Ulepszenie programu komputerowego a ulga IP Box

Czym jest ulga IP Box i kto może z niej skorzystać?

Ulga IP Box (zwana także Innovation Box) jest to wprowadzona nowelizacją ustawy z 23 października 2018 r., o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy – Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw. Zgodnie z vacatio legis- przepis obowiązuje od 1 stycznia 2019 r.

Zastosowanie Ulgi IP Box umożliwia dokonanie optymalizacji podatkowej w zakresie działalności o innowacyjnym charakterze, spełniającej ustawowe przesłanki. Rezultatem zastosowanie ulgi jest preferencyjna stawka podatkowa dla dochodów uzyskanych z kwalifikowanych praw własności intelektualnej (zamiast 17/32% w PIT czy 9/19% w CIT). O szczegółowych przesłankach i korzyściach wynikających z zastosowania ulgi IP Box przeczytają Państwo w tym artykule r.pr. Marcina Staniszewskiego.

Zasady indywidualnych interpretacji podatkowych w zakresie IP Box

Ustawodawca tworząc przepisy podatkowe, zapewne miał świadomość, że nie jest w stanie precyzyjnie opisać każdego przypadku powodującego wątpliwości natury prawnopodatkowej. Jest to związane m.in. z ustrojowo przewidzianą swobodą podejmowania działalności gospodarczej, dzięki której powstaje wiele precedensowych problemów podatkowych wynikających ze specyfiki działalności konkretnego przedsiębiorcy. Skomplikowane indywidualne przypadki i złożony stan faktyczny powodują trudności w przedmiocie enumeratywnego i abstrakcyjnego określenia na szczeblu ustawowym sytuacji, w których powstaje obowiązek podatkowy i jaka jest każdorazowo jego wysokość.

Celem zapewnienia obywatelom instrumentu do upewnienia się, czy prawidłowo stosują przepisy podatkowe, utworzona została instytucja indywidualnej interpretacji podatkowej.

Podatnik może zwrócić się do właściwego organu podatkowego z prośbą (pisemną lub przez EPUAP) o wyjaśnienie prawidłowości stosowania prawa podatkowego w konkretnej, indywidualnej sytuacji. W tym celu podatnik powinien:

zwięźle, aczkolwiek dokładnie, opisać stan faktyczny
zadać konkretne pytanie, na które podatnik chce uzyskać odpowiedź
przedstawić swoje zwięzłe stanowisko na sprawę (czyli przedstawić jaka zdaniem podatnika jest prawidłowa wykładnia przepisów podatkowych)
oświadczyć, że podany stan faktyczny nie jest przedmiotem postępowania obecnie toczącego się postępowania wyjaśniającego

Organ powinien udzielić odpowiedzi na zadane pytanie w ciągu trzech miesięcy od dnia złożenia wniosku (a właściwie uzyskania przez organ ostatniej informacji lub dokumentu wymaganego w sprawie, co czasami przedłuża postępowanie). Co istotne dla podatnika, jeżeli organ nie odpowie w ciągu trzech miesięcy, przedstawiona przez podatnika interpretacja uznawana jest za prawidłową i nawet przy ogólnej odrębnej wykładni, podatnik który złożył wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej nie poniesie negatywnych konsekwencji prawnych.

Co istotne, interpretacje indywidualne nie mają mocy powszechnie obowiązującej, pomimo ich opublikowania na stronie Ministerstwa Finansów. Organ podatkowy związany jest udzieloną wykładnią jedynie w danym zakresie, tj. w stosunku do podatnika, który wystąpił o interpretację indywidualną. Niemniej pomimo braku swojej mocy wiążącej, interpretacje indywidualne są cennym źródłem wiedzy o tym, jak organy podatkowe interpretują prawo.

Definicja programu komputerowego w kontekście IP BOX

Prawodawca nie przewidział ustawowej definicji programu komputerowego na gruncie ustawy wprowadzającej ulgę IP Box. Przewidziano jedynie, że ulga może być zastosowana w odniesieniu do kwalifikowanych praw własności intelektualnej związanych z programem komputerowym.

Powstaje zatem pytanie, czy sama definicja programu komputerowego winna być zapożyczona z ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych? Przypomnieć należy, że na gruncie tej ustawy program komputerowy również nie ma definicji, zatem można posługiwać się wypracowaną przez doktrynę interpretacją, zgodnie z którą za program komputerowy uznaje się zbiór komend, przybierający określoną strukturę, mający na celu osiągnięcie konkretnego rezultatu. Wskazuje się jednak, że definicja samego programu komputerowego nie powinna budzić wątpliwości. Jeżeli natomiast na tym gruncie wątpliwości się pojawią, konieczne może być sięgnięcie do wiedzy informatycznej.

Na gruncie objaśnień Ministerstwa Finansów do ulgi IP Box wyartykułowano, że nie jest możliwe stworzenie wyczerpującej definicji ustawowej tego pojęcia. Powinno się zatem program komputerowy i autorskie prawa do programu komputerowego rozumieć szeroko, nie tylko jako kod źródłowy programu, ale także jego elementy składowe. Elementy te jednak również nie zostały zdefiniowane na gruncie ustawodawstwa polskiego, ale w ustawodawstwie unijnym przyjmuje się, że należą do nich przede wszystkim interfejsy (czyli te elementy programu komputerowego, które zapewniają współdziałanie poszczególnych elementów systemu oraz umożliwiają użytkownikowi komunikację z nimi) oraz algorytmy (czyli ciąg instrukcji dla rozwiązania postawionego problemu).

Problemy interpretacyjne może także budzić kwestia, czy obok wytworzenia programu komputerowego, jego ulepszenie także kwalifikuje się do ulgi IP Box? Ustawodawca nie zdefiniował w ustawie pojęcia “ulepszenia”, zatem zgodnie z zasadami wykładni prawa należy sięgnąć do wykładni słownikowej. Zgodnie ze słownikiem PWN, ulepszać to “zmieniać coś tak, aby stało się bardziej funkcjonalne”.

Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych, a w szczególności z przepisami dot. ulgi IP Box (art. 30ca ust. 2), wydawać by się mogło, że ulepszenie programu komputerowego będzie podlegało pod ulgę IP Box i w tym zakresie literalna treść przepisu nie niesie ze sobą wątpliwości. Okazuje się jednak, że nie w każdym przypadku będzie możliwe zastosowanie ulgi IP Box w odniesieniu do ulepszenia programu komputerowego. Powyższe jednak było przedmiotem wykładni KIS, oraz interpretacji indywidualnych, o czym poniżej.

Obecna wykładnia KIS

Zastosowanie ulgi IP Box w kontekście ulepszenia programu komputerowego uzależnione jest od wystąpienia ustawowo określonych przesłanek. Instytucja ta była przedmiotem wydania obszernych wyjaśnień Ministerstwa Finansów już w 2019 roku, a także licznych interpretacji indywidualnych.

W interpretacjach indywidualnych generalnie przyjął się pogląd, że kluczowe dla możliwości zakwalifikowania danego przychodu jako przychodu spełniającego przesłanki zastosowania ulgi IP Box jest posiadanie autorskich praw majątkowych do programu komputerowego, który jest „bazą” prac. Rezultatem tych prac musi być ulepszenie tegoż konkretnego programu komputerowego. Dyrektor KIS wyraził to stanowisko m.in. w interpretacji z 30 marca 2020 roku (0111-KDIB1-2.4011.41.2020.1.AK).

Podobne stanowisko wyrażone zostało wcześniej, w decyzji z 28 stycznia 2020 roku, 0115-KDIT1.4011.6.2020.2.MST, gdzie Organ stwierdził, że udoskonalenie istniejącego programu komputerowego, bez wytworzenia utworu w myśl prawa autorskiego nie spełnia przesłanki uzyskania dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej w myśl art. 30ca ustawy. Konkludując, jeżeli zatem przedsiębiorca wykonuje ulepszenia w ramach umowy (zlecenia czy o dzieło), a podstawą prac jest istniejący program komputerowy, a nadto w wyniku wykonanych prac nie powstaje nowa funkcjonalność lub nowy moduł, spełniający przesłankę kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, to nie ma możliwości zastosowania ulgi IP Box.

Przytoczyć należy fragment decyzji z 28 stycznia, gdzie Dyrektor KIS zauważył, że skoro podatnik przetwarza lub tworzy nowe moduły programów komputerowych już istniejących, w wyniku czego nie powstają odrębne programy komputerowe (nowe kwalifikowane prawa własności intelektualnej w postaci nowych autorskich praw do programów komputerowych), to efekty takiej działalności badawczo-rozwojowej nie stanowią kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, o którym mowa w art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o PIT. Wskazać należy jednak nowsze interpretacje, m.in z 14 lipca 2021 roku 0111-KDIB1-2.4011.78.2021.3.ANK, zgodnie z którą takie ulepszenie programu komputerowego, w wyniku którego powstanie utwór w myśl prawa autorskiego (np. podsystem czy nowy moduł), będzie uzasadniało zastosowanie ulgi IP Box.

Ulepszenie programu a IP – słowem podsumowania

Co do zasady wprowadzenie ulgi IP Box dla przedsiębiorców tworzących lub ulepszających programy komputerowe należy rozpatrzyć pozytywnie. Niemniej nie w każdej sytuacji w szczególności w przypadku ulepszenia programu komputerowego będzie możliwe zastosowanie tej preferencyjnej stawki. Dotyczy to w szczególności sytuacji, w których w wyniku ulepszeń istniejącego programu komputerowego nie powstanie nowy utwór, czyli nowe kwalifikowane prawo własności intelektualnej. Powyższe zazwyczaj będzie miało miejsce w sytuacji świadczenia usług np. naprawiania błędów w oparciu o umowę cywilnoprawną.

Pamiętać należy jednak, że cytowane powyżej interpretacje indywidualne nie mają mocy powszechnie obowiązującej. Jeżeli zatem chcą Państwo wykorzystać preferencyjne opodatkowanie korzystając z ulgi IP Box, zalecamy rozważyć sporządzenie wniosku o interpretację, dzięki któremu, w przypadku pozytywnej decyzji KIS, będą Państwo mieli pewność dot. zgodności z prawem co do planowanego działania na gruncie podatkowym.

Pytania i odpowiedzi

Czym jest ulga IP Box i kto może z niej skorzystać?

Ulga IP Box, znana także jako Innovation Box, została wprowadzona nowelizacją ustawy z 23 października 2018 r. Jest to preferencyjna stawka podatkowa dla dochodów uzyskanych z kwalifikowanych praw własności intelektualnej. Z tej ulgi mogą skorzystać przedsiębiorcy realizujący innowacyjne projekty, niezależnie od formy prowadzonej działalności.

Jak zdefiniować program komputerowy w kontekście IP Box?

Ustawodawca nie dostarcza precyzyjnej definicji programu komputerowego w ramach ulgi IP Box. Wskazuje jedynie, że ulga może być stosowana w odniesieniu do kwalifikowanych praw własności intelektualnej związanych z programem komputerowym. Interpretacja tego pojęcia opiera się na szerokim rozumieniu, obejmując nie tylko kod źródłowy, ale także elementy składowe, takie jak interfejsy i algorytmy.

Czy ulepszenie programu komputerowego kwalifikuje się do ulgi IP Box?

Kwalifikacja ulepszenia programu komputerowego do ulgi IP Box zależy od spełnienia ustawowo określonych przesłanek. Istotne jest posiadanie autorskich praw majątkowych do programu komputerowego, który stanowi bazę prac, oraz uzyskanie ulepszenia tego konkretnego programu komputerowego. Ostatnie interpretacje Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) wskazują, że ulepszenie, które tworzy nowy utwór w myśl prawa autorskiego, może uzasadniać zastosowanie ulgi IP Box.

MAM PYTANIA | JESTEM ZAINTERESOWANY / A OFERTĄ

Zaufali nam: