Zwrot opłat przez bank po wypowiedzeniu kredytu odnawialnego

Kancelaria prawna RPMS → Aktualności prawne ⚖️ → Zwrot opłat przez bank po wypowiedzeniu kredytu odnawialnego

Kamila Wasilewska

15 października 2021 | Ostatnio zmodyfikowano 18 grudnia, 2023 o 13:26 | Czas na przeczytanie: 6 minut

Prezes UOKiK w maju 2020 roku wszczął postępowanie przeciwko mBank na podstawie złożonej przez konsumenta skargi dotyczącej zobowiązania konsumenta do zapłaty określonej kwoty za to, że wypowiedział umowę o kredyt odnawialny mimo posiadania pozytywnej oceny zdolności kredytowej. Dnia 13 kwietnia 2021 roku Prezes UOKiK wydał decyzję w tej sprawie i zobowiązał bank do podjęcia działań zmierzających do usunięcia skutków naruszeń, zwrot naliczonych i pobranych od konsumentów prowizji, wydanie oświadczenia i wskazanie na stronie internetowej banku treści decyzji wydanej przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Kamila Wasilewska

RADCA PRAWNY

Specjalizacja: Prawo finansowe i FinTech, AML, sprawy sporne i sądowe, prawo...

Więcej artykułów tego autora

Zarys stanu faktycznego

Klientka banku zawarła umowę kredytu odnawialnego w marcu 2018 roku, na promocyjnych warunkach, w ramach oferty „Kredyt odnawialny – 90 dni bez odsetek oraz bez prowizji za udzielenie”, z których wynikało, że prowizja za udzielenie kredytu wynosi 0%, a także w okresie 90 dni nie będą naliczane odsetki; jednak jeśli kredyt automatycznie zostanie odnowiony na kolejny rok, wówczas prowizja wyniesie 2,5%. Konsumentka, chcąc uniknąć naliczenia prowizji postanowiła wypowiedzieć umowę na koniec okresu, na jaki została ona zawarta, tj. na 12 miesięcy. Jednak mimo zapewnień promocji o udzieleniu kredytu z prowizją 0%, regulamin promocji zawierał zapis o pobraniu w takiej sytuacji prowizji wynoszącej 2,99% od wykorzystanej kwoty kredytu. Wskazać trzeba, że w samej umowie brak było informacji o jakiejkolwiek opłacie z tytułu wypowiedzenia umowy.

W związku z wniesioną przez klientkę skargą, Prezes Urzędu wszczął z urzędu postępowanie dot. praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów polegających na naliczaniu i pobieraniu od nich prowizji obliczanej od całkowitej kwoty udzielonego kredytu, gdyż mogło to stanowić naruszenie przepisów ustawy o kredycie konsumenckim, a także ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów. I faktycznie tak było, Prezes w toku postępowania wezwał bank do wskazania liczby umów, osiągniętego obrotu, a spółka już w lipcu 2020 roku ustosunkowała się do zobowiązania Prezesa UOKiK, przyznając się do wadliwych zapisów regulaminowych, wskazując jednocześnie, że zaprzestała stosowania kwestionowanej praktyki i wskazała możliwy sposób usunięcia skutków naruszenia.

Kredyt odnawialny – na czym polega?

Kredyt odnawialny to jeden z rodzajów kredytów konsumenckich, które regulowane są zapisami ustawy dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim. Związany jest bezpośrednio z rachunkiem oszczędnościowo-rozliczeniowym klienta. Jest to stale dostępna linia kredytowa, którą można przeznaczyć na dowolny cel, często jest mylnie utożsamiana z debetem, który to jest ujemnym saldem na koncie i należy uregulować go do końca miesiąca.

Cecha szczególna kredytu odnawialnego, odróżniająca go od innych kredytów konsumencki to sposób wypowiedzenia. Wypowiedzenie umowy o kredyt odnawialny jest szczegółowo opisane w art. 42 ustawy o kredycie konsumenckim, który wskazuje, że kredyt odnawialny może być wypowiedziany:

w każdym czasie;
bez dodatkowych opłat;
okres wypowiedzenia nie może być dłuższy niż jeden miesiąc.

Bank, który był stroną sporu oferuje uruchomienie kredytu odnawialnego na 12 miesięcy z opcją automatycznego przedłużenia na kolejny rok. Kwota jaką można w ten sposób pożyczyć wynosi od 500 zł do nawet 150 000 zł, a ustalana jest na podstawie zdolności kredytowej i długości relacji klienta z bankiem. Oczywiście podwyższenie limitu odnawialnego jest możliwe, szczególnie dla klientów bankowości osobistej.

Jakie naruszenia stwierdził Prezes UOKiK?

W pierwszej kolejności Prezes Urzędu stwierdził naruszenie interesu publicznego, ze względu na naruszenie zbiorowych interesów konsumentów obejmujących swoim zasięgiem geograficznym cały kraj. Bank obsługuje około 5,6 mln klientów indywidualnych, a więc skala prowadzonej działalności jest ogromna. Zatem kwestionowane przez Prezesa UOKiK praktyki są powszechne, a konsumenci korzystają z nich masowo.

Naruszenie zbiorowego interesu konsumentów poprzez działanie banku niezgodne z prawem

Niewątpliwie mBank postanowieniami stosowanymi w regulaminie dotyczącym kredytu odnawialnego mógł działać wbrew wcześniej przytoczonemu art. 42 ustawy o kredycie konsumenckim. Z tym stwierdzeniem zgodził się Prezes UOKiK uznając je za niezgodne z bezwzględnie obowiązującymi przepisami prawa, jednocześnie wskazując na godzenie w interesy ekonomiczne konsumentów w sposób znaczny.

Ponadto warto wskazać, że kwota prowizji była niezależna od faktycznie wykorzystanego kredytu, a zależna wyłącznie od przyznanego, toteż bez znaczenia było, czy klient wykorzysta 10% czy 80% przyznanych środków z puli na przykład 150 000 zł, i tak prowizja została obliczona od całości przyznanego limitu odnawialnego. Dodatkowo opłata była naliczona wyłącznie z tytułu dokonania wypowiedzenia przez konsumenta w ciągu pierwszych dwunastu miesięcy od uruchomienia kredytu, co miało znamiona próby bezprawnego sposobu zatrzymania konsumenta przy umowie za pomocą swoistej sankcji, a nie atrakcyjności produktu.

Zaciągnąłeś kredyt odnawialny? Sprawdź co możesz zrobić!

Aktualnie mBank zaniechał już stosowania praktyki, które zostały zakwestionowane przez Prezesa Urzędu i zobowiązał się do oddania konsumentom pobranych opłat, dlatego jeśli byłeś klientem banku, który zaciągnął kredyt odnawialny na wadliwych warunkach z powodzeniem możesz dochodzić swoich praw. Na zwrot mogą liczyć zarówno obecni, jak i byli klienci banku. Choć bank zobowiązał się do przedstawienia indywidualnej informacji konsumentom będącym klientami mBanku, których dotyczyła decyzja, to niezależnie od tego warto wiedzieć jak skorzystać ze swoich praw wynikających z decyzji Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Złożenie dyspozycji dotyczącej zwrotu pobranych kwot jest możliwe w placówce banku, korespondencyjnie lub poprzez kontakt z infolinią. Jednak należy pamiętać, że nie tylko ten bank może stosować praktyki niezgodne z prawem, toteż w przypadku podobnej sytuacji warto znać swoje prawa. Treść całej decyzji Prezesa UOKiK można znaleźć na stronie UOKiK.

FAQ

Czy bank zwraca opłatę za kredyt odnawialny?

Co do zasady banki są niechętne do zwrotu opłat czy prowizji z tytułu udzielonych kredytów. Inaczej jest jednak w przypadku MBanku i prowizji z tytułu udzielonego przez ten bank kredytu odnawialnego. W związku z decyzją Prezesa UOKIK, szansa na odzyskanie środków jest zdecydowanie większa niż w przypadku innych produktów kredytowych, których wadliwość nie została stwierdzona przez Prezesa UOKiK.

Czym jest praktyka naruszająca zbiorowe interesy konsumentów?

To pojęcie zostało uregulowane w ustawie o ochronie konkurencji i konsumentów. Przez praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów rozumie się godzące w nie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami zachowanie przedsiębiorcy. Katalog takich praktyk jest katalogiem otwartym- w praktyce wiele działań może być zakwalifikowanych jako naruszające zbiorowe interesy konsumentów.

Co jeżeli prezes UOKiK wszczyna postępowanie przeciwko mojej firmie?

W takiej sytuacji przede wszystkim trzeba odbierać każdą korespondencję, nie uchylać się od składania wyjaśnień i zapewnić sobie profesjonalną obsługę prawną. Faktem jest, że postępowanie przed prezesem UOKiK jest sformalizowanym postępowaniem administracyjnym, które ma swoją specyfikę i trzeba wiedzieć, jakie dokumenty i w którym momencie należy powołać.

MAM PYTANIA | JESTEM ZAINTERESOWANY / A OFERTĄ

Zaufali nam:

Spis treści

Pozostałe Artykuły

25 kwietnia 2024

Analiza przedwdrożeniowa – aspekty formalne i praktyczne

Na czym polega analiza przedwdrożeniowa? Analiza przedwdrożeniowa jest zespołem czynności, polegających na ustaleniu wymagań przedsiębiorstwa...

Więcej

24 kwietnia 2024

E-sport na tle obowiązującego prawa

Czy sport elektroniczny jest de facto sportem? Nazwa e-sport jest skrótem od sformułowania sport elektroniczny....

Więcej

23 kwietnia 2024

Wpływ postępowań restrukturyzacyjnych na toczące się postępowania sądowe i egzekucyjne

Jakie są zasady windykacji w przypadku niewypłacalności dłużnika? Zazwyczaj wierzyciel dowiaduje się o niewypłacalności dłużnika...

Więcej

22 kwietnia 2024

E – voting w spółkach

Czym jest e – voting? Kodeks spółek handlowych nie posługuje się wprost pojęciem e –...

Więcej

19 kwietnia 2024

Czym jest wrogie przejęcie i jak bronić się przed hostile takeover?

Na czym polega wrogie przejęcie? Pojęcie przejęcia jest używane w prawie handlowym na określenie procesu...

Więcej

18 kwietnia 2024

Wprowadzanie produktów na inne rynki UE a BDO, czyli międzynarodowy e-commerce i opakowania (na przykładzie Włoch i Niemiec)

Systemy zbliżone do BDO Podobne regulacje nie są jedynie domeną Polski – wynikają one z...

Więcej

18 kwietnia 2024

Praca na kilka „etatów” na B2B w IT

Czym charakteryzuje się praca w IT w modelu B2B? Według doniesień płynących z dużych korporacji...

Więcej

17 kwietnia 2024

Odpowiedzialność za przeciążenie pojazdu w transporcie. Kto ją ponosi?

Gdzie została uregulowana odpowiedzialność za przeciążenie pojazdu transportowego? Przeładowanie ciężarówek zdarza się zarówno w transporcie...

Więcej

16 kwietnia 2024

Czy komornik może zająć wierzytelność z umowy zlecenia?

Czy umowa zlecenie pomaga „ukryć się” przed komornikiem? Wbrew temu, co może się wydawać, umowa...

Więcej

15 kwietnia 2024

Co musi się znaleźć na metce odzieżowej?

Na kim ciąży obowiązek “metkowania” odzieży? Metka odzieżowa jest podstawowym źródłem informacji o odzieży, którą...

Więcej

12 kwietnia 2024

Obowiązki informacyjne spółek giełdowych

Dlaczego wypełnianie obowiązków informacyjnych przez spółki publiczne jest tak istotne? Warto zdawać sobie sprawę, że...

Więcej

11 kwietnia 2024

Umowa na stworzenie systemu ERP

Kiedy warto wdrożyć oprogramowanie ERP w firmie? Na wdrożenie ERP zazwyczaj decydują się firmy, które...

Więcej

10 kwietnia 2024

Wykorzystanie AI w technologii blockchain i smart contracts. Co warto wiedzieć?

Jak działają smart contracts? Inteligentne kontrakty wykorzystują kod źródłowy do automatycznego wyegzekwowania określonych praw lub...

Więcej

9 kwietnia 2024

Likwidacja spółki – podstawowe informacje

Na czym polega likwidacja spółki? Likwidacja spółki zmierza do zakończenia bieżącej działalności gospodarczej i wykreślenie...

Więcej

9 kwietnia 2024

Deepfake w świetle AI Act

Czym jest deepfake? Mianem deepfake’a określa się manipulację obrazu, dźwięku albo obrazu i dźwięku powstałą...

Więcej

8 kwietnia 2024

AI ACT – najważniejsze informacje

Gdzie wykorzystywana jest sztuczna inteligencja? Choć sztuczna inteligencja (ang. Artificial Intelligence, AI) może kojarzyć się...

Więcej

8 kwietnia 2024

Usługi chmurowe: IaaS vs PaaS vs SaaS vs XaaS

Kto i dlaczego korzysta z usług chmurowych? Usługi wykorzystujące chmury obliczeniowe pozwalają na dostęp do...

Więcej

7 kwietnia 2024

Umowa wdrożeniowa na algorytm AI

Jaki model aplikacji projektuje dostawca? Na wstępie należy zaznaczyć, że umowy wdrożeniowe mają charakter kontraktów...

Więcej

5 kwietnia 2024

Usługa inicjowania płatności (PISP)

Usługa inicjowania płatności Payment Initiation Service polega na zainicjowaniu przez podmiot uprawniony do świadczenia tej...

Więcej

4 kwietnia 2024

Jak założyć fundację?

Założenie fundacji – korzyści Korzyści finansowe Fundacja ma możliwość finansowania działań poprzez różnego rodzaju dotacje,...

Więcej

3 kwietnia 2024

Umowa B2B (samozatrudnienie) a umowa o pracę – na co uważać?

Dlaczego strony decydują się na B2B? Samozatrudnienie może okazać się wygodną formą współpracy dla obu...

Więcej

2 kwietnia 2024

Odpowiedzialność podatkowa członków zarządu

Pozycja członków zarządu a przepisy ordynacji podatkowej Już na wstępie należy zauważyć, że pozycja członków...

Więcej

29 marca 2024

Ile kosztuje upadłość spółki z o.o.?

Kiedy spółka musi zgłosić wniosek o upadłość? W pierwszej kolejności warto przypomnieć, kiedy zarząd spółki...

Więcej

28 marca 2024

Zakładanie oddziału firmy zagranicznej w Polsce

Oddział a przedstawicielstwo - różnice Oba te sposoby pozwalają bowiem, przynajmniej w pewnym zakresie, rozszerzyć...

Więcej

27 marca 2024

Procedury KYC (Know Your Customer) w działalności instytucji obowiązanych w rozumieniu AML

Czym są procedury KYC i jak wiążą się z AML? Procedury KYC to szereg czynności...

Więcej

26 marca 2024

Objęcie obowiązkiem ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego komplementariuszy spółki komandytowo – akcyjnej w 2023 r.

Nowelizacja ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych jest aktem prawa normującym...

Więcej

25 marca 2024

Optymalizacja podatkowa w 2024 roku, czyli jak obniżyć podatki?

Na czym polega optymalizacja podatkowa? Prowadzenie każdej działalności gospodarczej, niezależnie od jej formy i rodzaju,...

Więcej

25 marca 2024

Umowa o dzieło zawierana przez członka zarządu

Na czym polega umowa o dzieło? Umowa o dzieło to kontrakt cywilnoprawny uregulowany w art....

Więcej

22 marca 2024

Przekształcenie działalności a założenie nowej spółki

Przekształcenie działalności czy założenie nowej – zalety i wady Punktem wyjścia dla rozważań jest art....

Więcej

21 marca 2024

Kiedy KRS może nałożyć grzywnę na wspólników i zarząd sp. z o.o?

Obowiązki i odpowiedzialność zarządu w sp. z o.o Zgodnie z art. 151 KSH, zarząd reprezentuje...

Więcej

Dodaj komentarz