Czym jest postępowanie nakazowe?

Postępowanie nakazowe jest to postępowanie szczególne uregulowane w kodeksie postępowania cywilnego, które można zastosować, jeżeli powód dochodzi roszczenia pieniężnego albo świadczenia innych rzeczy zamiennych. Można je także stosować w innych przypadkach — jeżeli przepis szczególny tak stanowi.
Postępowanie nakazowe może być istotnym i bardzo korzystnym instrumentem windykacji sądowej z perspektywy wierzyciela. W praktyce bowiem ma wiele korzyści, m.in. szybszy tryb rozpoznania, a także krótszy czas pomiędzy wniesieniem pozwu a zajęciem komorniczym konta dłużnika. Szczegółowo korzyści opisujemy poniżej.
Wierzyciel może z tego trybu windykacji skorzystać jedynie w określonych przypadkach i po spełnieniu wymogów formalnych. Praktyka pokazuje, że skierowanie sprawy do postępowania nakazowego bez wsparcia profesjonalnego pełnomocnika może być dla wierzyciela nie lada wyzwaniem.
Postępowanie nakazowe- wymogi
Zgodnie z KPC, postępowanie w trybie nakazowym można wnieść, jeżeli akty uzasadniające dochodzone roszczenie są udowodnione m.in. dołączonym do pozwu:
1) dokumentem urzędowym;
2) zaakceptowanym przez dłużnika rachunkiem;
3) wezwaniem dłużnika do zapłaty i pisemnym oświadczeniem dłużnika o uznaniu długu.
Ponadto, w przypadku dochodzenia przez powoda świadczeń pieniężnych w myśl ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych, postępowanie nakazowe może być wszczęte jeżeli powód dołączył do pozwu umowę, dowód spełnienia wzajemnego świadczenia niepieniężnego oraz dowód doręczenia dłużnikowi faktury lub rachunku.
Postępowanie nakazowe można również wszcząć w sprawie z weksla. Nasza praktyka pokazuje, że jest to jedna z częstszych podstaw rozpoczynania tego rodzaju postępowania. Warto jednak pamiętać, aby weksel był wypełniony poprawnie
Brak spełnienia tych wymogów nie oznacza jednak, że powództwo zostanie oddalone. W praktyce zazwyczaj będzie ono rozpoznane zgodnie z przepisami o postępowaniu upominawczym. Wierzyciel jednak w tym procesie będzie pozbawiony korzyści, jakie miał mu zapewnić tryb nakazowy windykacji.
Jakie korzyści ma postępowanie nakazowe dla wierzyciela?

Postępowanie nakazowe z weksla może przynieść dwie główne korzyści dla wierzyciela.
Po pierwsze, nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym z dniem jego wydania jest tytułem zabezpieczenia. W praktyce oznacza to, że niezwłocznie po doręczeniu tego dokumentu wierzycielowi, może on wszcząć postępowanie komornicze. Postępowanie to na tym etapie nie będzie jednak ukierunkowane na wyegzekwowanie należności, ale na jej zabezpieczenie na czas trwania procesu i rozliczenie po jego prawomocnym zakończeniu. Dla dłużnika jednak takie postępowanie wiąże się ze znacznymi utrudnieniami- bowiem już w kilka dni od wydania nakazu zapłaty może mieć zajęte rachunki bankowe.
Po drugie, koszty postępowania nakazowego są znacznie niższe od zwykłego postępowania upominawczego. Wierzyciel zobowiązany jest do opłacenia jedynie ¼ opłaty od pozwu. Pozostałą część (¾) musi wnieść dłużnik, jeżeli chce złożyć do nakazu zapłaty zarzuty. Jest to dodatkowe rozwiązanie, które przemawia za efektywnością tego trybu sądowego dochodzenia należności.
Jakie są wady postępowania nakazowego
Postępowanie nakazowe może być wszczęte tylko w określonych przypadkach, co opisaliśmy powyżej. W przypadku postępowania nakazowego trzeba pamiętać przede wszystkim o spełnieniu ustawowych przesłanek do wydania nakazu zapłaty.
Przygotowanie dokumentacji jest w tym zakresie kluczem do sukcesu, warto o tym zadbać nie tylko na etapie składania pozwu, ale przede wszystkim wcześniej- już na etapie podpisywania umowy.
Jeżeli natomiast sąd stwierdzi brak przesłanek do wydania nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym, powód będzie zobowiązany do uzupełnienia ¾ opłaty od pozwu. Sprawa będzie rozpoznana wg. właściwości ogólnej, czyli zajęcie konta dłużnika będzie możliwe dopiero po prawomocnym zakończeniu sprawy.
Podsumowanie

Prowadzenie windykacji w trybie nakazowym daje wierzycielowi wiele korzyści. Przede wszystkim w tym trybie dłużnik musi ponieść (zazwyczaj) znaczną opłatę od wniesienia zarzutów do nakazu zapłaty. W wielu przypadkach konieczność wniesienia opłaty skutecznie zniechęca dłużników do prowadzenia sporu. Z drugiej strony jednak aby wszcząć postępowanie nakazowe, konieczne jest spełnienie ustawowych przesłanek- m.in. posiadanie weksla lub pisemnego uznania długu. Wierzyciele, mając te wszystkie aspekty na uwadze, często decydują się powierzyć prowadzenie windykacji sądowej naszym ekspertom.
Zaufali nam: