CO WPŁYWA NA WYSOKOŚĆ OPŁATY OD POZWU?
Zagadnienie kosztów towarzyszących postępowaniu cywilnemu reguluje Ustawa o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Stanowi ona, że złożenie pozwu o zapłatę należności wiąże się z koniecznością uiszczenia opłaty. Pozew o spłatę należności nie jest darmowy. Jego koszt będzie zależny od:
- wartości przedmiotu sporu, czyli wysokości danego roszczenia lub sumy kilku roszczeń (tzw. WPS) – w sprawach, w których opłata uzależniona jest od wartości przedmiotu sporu koszt będzie procentem liczonym od wysokości WPS;
- rodzaju postępowania, czyli trybu, w którym sprawa będzie rozpatrywana – w ramach postępowania cywilnego, może przybrać formę postępowania uproszczonego, nakazowego, czy upominawczego, a nawet elektronicznego postępowania upominawczego. Wybór ścieżki dla powództwa będzie miał wpływ na wysokość opłaty.
Warto mieć na uwadze, że opłata od pozwu jest tylko jednym z początkowych kosztów, których katalog może wzrosnąć. Dla przykładu, jeżeli w trakcie postępowania, z uwagi na skomplikowanie sprawy, będzie istniała konieczność zasięgnięcia opinii biegłych, wówczas koszty za tę opinię zostaną przerzucone na strony postępowania. Ponadto, w sytuacji gdy pozwany nie będzie odbierał korespondencji, a pisma w postępowaniu będą mu doręczane przez komornika, koszty tego doręczenia będą obciążały powoda.
Podsumowując, opłata od pozwu to kwestia indywidualna. Poza tym, dla wybranych rodzajów spraw stosuje się 3 określone rodzaje opłat – stałą, stosunkową, lub podstawową. Należy wnieść je od razu, czyli już przy składaniu pozwu. Do regulacji tej należności zawsze zobowiązana jest ta osoba, która zgłasza sprawę do sądu. Zgodnie z art. 1262 KPC, sąd nie podejmie żadnej czynności na skutek pisma, od którego nie została uiszczona należna opłata. Nie żąda jednak opłaty od pisma, jeżeli już z jego treści wynika, że podlega ono odrzuceniu. Jeżeli natomiast powód nie wniesie opłaty – lub wniesie ją w nieodpowiedniej wysokości – sąd wezwie powoda do uregulowania kosztów we właściwej wysokości.
OPŁATA OD POZWU STAŁA, STOSUNKOWA I PODSTAWOWA
W przypadku opłaty stałej mowa o jednakowej kwocie pobieranej w sprawach o prawa niemajątkowe oraz we wskazanych w ustawie niektórych sprawach o prawa majątkowe, w wysokości jednakowej, niezależnie od wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia. Opłata stała nie może być niższa niż 30 złotych i wyższa niż 10 000 złotych. Suma jest tutaj zawsze taka sama, niezależnie od wartości przedmiotu sporu lub zaskarżenia. Przykłady opłaty stałej to:
– w sprawach o roszczenia wynikające z czynności bankowych od strony będącej konsumentem lub osobą fizyczną prowadzącą gospodarstwo rodzinne przy wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia wynoszącej ponad 20 000 złotych pobiera się opłatę stałą w kwocie 1000 złotych.
– w sprawach o uznanie za bezskuteczną czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli, przy wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia wynoszącej ponad 20 000 złotych pobiera się opłatę stałą w wysokości 1000 złotych.
Drugi typ to opłata stosunkowa. Jest to opłata ustalona według wartości przedmiotu sporu lub wartości przedmiotu zaskarżenia, w wartości nie mniejszej niż 30 zł. W sprawach o prawa majątkowe przy wartości przedmiotu sporu przekraczającej 20 tysięcy złotych. Kwota do zapłaty wynosi 5% wartości przedmiotu sporu lub zaskarżenia. Jednocześnie nie może być większa niż 200 tysięcy złotych.
Ostatnim rodzajem jest opłata podstawowa wynosząca 30 zł (z wykluczeniem pobierania innych opłat). Jest to najmniejszy możliwy koszt wniesienia pozwu. Stosuje się go wtedy, gdy przepisy nie określają dla danej sprawy opłaty stosunkowej, stałej lub tymczasowej.
Opłata tymczasowa z kolei to opłata, której nie da się ustalić na początku postępowania z uwagi na niemożliwość ustalenia wysokości WPS. Wówczas, aby możliwe było wszczęcie postępowania, przewodniczący określa opłatę tymczasową w granicach od 30 złotych do 2000 złotych, a w sprawach dochodzonych w postępowaniu grupowym od 300 złotych do 20 000 złotych. W późniejszym etapie postępowania, jeżeli opłata ostateczna jest wyższa od opłaty tymczasowej, sąd orzeka o obowiązku uiszczenia różnicy, stosując odpowiednio zasady obowiązujące przy zwrocie kosztów procesu.
STAWKI OPŁAT OD POZWÓW
Zgodnie z ustawą o kosztach sądowych w sprawach cywilnych opłaty te prezentują się następująco:
- (wartość przedmiotu sporu) do 500 zł – (opłata od pozwu) 30 zł,
- od 500 do 1500 zł – 100 zł,
- od 1500 do 4000 zł – 200 zł,
- od 4000 do 7500 zł – 400 zł,
- od 7500 do 10 000 – 500 zł,
- od 10 000 do 15 000 – 750 zł,
- od 15 000 do 20 000 – 1000 zł.
Po przekroczeniu 20 tys. zł stosuje się zasadę ogólną, czyli opłatę wynoszącą 5% od wartości przedmiotu sporu, nie więcej jednak niż 200 000 złotych.
POSTĘPOWANIE SĄDOWE NAKAZOWE I UPOMINAWCZE
Postępowanie nakazowe stosuje się tylko na żądanie powoda i w sytuacjach uwzględnionych w kodeksie postępowania cywilnego. Wówczas sąd nie wydaje wyroku, nie przeprowadza się też rozprawy. Jest to działanie szybkie, polegające na wydaniu sądowego nakazu zapłaty. Z takiej opcji można skorzystać tylko wtedy, gdy ma się konkretne dowody, np. wezwanie do zapłaty z pisemnym oświadczeniem dłużnika o uznaniu długu, dokument urzędowy, lub rachunek zaakceptowany przez dłużnika.
Opłata za pozew w postępowaniu nakazowym wynosi 5% wartości przedmiotu sporu pomnożoną przez ¼. Będzie to więc kwota o wiele niższa, dlatego ten rodzaj postępowania jest szczególnie korzystny dla pozwów na większe kwoty. W przypadku postępowania upominawczego jest podobnie – sąd wydaje dłużnikowi nakaz zapłaty. Tutaj przy wartości przedmiotu sporu o wartości powyżej 20 tysięcy pobierana jest opłata 5% od tej wartości.
Sąd nie zwraca ¾ uiszczonej opłaty, a sprawa jest przeprowadzana na posiedzeniu niejawnym i nie wymaga przedstawienia konkretnych dowodów.
Zobacz również: E-sąd jako sposób na odzyskanie należności (EPU)
Ponadto, zgodnie z art. 27b Ustawy o kosztach w postępowaniu cywilnym, opłatę stałą w kwocie 100 zł pobiera się od pozwu w sprawie rozpoznawanej w europejskim postępowaniu w sprawie drobnych roszczeń.
PROCEDURA WNOSZENIA OPŁAT SADOWYCH ZA WSZCZĘCIE POSTĘPOWANIA O ZAPŁATĘ
Obliczenie i wniesienie opłaty sądowej:
- Opłatę sądową należy obliczyć na podstawie wartości przedmiotu sporu i rodzaju sprawy. Informacje te można znaleźć w ustawie o kosztach sądowych oraz na stronach internetowych sądów.
- Opłatę sądową można wnieść na kilka sposobów:
- Bezpośrednio w kasie sądu.
- Przelewem na konto bankowe sądu (numer konta można znaleźć na stronie internetowej odpowiedniego sądu).
- Znakiem opłaty sądowej (zakupionym w kasie sądu).
W elektronicznym postępowaniu upominawczym uiszczenie opłaty odbywa się od razu w ramach systemu telekomunikacyjnego, służącego złożeniu pozwu.
Załączenie dowodu wniesienia opłaty do pozwu:
- Do pozwu należy dołączyć dowód wniesienia opłaty sądowej. Może to być potwierdzenie przelewu bankowego, paragon z kasy sądu lub odcinek znaku opłaty sądowej.
- W przypadku braków formalnych, w tym braku opłaty, sąd wezwie do ich uzupełnienia w określonym terminie. Nieuzupełnienie braków w terminie może skutkować zwrotem pozwu.
Możliwość zwolnienia z opłat sądowych:
- Wnioskodawca, który nie jest w stanie ponieść kosztów sądowych, może złożyć wniosek o zwolnienie z opłat sądowych. Wniosek taki musi być dobrze umotywowany i poparty odpowiednimi dokumentami potwierdzającymi trudną sytuację finansową.
Przykładowe źródła aktualnych informacji o opłatach:
- Ustawa o kosztach sądowych w sprawach cywilnych: Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.
- Informacje na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości: Ministerstwo Sprawiedliwości – Opłaty sądowe.
OSTATECZNE KOSZTY WINDYKACJI SĄDOWEJ
Opłatę od pozwu można obniżyć, jeżeli przed jego wniesieniem podejmie się próbę polubownego rozwiązania sporu. Podstawą może być np. umowa o mediację, czy wniosek o wszczęcie postępowania o przedsądowe rozwiązanie sprawy. Wtedy opłata stała lub stosunkowa zostanie obniżona o 2/3, ale nie więcej niż o 400 złotych.
Windykacja sądowa jest efektywna, jednak niesie ze sobą pewne koszty, na które trzeba się przygotować. Poza opłatą od pozwu, mogą wystąpić dodatkowe zobowiązania (choć nie muszą). Zapłacimy także za składanie pozostałych, opcjonalnych pism, takich jak zażalenia czy apelacje. Do innych, ewentualnych należności zalicza się również np. koszty przeprowadzenia innych dowodów; zwrot kosztów podróży, utraconych dochodów czy noclegu dla świadków; zwrot kosztów podróży dla strony, której nakazano osobiste stawiennictwo i nie jest zobowiązana do opłacania kosztów sądowych; wynagrodzenie należne np. kuratorom, biegłym sądowym, czy innym osobom ponoszącym koszty w związku ze sprawą, w tym obsługi kancelarii prawnej w przypadku wygrania sprawy.
FAQ
Koszty windykacji mogą być przeliczone dopiero w oparciu o dany stan faktyczny. Na ich wpływ ma kilka czynników, przede wszystkim wysokość wierzytelności, stopień skomplikowania sprawy i tryb dochodzenia należności. Niemniej jednak w nieskomplikowanych sprawach windykacyjnych nie powinny być dla wierzyciela przeszkodą.
Co do zasady to wierzyciel musi w pierwszej kolejności uiścić koszty sądowe (w tym w szczególności opłatę od pozwu) czy honorarium kancelarii prawnej. Niemniej jednak, po wygranym procesie, na wniosek strony powodowej, sąd może zasądzić od pozwanego na rzecz powoda zwrot kosztów procesu (w tym zwrot kosztów zastępstwa). W tych okolicznościach możliwa jest zatem windykacja na koszt dłużnika (rozumiana jako obowiązek zwrotu kosztów)
Tak jak wspominaliśmy powyżej, strona powodowa może wnieść o zasądzenie kosztów procesu od strony pozwanej. W takiej sytuacji sąd zasądzi w razie wygranej zwrot kosztów na rzecz powoda. Nie oznacza to jednak automatycznego zwrotu kosztów- często wierzyciel musi ich dochodzić na drodze komorniczej
Zaufali nam:
Danuta Czechowska says:
Chciałam się dowiedzieć ile kosztuje sprawa sądowa odpłacenia swoich długów komorniczych.
Marcin Staniszewski says:
Dzień dobry, Pani Danuto z uwagi na to, że koszty – w tym sądowe i komornicze są uzależnione od wartości przedmiotu sporu zapraszamy do kontaktu przez formularz / telefonicznie / mailowo na adres kancelaria@rpms.pl. Udzielimy wszelkich niezbędnych informacji