Pozostałe Artykuły
Rodzaje opakowań – jak rozumie je prawo?
Ustawa o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (art. 3) nie tylko definiuje pojęcie opakowania, ale również wskazuje dodatkowe przypadki, które są uznawane za opakowania, oraz określa szczególne ich kategorie – w tym części składowe i elementy pomocnicze pełniące funkcje ochronne, informacyjne czy marketingowe.
Na podstawie delegacji ustawowej, minister klimatu wydał również rozporządzenie z 22 października 2013 r. (Dz.U. 2013 poz. 1274), w którym wskazano przykłady wyrobów uznawanych i nieuznawanych za opakowania. Ten wykaz pełni funkcję pomocniczą – ostatecznym kryterium zawsze pozostaje to, czy dany wyrób pełni funkcję opakowania, zgodnie z ustawową definicją.
W praktyce wyróżnia się m.in.:
-
opakowania jednostkowe, zbiorcze, transportowe,
-
opakowania wielomateriałowe, wielokrotnego użytku,
-
opakowania po środkach niebezpiecznych.
Ten podział jest istotny z punktu widzenia obowiązków ewidencyjnych w systemie BDO oraz rozliczeń poziomów odzysku i recyklingu.
Kiedy opakowanie jest „opakowaniem” w rozumieniu ustawy?
Prawo za opakowanie uznaje każdy wyrób przeznaczony do przechowywania, ochrony, transportu czy prezentacji produktów – również tych pakowanych „na miejscu” (np. w sklepie) czy bezpłatnie dołączanych do produktu. Istotne jest, że liczy się funkcja opakowania w chwili wprowadzenia do obrotu, niezależnie od jego formy, ceny czy materiału.
Przykładowo, etykieta na butelce, foliowy rękaw z logo czy plastikowa tacka mogą być opakowaniem, jeśli pełnią funkcję marketingową lub ochronną.
Wyjątki? Tak. Rozporządzenie wskazuje m.in. doniczki do stałej uprawy roślin, pudełka będące trwałym elementem produktu czy wosk zabezpieczający ser – jako wyroby, które nie spełniają definicji opakowania.
Kto podlega obowiązkom związanym z opakowaniami?
Zgodnie z ustawą, za „wprowadzającego opakowania” uważa się m.in.:
-
producentów opakowań,
-
importerów produktów w opakowaniach,
-
firmy dokonujące wewnątrzwspólnotowego nabycia,
-
przedsiębiorców pakujących produkty pod własną marką – również w modelu dropshippingu.
Obowiązki dotyczą także sytuacji, gdy opakowania są dołączane bezpłatnie („gratis”), jeśli spełniają funkcję ochronną, marketingową lub logistyczną.
Obowiązek ekoprojektowania
Zgodnie z art. 11 ustawy, przedsiębiorcy mają obowiązek projektować opakowania w sposób możliwie najmniej szkodliwy dla środowiska. Oznacza to m.in.:
-
zakaz stosowania substancji niebezpiecznych w ilościach zagrażających zdrowiu lub środowisku,
-
ograniczenie zawartości metali ciężkich (Pb, Cd, Hg, Cr VI) do max. 100 mg/kg,
-
minimalizację masy i objętości opakowań.
Dodatkowo opakowanie powinno umożliwiać:
-
w pierwszej kolejności – wielokrotne użycie,
-
w drugiej – recykling,
-
jeśli to niemożliwe – odzysk energetyczny lub materiałowy.
Te zasady wpisują się w cele unijnej dyrektywy 94/62/WE i nadchodzącego rozporządzenia PPWR, które w przyszłości zastąpi dyrektywę i będzie obowiązywać bezpośrednio.
Oznakowanie opakowań i informowanie konsumentów
Choć oznaczanie materiałowe i recyklingowe w Polsce nie jest obowiązkowe, to jeśli się na nie zdecydujesz, musisz stosować oznaczenia zgodne z rozporządzeniem Ministra Środowiska z 3 września 2014 r. (Dz.U. 2014 poz. 1298). Dotyczy to m.in. symboli PET, ALU, GL, PP – często przedstawianych w formie trójkąta (tzw. wstęga Möbiusa).
Dodatkowo obowiązują specjalne oznaczenia:
-
dla produktów objętych dyrektywą SUP (np. kubki, tampony, chusteczki, filtry tytoniowe),
-
dla opakowań w systemie kaucyjnym – od 1 października 2025 r. (oznaczenia i informacja o wysokości kaucji).
Niezależnie od tego, zgodnie z art. 42 ust. 1 ustawy, sprzedawca (również internetowy) musi poinformować konsumenta m.in. o:
-
systemach zbiórki i odzysku,
-
sposobach postępowania z odpadami,
-
znaczeniu stosowanych oznaczeń.
Rejestr BDO, sprawozdawczość i sankcje
Każdy przedsiębiorca wprowadzający produkty w opakowaniach musi:
-
uzyskać wpis do BDO (przed rozpoczęciem działalności),
-
umieszczać numer BDO na fakturach, dokumentach sprzedaży i transportu,
-
prowadzić ewidencję ilości opakowań,
-
składać roczne sprawozdania do marszałka województwa (do 15 marca za rok poprzedni),
-
uiszczać opłatę roczną do końca lutego.
Brak wpisu, sprawozdania lub numeru BDO na dokumentach może skutkować karami administracyjnymi od 5 tys. zł do nawet 1 mln zł.
Obowiązki związane z recyklingiem i systemem kaucyjnym
Wprowadzający opakowania muszą osiągać ustawowe poziomy recyklingu – zazwyczaj realizowane przez zawarcie umowy z organizacją odzysku opakowań. Możliwe jest też samodzielne rozliczanie, ale wymaga to dokumentacji i współpracy z recyklerami.
Od 1 października 2025 r. zacznie obowiązywać ogólnopolski system kaucyjny. Będzie dotyczyć m.in. butelek PET, puszek i szkła wielorazowego. Opakowania te muszą być oznaczone odpowiednim znakiem oraz informacją o kaucji.
Podsumowanie: co powinien zrobić przedsiębiorca?
-
Sprawdź, czy wprowadza na rynek opakowania – nawet te „gratisowe”.
-
Zarejestruj się w BDO przed rozpoczęciem działalności.
-
Prowadź ewidencję mas i składaj roczne sprawozdania.
-
Rozważ współpracę z organizacją odzysku lub samodzielne rozliczenie recyklingu.
-
Przygotuj się na nowe obowiązki systemu kaucyjnego (znaki, zwroty, logistyka).
-
Informuj konsumentów zgodnie z ustawą – zarówno stacjonarnie, jak i w sklepie internetowym.
Pytania i odpowiedzi
Tak. Obowiązek ten dotyczy nie tylko producentów i importerów, ale również firm handlowych, w tym sklepów internetowych i stacjonarnych, które pakują towary pod własną marką – nawet jeśli jest to tylko etykieta, kartonik czy folia ochronna. Brak wpisu do BDO oznacza, że przedsiębiorca nie może legalnie wprowadzać produktów w opakowaniach na rynek, ani przekazywać powstałych odpadów do recyklingu. Grozi to sankcjami administracyjnymi.
Nie. Najczęściej firmy zawierają umowy z tzw. organizacjami odzysku opakowań, które przejmują obowiązek osiągnięcia wymaganych poziomów recyklingu i dostarczają stosowne potwierdzenia.To rozwiązanie jest praktyczne i bezpieczne, ponieważ znacząco ogranicza ryzyko nałożenia opłaty produktowej lub innych kar administracyjnych.
Od 1 października 2025 r. przedsiębiorcy wprowadzający napoje w:
- butelkach PET do 3 litrów,
- puszkach metalowych do 1 litra,
- butelkach szklanych wielorazowego użytku do 1,5 litra będą zobowiązani do oznaczania tych opakowań specjalnym znakiem oraz informowania o wysokości kaucji. To część ogólnokrajowego systemu kaucyjnego, który ma ułatwić konsumentom zwrot opakowań i zwiększyć poziomy selektywnej zbiórki.
Zaufali nam
![Agencja pracy tymczasowej – jak bezpiecznie zatrudniać cudzoziemców po zmianach w 2025 roku [praktyczny przewodnik]](https://rpms.pl/wp-content/uploads/2025/10/Agencja-pracy-tymczasowej-jak-bezpiecznie-zatrudniac-cudzoziemcow-po-zmianach-w-2025-roku.jpg)
