Dyrektywa DAC7 – na czym polega i jakie będą skutki jej wprowadzenia?

Dyskusja dotycząca wprowadzenia w życie dyrektywy DAC7 trwała na szczeblu europejskim już od dobrych kilku lat. Genezy tego aktu należy upatrywać w dynamicznym rozwoju całego sektora handlu online. Wynikał on między innymi z rosnącej dostępności platform, które pozwalają użytkownikom na szybkie sprzedawanie i nabywanie dóbr lub usług online.

Z czasem liczbę osób korzystających z takich platform trzeba było liczyć w milionach. Niektóre serwisu tego typu stały się prawdziwymi przedsiębiorstwami, które cieszą się szczególnie silną pozycją na rynku. Wystarczy choćby tutaj przytoczyć przykłady platform, takich jak: Allegro, OLX, Vinted itp.

Rosnąca liczba użytkowników takich platform oznaczała jednak pojawienie się nowych wyzwań związanych z kwestiami podatkowymi. Administratorzy tych serwisów mieli pełną świadomość tego, że niektórzy użytkownicy czerpią regularne dochody z tytułu sprzedaży dóbr i usług, a ich działania spełniają znamiona prowadzenia działalności gospodarczej. Tym niemniej operatorzy takich serwisów przez długie lata nie byli w żaden sposób prawnie zobowiązani do nadzorowania działalności użytkowników pod kątem skarbowym.

Dlatego z czasem zaczęto wprowadzać przepisy, które miały zwiększyć kontrolę nad tym sektorem. Ostatnim przykładem takiej regulacji jest właśnie dyrektywa DAC7. Jej celem jest zwiększenie kontroli nad sektorem handlu online i zobowiązanie administracji serwisów internetowych do gromadzenia oraz przekazywania określonych informacji na temat działalność ich użytkowników. Dane te mają być później wykorzystywane przez instytucje państwowe przede wszystkim w celach skarbowo-podatkowych.

We wstępie wspomnieliśmy o tym, że wiele osób boi się wejścia w życie dyrektywy DAC7. Jednak ten strach jest często kompletnie nieuzasadniony. Wbrew pozorom wejście w życie opisanych przepisów będzie najistotniejsze dla samych operatorów serwisów internetowych. To właśnie takie podmioty zostaną bowiem zobowiązane do wprowadzenia zmian pod względem schematu prowadzonej działalności.

Warto także dodać, że najpoważniejsze sankcje za niedopełnienie nowych obowiązków będą dotyczyć właśnie samych operatorów. Przewidziane kary są zresztą naprawdę wysokie, bo w Polsce będą liczone na ogół w setkach tysięcy lub nawet milionach złotych. Taka wysokość grzywny ma zmobilizować operatorów platform do wdrożenia przepisów wymaganych przez dyrektywę DAC7.

Co jednak z samymi użytkownikami wspomnianych platform? Tak naprawdę pod kątem prawnym nic się nie zmieni. Oczywiście użytkownicy będą musieli prawdopodobnie zaakceptować nowe wersje regulaminów, aby dalej móc korzystać z poszczególnych serwisów. Niemniej ich prawne obowiązki i zobowiązania w nie ulegną żadnym zmianom.

Natomiast podstawową zmianą będzie to, że urzędnicy skarbowi uzyskają szersze możliwości pod względem kontrolowania poszczególnych osób. Dzięki DAC7 urzędnicy otrzymają dostęp do znacznie dokładniejszych informacji na temat działalności online prowadzonej przez konkretne osoby. Te informacje mogą z kolei posłużyć do częstszego sprawdzania poprawności składanych deklaracji podatkowych.

Dla uzupełnienia dodamy jeszcze, że ustawodawca wskazał na konkretną grupę podmiotów, które będą wyłączone z obowiązków nakładanych przez dyrektywę DAC7. Wykaz ten obejmuje:

• podmioty rządowe;

• podmioty notowane na giełdzie i ich powiązane firmy/spółki;

• podmioty zajmujące się świadczeniem określonych usług (np. lotów, atrakcji związanych z organizacją publicznych wydarzeń lub profesjonalnej działalności hotelarskiej).

Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Należy bowiem podkreślić, że przepisy podatkowe dotyczące poszczególnych typów działalności mogą być zupełnie inne. Aby jednak dokładnie opisać to zagadnienie, zacznijmy od przypomnienia podstaw.

Handel prowadzony online może, ale nie musi spełniać kryteriów prowadzenia działalności gospodarczej. Przypomnijmy, że w Prawie przedsiębiorców, czyli ustawie z dnia 6 marca 2018 roku, możemy znaleźć artykuł 3, który definiuje, czym jest działalność gospodarcza. Możemy w nim przeczytać, że – „Działalnością gospodarczą jest zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu w sposób ciągły”.

Tym samym regularne oferowanie swoich usług lub dóbr online spełnia kryteria zawarte w tej definicji. Zauważmy jednak, że taką definicję trzeba również odnieść do przepisów dotyczących konkretnych rodzajów działalności.

Przykładem może być wspomniana już platforma Vinted, która z założenia ma pozwolić użytkownikom na sprzedawanie lub wymianę używanych ubrań. Natomiast przepisy dotyczące takiej działalności precyzują, iż każda osoba ma prawo do sprzedaży przedmiotów osobistych w sposób, który nie będzie prowadzić do osiągnięcia zysku, o ile jest w posiadaniu tych przedmiotów przez okres wynoszący przynajmniej 6 miesięcy. Podstawą prawną jest w tym przypadku art. 8, ust. 1, punkt 8 Ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jeżeli więc ktoś naprawdę tylko raz na jakiś czas sprzeda niepotrzebny element garderoby, nowe przepisy nie będą go dotyczyć.

Oprócz tego należy wspomnieć, że od kilku lat w Polsce obowiązuje możliwość prowadzenia tzw. działalności nierejestrowanej. Jest to drobna działalność wykonywana przez osoby fizyczne, która nie wymaga formalnego zakładania firmy. Dobra wiadomość jest taka, że mogą ją wykonywać niemal wszystkie osoby fizyczne, które nie prowadziły wcześniej działalności gospodarczej, o ile ich działalność nie wymaga posiadania koncesji.

Zła wiadomość jest z kolei taka, że w przypadku takiej działalności obowiązują dość rygorystyczne limity. Taka działalność może bowiem generować dochody w wysokości nie większej niż 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia brutto. Przykładowo, od lipca 2024 roku taka działalność może zatem generować dochody rzędu 3225 złotych miesięcznie.

Przekroczenie tego progu będzie już oznaczać konieczność rejestracji firmy lub prowadzenia zarejestrowanej działalności przy użyciu innej formy prawnej. Tym niemniej sama dyrektywa DAC7 nic pod tym względem nie zmienia. Jedyna zmiana dotyczy nowych uprawnień w zakresie kontroli wobec osób, które prowadzą działalność gospodarczą w sposób niezgodny z prawem.