformy podróży i zakwaterowania online. Niektóre przepisy nie obowiązują małych i mikroprzedsiębiorstw. Większe platformy internetowe i wyszukiwarki, takie jak VLOP i VLOSE, mają więcej obowiązków. DSA ma szerokie zastosowanie i w mniejszym lub większym stopniu będzie dotyczył wszystkich użytkowników internetu. Warto jednak wskazać, że najbardziej wpłynie na przedsiębiorców świadczących usługi pośrednictwa oferujące infrastrukturę sieciową, usługi hostingowe czy na platformy internetowe skupiające sprzedawców, a ostatecznie i konsumentów. 

Jakie nowe obowiązki czekają na usługodawców?

DSA obejmie wszystkich, którzy udostępniają usługi pośrednictwa internetowego. Będą to zarówno dostawcy dostępu do Internetu, jak i osoby oferujące usługi hostingowe, a także właściciele platform internetowych, w tym również bardzo dużych platform internetowych, niezależnie od tego, czy ze względu na siedzibę obejmują ich przepisy unijne, czy też nie.

Przede wszystkim niedostępna stanie się możliwość usuwania i blokowania treści według uznania przedsiębiorcy. Dotychczasowe przepisy nakładały obowiązek reakcji na nielegalne treści – jeśli platforma nie zablokowała treści, wówczas ponosiła odpowiedzialność. Proponowane przez DSA przepisy sprawią, że reakcje będą musiały być bardziej przejrzyste i przez to bardziej zachowawcze. Serwis internetowy będzie zmuszony bardzo dokładnie poinformować użytkownika, dlaczego konkretna treść została usunięta lub jaki jest powód blokady, a także jaki mechanizm został w danej sytuacji zastosowany. Ponadto użytkownicy będą mogli polemizować z decyzją platformy internetowej.

Nowym obowiązkiem będzie również konieczność prowadzenia jasnych zasad i wyjaśnień dotyczących pojawiających się w danym serwisie internetowym reklam. Użytkownicy będą mieć prawo uzyskania od platformy informacji w zakresie przyczyn pokazania im konkretnej reklamy. A bardzo duże platformy, czyli takie, których użytkownicy przekraczają 10% populacji Unii Europejskiej zostaną zobowiązane do prowadzenia publicznej biblioteki wszystkich reklam, w których powinny znaleźć się informacje o tym do ilu osób reklama dotarła, a także jakie były kryteria wybrane przez reklamodawcę co do sposobu doboru odbiorców.

Oprócz tego, rozporządzenie wprowadzi minimalne standardy dotyczące przejrzystości algorytmów używanych do personalizacji i rekomendowania treści. Użytkownicy dostaną dostęp do informacji przynajmniej o głównych parametrach i co niezmiernie istotne – będą mogli zupełnie zrezygnować z personalizacji otrzymywanych treści.Najszersze obowiązki obciążą duże platformy internetowe. Będą one zmuszone do wprowadzenia kodeksu postępowania i norm technicznych, które mają na celu wsparcie platformy w przestrzeganiu nowych przepisów. Ponadto w przypadku zgłoszeń dotyczących nielegalnych treści zgłoszenia kierowane przez organy sądowe, administracyjne, a także te skierowane przez zaufane podmioty sygnalizujące, będą musiały być traktowane priorytetowo.

Zobacz również: Czym jest DORA (digital operational resilience act) – rozporządzenie o operacyjnej odporności cyfrowej?