Sprzedaż domeny / strony internetowej - O czym należy pamiętać?

O ile sprzedaż innych składników majątku w działalności gospodarczej (również tych niematerialnych, czyli w szczególności różnych praw) nie budzi w zasadzie żadnych emocji czy kontrowersji, o tyle wiele podmiotów może zadawać sobie pytanie: jak często dochodzi do sprzedaży domeny internetowej czy profilu w mediach społecznościowych (które np. mają wypracowane określone zasięgi)?

Odpowiedź na powyższe pytanie brzmi: coraz częściej. Co prawda obecnie sprzedaż domeny internetowej nie jest tak popularna jak np. sprzedaż spółki czy cesja leasingu, ale w dalszym ciągu transakcje na domenach internetowych czy serwisach są popularne.

Dowodem na popularność sprzedaży stron internetowych w obrocie gospodarczym jest, chociażby fakt, że istnieje obecnie kilkanaście tzw. giełd domen, a także różnych portali aukcyjnych obsługujących sprzedaż stron internetowych, tak jeśli chodzi o nazwę domeny, czy też adres www.

Jak wygląda proces w przypadku sprzedaży domeny?

Stronę internetową można sprzedać na kilka sposobów. Nie ma jednej, abstrakcyjnej odpowiedzi na to, który sposób jest najlepszy. Analiza potencjalnych korzyści zależy od wielu czynników, przede wszystkim od tego, czy przedsiębiorca już ma kupca na stronę internetową oraz, czy zarys ogólnych warunków umowy już jest przez strony uzgodniony.

Jednym z możliwych sposobów sprzedaży strony internetowej jest skorzystanie z giełd internetowych (takich jak np. aftermarket.pl czy Flippa). Korzyścią takiego rozwiązania jest niewątpliwie prostota w obsłudze, bowiem strony w znacznym stopniu związane są regulaminami giełdy domen. Strony umowy bowiem będą mogły skorzystać z pozostającego w obrocie na giełdzie domen wzorca umowy. Ponadto, w przypadku sprzedaży strony przez giełdę domen istotne jest, że sprzedaż zazwyczaj będzie odbywała się przy wykorzystaniu wzorca umowy. W praktyce będzie oznaczało to, że umowa powinna być wolna od postanowień rażąco niekorzystnych dla którejkolwiek ze stron.

Podmiot chcący zbyć prawa do strony internetowej również nie musi przygotowywać samodzielnie ogłoszenia i wyszukiwać klientów- giełda domen zazwyczaj odwiedzają osoby zainteresowany transakcją związaną z nabyciem bądź zbyciem strony internetowej. Wadą takiego rozwiązania jest niewątpliwie konieczność dostosowania się do wewnętrznych regulacji giełdy domen, a także koszty pośrednie, które mogą wyniknąć podczas finalizacji transakcji (giełda domen zazwyczaj ma określone opłaty, gdyż są to podmioty, które działają na rynku komercyjnym).

Alternatywą jest skorzystanie z giełdy domen, ale w drodze tzw. sprzedaży prywatnej. W tym trybie założeniem jest, że przedsiębiorca ma nabywcę i nie musi zamieszczać publicznego ogłoszenia na giełdzie domen. W tym przypadku giełda domen jest tylko przestrzenią na dokonanie transakcji, ale nie wykorzystuje się jej w celu znalezienia nabywcy na stronę internetową.

Strony transakcji sprzedaży praw do domeny internetowej również mogą sfinalizować transakcję samodzielnie, w drodze umowy, z pominięciem giełdy domen i innych pośredników. Główną zaletą takiego trybu postępowania jest swoboda w warunkach transakcji i treści umowy. Podstawą takiego trybu działania jest umowa między nabywcą a zbywcą strony internetowej. W takiej umowie jednak strony muszą świadomie i kompleksowo uregulować określone kwestie, aby w przyszłości uniknąć potencjalnego sporu na gruncie wykonania umowy sprzedaży strony internetowej.

Sprzedaż strony internetowej: wybrane problemy praktyczne

Sprzedaż strony internetowej jest specyficzną czynnością prawną. Zbywający zazwyczaj nie jest właścicielem domeny, a jedynie przysługują mu określone prawa do strony internetowej. Sprzedaż strony internetowej zazwyczaj będzie miała charakter umowy sprzedaży ZCP, czyli zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Kiedy mamy do czynienia ze sprzedażą ZCP, a kiedy tylko ze sprzedażą domeny internetowej? Przez ZCP rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania. W praktyce zatem, jeżeli umowa sprzedaży strony internetowej zawiera więcej niż tylko sprzedaż samej strony (np. sprzedaż grafik, baz klientów, algorytmów czy przeniesienie praw autorskich) w ten sposób, że strona może działać samodzielnie (np. jako sklep internetowy), to należy w takiej sytuacji dokładnie zbadać, czy sprzedaż takiej strony nie będzie miała charakteru sprzedaży ZCP.

Rozróżnienie, czy dana transakcja jest wyłącznie sprzedażą strony, czy sprzedażą ZCP ma doniosłe skutki, bowiem dla sprzedaży ZCP ustawodawca przewidział szczególną formę. Identyfikacja, czy dana transakcja będzie sprzedażą ZCP, czy zwykłej strony internetowej powinna być dokonana przed zawarciem umowy – z uwagi na wymogi co do formy. Oprócz samego przedmiotu umowy należy rozważyć jeszcze inne kwestie, w szczególności przeniesienia praw autorskich co do treści, które obecnie znajdują się na stronie internetowej. Może to być szczególnie ważne w przypadku odpowiednio wypozycjonowanych blogów internetowych.

Tak jak sygnalizowaliśmy powyżej, ze sprzedażą ZCP związany jest inny problem, mianowicie formy czynności prawnej, jaką jest sprzedaż praw do strony internetowej. Co do zasady przepisy nie przewidują wymogu szczególnej formy dla tego rodzaju czynności prawnej, aczkolwiek wymóg formy może wynikać z przedmiotu umowy. Jeżeli w ramach sprzedaży strony internetowej przenosi się część praw autorskich, to w takim wypadku umowa powinna być sporządzona w formie pisemnej. Jeżeli w ramach umowy identyfikuje się sprzedaż ZCP, umowa taka powinna być sporządzona w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi. Brak zachowania wymogów co do formy może przesądzić o nieważności całej czynności prawnej.

Fundamentalną kwestią, którą strony powinny doprecyzować w pierwszej kolejności, jest przedmiot umowy. W każdym stosunku prawnym bardzo ważne jest precyzyjne określenie, czego tak naprawdę dana umowa dotyczy. W przypadku strony internetowej może być to udostępnienie loginów, prawa do korzystania z danej domeny czy cesja praw i obowiązków wynikających z umowy hostingowej zawartej pomiędzy sprzedawcą a podmiotem trzecim.

W kolejnym aspekcie należy zwrócić szczególną uwagę na kwestie z zakresu prawa własności intelektualnej. Chodzi tutaj w szczególności o prawa autorskie (określenie zasad przeniesienia czy udzielenia licencji, także bardzo ważne jest określenie pól eksploatacji) oraz o prawa własności przemysłowej (jeżeli na stronie jest prawnie chroniony np. znak autorski, z którego nabywca będzie chciał w dalszym ciągu korzystać).

Poza tymi kwestiami szczegółowymi dla umowy sprzedaży strony internetowej, podmioty zaangażowane w transakcję powinny także zwrócić uwagę, czy zawiera ona wszystkie elementy typowe dla każdej umowy (które często są pomijane!). Należy do nich przede wszystkim określenie klauzuli salwatoryjnej, poprawne sporządzenie klauzuli siły wyższej czy dokonanie wyboru prawa i sądu właściwego.

Powyższe jest tylko przykładowym określeniem kwestii, na które należy zwrócić szczególną uwagę, aby umowa i cała transakcja przebiegła dla stron bezproblemowo i sprawnie.

Podsumowanie

Umowa sprzedaży strony internetowej jest czynnością prawną, która zyskuje na popularności wraz ze wzrostem znaczenia marketingu internetowego. Mogłoby się wydawać, że umowa sprzedaży domeny jest prostą czynnością prawną, ale to jedynie pozorne pierwsze wrażenie. Zaniedbanie istotnych kwestii, charakterystycznych dla umowy tego rodzaju może zadecydować o jej nieważności lub bezskuteczności. W związku z powyższym w toku sprzedaży strony internetowej warto skorzystać z usług kancelarii, która może zapewnić wsparcie prawne na każdym etapie transakcji.