Windykacja w przypadku śmierci dłużnika – zasady ogólne

Przede wszystkim warto wskazać, że po śmierci dłużnika dług przechodzi na jego spadkobierców, którzy w określonym czasie powinni opowiedzieć się, czy spadek przyjmują czy go odrzucają.
Każdy spadek składa się z aktywów i pasywów. Przyjęcie spadku wiąże się zazwyczaj z przejęciem odpowiedzialności za długi przedsiębiorstwa. Spadkobierca może jednak spadek odrzucić, wtedy windykacja za długi osoby zmarłej nie będzie możliwa.
Ciekawym aspektem jest również trzecia opcja- czyli przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza. Zgodnie z art. 1031 § 2 kc, w razie przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe tylko do wartości ustalonego w wykazie, bądź spisie inwentarza stanu czynnego spadku.
W tym zakresie windykacja będzie jednak skomplikowana, zatem zdecydowanie warto ją powierzyć profesjonalnej kancelarii prawnej.
Kto dziedziczy po zmarłym?
W tym kontekście konieczne jest zagłębienie się w meandry prawa spadkowego – którego zasady ogólne przybliżymy. Dla wierzyciela bowiem kluczowa jest wiedza, kogo windykować.
W kodeksie cywilnym wyróżnia się dwa sposoby dziedziczenia: ustawowe i testamentowe. Jeśli zmarły nie pozostawił testamentu, spadkobierców ustala się według kolejności określonej w księdze czwartej KC.
Aby odpowiedzieć na pytanie, kto spłaca długi po śmierci dłużnika, należy omówić porządek dziedziczenia ustawowego. Hierarchia dziedziczenia ustawowego jest następująca:
-
Pierwsza kolejność: Spadek dziedziczą małżonek oraz dzieci spadkodawcy. Spadek dzielony jest na równe części, ale małżonek otrzymuje co najmniej 25% całości.
-
Druga kolejność: Małżonek oraz rodzice spadkodawcy dziedziczą, jeśli spadkodawca nie miał dzieci. Rodzicom przypada po 25% całości spadku.
-
Trzecia kolejność: Małżonek, rodzeństwo spadkodawcy oraz zstępni rodzeństwa.
-
Czwarta kolejność: Dziadkowie spadkodawcy i ewentualnie ich zstępni.
-
Piąta kolejność: Pasierbowie, ale tylko wtedy, gdy ich rodzice nie żyją.
-
Ostatnia kolejność: Gmina zamieszkiwana przez spadkodawcę albo Skarb Państwa, jeśli nie można ustalić ostatniego miejsca zamieszkania zmarłego.
Kodeks Cywilny określa zasady dziedziczenia ustawowego i udział poszczególnych grup spadkobierców. Hierarchia dziedziczenia ustawowego nie ma zastosowania, jeśli spadkodawca sporządził testament lub jeśli spadkobierca odrzucił spadek z testamentu, co skutkuje dziedziczeniem ustawowym.
Warto wskazać, że wierzyciel może wnosić o przeprowadzenie postępowania spadkowego. Wielu przedsiębiorców również ustanawia zarządcę sukcesyjnego, zatem w tym zakresie nawet po śmierci przedsiębiorcy warto sprawdzać CEIDG.
Zabezpieczenie zapłaty na wypadek śmierci dłużnika

Co do zasady w przypadku śmierci dłużnika, szanse na zaspokojenie należności znacznie spadają. Przedsiębiorcy mogą zadawać sobie pytanie, czy jest skuteczny sposób na uchronienie się przed taką sytuacją. Co prawda nie ma jednego, uniwersalnego remedium w sprawach windykacyjnych, aczkolwiek w praktyce istnieje kilka sposobów na zabezpieczenie zapłaty przed śmiercią dłużnika. Są to:
-
poręczenie osobowe
-
zabezpieczenie rzeczowe
-
solidarna odpowiedzialność małżonka
-
zawieranie umów ze spółkami kapitałowymi
-
ubezpieczenie należności
Wdrożenie tych rozwiązań może uchronić przedsiębiorcę przed negatywnymi konsekwencjami braku zapłaty. Ich poprawne, organizacyjne wdrożenie w niektórych przypadkach może być również nie lada wyzwaniem. Z tego względu nie tylko kwestię windykacyjną, ale także kwestię procedur około windykacyjnych w firmie można powierzyć kancelarii specjalizującej się w kompleksowej obsłudze przedsiębiorców.
Zaufali nam: