Ulgi podatkowe dla spółek. Po jakie ulgi podatkowe mogą sięgnąć spółki prawa handlowego?

Ulga na robotyzację

Ulga na robotyzację pojawiła się dopiero w 2022 roku i dotyczy przedsiębiorców, którzy inwestują w nowoczesne technologie. Mechanizm pozwala na dodatkowe odliczenie 50% wydatków na robotyzację. Do kosztów kwalifikowanych zalicza się przede wszystkim wydatki na:

• leasing lub nabycie nowych robotów przemysłowych, maszyn i urządzeń zbliżonych do robotów przemysłowych i funkcjonalnie z nimi związanych urządzeń zwiększających bezpieczeństwo lub ergonomię pracy; mogą być to np. czujniki, sterowniki, przekaźniki, zamki bezpieczeństwa oraz elementy do interakcji maszyny z człowiekiem;

• koszty nabycia wartości niematerialnych i prawnych niezbędnych do uruchomienia i funkcjonowania robotów oraz elementów do nich, np. nabycie licencji;

• koszty usług szkoleniowych związanych z obsługą robotów oraz innych środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych z nimi związanych.

Warto wyjaśnić, czym w rozumieniu tej ulgi podatkowej jest robot przemysłowy. Pod tym pojęciem należy rozumieć maszynę, która jest stacjonarna lub mobilna, automatycznie sterowana, programowalna, wielozadaniowa i posiadająca minimum 3 stopnie swobody (z 7 możliwych). Ważne jest, aby maszyna miała zastosowanie przemysłowe rozumiane zarówno jako obsługa całych procesów przemysłowych, jak i ich elementów, np. pakowanie towarów (vide: wyrok WSA w Gliwicach z dnia 12 lipca 2023 r. sygn. I SA/Gl 119/23).

Ulgi na działalność innowacyjną

Odrębną grupą ulg podatkowych są ulgi związane z prowadzeniem przez podmiot działalności uznanej za innowacyjną. Są one ważne z punktu widzenia firm, które planują działać proaktywnie i wykorzystać nowoczesne osiągnięcia technologii w celach rozwoju.

Ulga B+R

Ulga na działania badawczo rozwojowe jest przeznaczona dla podatników PIT i CIT, którzy prowadzą badania naukowe lub prace rozwojowe i realizują je w sposób systematyczny w celu zwiększania zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do nowych zastosowań. Pojęcie badań naukowych i prac rozwojowych zostało przybliżone w ustawie prawo o szkolnictwie wyższym i nauce.¹

Prace B+R mogą, ale nie muszą być nastawione na zastosowanie komercyjne. Uznaje się, że powinna ona spełniać następujące kryteria:

• dążenie do zwiększania poziomu wiedzy;

• oryginalność i twórczość;

• nieprzewidywalność rozumiana jako brak pewności co do uzyskania wyniku;

• systematyczność, czyli stałe prowadzenie prac badawczo-rozwojowych, a nie jedynie podejmowanie działań incydentalnych;

• możliwość odtworzenia wyników.

Z ulgi B+R może skorzystać wiele firm z branży IT. Wynika to z faktu, że za prace badawczo-rozwojowe uważa się m.in. tworzenie nowych systemów operacyjnych, algorytmów szyfrujących czy projektowanie innowacyjnych systemów wyszukiwania informacji.

Ulga B+R pozwala na obniżenie podstawy opodatkowania części kosztów uzyskania przychodów uznanych za tzw. koszty kwalifikowane. W zależności od statusu podmiotu ubiegającego się o przyznanie ulgi można rozliczyć od 100% do nawet 200% kosztów kwalifikowanych. Kluczowe znaczenie ma właściwe ustalenie i udokumentowanie tych wydatków. W ramach B+R za koszty kwalifikowane uważa się m.in.:

• wynagrodzenia pracowników w części związanej z działalnością B+R oraz związane z nimi składki na ubezpieczenia społeczne (ale nie zdrowotne);

• wynagrodzenia z tytułu umów zlecenia lub o dzieło w części związanej z działalnością B+R oraz związane z nimi składki społeczne (ale nie zdrowotne);

• wydatki na nabycie sprzętu niebędącego środkiem trwałym oraz materiałów i surowców niezbędnych do prowadzenia działalności B+R;

• wydatki na ekspertyzy, opinie, usługi doradcze i inne równorzędne;

• wydatki na odpłatne korzystanie z aparatury naukowo-badawczej wykorzystywanej wyłącznie w prowadzonej działalności B+R, chyba że korzystanie wynika z umowy zawartej między podatnikiem a podmiotem z nim powiązanym;

• koszty uzyskania i utrzymania patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy, prawa z rejestracji wzoru przemysłowego.

Ulgę można odliczyć od dochodu przedsiębiorstwa. Jeżeli firma poniosła stratę albo dochód jest niższy, niż ulga przysługująca do rozliczenia, można odliczyć ją w ciągu kolejnych 6 lat podatkowych. Chcąc skorzystać z ulgi, należy pamiętać, aby należycie ją udokumentować. Spółki prowadzące pełną księgowość powinny wyodrębnić w księgach rachunkowych osobną kategorię – koszty działalności badawczo-rozwojowej.

Ulga na innowacyjnych pracowników

Chcąc prowadzić działalność badawczo-rozwojową firmy często muszą zatrudnić wysoko wykwalifikowanych specjalistów – naukowców, informatyków i innego rodzaju ekspertów. Ulga IP jest ściśle związana z ulgą B+R, ponieważ w pierwszej kolejności przedsiębiorca musi wykorzystać ulgę B+R, ale nie ma możliwości odliczenia w pełni kosztów kwalifikowanych z uwagi na stratę lub niski dochód.

Rekompensata polega na możliwości obniżenia zaliczek na podatek dochodowy od wynagrodzeń wypłacanym innowacyjnym pracownikom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę lub wykonującym swoje obowiązki na podstawie umowy zlecenie lub umowy o dzieło pod warunkiem, że minimum 50% czasu pracy w stosunku do ogólnego czasu pracy zostało poświęcone na realizowanie na działalność badawczo-rozwojową. W praktyce ulga IP budzi sporo wątpliwości.

Przede wszystkim należy odpowiedzieć na pytanie, czy usprawiedliwiona nieobecność pracownika (np. w wyniku zwolnienia lekarskiego) kwalifikuje się do całkowitego czasu pracy. Interpretacje organów podatkowych zmieniały się w tym zakresie, ale warto wskazać chociażby na pismo Dyrektora KIS z dnia 8 kwietnia 2024 r., sygn. 0111-KDIB1-3.4010.16.2024.1.JMS, w którym wskazano, że ogólny czas pracy pracownika uwzględnia również okres urlopu wypoczynkowego i analogicznie m.in. urlop okolicznościowy, czy okres zwolnienia oraz okres przestoju niezawiniony przez pracownika.

W tej samej interpretacji wskazano, że podatnicy mają prawo do pomniejszenia całości kwot zaliczek PIT pod warunkiem, że pracownicy przeznaczyli minimum 50% czasu pracy na działalność B+R. Rozliczenia ulgi można dokonać w dowolnym miesiącu po złożeniu zeznania, ale nie później niż do końca danego roku kalendarzowego. Nie ma jednak możliwości skorzystania z ulgi za miesiące poprzedzające złożenie zeznania (a więc niejako „wstecz”).

Trzeba dodatkowo wskazać, że to na podatniku spoczywa obowiązek takiego prowadzenia ewidencji czasu pracy, aby w razie kontroli mógł on wykazać, że w należyty sposób wyodrębnił czas pracy poświęcony na działalność B+R.

Ulga prowzrostowa

Jeszcze innym rozwiązaniem pozwalającym na preferencyjne rozliczenia podatkowe jest ulga na ekspansję, nazywana też ulgą prowzrostową. Pozwala ona na dwukrotne odliczenie wybranych kategorii wydatków wskazujących na podejmowanie przez podatnika działań zmierzających do zwiększenia zasięgu prowadzonej działalności gospodarczej. Celem wprowadzenia tego rozwiązania jest zachęcanie podmiotów gospodarczych do ożywiania koniunktury. Dzięki uldze na ekspansję można:

• pomniejszyć dochód do opodatkowania lub powiększyć stratę;

• odliczyć wydatek od podstawy opodatkowania, zmniejszając obciążenie fiskalne firmy.

Aby móc skorzystać z ulgi podatnik musi być bezpośrednim wytwórcą produktu. W praktyce oznacza to, że ulga nie będzie dostępna dla:

• firm sprzedających towary pod własną marką, ale wyprodukowanych przez inny podmiot;

• firm odgrywających rolę dostawcy kontraktowego, który wprawdzie sam produkuje towary, ale nie zdobywa przez to rynków zbytu, a jedynie zaopatruje w produkty inny podmiot;

• firm, które w swojej działalności bazują w przeważającej części na podwykonawcach dostarczających poszczególne części, które następnie są łączone w gotowy produkt.

Aby móc skorzystać z ulgi podatnik musi zwiększyć przychody ze sprzedaży produktów, przy czym można tego dokonać na różne sposoby. Najbardziej oczywista jest wzrost przychodów ze sprzedaży produktów w stosunku do przychodów z tego tytułu ustalonych na ostatni dzień roku podatkowego poprzedzającego rok poniesienia tych kosztów. Ustawową przesłankę można spełnić poprzez oferowanie towarów na rynkach lub też sprzedaż zupełnie nowych produktów. Warunek musi być spełniony przez 2 kolejne lata podatkowe, licząc od roku poniesienia kosztów mających na celu zwiększenie przychodów.

Warto wspomnieć, że ulga przysługuje wyłącznie w odniesieniu do rzeczy materialnych. Nie można w ten sposób rozliczać przychodów ze sprzedaży np. oprogramowania czy innych utworów niemających fizycznej postaci. Co więcej pojęcie „nieoferowanego dotychczas produktu” dotyczy całkowicie nowego rodzaju towaru, a nie jedynie wariantu dotychczasowego asortymentu. Wydatki, które kwalifikują się do rozliczenia w ramach ulgi obejmują wyłącznie:

• koszty uczestnictwa w targach;

• działania promocyjno-informacyjne, w tym zakup przestrzeni reklamowych, przygotowanie strony internetowej, publikacji prasowych, broszur, katalogów informacyjnych i ulotek, dotyczących produktów;

• dostosowanie opakowań produktów do wymagań kontrahentów;

• przygotowanie dokumentacji umożliwiającej sprzedaż produktów,

• w szczególności dotyczącej certyfikacji towarów oraz rejestracji znaków towarowych;

• przygotowanie dokumentacji niezbędnej do przystąpienia do przetargu, a także w celu składania ofert innym podmiotom.

Estoński CIT

Ryczałt od przychodów spółek jest obecny w polskim systemie prawny już od kilku lat, ale w 2022 roku przeszedł istotne zmiany. Obecnie jest dostępny dla wszystkich spółek kapitałowych oraz spółki komandytowej i komandytowo akcyjnej.

Zasadniczą korzyścią płynącą z estońskiego CIT jest przesunięcie momentu powstania obowiązku podatkowego na czas, kiedy spółka zacznie wypłacać wspólnikom zarobione pieniądze, np. w postaci dywidendy. Tak długo, jak dochody są reinwestowane, spółka nie płaci podatku dochodowego. Może więc inwestować w rozwój, szkolenia pracowników, czy zakup nowych technologii. Co więcej w momencie opodatkowania efektywna stawka podatku i tak będzie sporo niższa, niż w przypadku klasycznego CIT (20% dla małego podatnika oraz 25% dla dużego podatnika). Dodatkowe korzyści płynące z ryczałtowego opodatkowania spółek dotyczą ułatwień na płaszczyźnie formalnej. Podatnik:

• nie prowadzi ksiąg rachunkowych,

• nie identyfikuje podatkowych kosztów uzyskania przychodu,

• nie oblicza odpisów amortyzacyjnych.

Trzeba pamiętać, że do zastosowania estońskiego CIT niezbędne jest spełnienie całego szeregu kryteriów dotyczących:

• źródła przychodów,

• wolumenu zatrudnienia,

• struktury udziałowej wspólników lub akcjonariuszy,

• metodologii sporządzania sprawozdań finansowych,

• zgłoszenia wybranej formy opodatkowania do naczelnika urzędu skarbowego.

Ulgi podatkowe dla spółek. Jak możemy Ci pomóc?

Jednym z celów większości przedsiębiorców jest optymalizacja podatkowa. Aby zredukować obciążenia publicznoprawne należy nie tylko ustalić, które ulgi są dostępne dla podatnika, ale też spełnić wymagania formalnoprawne. Kancelaria RPMS świadczy kompleksowe doradztwo podatkowe na rzecz swoich klientów. Nasi specjaliści dokładnie przeanalizują sytuację przedsiębiorcy i doradzą, z jakich preferencji podatkowych może on skorzystać. Zadbamy o dochowanie niezbędnych formalności i przeprowadzimy badanie compliance podatkowego. Dzięki naszej pomocy masz pewność, że Twój biznes działa nie tylko zgodnie z prawem, ale również efektywnie.

¹https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20180001668

Pytania i odpowiedzi

Zaufali nam: