Na jakiej podstawie i kiedy można naliczać rekompensatę?

Podstawą prawną umożliwiającą naliczenie rekompensaty jest ustawa z dnia 8 marca 2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych. Została ona wprowadzona w celu zdyscyplinowania dłużników oraz ochrony wierzycieli przed kosztami związanymi z dochodzeniem swoich należności.
Przepisy ustawy przewidują możliwość naliczenia rekompensaty w formie ryczałtu, co oznacza, że wierzyciel nie musi udowadniać, iż poniósł faktyczne koszty związane z odzyskiwaniem długu. Aby skutecznie dochodzić rekompensaty, wierzyciel musi spełnić warunki uprawniające do zastosowania tego mechanizmu, czyli:
-
Odpowiedni charakter transakcji – musi to być transakcja handlowa, czyli odpłatna dostawa towarów lub świadczenie usług.
-
Spełnienie kryterium podmiotowego – obie strony transakcji muszą być przedsiębiorcami, osobami wykonującymi wolny zawód, rolnikami lub innymi podmiotami prowadzącymi działalność gospodarczą.
-
Wystąpienie opóźnienia w płatności – wierzyciel może naliczyć rekompensatę, gdy dłużnik nie uregulował należności w terminie.
Jeżeli chodzi o wysokość rekompensaty, to zależy od wartości opóźnionego świadczenia pieniężnego. Przepisy przewidują trzy progi kwotowe:
-
40 EUR – dla świadczeń pieniężnych nieprzekraczających 5000 zł,
-
70 EUR – gdy wartość świadczenia mieści się w przedziale od 5000 zł do 50 000 zł,
-
100 EUR – w przypadku świadczeń wynoszących 50 000 zł lub więcej.
Rekompensata ta przysługuje automatycznie od dnia, w którym wierzyciel nabył prawo do naliczania odsetek za opóźnienie. Innymi słowy, wierzyciel nie musi wykazywać, że faktycznie poniósł jakiekolwiek koszty związane z dochodzeniem należności. Ryczałt ten ma na celu uproszczenie procedur oraz zachęcenie wierzycieli do szybszego reagowania na nieterminowe płatności.
Kiedy wierzyciel nie może doliczyć kosztów rekompensaty?
Warto wskazać, że co do zasady roszczenie o zapłatę rekompensaty aktualizuje się automatycznie po spełnieniu ustawowych przesłanej. Nie w każdej sytuacji jednak wierzyciel ma prawo domagać się rekompensaty. Poniżej przedstawiamy najczęstsze (z praktycznego punktu widzenia) wyjątki w tym zakresie.:
-
Brak wymagalności roszczenia – rekompensata przysługuje wyłącznie w przypadku wymagalnych świadczeń. Jeśli termin płatności jeszcze nie upłynął, naliczanie jakichkolwiek dodatkowych kosztów jest bezpodstawne.
-
Przedawnienie roszczenia – zgodnie z art. 118 Kodeksu cywilnego, roszczenia związane z prowadzeniem działalności gospodarczej przedawniają się po trzech latach od dnia wymagalności. Po tym okresie wierzyciel traci możliwość skutecznego dochodzenia zarówno należności głównej, jak i rekompensaty.
-
Uzgodnienia umowne – strony mogą umownie wyłączyć prawo do naliczania rekompensaty, o ile jest to zgodne z zasadami współżycia społecznego i nie narusza przepisów chroniących wierzyciela. Warto jednak pamiętać, że takie zapisy nie mogą być stosowane w sposób naruszający dobre obyczaje handlowe.
-
Brak związku z transakcją handlową – rekompensata dotyczy wyłącznie transakcji handlowych. Wierzyciel nie może doliczyć jej w przypadku innych zobowiązań, np. związanych z umowami cywilnoprawnymi, które nie są związane z działalnością gospodarczą, czy not obciążeniowych z tytułu kar umownych. .
Jak dochodzić rekompensaty 40 euro?

Podobnie jak odsetek od kwoty należności głównej i innych należności ubocznych, rekompensaty tytułem kosztów odzyskiwania należności dłużnik nie zawsze będzie chciał zapłacić dobrowolnie. Z praktycznego punktu widzenia wierzyciel może wystawić dłużnikowi notę obciążeniową.
Samo wystawienie noty obciążeniowej nie zawsze jednak wystarczy. Zazwyczaj konieczne jest także formalne wezwanie do zapłaty, w którym wierzyciel nie tylko wyznaczy termin na zapłatę należności głównej, ale także dodatkowych kosztów.
Następnie, jeżeli dłużnik odmówi spełnienia świadczenia, wierzyciel może zdecydować się na skierowanie sprawy na drogę windykacji sądowej oraz komorniczej. Kwota rekompensaty tytułem kosztów odzyskiwania należności może być skierowana nawet bez kwoty należności głównej. Do takiej sytuacji może dojść, gdy dłużnik po wezwaniu zapłaci kwotę z faktury, ale odmawia zapłaty kosztów dodatkowych. Te koszty mogą również być przedmiotem procesu cywilnego.
Podsumowanie
Naliczanie rekompensaty za koszty odzyskiwania należności to skuteczne narzędzie dla wierzycieli, które pozwala zrekompensować część strat wynikających z opóźnionych płatności. Dzięki prostym zasadom ustalania jej wysokości (40, 70 lub 100 EUR) wierzyciel może działać szybko i bez potrzeby udowadniania faktycznie poniesionych wydatków. Pamiętajmy również, że rekompensata to nie tylko sposób na odzyskanie części kosztów, ale także narzędzie mobilizujące kontrahentów do terminowego regulowania zobowiązań. Dzięki temu przedsiębiorca może skutecznie minimalizować ryzyko strat finansowych. Jeżeli masz
Zaufali nam: