Obecność substancji słodzących a informacje dodatkowe na etykiecie produktu

Kancelaria prawna RPMS → Aktualności prawne ⚖️ → Obecność substancji słodzących a informacje dodatkowe na etykiecie produktu

Karolina Pruchniewicz

16 lutego 2023 | Ostatnio zmodyfikowano 17 grudnia, 2023 o 14:11 | Czas na przeczytanie: 5 minut

Wiele produktów spożywanych na co dzień ma charakterystyczny słodki smak, dzięki któremu są rozpoznawalne i lubiane przez odbiorców. Specyficzna kombinacja składników i technologicznego procesu wytwarzania jest cechą rozpoznawczą producenta. Prawidłowe oznakowanie żywności jest obowiązkiem dla jej producentów. Ułatwia pracę organów kontrolujących procesy produkcyjne i jest niezbędne w obrocie – przede wszystkim dla konsumentów. Należy pamiętać, że skład produktów spożywczych dozwolonych do obrotu regulują przepisy prawa. Polska, jako członek Unii Europejskiej, jest także częścią rynku wspólnego UE, dlatego w tej kwestii prymat wiodą rozporządzenia unijne.

Karolina Pruchniewicz

Prawnik | International Desk

Specjalizacja: Prawo międzynarodowe, product law, life sciences

Więcej artykułów tego autora

Ogólne zasady znakowania żywności

Podstawowym aktem prawnym, który reguluje kwestię informowania konsumentów o składzie żywności, jest rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011. Zgodnie z prawem unijnym, każdy środek spożywczy wprowadzony do obiegu na rynek unijny i przeznaczony do dostarczenia konsumentowi finalnemu musi posiadać etykietę spełniającą normy niniejszego rozporządzenia. Parlament i Rada, wiedząc o bardziej świadomych wyborach żywieniowych obywateli i rezydentów UE, sugerują, że etykiety powinny być jasne i zrozumiałe.

Na etykiecie produktu konieczne jest zaprezentowanie wykazu składników, ilości netto, warunków przechowywania i terminu przydatności do spożycia lub minimalnej trwałości. Niezbędne są również dane dotyczące producenta, a w przypadku produktów alkoholowych o zawartości powyżej 1,2% alkoholu, jego rzeczywista zawartość.

Warto podkreślić, że informacje obowiązkowe na temat żywności muszą być podawane w języku, który łatwo zostanie zrozumiany przez konsumentów. Rozporządzenie daje możliwość użycia piktogramów lub symboli, o ile są one powszechnie, prawidłowo i jednolicie rozumiane na danym rynku. Praktyka pokazuje jednak, że konieczne jest w większości przypadków zastosowanie na etykiecie języka urzędowego lub zwyczajowo używanego w regionie UE, gdzie produkt ma być wprowadzony. W rozporządzeniu istotne jest kryterium zrozumienia etykiety przez konsumentów a niekoniecznie formalnie uznawany język na danym terytorium.

Dodatkowe obowiązki oznakowania ze względu na skład lub proces technologiczny

Rozporządzenie 1169/2011 w załączniku III prezentuje wykaz środków spożywczych, w przypadku których etykieta musi zawierać dodatkowe informacje. Analizując listę środków, można zauważyć, że są to produkty, których skład lub sposób przetworzenia może wpływać na osoby, w określonym wieku lub cierpiące na choroby przewlekłe. W trosce o konsumentów, którzy mogliby być nieświadomi potencjalnego wpływu środka spożywczego na ich stan zdrowia, rozporządzenie narzuca dodatkowy obowiązek informacyjny.

Najszerszą grupą, której dotyczy obowiązek dodatkowego oznakowania, są produkty spożywcze, zawierające substancje słodzące. Załącznik dzieli te produkty na cztery kategorie, których obecność wymaga konkretnych zapisów:

Środki spożywcze zawierające jedną lub wiele substancji słodzących – „zawiera substancję (-e) słodzącą (-e) „; informację tę umieszcza się obok nazwy środka spożywczego.
Środki spożywcze zawierające cukier lub cukry i jedną, lub wiele substancji słodzących – „zawiera cukier (cukry) i substancję (-e) słodzącą (-e) „; informację tę umieszcza się obok nazwy środka spożywczego.
Środki spożywcze zawierające aspartam lub sól aspartamu-acesulfamu „zawiera aspartam (źródło fenyloalaniny) „; informację tę umieszcza się na etykiecie,
Środki spożywcze zawierające ponad 10% dodanych alkoholi wielowodorotlenowych; „spożycie w nadmiernych ilościach może mieć efekt przeczyszczający „.

Wszystkie z wymienionych środków muszą być dozwolone zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1333/2008, a precyzyjniej mówiąc, znajdować się w wykazie zawartym w Rozporządzeniu Komisji (UE) nr 231/2012 z dnia 9 marca 2012 r. ustanawiającym specyfikacje dla dodatków do żywności wymienionych w załącznikach II i III do rozporządzenia (WE) nr 1333/2008 Parlamentu Europejskiego i Rady.

Konieczność znajomości specyfikacji UE

Aby zrozumieć zawiłości przedstawionego podziału, konieczna jest znajomość specyfikacji, którą UE przyjmuje dla każdej z wymienionych powyżej substancji. Definicja cukru w rozumieniu prawa UE pokrywa się z tradycyjnym rozumieniem tego pojęcia. Szczegółowo temat opisuje Dyrektywa Rady 2001/111/WE z dnia 20 grudnia 2001 r., ale dla uproszczenia można przyjąć, że jest produkt pozyskany na skutek przetworzenia buraków cukrowych lub trzciny cukrowej w formie płynnej lub krystalicznej. Charakteryzuje go wysoki indeks glikemiczny.

Alternatywą dla cukru są substancje słodzące (tzw. słodziki). Można je podzielić na kilka grup. Pierwszą z nich są ISS – syntetyczne substancje intensywnie słodzące (aspartam, aspartam-acesulfam), które już w niewielkich stężeniach wykazują słodki smak. Po strawieniu są metabolizowane do kwasu askorbinowego i fenyloalaniny, dlatego są szkodliwe dla osób chorych na fenyloketonurię. Alternatywą dla ISS są naturalne słodziki – cukier z palmy kokosowej, stewia, które prezentują mało skutków ubocznych. Ostatnią grupą słodzików, która wymaga notyfikacji w przypadku wysokich stężeń, są alkohole wielowodorotlenowe (tzw. poliole). Wśród nich znajdują się popularny erytrytol i ksylitol.

Należy podkreślić, że Parlament i Rada nie ingerują w sposób drastyczny w jadłospisy obywateli UE, szczególnie, że wachlarz dostępnych środków słodzących jest bardzo szeroki. Precyzyjny obowiązek informacyjny wynika z pkt.3 preambuły rozporządzenia 1169/2011, w której świetle przyjęto, że obywatele UE dokonują wyborów żywieniowych w oparciu o „względy zdrowotne, ekonomiczne, środowiskowe, społeczne i etyczne „. Dzięki dokładnej informacji na etykiecie umożliwia się obywatelom UE świadome planowanie zakupów. Uwzględnia fakt, że część z nich wymaga specjalnej diety, która wymaga racjonalnego gospodarowania spożyciem substancji słodzących. Nawet jeżeli część przedsiębiorców postrzega zamieszczanie klauzul dotyczących zawartości cukrów jako przykry obowiązek, należy pamiętać, że dobro konsumenta i ochrona jego zdrowia i życia stanowią większą wartość niż interes materialny sprzedającego.

Adrianna Jarus-Grajczak

MAM PYTANIA | JESTEM ZAINTERESOWANY / A OFERTĄ

Zaufali nam:

Spis treści

Pozostałe Artykuły

25 kwietnia 2024

Analiza przedwdrożeniowa – aspekty formalne i praktyczne

Na czym polega analiza przedwdrożeniowa? Analiza przedwdrożeniowa jest zespołem czynności, polegających na ustaleniu wymagań przedsiębiorstwa...

Więcej

24 kwietnia 2024

E-sport na tle obowiązującego prawa

Czy sport elektroniczny jest de facto sportem? Nazwa e-sport jest skrótem od sformułowania sport elektroniczny....

Więcej

23 kwietnia 2024

Wpływ postępowań restrukturyzacyjnych na toczące się postępowania sądowe i egzekucyjne

Jakie są zasady windykacji w przypadku niewypłacalności dłużnika? Zazwyczaj wierzyciel dowiaduje się o niewypłacalności dłużnika...

Więcej

22 kwietnia 2024

E – voting w spółkach

Czym jest e – voting? Kodeks spółek handlowych nie posługuje się wprost pojęciem e –...

Więcej

19 kwietnia 2024

Czym jest wrogie przejęcie i jak bronić się przed hostile takeover?

Na czym polega wrogie przejęcie? Pojęcie przejęcia jest używane w prawie handlowym na określenie procesu...

Więcej

18 kwietnia 2024

Wprowadzanie produktów na inne rynki UE a BDO, czyli międzynarodowy e-commerce i opakowania (na przykładzie Włoch i Niemiec)

Systemy zbliżone do BDO Podobne regulacje nie są jedynie domeną Polski – wynikają one z...

Więcej

18 kwietnia 2024

Praca na kilka „etatów” na B2B w IT

Czym charakteryzuje się praca w IT w modelu B2B? Według doniesień płynących z dużych korporacji...

Więcej

17 kwietnia 2024

Odpowiedzialność za przeciążenie pojazdu w transporcie. Kto ją ponosi?

Gdzie została uregulowana odpowiedzialność za przeciążenie pojazdu transportowego? Przeładowanie ciężarówek zdarza się zarówno w transporcie...

Więcej

16 kwietnia 2024

Czy komornik może zająć wierzytelność z umowy zlecenia?

Czy umowa zlecenie pomaga „ukryć się” przed komornikiem? Wbrew temu, co może się wydawać, umowa...

Więcej

15 kwietnia 2024

Co musi się znaleźć na metce odzieżowej?

Na kim ciąży obowiązek “metkowania” odzieży? Metka odzieżowa jest podstawowym źródłem informacji o odzieży, którą...

Więcej

12 kwietnia 2024

Obowiązki informacyjne spółek giełdowych

Dlaczego wypełnianie obowiązków informacyjnych przez spółki publiczne jest tak istotne? Warto zdawać sobie sprawę, że...

Więcej

11 kwietnia 2024

Umowa na stworzenie systemu ERP

Kiedy warto wdrożyć oprogramowanie ERP w firmie? Na wdrożenie ERP zazwyczaj decydują się firmy, które...

Więcej

10 kwietnia 2024

Wykorzystanie AI w technologii blockchain i smart contracts. Co warto wiedzieć?

Jak działają smart contracts? Inteligentne kontrakty wykorzystują kod źródłowy do automatycznego wyegzekwowania określonych praw lub...

Więcej

9 kwietnia 2024

Likwidacja spółki – podstawowe informacje

Na czym polega likwidacja spółki? Likwidacja spółki zmierza do zakończenia bieżącej działalności gospodarczej i wykreślenie...

Więcej

9 kwietnia 2024

Deepfake w świetle AI Act

Czym jest deepfake? Mianem deepfake’a określa się manipulację obrazu, dźwięku albo obrazu i dźwięku powstałą...

Więcej

8 kwietnia 2024

AI ACT – najważniejsze informacje

Gdzie wykorzystywana jest sztuczna inteligencja? Choć sztuczna inteligencja (ang. Artificial Intelligence, AI) może kojarzyć się...

Więcej

8 kwietnia 2024

Usługi chmurowe: IaaS vs PaaS vs SaaS vs XaaS

Kto i dlaczego korzysta z usług chmurowych? Usługi wykorzystujące chmury obliczeniowe pozwalają na dostęp do...

Więcej

7 kwietnia 2024

Umowa wdrożeniowa na algorytm AI

Jaki model aplikacji projektuje dostawca? Na wstępie należy zaznaczyć, że umowy wdrożeniowe mają charakter kontraktów...

Więcej

5 kwietnia 2024

Usługa inicjowania płatności (PISP)

Usługa inicjowania płatności Payment Initiation Service polega na zainicjowaniu przez podmiot uprawniony do świadczenia tej...

Więcej

4 kwietnia 2024

Jak założyć fundację?

Założenie fundacji – korzyści Korzyści finansowe Fundacja ma możliwość finansowania działań poprzez różnego rodzaju dotacje,...

Więcej

3 kwietnia 2024

Umowa B2B (samozatrudnienie) a umowa o pracę – na co uważać?

Dlaczego strony decydują się na B2B? Samozatrudnienie może okazać się wygodną formą współpracy dla obu...

Więcej

2 kwietnia 2024

Odpowiedzialność podatkowa członków zarządu

Pozycja członków zarządu a przepisy ordynacji podatkowej Już na wstępie należy zauważyć, że pozycja członków...

Więcej

29 marca 2024

Ile kosztuje upadłość spółki z o.o.?

Kiedy spółka musi zgłosić wniosek o upadłość? W pierwszej kolejności warto przypomnieć, kiedy zarząd spółki...

Więcej

28 marca 2024

Zakładanie oddziału firmy zagranicznej w Polsce

Oddział a przedstawicielstwo - różnice Oba te sposoby pozwalają bowiem, przynajmniej w pewnym zakresie, rozszerzyć...

Więcej

27 marca 2024

Procedury KYC (Know Your Customer) w działalności instytucji obowiązanych w rozumieniu AML

Czym są procedury KYC i jak wiążą się z AML? Procedury KYC to szereg czynności...

Więcej

26 marca 2024

Objęcie obowiązkiem ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego komplementariuszy spółki komandytowo – akcyjnej w 2023 r.

Nowelizacja ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych jest aktem prawa normującym...

Więcej

25 marca 2024

Optymalizacja podatkowa w 2024 roku, czyli jak obniżyć podatki?

Na czym polega optymalizacja podatkowa? Prowadzenie każdej działalności gospodarczej, niezależnie od jej formy i rodzaju,...

Więcej

25 marca 2024

Umowa o dzieło zawierana przez członka zarządu

Na czym polega umowa o dzieło? Umowa o dzieło to kontrakt cywilnoprawny uregulowany w art....

Więcej

22 marca 2024

Przekształcenie działalności a założenie nowej spółki

Przekształcenie działalności czy założenie nowej – zalety i wady Punktem wyjścia dla rozważań jest art....

Więcej

21 marca 2024

Kiedy KRS może nałożyć grzywnę na wspólników i zarząd sp. z o.o?

Obowiązki i odpowiedzialność zarządu w sp. z o.o Zgodnie z art. 151 KSH, zarząd reprezentuje...

Więcej

Dodaj komentarz