|
11 marca 2023 | Ostatnio zmodyfikowano 17 grudnia, 2023 o 11:58 | Czas na przeczytanie: 8 minut
Pozostałe Artykuły
Czy warto udzielać gwarancji na sprzedawany towar?
Obecnie bardzo silna konkurencja sprawia, że nie wystarczy oferować towaru analogicznego, jak firmy działające w tym samym sektorze, ale po niższej cenie. Wielu przedsiębiorców operuje już na granicy opłacalności marży, dlatego poszukują oni innych sposobów na zainteresowanie potencjalnych odbiorców swoją ofertą.
Odzwierciedleniem proklienckiego podejścia może być gwarancja, budująca renomę przedsiębiorcy jako wiarygodnego i odpowiedzialnego partnera handlowego, który bierze odpowiedzialność za swoje produkty. Gwarancja jest mechanizmem, który może pojawić się na wielu szczeblach obrotu. Na czym polega to rozwiązanie i jak z niego skorzystać?
Kto udziela gwarancji na produkt i na czym ona polega?
Pojęcie gwarancji zostało określone w art. 577 §1 k.c. W ten sposób określa się oświadczenie woli (tzw. oświadczenie gwarancyjne) złożone przez gwaranta, która określa obowiązki i uprawnienia kupującego w sytuacji, kiedy rzecz sprzedana nie ma właściwości wskazanych w oświadczeniu. Samo oświadczenie może zostać złożone w momencie zawierania umowy sprzedaży, ale także już w samej reklamie.
Przede wszystkim należy zaznaczyć, że gwarancja jest całkowicie odrębnym reżimem ochrony konsumenta niż rękojmia i w przeciwieństwie do niej jest całkowicie dobrowolna. Nie ma prawnego obowiązku udzielania gwarancji, a gwarantem może być każdy podmiot występujący w łańcuchu między wytworzeniem towaru a wydaniem go konsumentowi:
- producent;
- sprzedawca;
- dystrybutor;
- importer.
Warunki gwarancji są bardzo elastyczne i, w przeciwieństwie do rękojmi, mogą być w szerokim stopniu modyfikowane przez gwaranta. Ustawa przewiduje w tym zakresie jedynie modelowe rozwiązania wyjściowe.
Warto pamiętać, że kupujący może wykonywać uprawnienia z rękojmi za wady fizyczne rzeczy niezależnie od uprawnień wynikających z gwarancji, przy czym wykonanie uprawnień z gwarancji w żaden sposób nie wpływa na zakres rękojmi. Co więcej sprzedawca, przyjmując reklamowany towar nie może decydować za kupującego, z jakiego reżimu ochrony chce on skorzystać (rękojmia lub gwarancja).
Zgodnie z art. 579 §3 k.c. w razie wykonywania przez kupującego uprawnień z gwarancji termin do skorzystania z uprawnień z rękojmi ulega zawieszeniu z dniem zawiadomienia sprzedawcy o wadzie i biegnie dalej dopiero od momentu:
- wykonania przez gwaranta obowiązków wynikających z gwarancji;
- bezskutecznego upływu czasu na wykonanie obowiązków gwaranta
Zakres gwarancji i termin jej obowiązywania
Gwarant może w sposób dowolny określić przedmiotowy zakres gwarancji co do jakości rzeczy sprzedanej, ale jeśli tego nie zrobi, domniemywa się, że obowiązki opiewają na:
- usunięcia wady fizycznej rzeczy;
- dostarczenie rzeczy wolnej od wad –
pod warunkiem że wady ujawnią się w terminie wskazanym w oświadczeniu gwarancyjnym. Również faktyczny sposób realizacji tych obowiązków może być określony indywidualnie przez gwaranta. Najczęściej polegają one jednak na zwrocie ceny, wymianie rzeczy na nową lub jej naprawie albo świadczeniu innego rodzaju usług (np. wsparcia technicznego, konsultacji, konfiguracji).
Zasadniczo czas obowiązywania gwarancji wynosi 2 lata, o ile w oświadczeniu gwarancyjnym nie wskazano inaczej. Nie ma więc przeszkód, aby wydłużyć gwarancję. Warto jednak pamiętać, że uprawnienia gwarancyjne nie mogą być mniej korzystne niż ochrona przyznana na mocy ustawy.
Należy zaznaczyć, że za każdym razem, kiedy gwarant wymienił lub naprawił rzecz, realizując swoje uprawnienia gwarancyjne termin ochrony biegnie od nowa, od momentu wymienionej lub naprawionej rzeczy. Jeśli jednak okaże się, że naprawa nie była istotna, nabywca żądał innych świadczeń niż naprawy albo wymiany albo gwarant po prostu nie uznał gwarancji, zamiast rozpoczęcia biegu terminu ochrony od nowa ulega on wydłużeniu o czas, przez jaki nie było możliwe korzystanie z rzeczy.
W jaki sposób powinno być sformułowane oświadczenie gwarancyjne?
Minimalną treść oświadczenia gwarancyjnego określa art. 5771 k.c. Przede wszystkim powinno być ono sformułowane w sposób jasny i zrozumiały, a w miarę możliwości informacje należy przekazać w formie graficznej. Dodatkowo, jeżeli rzecz jest wprowadzana do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej , oświadczenie gwarancyjne należy sporządzić w języku polskim. Nie dotyczy to jednak:
- nazw własnych;
- znaków towarowych;
- nazw handlowych;
- oznaczeń pochodzenia towarów;
- zwyczajowo stosowanej terminologii naukowej i technicznej.
Każde oświadczenie gwarancyjne powinno zawierać przynajmniej minimum informacji pozwalających na wykonanie uprawnień przysługujących z gwarancji. Przepisy wskazują na:
- nazwę i adres gwaranta albo jego przedstawiciela w Rzeczypospolitej Polskiej;
- czas trwania i terytorialny zakres ochrony gwarancyjnej;
- uprawnienia przysługujące w razie stwierdzenia wady;
- oświadczenie, z którego jednoznacznie wynika, że korzystanie z gwarancji w żaden sposób nie uchybia i nie ogranicza możliwości korzystania z rękojmi, a także nie zawiesza uprawnień z niej wynikających.
Kupujący zawsze ma prawo żądać od gwaranta wydania oświadczenia gwarancyjnego na papierze lub innym trwałym nośniku. Zwykle oświadczenie ma postać karty gwarancyjnej lub książeczki, ale może zostać przekazane np. na płycie CD razem z instrukcją.
Jak kupujący może wykonać uprawnienia wynikające z gwarancji?
Osoba wykonująca uprawnienia z gwarancji powinna dostarczyć rzecz do miejsca wskazanego w oświadczeniu gwarancyjnym lub do miejsca, w którym rzecz została wydana przy udzielaniu gwarancji. Zwykle będzie to serwis, ale może być też siedziba gwaranta, a nawet miejsce, w którym zakupiono towar. Dostarczenia dokonuje się na koszt gwaranta, co oznacza, że kupujący ma prawo domagać się zwrotu zapłaconej kwoty.
Jedynie w przypadku sytuacji, kiedy z okoliczności wynika, że wada powinna być usunięta w miejscu, w którym rzecz znajdowała się w chwili jej ujawnienia, nie ma potrzeby dostarczania towaru gwarantowi. Może to dotyczyć np. ciężkiego sprzętu, jak suwnice bramowe lub procesowe wykorzystywane, chociażby w branży TSL
Gwarant jest zobowiązany do wykonania swojego zobowiązania w terminie wskazanym w oświadczeniu gwarancyjnym. Jeśli takie terminu nie podano, zobowiązanie powinno być wykonane niezwłocznie, ale nie później niż w terminie 14 dni od dnia dostarczenia mu rzeczy przez osobę uprawnioną z gwarancji.
Zwrot towaru, który został naprawiony co do zasady nie następuje bezpośrednio do nabywcy, ale miejsca wskazanego w gwarancji lub miejsca wydania rzeczy, kiedy udzielono gwarancji.
Część firm oferuje jednak gwarancję określaną jako door-to-door (D2D). To zobowiązanie gwaranta do wykonania usługi gwarancyjnej bez wychodzenia z domu przez kupującego. Nie chodzi jednak o naprawę rzeczy bezpośrednio w miejscu zamieszkania lub siedzibie nabywcy, ale o odbiór reklamowanego towaru przez kuriera oraz dostarczenie go z powrotem pod wskazany adres.
Co może zrobić kupujący, którego reklamacja z tytułu gwarancji została odrzucona?
Wprawdzie obowiązujące przepisy nie przewidują możliwości złożenia odwołania w przypadku odrzucenia reklamacji z tytułu gwarancji, nie oznacza to jednak, że podjęcie polemiki jest z góry skazane na porażkę. Przede wszystkim konsumenci mogą skorzystać z platformy ODR pozwalającej na polubowne rozstrzyganie sporów konsumenckich. Spory konsumenckie mają charakter poreklamacyjny co oznacza, że w pierwszej kolejności należy złożyć u gwaranta reklamację, która nie została uznana lub została uznana niezgodnie z oczekiwaniami kupującego.
Takim organem polubownym może być np. Inspekcja Handlowa, ale też niepubliczne podmioty sektorowe, np. Ultima Ratio lub Centrum Polubownego Rozstrzygania Sporów dot. Żywności. Podmiot uprawniony musi być wpisany do rejestru UOKiK.
Postępowanie w sprawach pozasądowego rozwiązywania sporów konsumenckich jest realizowane na podstawie przepisów ustawy o pozasądowym rozwiązywania sporów konsumenckich. Zgodnie z jej art. 33 ust. 1 postępowanie wszczynane jest na żądania konsumenta, a na żądanie przedsiębiorcy jedynie wtedy, gdy taką możliwość przewiduje regulamin instytucji. Wniosek powinien zawierać przynajmniej:
- oznaczenie stron;
- określenie żądania;
- wskazanie rodzaju postępowania;
- podpis wnioskodawcy.
Termin na złożenie wniosku powinien być określony w regulaminie instytucji i nie może być krótszy niż 1 rok od dnia, w którym strona występująca z wnioskiem podjęła próbę kontaktu z drugą stroną w celu bezpośredniego rozwiązania sporu. Co do zasady postępowanie powinno zakończyć się w terminie 90 dni, ale może ulec wydłużeniu, jeżeli stan faktyczny sprawy jest skomplikowany. Wszczęcie postępowania przerywa bieg przedawnienia.
Ochrona kupującego może być również realizowana na poziomie procesowym poprzez złożenie powództwa do sądu powszechnego. Warto rozważyć skorzystanie w takiej sytuacji z profesjonalnej pomocy prawnej. Wykwalifikowani prawnicy dopilnują dochowania niezbędnych formalności i podejmą się reprezentacji kupującego przed sądem.
Pytania i odpowiedzi
Udzielenie gwarancji następuje poprzez złożenie przez gwaranta oświadczenia gwarancyjnego. Sama gwarancja rozumiana jako dokument jest jedynie fizycznym potwierdzeniem tego oświadczenia. Oczywiście kupujący ma prawo żądać wydania takiego dokumentu (np. karty lub książeczki gwarancyjnej), a bez niego mogą pojawić się problemy natury dowodowej. Samo uprawnienie istnieje jednak niezależnie od jego fizycznego odzwierciedlenia.
Nie, stosownie do art. 5771 §3 k.c. uchybienia w zakresie treści oświadczenia gwarancyjnego nie wpływają na jego ważność, a w szczególności nie pozbawiają kupującego uprawnień związanych z gwarancją?
Sprzedawca w momencie wydawania rzeczy (nawet jeśli nie jest gwarantem) powinien sprawdzić zgodność znajdujących się na rzeczy oznaczeń z tymi, które znajdują się w dokumencie gwarancyjnym oraz zweryfikować stan plomb i innych zabezpieczeń.
Zaufali nam:
