Od już dość dawna, bo od 1 stycznia 2019 r., ci z podatników, którzy prowadzą działalność badawczo-rozwojową, mają możliwość skorzystania z preferencyjnego opodatkowania dochodów uzyskanych w związku z wytworzonymi lub ulepszonymi kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej w wysokości 5% podatku PIT lub CIT, tak zwana ulga IP Box. Natomiast wciąż wielu przedsiębiorców nie wie w jaki sposób należy ją wyliczyć. Wskazujemy i objaśniamy.
Czym jest ulga IP Box?
Ulga w postaci preferencyjnego opodatkowania została wprowadzona do polskiego obrotu prawnego 23 października 2018 r., w wyniku zbiorczej nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ordynacji podatkowej oraz kilku innych ustaw i weszła w życie od 1 stycznia 2019 roku. Jako deklarowany cel tej zmiany wskazano chęć pobudzenia rynku nowych technologii przez wprowadzenie 5% preferencji podatkowej w podatku PIT i CIT dla dochodów uzyskanych z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, zamiast dotychczasowych 17/32 % (zasady ogólne PIT), 19% (podatek liniowy PIT) oraz 9/19 % (podatek CIT).
By ją uzyskać należy spełnić szereg przesłanek takich jak: obowiązek prowadzenia działalności badawczo-rozwojowej, konieczność wykazania, że w ramach tej działalności doszło do wytworzenia kwalifikowanego IP (kwalifikowane prawo własności intelektualnej), obowiązek prowadzenia odrębnej ewidencji zdarzeń gospodarczych a która obejmuje wszystkie operacje finansowe związane z dochodami z kwalifikowanych IP, konieczność osiągnięcia dochodu z kwalifikowanego IP, które podlega opodatkowaniu w Polsce, czy obowiązek wykazania, że poniesiono koszty kwalifikowane w związku z wytworzeniem, rozwinięciem lub ulepszeniem kwalifikowanego IP. Oprócz tego, często praktykowanym jest jeszcze uzyskanie potwierdzenia słuszności zastosowania preferencyjnej stawki przez wystąpienie o i uzyskanie pozytywnej opinii organów skarbowych w ramach interpretacji indywidualnej.
Jak zatem mam wyliczyć wysokość ulgi IP Box?
Zgodnie z tym co wskazuje art. 30ca ust. 7 ustawy o PIT (analogicznie art. 24d ust. 7 ustawy o CIT), dochód, dla którego można zastosować ulgę IP Box, jest dochodem uzyskanym z kwalifikowanego IP w postaci:
- zysku ze sprzedaży kwalifikowanego IP,
- należności otrzymanych z tytułu umów licencyjnych dotyczących kwalifikowanego IP,
- zysku z kwalifikowanego IP uwzględnionego w cenie sprzedaży produktu lub usługi,
- uzyskanego w postępowaniu spornym (sądowym lub arbitrażowym) odszkodowania za naruszenie praw wynikających z kwalifikowanego IP.
Dochodem z kwalifikowanego IP jest zatem nadwyżka przychodów osiągniętych z kwalifikowanego IP nad kosztami pośrednio lub bezpośrednio związanych z tym przychodem. Natomiast w przypadku, gdy dochód z kwalifikowanego IP nie wystąpi, podatnik ma możliwość odliczenia powstałej straty w najbliższych kolejno następujących po sobie 5 latach podatkowych, jednakże tylko w odniesieniu do dochodu osiągniętego z tego samego kwalifikowanego IP lub tego samego rodzaju produktu, usługi lub grupy produktów lub usług, w których to samo kwalifikowane IP zostało wykorzystane.
Co do zasady podstawą opodatkowania preferencyjną stawką podatku dochodowego w wysokości 5% jest iloczyn dochodu z kwalifikowanego IP i wskaźnika nexus. By obliczyć wskaźnik nexus należy posłużyć się tym oto poniższym wzorem:
n = (a + b) x 1,3 / (a + b + c + d)
gdzie poszczególne litery oznaczają koszty:
𝒂 – działalności badawczo-rozwojowej związanej z kwalifikowanym IP;
𝒃 – nabytych wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym IP, od podmiotu niepowiązanego, wskazanego w art. 23m ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT (analogicznie art. 11a ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT);
𝒄 – nabytych wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym IP, od podmiotu powiązanego wskazanego w art. 23m ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT (analogicznie art. 11a ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT);
𝒅 – nabytego przez podatnika kwalifikowanego IP.
Wskaźnik nexus ma na celu zobrazowanie wysokości kwalifikowanych kosztów i jest określany indywidualnie dla każdego kwalifikowanego IP osobno. Jeśli podatnik w ramach prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej, prowadzi prace nad więcej niż jednym kwalifikowanym IP, w celu skorzystania z ulgi podatkowej będzie zobowiązany do wyliczenia wskaźnika nexus osobno dla każdego ze swoich kwalifikowanych IP.
W przypadku trudności z ustaleniem faktycznych kosztów (zwłaszcza dotyczących działalności badawczo-rozwojowej związanej z kwalifikowanym IP), dopuszcza się stosowanie w drodze analogii reguły wynikającej z art. 22 ust. 3 i ust. 3a ustawy o pdof, zezwalającej na ustalenie wysokości kosztów podatkowych w takim stosunku, w jakim przychody z poszczególnych źródeł pozostają w przychodzie ogółem (por. interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z dnia 2 grudnia 2020 r., nr 0113-KDIPT2-3.4011. 788.2020.2.ID).
Wysokość możliwej do zastosowania ulgi IP Box stanowi różnicę pomiędzy wartością zapłaconego podatku w trakcie roku na podstawie obowiązującej stawki podatku dochodowego a kwotą podatku wyliczoną w oparciu o preferencyjną stawkę 5%.
Wyliczenia dochodu z kwalifikowanego IP, dla którego można zastosować preferencyjne opodatkowanie, dokonuje się zgodnie ze wzorem:
D x n
gdzie:
D – dochód z kwalifikowanego IP,
n – wskaźnik nexus.
Otrzymana zgodnie z powyższym wzorem wartość stanowi podstawę opodatkowania preferencyjną stawką podatku dochodowego w wysokości 5%.
Ip Box – co jeśli dochód nie wystąpił?
Gdy jednak po dokonaniu przeliczenia okaże się, że koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów osiągniętych z danego kwalifikowanego IP, wtedy różnica jest stratą. W takim przypadku podatnik ma możliwość odliczenia tej straty w najbliższych kolejno następujących po sobie 5 latach podatkowych, jednakże tylko w odniesieniu do dochodu osiągniętego z tego samego kwalifikowanego IP lub tego samego rodzaju produktu, usługi lub grupy produktów lub usług, w których to samo kwalifikowane IP zostało wykorzystane.
Wymóg dokumentacyjny
Dodatkowo nie wolno zapominać o tym, że jednym z głównych wymogów stawianych kandydatom do skorzystania z ulgi IP Box jest wymóg dokumentacyjny. Przejawia się on w tym, że korzystający z ulgi muszą prowadzić odrębną ewidencję dla wszystkich zdarzeń gospodarczych i to nie tylko dla tych związanych z ulgą IP Box, ale też do wszystkich pozostałych związanych z prowadzoną działalnością. W takiej ewidencji powinna przede wszystkim znaleźć się łączna suma uzyskanych w danym okresie przychodów, kosztów, dochodów, strat wraz ze szczególnym wskazaniem dochodów, dla których można zastosować 5% stawkę podatku dochodowego oraz pozostałych.
Co ważne transakcje gospodarcze związane z tą ulgą należy wyszczególnić w księdze przychodów i rozchodów (w postaci arkusza kalkulacyjnego) lub księgach rachunkowych (za pomocą konta ksiąg pomocniczych). W przypadku tych podatników, którzy prowadzą KPiR i stosują na potrzeby ulgi IP Box ewidencjonowanie zdarzeń gospodarczych w formie arkusza kalkulacyjnego, muszą oni pamiętać o tym, by ujmować w nim comiesięczne zestawienia wydatków w wartościach narastających. Natomiast nie muszą oni prowadzić tak szczegółowych ewidencji, jak podmioty prowadzące pełną księgowość.
Ci zaś, którzy w ramach prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej pracują nad wytworzeniem więcej niż jednego kwalifikowanego IP, mają obowiązek do prowadzenia osobnej ewidencji dla każdego projektu. Dodatkowo w takim przypadku należy w ewidencji zawrzeć opis projektu a także czas jego trwania (od momentu rozpoczęcia do momentu jego zakończenia), wykaz wszystkich osób pracujących nad projektem wraz z wyszczególnieniem prac przez nie stworzonych.
Ulga IP Box – słowem podsumowania
Ulga IP Box jest zdecydowanie rozwiązaniem wartym polecenia wszystkim tym, którzy prowadzą biznes opierający się na prowadzeniu badań i kreowaniu nowych usług. Potencjalne problemy mogą pojawić się przy spełnianiu warunków niezbędnych do jej uzyskania, szczególnie w kwestii uzyskania indywidualnej interpretacji niemniej wydaje się, że jest to warte koniecznego nakładu pracy.
Zaufali nam:
