Dropshipping jako sprzedaż bezpośrednia
Dropshipping`owy model prowadzenia biznesu może występować w dwóch modelach – jako sprzedaż bezpośrednia albo pośrednictwo.
Model sprzedaży bezpośredniej zakłada, że szereg obowiązków związanych z obsługą składanych zamówień przenoszony jest na firmę zewnętrzną. Oczywiście przedsiębiorca ma obowiązek założenia działalności gospodarczej i to on będzie wystawiał rachunki oraz składał zeznanie podatkowe i ostatecznie ponosił odpowiedzialność względem nabywców, ale de facto wszystkie obowiązki związane z prowadzeniem biznesu może delegować na podwykonawców. Dotyczy to takich kwestii, jak:
- sprowadzanie, pakowanie i wysyłka towaru;
- prowadzenie kampanii reklamowej w internecie oraz e-mail marketing;
- stworzenie i utrzymanie strony internetowej oraz aktualizację znajdującej się na niej treści;
- współpraca z influencerami, bloggerami;
- obsługa prawna oraz w zakresie RODO, AML.
W praktyce dropshipping w postaci sprzedaży bezpośredniej sprawdzi się doskonale u początkujących przedsiębiorców, którzy chcą dopiero wybadać rynek i nie są pewni, jakie towary będą się dobrze sprzedawały albo oferują produkty wyspecjalizowane, które są kupowane przez bardzo wąską grupę odbiorców.
Z punktu widzenia praktyki najprostszy dropshipping jako sprzedaż bezpośrednia może wyglądać następująco:
- kupujący zamawia towar w sklepie przedsiębiorcy, który następnie przekazuje informację o zamówieniu do hurtowni;
- klient opłaca towar (również w sklepie), a po zaksięgowaniu płatności hurtownia pakuje i wysyła zamówienie;
- przedsiębiorca rozlicza się z hurtownią – przekazuje kwotę odpowiadającą wartości zamówienia z potrąceniem swojej marży.
Dropshipping jako forma pośrednictwa
Warto pamiętać, że przedsiębiorca prowadzący sklep internetowy nie zawsze musi występować w roli sprzedawcy. Często dropshiping`owy model biznesowy opiera się na pośrednictwie i nietrudno znaleźć na portalach aukcyjnych oferty sprzedaży towarów od przedsiębiorstw z Chin lub innych krajów Azjatyckich.
Sprzedawcą jest wtedy hurtownia z państwa trzeciego, natomiast przedsiębiorca działa w roli pośrednika, pobierając prowizję od sprzedaży towaru.
W modelu pośrednictwa pośrednik przyjmuje od klienta zamówienie oraz płatność, ale zawiera w jego imieniu i na jego rzecz umowę w zakresie wybranych towarów. Następnie rozlicza się ze sprzedawcą, dokonując płatności ceny oraz kosztów dostawy. Dostawa towarów jest realizowana bezpośrednio przez sprzedawcę z magazynu położonego np. w Chinach.
Należy zrozumieć, że w modelu pośrednictwa towary widoczne w sklepie internetowym nie są kupowane bezpośrednio przez klienta. On wybiera jedynie rzeczy, które mają zostać zakupione przez pośrednika w imieniu i na rzecz klienta od sprzedawcy (pośrednictwo w umowie sprzedaży).
W przypadku modelu pośrednictwa dane rzeczywistego sprzedawcy należy wskazać w regulaminie. To samo dotyczy całkowitej ceny towaru (łącznie z opłatami z tytułu cła i podatków), a także ewentualnych procedur reklamacyjnych lub zwrotu towaru, jeśli takie występują w porządku prawnym regulującym zawartą umowę. W treści regulaminu powinna znaleźć się również informacja o tym, kto zawiera umowę pośrednictwa, w czyim imieniu i z jakim podmiotem.
Warto pamiętać, że zagraniczne przepisy nie muszą przewidywać analogicznych konstrukcji jak prawo polskie, np. rękojmi (niezgodności towaru z umową) lub prawa do odstąpienia od umowy. Decydując się na taką transakcję konsument dużo ryzykuje, ale nie musi mieć dostępu do instrumentów ochrony prawnej.
Zarówno UOKiK, jak i Inspekcja Handlowa wszczynają postępowania przeciwko nieuczciwym przedsiębiorcom, którzy nie realizują wszystkich obowiązków informacyjnych prowadząc biznes w modelu dropshippingu. Takie działanie niesie ze sobą duże ryzyko otrzymania wysokiej kary administracyjnej.
Warto dopowiedzieć, że w modelu pośrednictwa, przedsiębiorcy często napotykają trudności podatkowe, w zakresie podatku VAT w szczególności. W tym zakresie warto uzyskać indywidualna interpretacje podatkową, aby ewentualna kontrola podatkowa nie była dla przedsiębiorcy zaskoczeniem.
Zalety dropshippingu w modelu sprzedaży bezpośredniej
Zasadnicza zaleta dropshippingu to oszczędność na transporcie towarów od dystrybutora do sklepu, który nie musi posiadać nawet własnego magazynu. Dla przedsiębiorcy to również znacznie niższe koszty, ponieważ płaci on wyłącznie za towar zamówiony w hurtowni. Nie musi od razu sprowadzać całego asortymentu sklepu. W ten sposób można lepiej planować optymalizację podatkową działalności, ponieważ środki finansowe nie są zablokowane w towarze, a niskie koszty wpływają na podatek dochodowy oraz pozwalają uniknąć rejestracji jako podatnik VAT.
Do prowadzenia sklepu internetowego w modelu dropshipowym nie jest potrzebne zatrudnianie pracowników do realizacji prostych prac technicznych, jak pakowanie przesyłek i nadawanie ich na poczcie lub z pomocą prywatnego przewoźnika. Wszystkie te czynności przejmuje na siebie hurtownia.
Na marginesie można wskazać, że model dropshipowy to atrakcyjne rozwiązanie dla osób prowadzących działalność nierejestrowaną. W ten sposób można zautomatyzować sprzedaż dóbr lub usług oraz ograniczyć formalności do minimum.
Prawne aspekty regulaminu sklepu internetowego
Pomimo wielu zalet nie można zapominać, że to przedsiębiorca ponosi pełną odpowiedzialność względem klientów za niewywiązanie się ze swoich obowiązków (np. udostępnienia RODO lub dostarczenia wadliwego towaru), chyba że działa wyłącznie jako pośrednik. W takiej sytuacji należy jednak przekazać klientowi wszystkie informacje dotyczące podmiotu, z którym jest zawierana umowa oraz dotyczące cen, dostawy, zwrotów itp.
Oczywiście sporządzenie dokumentacji, a także rozwiązywanie sporów można zlecić zewnętrznej firmie, ale w razie niepowodzenia na tym polu to przedsiębiorca jest narażony na roszczenia ze strony osób trzecich. Dlatego tak ważne jest, aby wybierać do współpracy wyłącznie sprawdzone, doświadczone firmy, zwłaszcza do załatwiania kwestii formalnoprawnych. Jednym z najważniejszych zagadnień, często traktowanych po macoszemu , jest regulamin.
Regulamin sklepu internetowego w modelu dropshipping`owym
Przedsiębiorca prowadzący sklep internetowy powinien zadbać o jego regulamin. Minimalne wymagania określa w tym zakresie ustawa o świadczeniu usług drogą elektroniczną. Zgodnie z jej przepisami (art. 5 ust. 2 i art. 8 ust. 3) w treści regulaminu należy wskazać:
- adresy elektroniczne przedsiębiorcy;
- imię i nazwisko, miejsce zamieszkania oraz adres (dla indywidualnych przedsiębiorców) albo nazwę lub firmę oraz siedzibę i adres (dla spółek);
- rodzaj i zakres usług świadczonych drogą elektroniczną;
- warunki świadczenia usług drogą elektroniczną;
- warunki zawierania i rozwiązywania umów o świadczenie usług drogą elektroniczną;
- tryb postępowania reklamacyjnego.
W praktyce regulaminy sklepów internetowych są znacznie bardziej rozbudowane. Przede wszystkim większość przedsiębiorców umożliwia poprzez platformę zakupową nie tylko składanie zamówień, ale również podejmowanie innych działań (np. zamieszczanie opinii, zakładanie konta użytkownika, rezerwację produktów z oferty, płatności BNPL, czy zgoda na otrzymywanie newslettera). Wszystkie one powinny być wymienione w regulaminie.
Z kolei warunki świadczenia usług drogą elektroniczną obejmują nie tylko platformę systemową, ale także sam proces zakupowy, w tym tryby składania zamówień (poprzez konta, doraźnie bez konta), czy wymagania dotyczące hasła.
W regulaminie sklepu internetowego zwykle zamieszcza się informacje na temat sposobów wysyłki i związanych z tym kosztów oraz sposobów składania zamówień.
Regulamin zawsze powinien być umieszczony na stronie internetowej, w miejscu łatwo dostrzegalnym dla odbiorcy. Zgodnie z art. 384 §1 k.c., ustalony przez jedną ze stron wzorzec umowy, w szczególności ogólne warunki umów, wzory umów, regulamin wiąże drugą stronę, jeżeli został jej doręczony przed zawarciem umowy.
Co więcej, wzorzec umowy w formie elektronicznej powinien być dostarczony przed zawarciem umowy oraz w taki sposób, aby było możliwe jego przechowywanie i odtwarzanie w zwykłym toku czynności.
Warunki zawierania i rozwiązywania umów a reklamacja i odstąpienie od umowy
Kluczowe elementy opisu świadczenia usług to również reklamacja oraz prawo do odstąpienia od zawartej umowy.
Reklamacja towaru a dropshipping
Obowiązki sprzedawcy zakładają, że towar zostanie dostarczony konsumentowi w stanie zgodnym z umową. Nowe przepisy ustawy konsumenckiej przyznają konsumentom przede wszystkim prawo do żądania naprawy lub wymiany towaru na koszt przedsiębiorcy. Klient może domagać się obniżenia ceny lub odstąpienia od umowy dopiero w sytuacji, gdy:
- przedsiębiorca odmówił naprawy lub wymiany towaru lub nie doprowadził do jego zgodności z umową;
- niezgodność występuje pomimo prób jej usunięcia;
- wada towaru jest zbyt istotna, aby można oczekiwać jego naprawy;
- z oświadczenia przedsiębiorcy lub okoliczności wynika, że nie doprowadzi on do stanu zgodności z umową w rozsądnym czasie lub bez nadmiernych kosztów dla konsumenta.
Prawo do odstąpienia od umowy nie przysługuje konsumentowi, jeśli przedsiębiorca obali domniemanie istotności niezgodności towaru z umową.
W sposób zbliżony zostały uregulowane uprawnienia konsumenta, który nabywa towar lub usługę cyfrową (np. grę komputerową na Steamie). Należy jednak pamiętać, że to na konsumencie spoczywa obowiązek aktualizacji oprogramowania. Jeśli zaniedba pobrania nowego update’u i z tego względu cyfrowy towar nie funkcjonuje prawidłowo, nie ma możliwości późniejszego powołania się na wadliwość.
Przedsiębiorca powinien udzielić odpowiedzi na reklamację konsumenta w terminie 14 dni od dnia jej otrzymania zgodnie z art. 7a ust. 1 znowelizowanej ustawy o prawach konsumenta. Po tym czasie uznaje się, że uznał żądanie za uzasadnione.
Od reklamacji należy odróżnić gwarancję, która jest całkowicie dobrowolna. Może jej udzielić zarówno sprzedawca, producent, importer lub dystrybutor określając czas trwania ochrony oraz jej zakres.
Z uwagi na niedawne wejście w życie nowych przepisów dotyczących ochrony konsumenckiej sklepy internetowe powinny jak najszybciej zaktualizować regulaminy. Warto zlecić ujednolicenie takiej dokumentacji doświadczonej kancelarii prawnej.
Odstąpienie od umowy a dropshipping
Prawo do odstąpienia od umowy zawartej na odległość lub poza lokalem przedsiębiorstwa przysługuje bez podania przyczyny i konsument może skorzystać z niego w terminie 14 dni od dnia otrzymania towaru. Wystarczy złożenie jednoznacznego oświadczenia, np. poprzez wysłanie e-maila odpowiedniej treści, choć coraz więcej sklepów oferuje już gotowe formularze odstąpienia.
Zwrot środków następuje niezwłocznie, ale nie później niż w terminie 14 dni od dnia złożenia oświadczenia z wykorzystaniem takiego samego sposobu płatności, w jaki została dokonana zapłata. Konsument nie ponosi żadnych kosztów związanych ze zwrotem towaru, chyba że wybrał inny niż najtańszy sposób jego dostarczenia.
Warto pamiętać, że prawo do odstąpienia od umowy jest wyłączone dla wielu grup towarów lub usług, m.in.:
- rzeczy nieprefabrykowanych, wyprodukowanych według specyfikacji konsumenta lub służące do zaspokajania jego zindywidualizowanych potrzeb (np. kryształowa zastawa grawerowana według instrukcji zamawiającego);
- rzeczy dostarczonych w zapieczętowanym opakowaniu, które ze względów medycznych lub ochrony zdrowia nie nadają się do powtórnej sprzedaży (np. leki, suplementy diety);
- towaru ulegającego szybkiemu zepsuciu, np. warzywa, owoce, przetwory niepasteryzowane.
Oczywiście przedsiębiorca nie musi w regulaminie wymieniać pełnego katalogu ustawowego, wystarczy, że dopasuje go do profilu swojej działalności.
Wejście w życie nowych przepisów implementujących unijne dyrektywy to dla branży e-commerce konieczność szybkiego dostosowania się do zmian. Brak regulaminu lub jego aktualizacji to nie tylko ryzyko licznych sporów z klientami sklepu, ale przede wszystkim ryzyko nałożenia dotkliwej kary pieniężnej przez Prezesa UOKiK. Szczególnie ostrożnie do działalności dropshippingowej powinni podchodzić przedsiębiorcy, którzy chcą wykonywać ją w modelu pośrednictwa, a nie sprzedaży bezpośredniej.
Radca Prawny
Pytania i odpowiedzi
Zgodnie z art. 106 ust. 1 pkt 4 w zw. art. 24 ust. 2 pkt 2 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów kara może wynieść nawet 10% obrotu osiągniętego w roku obrotowym poprzedzającym rok nałożenia kary.
Nie, stosownie do art. 5 ustawy o prawach konsumenta spełnienie świadczenia niezamówionego następuje na ryzyko przedsiębiorcy i nie nakłada na konsumenta żadnych zobowiązań. Brak odpowiedzi na takie świadczenie nie stanowi zgody na zawarcie umowy.
Odpowiednim narzędziem będzie umowa o przetwarzanie danych osobowych, która określi cel i zakres gromadzenia i wykorzystywania otrzymanych informacji.
Zaufali nam: