Pozostałe Artykuły
Czym jest umowa przedwstępna?
Umowa przedwstępna zgodnie z kodeksem cywilnym jest to umowa, przez którą jedna ze stron lub obie zobowiązują się do zawarcia oznaczonej umowy. Umowa przedwstępna powinna określać istotne postanowienia umowy przyrzeczonej (docelowej). W praktyce umowa przedwstępna zazwyczaj dotyczy nabycia udziałów, nieruchomości czy maszyn.
Dobrze przygotowana umowa przedwstępna jest zabezpieczeniem obu stron na czas negocjacji. Jeżeli bowiem umowa przedwstępna jest sporządzona w formie wymaganej dla umowy przyrzeczonej, każda ze stron może sądownie żądać jej zawarcia. Przykładowo, jeżeli umowa przedwstępna sprzedaży mieszkania została sporządzona w formie aktu notarialnego, zarówno nabywca jak i kupujący, mogą się domagać sądownie jej zawarcia.
Zobacz również: List intencyjny – co powinien zawierać i jak go napisać?
Czym jest zadatek? Zadatek a zaliczka
Podpisanie umowy przedwstępnej jest niejako zabezpieczeniem samym w sobie. Tak jak wskazaliśmy powyżej, jednak strony często decydują się na dodatkowe zabezpieczenie umowy w formie zadatku lub zaliczki.
Zaliczka jest to względnie niesformalizowana forma zabezpieczenia w umowie, która nie została uregulowana szczegółowo w kodeksie cywilnym. Zaliczka jest to suma pieniężna przekazana na poczet przyszłych roszczeń (np. roszczenia o zapłatę ceny zakupu). Kluczową informacją w tym zakresie jest, że co do zasady zaliczka podlega zwrotowi w przypadku niezawarcia umowy.
Zadatek natomiast jest to bardziej sformalizowana forma zabezpieczenia zapłaty, która posiada swoją definicję w kodeksie cywilnym. W braku odmiennego zastrzeżenia umownego albo zwyczaju zadatek przy zawarciu umowy ma to znaczenie, że w razie niewykonania umowy przez jedną ze stron druga strona może bez wyznaczenia terminu dodatkowego od umowy odstąpić i otrzymany zadatek zachować, a jeżeli sama go dała, może żądać sumy dwukrotnie wyższej. Innymi słowy, zadatek w przypadku braku zawarcia umowy przyrzeczonej przepada. Z drugiej strony jednak, jeżeli do zawarcia umowy nie doszło z winy strony, która otrzymała zadatek (np. sprzedający), to musi on zapłacić podwójną wartość zadatku.
Zobacz również: EPU (eSąd) – jak złożyć pozew w postępowaniu elektronicznym? Wszystko, co powinieneś wiedzieć
Jak dochodzić zwrotu zadatku?
Przede wszystkim warto zaznaczyć, że poniższe zapatrywania dotyczą zarówno zwrotu zaliczki, zwrotu zadatku, jak również jego podwójnej zapłaty w przypadku odstąpienia od umowy ze strony kontrahenta, który otrzymał zadatek.
Pierwszym krokiem jest dokładna analiza stanu faktycznego oraz tego, czy roszczenie o zwrot zadatku jest faktycznie zasadne. Sama analiza i przygotowanie strategii jest niezwykle istotne, bowiem dzięki temu wierzyciel może sprawdzić, czy roszczenie jest zasadne i ewentualnie podjąć decyzję dot. dalszego postępowania.
Jeżeli po analizie okaże się, że roszczenie jest zasadne, wierzyciel może podjąć kroki windykacyjne. W praktyce windykacja ma dwa wymiary – polubowny (miękki) oraz sądowy (tzw. twarda windykacja).
Windykacja polubowna zazwyczaj polega na próbach kontaktu z dłużnikiem (telefonicznie, mailowo, listownie) oraz wypracowaniu porozumienia w sprawie płatności. Dobrze przeprowadzona windykacja polubowna może skutkować znacznie szybszą spłatą zadłużenia aniżeli windykacja sądowa. Z drugiej strony jednak w tym trybie nie ma możliwości zajęcia konta czy przymusowej, komorniczej licytacji majątku dłużnika.
Windykacja sądowa natomiast wiąże się z koniecznością poniesienia kosztów sądowych, złożenia pozwu oraz przeprowadzeniu całego postępowania o zapłatę. Często postępowania sądowe o zapłatę trwają nawet kilka lat, aczkolwiek po uzyskaniu pomyślnego orzeczenia wierzyciel może skierować sprawę do komornika.
Zobacz również: Co to jest dobrowolne poddanie się egzekucji, kto może to zrobić i jak to zrobić (777 kpc)
Kiedy windykacja zadatku z umowy przedwstępnej jest skuteczna?
Tak jak zasygnalizowaliśmy powyżej, windykacja zwrotu zadatku z umowy przedwstępnej jest trudniejsza niż typowa windykacja faktury. Nie oznacza to jednak, że jest niemożliwa to przeprowadzenia. Warto jednak powierzyć prowadzenie postępowania o zwrot zadatku profesjonalnemu pełnomocnikowi, który sprawi, że windykacja będzie nie tylko skuteczna, ale także bezproblemowa dla wierzyciela.
Zaufali nam:
