|
1 maja 2023 | Ostatnio zmodyfikowano 15 grudnia, 2023 o 14:12 | Czas na przeczytanie: 8 minut
Pozostałe Artykuły
Istota zmian w kodeksie spółek handlowych
31 stycznia 2023 r. upłynął termin na implementację (a przez to nowelizacja kodeksu spółek handlowych) Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2121 z dnia 27 listopada 2019 r. zmieniającej dyrektywę (UE) 2017/1132 w odniesieniu do transgranicznego przekształcania, łączenia i podziału spółek oraz działalności grupy spółek. Wskutek tej dyrektywy planowane jest przyjęcie nowelizacji kodeksu spółek handlowych.
Znowelizowane przepisy są mają także służyć wykonaniu wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie Polbud C-106/16 z dnia 25 października 2017 r., w którym TSUE uznał, że polskie przepisy wymagające przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego, w celu przeniesienia siedziby spółki do innego państwa członkowskiego ograniczają zasadę swobody przedsiębiorczości. Jeśli planujesz reorganizację struktury korporacyjnej lub chcesz rozszerzyć swój biznes na zagraniczne rynki, to zmiany dotyczą właśnie ciebie. Przeczytaj nasz artykuł i zapoznaj się z korzyściami, które oferuje nowelizacja oraz jak zmieni sie kodeks spółek handlowych w najbliższym czasie, szczególnie jeśli chodzi o zarząd spółki zależnej.
Korzyści wynikające ze zmian
Głównym celem nowelizacji jest ułatwienie prowadzenia działalności gospodarczej na rynku wewnętrznym UE tym spółkom, które zostały utworzone zgodnie z porządkiem prawnym państw członkowskich UE oraz EOG. Zmiany mają ułatwić przekształcenie, połączenie i podział transgraniczny, jednocześnie chroniąc interesy wierzycieli, wspólników mniejszościowych oraz pracowników spółek oraz stoją w interesie grupy spółek i granicach uzasadnionego ryzyka gospodarczego.
Zmiany zharmonizują zasady dotyczące operacji transgranicznych, co zwiększy swobodę przedsiębiorczości. Kolejną korzyścią jest zwiększenie konkurencyjności polskich przedsiębiorców na rynku wewnętrznym oraz atrakcyjności rynku polskiego dla inwestorów z zagranicy. Implementowane przepisy ułatwią określonym podmiotom, m.in. wierzycielom lub inwestorom obcojęzycznym dostęp do informacji o zamiarze dokonania operacji transgranicznej.
Reorganizacje transgraniczne – co się zmieniło?
Operacje transgraniczne
Nowelizacja wprowadza do kodeksu spółek handlowych dwa nowe typy operacji transgranicznych. Do tej pory możliwe było tylko przeprowadzenie łączenia transgranicznego.
1. Transgraniczny podział spółek kapitałowych, którego można dokonać wyłącznie przez przeniesienie majątku spółki dzielonej na nowo zawiązaną spółkę lub spółkę. Podział spółek obejmuje:
· Podział przez zawiązanie nowych spółek
· Podział przez przejęcie i zawiązanie nowej spółki
· Podział przez wydzielenie
2. Przekształcenie transgraniczne, polegające na tym, że spółka kapitałowa, czyli akcyjna lub z ograniczoną odpowiedzialnością bądź spółka komandytowo-akcyjna może zostać przekształcona w spółkę zagraniczną i przenieść swoją siedzibę do tego państwa, zachowując przy tym osobowość prawną. Przekształcenia można dokonać bez konieczności wszczęcia postępowania likwidacyjnego.
Ochrona wierzycieli, wspólników mniejszościowych oraz pracowników
Ochrona powyższych podmiotów przejawia się w szczególności w możliwości zabezpieczenia roszczeń, składania uwag oraz żądania oświadczenia o wypłacalności spółki od organu administracyjnego lub zarządzającego spółką.
· Ochrona wierzycieli
Nowelizacja zapewnia wierzycielom spółek podjęcie działań, które zabezpieczą ich interesy. Po pierwsze wierzyciel spółki, która zamierza dokonać reorganizacji transgranicznej, ma możliwość zwrócenia się odpowiedniego organu o ustanowienie zabezpieczenia swoich roszczeń w terminie jednego miesiąca od dnia ujawnienia lub udostępnienia planu połączenia, podziału czy przekształcenia. Po drugie wierzyciel ma prawo do dochodzenia roszczeń powstałych przed ujawnieniem lub udostępnieniem planu przekształcenia transgranicznego, przed sądem w terminie dwóch lat od dnia przekształcenia transgranicznego. W tym wypadku sądem właściwym jest sąd siedziby spółki przekształcanej.
Wprowadzono również solidarną odpowiedzialność spółek uczestniczących w podziale transgranicznym za roszczenia spółki dzielonej, gdy roszczenie wierzyciela nie zostanie zaspokojone przez spółkę, której przypisane jest zobowiązanie w planie podziału transgranicznego.
· Ochrona wspólników mniejszościowych
Nowelizacja zapewnia wspólnikom mniejszościowym możliwość składania uwag dotyczących planu danej reorganizacji transgranicznej, możliwość wyjścia ze spółki i otrzymania wynagrodzenia za udziały lub akcje o wartości równej wartości ich udziałów lub akcji (wspólnicy mogą zakwestionować przed właściwym organem wynagrodzenie oszacowane przez niezależnego biegłego). Wspólnicy mniejszościowi mają dostęp do sporządzonego sprawozdania określającego skutki danej operacji. Ochrona polega również na prawie zakwestionowania stosunku wymiany udziałów lub akcji przed właściwym organem.
Co więcej, środki ochronne mają objąć także akcjonariuszy akcji niemych oraz bezzasadnie niedopuszczonych do udziału w zgromadzeniu wspólników albo walnym zgromadzeniu w sprawie podjęcia uchwały o danej operacji transgranicznej.
· Ochrona pracowników
Pracownicy spółek uczestniczących w reorganizacji uzyskają możliwość składania uwag do planu operacji transgranicznej oraz dostęp do sprawozdania określającego skutki prawne danej operacji dla pracowników. Pracownicy mają również prawo złożenia opinii na temat sprawozdania.
Kontrola transgranicznych procesów reorganizacyjnych
Kontrola transgranicznych procesów reorganizacyjnych została rozszerzona o instytucję wydawania zaświadczenia dotyczącego zgodności operacji z prawem polskim. Kontrola ma interdyscyplinarny charakter i z tego powodu organem wydającym zaświadczenie jest nie tylko sąd rejestrowy. Wniosek o wydanie zaświadczenia o zgodności z prawem danej operacji transgranicznej składa się, wraz z wnioskiem o wydanie opinii właściwego organu podatkowego do sądu rejestrowego, który później przekazuje wniosek o wydanie opinii do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej. Sąd rejestrowy wydaje zaświadczenie w terminie 3 miesięcy (w szczególnych sytuacjach termin może zostać przedłużony o kolejne 3 miesiące) i umieszcza w rejestrze wzmiankę o operacji transgranicznej. Sąd rejestrowy może odmówić wydania zaświadczenia, jeśli uzna, że operacja służy popełnieniu nadużycia, naruszenia lub obejścia prawa.
Szef KAS jest uprawniony do zbadania czy istnieje uzasadnione przypuszczenie, że dokonanie transgranicznego przekształcenia, połączenia albo podziału spółki może:
stanowić czynność lub element czynności określonej w art. 119a § 1 Ordynacji Podatkowej,
być przedmiotem decyzji wydanej z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści lub
stanowić nadużycie prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług.
Badaniu podlega również okoliczność, czy wobec danej spółki toczą się postępowania egzekucyjne, których prowadzenie mogłoby stanowić podstawę do odmowy wydania opinii.
Szef KAS wydaje bez zbędnej zwłoki, nie później niż w terminie miesiąca od dnia otrzymania wniosku, opinię dotyczącą legalności danej operacji lub odmawia jej wydania. W przypadkach uzasadnionych złożonością sprawy, wymagających uwzględnienia dodatkowych informacji lub przeprowadzenia dodatkowych czynności wyjaśniających, termin może zostać przedłużony, maksymalnie o 3 miesiące.
Wpływ nowelizacji na prawo podatkowe
Ordynacja podatkowa
Oprócz zmiany dotyczącej wydawania opinii w sprawie legalności operacji transgranicznej przez właściwy organ podatkowy nowelizacja wprowadzi zapis dotyczący sukcesji podatkowej. Osoby prawne lub spółki komandytowo-akcyjne przejmujące albo osoby prawne lub spółki komandytowo-akcyjne powstałe w wyniku podziału będą wstępowały, z dniem podziału albo z dniem wydzielenia lub wyodrębnienia, we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki osoby prawnej lub spółki komandytowo-akcyjnej dzielonej pozostające w związku z przydzielonymi im w planie podziału składnikami majątku. Sukcesja podatkowa uwzględni majątek osoby prawnej lub spółki komandytowo-akcyjnej dzielonej, będący zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa.
Zmiana dotyczy również odpowiedzialności podatkowej. Podmioty prawne powstałe w wyniku podziału, w ściśle określonych sytuacjach będą odpowiadać solidarnie całym swoim majątkiem za zaległości podatkowe.
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych
Zmiany w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych obejmują uwzględnienie kosztów nabycia lub objęcia udziałów (akcji) spółki przejmowanej jako kosztów uzyskania przychodów. W przypadku odpłatnego zbycia udziałów (akcji) spółki przejmującej, gdy połączenie nastąpiło bez przyznawania udziałów (akcji) spółki przejmującej koszty nabycia lub objęcia udziałów (akcji) spółki przejmowanej zalicza się do kosztów uzyskania przychodów.
Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych
W ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych pojawi się analogiczny przepis dotyczący kosztów uzyskania przychodów przy odpłatnym zbyciu udziałów (akcji) przy procesach transgranicznych. W wyniku nowelizacji dodany zostanie przepis określający koszty uzyskania przychodów w przypadku umorzeniu lub zbycia udziałów (akcji) przez spółkę dzieloną.
Q&A – Pytania i odpowiedzi
Tak. Nowelizacja rozszerzy zdolność łączeniową i podziałową spółki komandytowo-akcyjnej, umożliwiając uczestnictwo w procesach połączenia jako spółka przejmująca lub nowo zawiązana oraz w procesach podziału jako spółka dzielona.
Tak. Brak zgody wszystkich komplementariuszy oznacza nieważność podziału.
Tak. Sądy administracyjne będą właściwe do orzekania w sprawach skarg na opinie w zakresie transgranicznego przekształcenia, połączenia lub podziału spółki oraz w skargach na odmowę wydania tych opinii.
Zaufali nam:
