Kwestie podatkowe działalności spółek kapitałowych, a w szczególności tzw. podwójne opodatkowanie spółek kapitałowych budzą w przedsiębiorcach wiele obaw o realny spadek dochodów. Podobnie jest z przekształceniem działalności, które w ocenie wielu jest skomplikowaną i nieopłacalną procedurą. Czy można zastosować estoński CIT w spółce, która powstała w wyniku przekształcenia?
Czym jest estoński CIT i kto może z niego skorzystać?
Estoński CIT to popularna nazwa ryczałtu od dochodów spółek, uregulowanej w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych. Nadmienić należy, że standardowa stawka CIT wynosi 19%. Niektóre podmioty, tzw. mali podatnicy CIT mogą zastosować preferencyjną stawkę CIT 9%, obowiązek ten nie dotyczy jednak spółek powstałych wskutek przekształcenia. Zgodnie bowiem z ustawą o podatku dochodowym od osób prawnych, podatnik, który został utworzony w wyniku m.in. przekształcenia, połączenia lub podziału podatników, z wyjątkiem przekształcenia spółki w inną spółkę, nie może stosować 9% stawki CIT w dwóch pierwszych latach podatkowych po rozpoczęciu działalności. W tych okolicznościach zastosowanie estońskiego CIT może być dla spółek korzystne, estońskim CIT-em bowiem nie będą opodatkowane wszystkie zyski spółki, a jedynie takie zyski, które będą wypłacone ze spółki (np. w formie dywidendy).
W poradniku Ministerstwa Finansów w zakresie estońskiego CIT wskazuje się, że estoński CIT to nowoczesny, prosty i oszczędny sposób opodatkowania. Jako trzy najważniejsze korzyści wskazuje się:
Brak podatku na bieżąco – w tym systemie podatek płaci się dopiero wtedy, gdy wypłaca się zysk, przede wszystkim w formie dywidendy. Podatek nie musi być uiszczany na bieżąco
Uproszczenia formalności podatkowych, które związane są z brakiem konieczności zapłaty podatku od bieżącego zysku. Konsekwencją takiego działania jest, że nie występuje konieczność prowadzenia ewidencji podatkowych w zakresie podatku dochodowego. Pozostaje jedynie zwykła księgowość.
Obniżenie ciężaru podatkowego – łączny podatek (na poziomie spółki i wspólnika) jest niższy. W klasycznym systemie podatek wynosi ponad 26 proc. dla małych i 34 proc. dla większych podatników. Natomiast w estońskim CIT łączne obciążenie spada do 20 proc. (mali podatnicy) i do 25 proc. w przypadku większych podatników. Powyższe wyliczenia uwzględniają całość tzw. podwójnego opodatkowania.
Czy po przekształceniu JDG w spółkę można korzystać z estońskiego CIT-u?
W tej kwestii zarówno w pismach branżowych, jak i blogach prawniczych można znaleźć rozbieżne informacje. Co do zasady bowiem, z ryczałtu od dochodów spółek nie mogą korzystać podatnicy, którzy zostali utworzeni w wyniku połączenia, podziału lub innej restrukturyzacji wskazanej w art. 28k ust. 1 pkt 5–6 ustawy o CIT.
W wielu interpretacjach indywidualnych potwierdzono jednak, że z estońskiego CIT mogą skorzystać podatnicy, którzy powstaną wskutek przekształcenia. Ustawa o CIT mówi bowiem o braku możliwości skorzystania z estońskiego CIT tylko w przypadku podziału czy restrukturyzacji. Przekształcenie działalności w spółkę nie stoi bowiem na przeszkodzie.
Interpretacje indywidualne nie mają jednak mocy powszechnie obowiązującej, wiążą bowiem organy podatkowe tylko w konkretnej sprawie, w której zostały wydane. Jeżeli zatem mają Państwo wątpliwości co do możliwości zastosowania estońskiego CIT w spółce powstałej w wyniku przekształcenia, warto rozważyć złożenie wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej. Należy nadmienić, że tylko wniosek prawidłowy pod kątem formalnym może skutkować wydaniem interpretacji indywidualnej, a nasza kancelaria może pomóc Państwu taki wniosek sporządzić. Wniosek obarczony brakami formalnymi bowiem nie wywołuje zamierzonego skutku prawnego.
Jakie zmiany przyniósł w estońskim CIT Polski ład?
Polski Ład, czyli jedna z największych reform prawa podatkowego od kilku lat wpłynął również na estoński CIT. Przedsiębiorcy nie powinni się jednak obawiać, zmiany wprowadzone w polskim ładzie dodatkowo uatrakcyjniły estoński CIT dla spółek.
Po pierwsze, od 2022 r. podmiot może korzystać z estońskiego CIT po spełnieniu tylko dwóch warunków: w skład struktury właścicielskiej spółki mogą wchodzić tylko osoby fizyczne oraz firmy muszą osiągnąć minimalny poziom zatrudnienia – docelowo są to 3 osoby, które są zatrudnione w spółce na umowę o pracę albo na umowę zlecenia. Dodatkowym ułatwieniem jest, że dla przedsiębiorców, którzy zakładają swoją spółkę lub są małymi podatnikami, przewidziano aż 4 lata, żeby dojść do poziomu zatrudnienia 3 pracowników.
Początkowo, estoński CIT dostępny był tylko dla spółek z ograniczoną odpowiedzialnością i spółek akcyjnych. Na mocy polskiego ładu rozszerzono także możliwość skorzystania z tej instytucji podatkowej na spółkę komandytową, komandytowo akcyjną oraz prostą spółkę akcyjną.
Ponadto, od bieżącego roku (2022) w związku ze zmianami wprowadzonymi w polskim ładzie, nie ma konieczności zapłaty podatku od różnic między wynikiem podatkowym a bilansowym (tzw. podatek na wejściu), jeśli w systemie estońskim pozostanie się co najmniej przez 4 lata.
Opłacalność estońskiego CIT – przykłady
Czy estoński CIT się opłaca? W teorii jest to mechanizm prawa podatkowego, który pozwala obniżyć opodatkowanie spółek, które znaczną część swojego zysku reinwestują i nie wypłacają jej wspólnikom. Jak wygląda jednak estoński CIT w praktyce dla spółki z o.o. powstałej w wyniku przekształcenia?
Za modelowy wzór przyjmijmy tzw. małego podatnika CIT, którego zysk do opodatkowania wynosi 500.000 zł.
W „klasycznym” modelu opodatkowania, taki podmiot zapłaci na poziomie spółki 9% podatku CIT, zatem wyniesie on 45.000 zł. Tym samym na poziomie wspólnika zysk do opodatkowania wyniesie 455.000 zł. Na poziomie wspólnika natomiast zysk zostanie opodatkowany podatkiem od dywidendy w wysokości 19% i stawka podatku wyniesie 86.450 zł. Suma podatku w przypadku opodatkowania metodą klasyczną wyniesie 131450 zł.
Przy zastosowaniu estońskiego CIT natomiast stawka podatku na poziomie spółki wyniesie 10%. Zysk do opodatkowania będzie wynosił zatem 50.000 zł. Na poziomie wspólnika podatek od dywidendy (19%) wyniesie 95.000 zł, ale możliwe będzie zastosowanie pomniejszenia podatku o kwotę 45.000 zł, zatem na poziomie spółki podatek od dywidendy po zmniejszeniu wynosi 50.000, a podatek całkowity 100.000 zł.
Tym samym mały podatnik CIT w wyniku zastosowania systemu estońskiego zapłaci podatek w wysokości 20%, natomiast w systemie klasycznym jest to ponad 26%. Podobne oszczędności można osiągnąć w przypadku tzw. dużego podatnika CIT. Warto nadmienić, że odroczenie zapłaty CIT w ramach estońskiego CIT możliwe jest o 4 lub więcej lat, do momentu wypłaty zysków (dywidendy).
Czy planuje się zmiany w estońskim CIT?
Obserwując ostatnie trendy legislacyjne, można stwierdzić, że rok 2022 stoi pod znakiem zmian podatkowych. Czy planuje się zmiany w estońskim CIT inne niż te wprowadzone Polskim Ładem?
Tak, w estońskim CIT planuje się zmiany, a wynikają one z opublikowanego w dniu 28 czerwca projektu nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Przedsiębiorcy powinni być jednak spokojni- zmiany w estońskim CIT przewidziane w ww. nowelizacji mają charakter głównie redakcyjny i stylistyczny. Ustawodawca w nowelizacji chce doprecyzować kwestie, które budziły wątpliwości w toku praktycznego stosowania przepisów.
Zmiany dotyczą także tzw. mieszanego użytkowania pojazdów (na cele prywatne i działalności). Jeżeli projekt wejdzie w życie, to w przypadku wszystkich samochodów osobowych (a także innych składników majątku), które są używane zarówno do celów służbowych i prywatnych podatnicy zapłacą estoński CIT od połowy wartości danego składnika oraz od połowy wydatków eksploatacyjnych. Powyższe do tej pory nie wynika wprost z przepisów, ale jest poparte ugruntowaną praktyką organów podatkowych, potwierdzoną w wielu interpretacjach indywidualnych.
Nie jest znana ostateczna treść ustawy nowelizującej estoński CIT w 2022 roku, ale należy przyjąć, że w wyniku planowanych zmian ta forma rozliczenia nie powinna stracić na swojej atrakcyjności dla spółek (w tym tych powstałych wskutek przekształcenia).
Podsumowanie
Zarówno przekształcenie działalności w spółkę, jak i jej opodatkowanie może przynieść dla przedsiębiorcy korzyści w postaci bezpieczeństwa prowadzenia biznesu oraz możliwości zastosowania zgodnej z prawem preferencji podatkowej. Warto jednak przy przekształceniu oraz wyborze formy opodatkowania i stosowaniu możliwych preferencji podatkowych skorzystać z pomocy kancelarii prawnej specjalizującej się w obsłudze spółek.
Pytania i odpowiedzi
Przekształcenie działalności to w zasadzie odrębny temat, który szczegółowo opisujemy w tym tekście. Przekształcenie działalności jest możliwe, ale wymaga przede wszystkim złożonych analiz co do oczekiwań przedsiębiorcy (innymi słowy czego oczekuje od formy prawnej- np. bezpieczeństwa czy optymalizacji kosztów), a także analiz co do planu przekształcenia. W obu tych przypadkach przedsiębiorcy może pomóc kancelaria prawna.
Co wynika wprost z przedstawionych powyżej wyliczeń, estoński CIT jest korzystny dla spółek. Należy jednak pamiętać, aby forma prowadzonej działalności spełniała ustawowe przesłanki i nie powstała w wyniku wniesienia aportem przedsiębiorstwa, połączenia czy podziału.
Przedsiębiorca, przejść na estoński CIT powinien złożyć zawiadomienie o wyborze tej formy opodatkowania do właściwego naczelnika urzędu skarbowego. Przejście na estoński CIT może odbyć się do końca 1. miesiąca roku podatkowego, w którym przedsiębiorca skorzystać z estońskiego CIT, a także w trakcie roku podatkowego (co wymaga jednak zamknięcia ksiąg na CIT klasycznym i sporządzenia sprawozdania finansowego).
Zaufali nam:
