Przekształcenie spółki kapitałowej w inną spółkę kapitałową

Przyczyny przekształcenia spółki kapitałowej w inną spółkę kapitałową

Transformacja podmiotowa spółki kapitałowej może być podyktowana różnymi względami. Zazwyczaj będzie to chęć optymalizacji zarządzania i poprawy sytuacji ekonomicznej spółki lub wzrost skali prowadzonej działalności. Częstym powodem jest też próba ograniczenia odpowiedzialności.

O zmianach może decydować próba uzyskania korzystniejszej konfiguracji podatkowej i redukcja obciążeń publiczno-prawnych nakładanych na spółkę. W przypadku wyboru jako formy docelowej spółki akcyjnej lub prostej spółki akcyjnej motywatorem może być dążenie do wprowadzenia spółki na giełdę. Rozproszenie akcjonariatu może prowadzić do szybkiej kumulacji kapitału, co z kolei daje możliwość odważniejszej realizacji założeń biznesowych.

W przypadku przekształceń spółki kapitałowej w inną osobę prawną ustawodawca przewidział dosyć surowe wymagania, od których spełnienia uzależnia się dopuszczalność transformacji. Zgodnie z art. 577 § 1 k.s.h., niezbędne jest, aby:

• za przekształceniem spółki wypowiedzieli się wspólnicy reprezentujący co najmniej połowę kapitału zakładowego, większością trzech czwartych głosów, chyba że umowa albo statut przewidują warunki surowsze,
• spółka przekształcana ma zatwierdzone sprawozdanie finansowe co najmniej za dwa ostatnie lata obrotowe,
• przekształcana spółka akcyjna ma całkowicie pokryty kapitał zakładowy,
• kapitał zakładowy albo kapitał akcyjny spółki przekształconej będzie nie niższy od kapitału zakładowego albo kapitału akcyjnego spółki przekształcanej.

Jeżeli spółka przekształcana prowadziła działalność gospodarczą przez okres krótszy niż 2 lata, na mocy art. 577 § 2 k.s.h., sprawozdanie finansowe powinno obejmować cały okres działalności spółki nieobjęty rocznym sprawozdaniem finansowym.

Jeżeli podmiotem przekształcanym jest spółka akcyjna, jej akcje ulegają unieważnieniu z dniem przekształcenia. Pytanie jednak, co dzieje się z uprawnieniami poszczególnych wspólników, jeżeli zostały im przyznane?

Stosownie do art. 579 k.s.h., prawa i obowiązki wspólników spółki przekształcanej, które nie są zgodne z przepisami ustawy o spółce przekształconej, wygasają z mocy prawa z dniem przekształcenia. Oznacza to, że nie da się łączyć przywilejów odmiennych dla różnych typów spółek, a sytuacja wspólnika z dniem przekształcenia zostaje „skrojona na miarę” nowego podmiotu.

Jeżeli wskutek zmiany formy prawnej wspólnik traci określonej uprawnienia, może wystąpić do spółki z roszczeniem o uzyskanie wynagrodzenia z tego tytułu. Zasadniczo powinno być ono wypłacone w ciągu roku, ale wspólnik wraz ze spółką mogą ustalić inny termin.

Z kolei w sytuacji, gdy wspólnik był zobowiązany względem spółki do okresowych świadczeń niepieniężnych (np. świadczenie usług IT), może zwolnić się z tego obowiązku również poprzez zapłatę wynagrodzenia.

Aby zapewnić względne równouprawnienie wspólników w spółce przekształcanej i przekształconej, ustawodawca w art. 580 wskazał, że posiadacze obligacji w przekształcanej w sp. z o.o. spółce akcyjnej, mają prawa co najmniej równoważne z tymi, które przysługiwały im dotychczas. Oczywiście nie oznacza to, że prawa te nie mogą wygasnąć lub zostać zmienione w drodze umowy, ale na moment przekształcenia pozycja akcjonariuszy jest chroniona.

Od dnia 1 marca 2020 roku weszły w życie również odrębności związane z prostą spółką akcyjną. O czym warto pamiętać?

W przypadku przekształcenia spółki w prostą spółkę akcyjną wierzycielowi przysługuje prawo do żądania zabezpieczenia swoich roszczeń, jeżeli uprawdopodobni, że są one zagrożone przez przekształcenie. Wniosek może zostać złożony w terminie miesiąca od dnia ogłoszenia planu przekształcenia prostej spółki akcyjnej.

Warto jednak podkreślić, że samo złożenie wniosku nie tamuje jeszcze procesu przekształcenia nawet jeżeli doprowadzi do sądowego sporu w przedmiocie zabezpieczenia.