Jak przebiega windykacja sądowa? Rodzaje postępowań

Windykacja sądowa to proces, który wszczynany jest przez wniesienie pozwu ze strony wierzyciela. Jak każdy proces cywilny, postępowania windykacyjne mają swoje etapy, wymagają ze strony wierzyciela przedstawienia dowodów, a czasem nawet przeprowadzenia rozprawy i przesłuchania świadków. Statystyki pokazują, że polskie sądy (w tym wydziały cywilne) nie należą do sądów najszybciej rozpoznających sprawy. Z tego względu często wierzyciel musi oczekiwać na rozpatrzenie sprawy nawet kilkanaście miesięcy.
Wierzyciel może wybrać kilka rodzajów postępowań sądowych w celu dochodzenia należności. Są to:
-
elektroniczne postępowanie upominawcze,
-
postępowanie upominawcze,
-
postępowanie nakazowe,
-
postępowanie w trybie gospodarczym,
-
Postępowania polubowne (np. arbitraż).
Każde z tych postępowań ma różny czas trwania i określoną specyfikę. Ponadto, nie można zapominać o szczególnych wymogach formalnych (np. konieczność przedłożenia pisemnego uznania długu w przypadku postępowania nakazowego). Nie ulega wątpliwości, że wybór rodzaju postępowania może determinować to, jak szybko wierzyciel uzyska zapłatę. Błędy w tym zakresie mogą znacząco wydłużyć cały proces.
Od czego zależy czas trwania windykacji sądowej?
Czas trwania sprawy sądowej zależy od wielu zmiennych. W poniższym fragmencie przybliżymy najważniejsze aspekty, które mogą mieć wpływ na czas trwania windykacji sądowej.
Po pierwsze, niezwykle istotny w tym kontekście jest stopień skomplikowania sprawy. Nie ulega wątpliwości, że windykacja prostej należności wynikającej z bezspornej i uznanej przez dłużnika faktury będzie trwała krócej, aniżeli windykacja należności w skomplikowanej sprawie budowlanej. Niezależnie jednak od tego, jak bardzo sprawa jest złożona, warto dołożyć należytej staranności nie tylko na kompletne opisanie sprawy, ale również na całościowe zebranie i przedstawienie wszystkich dokumentów.
Po drugie, istotny jest wybór trybu dochodzenia należności. W niektórych rodzajach postępowań droga do wydania orzeczenia, a co za tym idzie, wszczęcia egzekucji komorniczej, jest znacznie krótsza. Najszybsze w tym zakresie co do zasady będzie postępowanie nakazowe, gdzie wierzyciel może wszcząć postępowanie komornicze (zabezpieczające) niezwłocznie po wydaniu nakazu zapłaty. Z drugiej strony co do zasady postępowaniem, w którym najszybciej wierzyciel uzyska nakaz zapłaty, jest elektroniczne postępowanie upominawcze.
Po trzecie, wpływ na tempo windykacji ma także nastawienie samego dłużnika. Zazwyczaj w wierzyciel ma najmniejszy wpływ na ten aspekt windykacji, ale nie można o nim zapominać w praktyce. Im więcej czynności będzie podejmował dłużnik celem wydłużenia procesu, tym później wierzyciel odzyska należność. Z drugiej strony jednak, jeżeli dłużnik na którymkolwiek etapie windykacji popełni błąd, to wierzyciel nawet w przypadku najprostszego postępowania wszczętego przez EPU może mieć szansę na wszczęcie egzekucji komorniczej.
Jak przyspieszyć windykację sądową?

W przypadku przewlekłości postępowań sądowych pierwszą naturalną reakcja wydaje się skarga na przewlekłość lub pismo upominające do sądu. Warto wskazać, że nie zawsze takie działania wpłyną pozytywnie na szybkość rozpatrywanej sprawy, chociaż w wielu przypadkach jako ostateczne rozwiązania mogą być skuteczne.
Poniżej przybliżymy inne działania, które mogą realnie oraz skutecznie przyspieszyć proces odzyskiwania należności.
Przede wszystkim pozew oraz inne pisma wnoszone w trakcie postępowania powinny być pozbawione wszelkich wad formalnych. Sporządzenie pozwu z błędem lub bez wymogów przewidzianych w art. 126 kodeksu postępowania cywilnego może wydłużyć sprawę o nawet kilka tygodni. Podobnie jest w przypadku sporządzanych wadliwie pism w trakcie sprawy. Nie ulega wątpliwości, że zazwyczaj sporządzenie pism procesowych z brakami formalnymi jest domeną dłużników, a nie wierzycieli.
Ponadto, przed wszczęciem postępowania, wierzyciel powinien wyczerpać polubowny tryb dochodzenia sporu — nie tylko teoretycznie, ale także i praktycznie. Oznacza to nie tylko wysłanie pisma do dłużnika, ale także faktyczne podejmowanie prób kontaktu oraz odzyskania należności. Nasze doświadczenie pokazuje, że skutecznie i dobrze przeprowadzona windykacja przedsądowa również może doprowadzić do odzyskania należności.
Na samym końcu warto pamiętać, aby postępowanie windykacyjne nie tylko wszcząć, ale także na bieżąco monitorować, i w razie potrzeby- podejmować stosowne czynności. Zdecydowanie wierzycielom może w tym kontekście pomóc powierzenie prowadzenia sprawy pełnomocnikowi- radcy prawnemu lub adwokatowi.
Ile więc trwa windykacja sądowa?
Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi, bowiem czas trwania windykacji zależy od wielu zmiennych, które opisaliśmy m.in. w tym tekście. Jeżeli wierzyciel podejmuje wszystkie czynności poprawnie i we właściwym czasie, a dłużnik nie ma złej woli i nie działa na przedłużenie postępowania, to cały proces może trwać kilka miesięcy. Z drugiej strony jednak znane są w naszej kancelarii przypadki windykacyjne prowadzone nawet kilka lat.
Wierzyciel nie powinien jednak pozostawać bierny, bowiem w wielu przypadkach windykacja (zwłaszcza sądowa) to jedyny sposób na odzyskanie należności.
Istnieją jednak sposoby na przyspieszenie i usprawnienie procesów windykacyjnych w firmie. Jednym z nich jest bieżący monitoring należności. Z drugiej strony czynności przygotowawcze (takie jak zbieranie materiału dowodowego czy uznanie długu przez dłużnika) warto podejmować już na etapie windykacji polubownej. Finalnie natomiast warto powierzyć kompleksowe przeprowadzenie windykacji profesjonalistom.
Podsumowanie

Co do zasady, proces windykacji sądowej w Polsce jest długotrwały i zależny od wielu czynników. Przedsiębiorcy często muszą korzystać z różnych form postępowania, takich jak elektroniczne postępowanie upominawcze, postępowanie nakazowe czy polubowne. Czas trwania zależy m.in. od złożoności sprawy, rodzaju wybranego postępowania oraz postawy dłużnika – przy prostszych sprawach proces może zająć kilka miesięcy, jednak bardziej skomplikowane przypadki mogą trwać nawet kilka lat. Przyspieszenie postępowania jest możliwe przez przygotowanie pozbawionych wad formalnych dokumentów, wyczerpanie polubownych prób odzyskania należności oraz aktywne monitorowanie postępu sprawy. W celu zwiększenia efektywności odzyskiwania należności zaleca się także korzystanie z usług profesjonalnych pełnomocników, zachęcamy zatem do kontaktu z naszym zespołem ekspertów w celu usprawnienia odzyskiwania należności.
Zaufali nam: