Odszkodowanie za odwołany lot

W przypadku opóźnienia na lotnisku, czy odwołania lotu, pasażerom przysługują uprawnienia przewidziane m.in. w Rozporządzeniu (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. ustanawiającym wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład samolotu albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów, uchylającym rozporządzenie (EWG) nr 295/91. Należą do nich:

• zwrot ceny biletu lub zmiana terminu na najbliższy możliwy

• zryczałtowane odszkodowanie za opóźniony lub odwołany lot

• odszkodowanie w przypadku zagubienia bagażu

• prawo do informacji, noclegu, ciepłego posiłku.

• zwrot innych, uzasadnionych kosztów (np. hotelu czy dojazdu)..

W niniejszym tekście przyjrzyjmy się wyłącznie zasadom ogólny przyznawania odszkodowania za opóźniony lot. Odwołanie lotu rozumiane jest jako:

1. zmiana pierwotnego rozkładu lotów i przeniesienia pasażera na inny planowy lot przez linię lotniczą,

2. gdy samolot wystartował, ale potem powrócił lotnisko odlotu, a pasażer został przeniesiony na inny lot,

3. pasażer przylatuje do portu lotniczego, który nie odpowiada portowi lotniczemu wskazanemu na bilecie jako miejsce docelowe, chyba że pasażer zaakceptował zmianę planu podróży lub port lotniczy przylotu i port lotniczy pierwotnego miejsca docelowego obsługują loty do tego samego miasta lub regionu.

Ile wynoszą stawki zryczałtowanego odszkodowaniazaodwołanylot? Ustawodawca unijny powiązał je z długością lotu, mianowicie:

• dla wszystkich lotów o długości do 1500 km: 250 €;

• dla wszystkich lotów dłuższych niż 1500 km a mniejszych niż 3500 km, a jeżeli oba lotniska znajdują się na terenie UE – także dla lotów powyżej 3500 km: 400 €;

• dla wszystkich innych lotów niż te określone powyżej (czyli dla lotów o długości powyżej 3500 km w sytuacji gdy przynajmniej jedno z lotnisk znajduje się poza terytorium Unii Europejskiej): 600 €

Ponadto, pasażerom, których lot został odwołany, przysługuje zwrot kosztu biletu w terminie 7 dni, lub zmiana planu podróży, na porównywalnych warunkach do miejsca docelowego (w najwcześniejszym terminie lub późniejszym terminie, jeżeli jest on dogodny dla pasażera. Pasażerowie są także uprawnieni do posiłków i napojów na koszt linii lotniczej, noclegu (o ile to konieczne) czy rozmowy telefonicznej. Ważne jest, że uprawnienia podróżnych aktualizują się jeżeli nie zostaną oni poinformowani o odwołaniu lotu przynajmniej na dwa tygodnie przed planowanym terminem wylotu

Szerzej problematykę uprawnień pasażerów w przypadku opóźnienia czy odwołania lotu, a także utraty bagażu poruszamy w tym artykule:

Strajk kontrolerów a uprawnienia podróżnych

Osoby planujące podróż w kwietniu i maju 2022 roku nie mogą jednak spać spokojnie. Toczy się bowiem spór kontrolerów lotu z ich pracodawcą – PAŻP. Spór dotyczy zasad bezpieczeństwa panujących w przestrzeni powietrznej RP, oraz regulaminu wynagradzania i warunków pracy kontrolerów. O ile poinformowano w ostatnim czasie o przyjęciu przez PAŻP części postulatów kontrolerów lotu, o tyle pełne porozumienie nie zostało jeszcze zawarte.

Jaki może być skutek braku porozumienia? Na dzień sporządzania tego tekstu, zgodnie z doniesieniami prasowymi, PAŻP zaakceptował postulaty związane z poprawą bezpieczeństwa i na chwilę obecną ruch lotniczy odbywa się bez większych utrudnień. Nie można jednak wykluczyć, że strony nie dojdą ostatecznie do porozumienia, szczególnie w zakresie wynagrodzeń. Brak porozumienia i brak obsługi przestrzeni powietrznej może oznaczać masowe odwoływanie lotów na polskich lotniskach. Jaka będzie sytuacja pasażerów w przypadku odwołania lotów?

Przede wszystkim pasażerom będzie przysługiwał zwrot kosztów biletu lub zmiana terminu/daty wylotu, jeżeli pasażer wyrazi na to zgodę. Co z odszkodowaniem i dodatkowymi świadczeniami?

Kwestia w tym zakresie nie jest jednoznacznie rozstrzygnięta, bowiem sytuacja odwoływania lotów w związku z brakiem obsługi naziemnej jest precedensowa. Zgodnie z ww. Rozporządzeniem 261/2004 linia lotnicza nie ponosi odpowiedzialności za okoliczności, które pozostają poza ich wpływem. Do takich należą m.in. trudne warunki pogodowe, ale w ocenie niektórych brak wymaganej liczby kontrolerów lotu również będzie okolicznością, na którą linia lotnicza nie ma wpływu.

W praktyce oznacza to, że pasażerowie otrzymają wyłącznie zwrot kosztów biletu. Przestrzeń powietrzna nad Polską nie jest jednak zamknięta i brak jest opinii organów i orzeczeń sądów, zatem w przypadku odwołania lotu w związku z brakiem obsługi lotniska rekomendowana jest analiza najnowszego orzecznictwa i wytycznych. W razie problemów w analizie i odszukaniu takich orzeczeń (zarówno sądów polskich, ale także i opinii organów unijnych) nieodzowna może okazać się pomoc kancelarii prawnej.