|
12 stycznia 2022 | Ostatnio zmodyfikowano 26 kwietnia, 2024 o 17:41 | Czas na przeczytanie: 6 minut
Pozostałe Artykuły
Co to jest crowdfunding?
Crowdfunding, czyli finansowanie społecznościowe to nic innego, jak finansowanie różnych projektów przez społeczność za pomocą platforma finansowania społecznościowego. Jest to ciekawa, stale zyskująca na popularności alternatywa dla tradycyjnych źródeł pozyskiwania kapitału zewnętrznego z uwagi na szerokie grono dawców kapitału. Oprócz pomysłu, który ma być sfinansowany, trzeba go rozpromować i zbudować wokół niego społeczność celem zebrana suma pieniędzy od grupy finansującej projekt minus prowizja systemu płatności przy finansowaniu społecznościowym. Zainteresowani projektem i świadczenia usług finansowania mogą wesprzeć go jednorazowymi, małymi wpłatami. Łącznie te wpłaty stanowią środki na jakiś określony z góry cel, przy czym dostępne są różne rodzaje finansowanych projektów czy finansowanie społecznościowe inwestycyjne.
Finansowanie społecznościowe odbywa się przez Internet poprzez portale crowdfundingowe odpowiadające za prowadzenie działalności finansowania z wykorzystaniem technologii teleinformatycznych. Za pośrednictwem portali organizator opisuje swój projekt, promuje go oraz pobiera wpłaty. Organizatorem takiej zbiórki może być zarówno osoba fizyczna, jak i organizacja, zaś finansować można różnorodne przedsięwzięcia kulturalne, biznesowe czy społeczne.
Pozyskiwanie funduszy poprzez crowdfunding wyróżnia się przejrzystością przepływu środków. Cały proces odbywa się pomiędzy organizatorem a wpłacającym za pośrednictwem portalu internetowego, a więc formalności i biurokracja są znacznie ograniczone. Co więcej, w przeciwieństwie do pożyczek czy kredytów, nie istnieje tu ryzyko finansowe. Serwis, za pośrednictwem którego organizator organizuje zbiórkę, zazwyczaj pobiera określoną w regulaminie prowizję od zebranej na dany cel kwoty.
Rodzaje crowdfundingu
Rozróżniamy kilka rodzajów crowdfundingu. Główny podział rozgranicza crowdfunding udziałowy i nieudziałowy. Pierwszy rodzaj, czyli crowdfunding udziałowy (inwestycyjny) zazwyczaj jest wykorzystywany w projektach biznesowych. Biorący udział w crowdfundingu udziałowym otrzymują udziały w przedsięwzięciu, jeżeli uda się je zrealizować. Mogą to być np. udziały w nieruchomości wspólnie nabywanej, papiery wartościowe, udział w spółce czy prawo do dywidendy.
Drugi rodzaj, czyli crowdfunding nieudziałowy (oparty o system nagród) to taki, w którym wspierający w zamian za udział otrzymują od organizatora nagrody, np. w postaci niewielkich upominków. Przykładowo, uczestnicy zbiórki na stworzenie gry karcianej, w zależności od kwoty jaką wsparli inicjatywę otrzymają gadżety lub dodatki do gry.
Rozróżniamy również crowdfunding dotacyjny. Ten rodzaj finansowania społecznościowego najczęściej wykorzystują organizatorzy zbiórek charytatywnych. Inwestor wpłaca środki, ale nie otrzymuje w zamian żadnego świadczenia. Natomiast crowdfunding pożyczkowy to taki, w ramach którego organizatorzy zobowiązują się do zwrotu wpłaconych kwot wraz z ustalonymi odsetkami.
Jakie projekty można sfinansować w drodze finansowania społecznościowego?
W formie crowdfundingu można finansować różnego rodzaju przedsięwzięcia. Szukający funduszy często sięgają po tę formę finansowania poszukując środków na wprowadzenie na rynek nowego produktu, czy też zakładając zupełnie nową firmę. Z sukcesem finansowane są w ten sposób kampanie wyborcze, imprezy czy tworzenie oprogramowania komputerowego i gier.
Platformy crowdfundingowe zazwyczaj służą zbieraniu środków na projekty z jakiejś kategorii. Przykłady to: wspieranie działalności artystycznej (patronite.pl), zbiórki charytatywne (zrzutka.pl), wspieramkulturę.pl (projekty kulturalne), FindFunds.pl (proste inwestowanie). Spektrum jest szerokie, a ograniczeniem regulamin serwisu.
Crowdfunding w Polsce – regulacje prawne
Crowdfunding w Polsce szybko się rozwija, a zbiórki społeczne cieszą się rosnącą popularnością – widać to również w znacznej ilości platform pośredniczących w pozyskiwaniu środków. Finansowanie społecznościowe w Polsce jest legalne, ale nieuregulowane. W obliczu braku regulacji, stosuje się znowelizowane przepisy ustawy z 14 marca 2014 roku o zasadach prowadzenia zbiórek publicznych.
Zjawisko crowdfundingu czujnie obserwuje i nadzoruje Komisja Nadzoru Finansowego. Aktywna w tej materii jest również Giełda Papierów Wartościowych, która w 2019 roku uruchomiła specjalny program dla domów maklerskich organizujących zbiórki społecznościowe. Co ważne, o nowelizacji przepisów dotyczących crowdfundingu dla przedsięwzięć gospodarczych pisaliśmy w tym artykule. Mowa o rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/1503 z dnia 7 października 2020 r. w sprawie europejskich dostawców usług finansowania społecznościowego dla przedsięwzięć gospodarczych, ustalającym jednolite ramy dla crowdfundingu, które weszło do stosowania 10 listopada 2021 r. Rozporządzenie to jest pierwszym aktem unijnym, który w sposób kompleksowy reguluje kwestię finansowania społecznego projektów biznesowych prowadząc do profesjonalizacji podmiotów zarządzających platformami crowdfundingowymi.
Jedne z najbardziej znanych platform crowdfundingowych w Polsce to np. zrzutka.pl. wspieram.to, czy patronite.pl. Każda z nich różni się nieco założeniami, charakterystyką organizatorów i inwestorów. Przykładowo, na portalu zrzutka.pl najczęściej publikowane są zbiórki charytatywne, podczas gdy serwis patronite.pl jest miejscem, w którym zbiórki na swoje projekty organizują twórcy internetowi i artyści.
Jak zacząć korzystać z crowdfundingu?
Aby zebrać środki za pomocą finansowania społecznościowego, przede wszystkim należy tę społeczność zebrać oraz przekonać do inwestowania w projekt. Kluczowe jest więc przygotowanie kampanii crowdfundingowej i wypromowanie jej. W tym zakresie niezbędne są:
- aktywna promocja, działania marketingowe i wizerunkowe,
- przykuwające oko grafiki, chwytliwy nagłówek,
- film promujący, w którym organizator przedstawia projekt,
- szczegółowy opis projektu,
- zasady zbiórki i ewentualnych nagród dla inwestorów
KNF zwraca również uwagę na to, że rzetelna i spójna z treścią oferty kampania crowdfundingowa ma kluczowe znaczenie dla ochrony inwestorów, w szczególności inwestorów nieprofesjonalnych, a prowadzenie reklamy, która wprowadza inwestora w błąd, może zostać zakwalifikowane jako czyn nieuczciwej konkurencji bądź nieuczciwa praktyka rynkowa.
Po opracowaniu wszystkich niezbędnych treści, pozostaje wybranie platformy crowdfundingowej do przeprowadzenia zbiórki. Dokonując wyboru spośród dostępnych platform, warto zwrócić uwagę m.in. na koszty przeprowadzania zbiórki i pobieraną prowizję.
FAQ
Jak wspominaliśmy w tekście, przyjmuje się trzy rodzaje crowdfundingu: udziałowy, nieudziałowy i dotacyjny. W zasadzie w oderwaniu od konkretnego stanu faktycznego nie można udzielić odpowiedzi na pytanie, który rodzaj finansowania będzie najkorzystniejszy dla danego przedsięwzięcia, a jego wybór powinien być poprzedzony dokładną analizą (w której może pomóc wyspecjalizowana kancelaria prawna).
To, czy finansowanie społecznościowe będzie odpowiednią i efektywną formą finansowania przedsięwzięcia, zależy od wielu czynników. Z pewnością crowdfunding jest ciekawą opcją, wartą rozważenia przy przygotowywaniu strategii finansowania przedsiębiorstwa.
W Polsce nie ma jednej, kompleksowej regulacji dotyczącej finansowania społecznościowego. Nie oznacza to jednak, że crowdfundingu nie regulują żadne przepisy prawne. Należy mieć w szczególności na uwadze wytyczne KNF oraz ustawę o zasadach prowadzenia zbiórek publicznych.
Zaufali nam:
